Википедија:На денешен ден/Архива/Ноември
Ова е Архивата на рубриката „На денешен ден...“
Истата има започнато да функционира на 25 јуни 2007.
Настани
1512 | Таванот на Систинската капела во Ватикан, насликан со фрески од Микеланџело, за првпат ѝ е претставен на јавноста. |
1755 | Во катастрофалниот земјотрес проследен со цунами што го зафатија Лисабон загинаа 60.000 луѓе. |
1943 | Единици на бартаљонот „Мирче Ацев“ по двочасовни борби со германските единици и со балисти по вторпат го ослободуваат Кичево. |
1946 | Обединетите нации формираа Меѓународен фонд за помош на децата (УНИЦЕФ). |
1952 | Американците ја активираа првата пробна водородна бомба на островот Ениветок во Тихиот Океан. |
1954 | Во Алжир започнало востание против францускиот колонијализам, кое по 8 години резултирало со независност. По тој повод 1 ноември е прогласен за национален празник на Алжир. |
1973 | Од ранжирната станица Трубарево тргна првиот електричен воз во Македонија. |
1981 | Антигва и Барбуда добива независност од Велика Британија. |
1993 | Стапува во сила Мастришкиот договор, со што се создава Европската Унија. |
1998 | Создаден е Европскиот суд за човекови права. |
2002 | Македонското Собрание со 72 гласа „за“ и 28 „против“ ја избра новата Влада на Република Македонија, предводена од Бранко Црвенковски. |
Родени
1339 | Рудолф IV — војвода од Австрија. |
1351 | Леополд III — војвода од Австрија. |
1549 | Ана Австриска — сопруга на шпанскиот крал Филип II. |
1757 | Антонио Канова — италијански неокласицистички вајар (†1822) |
1801 | Винченцо Белини — италијански оперски композитор. |
1813 | Петар Петровиќ - Његош — владика, поет и владетел на Црна Гора. |
1839 | Ахмед Мухтар-паша — отомански Голем Везир. |
1842 | Стојан Новаковиќ — српски политичар и научник. |
1871 | Стивен Крејн — американски писател. |
1880 | Алфред Вегенер — германски метеоролог и геолог. |
1886 | Херман Брох — австриски писател. |
1892 | Александар Александрович Алехин — руски шаховски велемајстор и светски првак. |
1902 | Ојген Јохум — германски композитор. |
1921 | Владимир Ќосевски — македонски архитект и урбанист. |
1923 | Викторија де лос Анхелес — каталонска оперска пејачка. |
1923 | Гордон Диксон — канадски писател на научна фантастика. |
1941 | Дивна Лакинска — македонски андрагог. |
1943 | Алајдин Абази — македонски академик и универзитетски професор. |
1946 | Џанг Деѓанг — поранешен вицепремиер на Кина за економија. |
1952 | Бора Ѓорѓевиќ — српски и југословенски пејач, член на групата Рибља чорба. |
1957 | Сади Беџети — македонски универзитетски професор. |
1972 | Пол Диков — шкотски фудбалер. |
1972 | Тони Колет — австралиска глумица. |
1973 | Роберт Лукетиќ — австралиски филмски режисер. |
1979 | Милан Дудиќ — српски фудбалер. |
1983 | Јелена Томашевиќ — српска поп пејачка. |
1983 | Јоко Огура — јапонски модел. |
1992 | Филип Костиќ — српски фудбалер. |
Починале
921 | Ричард Бургундски — војвода од Бургундија. |
955 | Хенрик I Баварски — војвода од Баварија. |
1391 | Амадеус VII Савојски — гроф од Савоја. |
1399 | Јован V Британски — војвода од Британија. |
1546 | Јулио Романо — италијански уметник. |
1642 | Жан Николе — француски истражувач. |
1804 | Јохан Фридрих Гмелин — германски природонаучник. |
1860 | Александра Фјодоровна — руска царица. |
1894 | Александар III Александрович — руски цар. |
1903 | Теодор Момзен — германски историчар, правник и писател, добитник на Нобеловата награда за литература. |
1907 | Алфред Жари — француски драматург. |
1922 | Лима Барето — бразилски писател. |
1966 | Петар Радаковиќ — хрватски и југословенски фудбалер. |
1972 | Езра Паунд — американски поет. |
1982 | Кинг Видор — американски режисер. |
1995 | Васил Иљоски — македонски драмски писател. |
2013 | Владимир Светиев — македонски глумец. |
Настани
676 | Дон станал папа. |
1570 | Голем наплив од Северното Море ги разурнал бреговите од Холандија до Данска, при што загинале над 1000 лица. |
1687 | Од султанскиот престол на Отоманското Царство бил симнат Мехмед IV. |
1789 | Во Франција е национализиран голем дел од недвижниот имот на Католичката црква. |
1795 | Француска револуција: Почеток на Францускиот директорат. |
1914 | Русија му објавила војна на Отоманското Царство. |
1936 | Формирана е Канадската радиодифузна корпорација, национална радио и телевизија на Канада која постои и денес (СВС). |
1936 | Пуштен е во работа телевизискиот сервис на британската радиодифузна коропорација Би-би-си (ВВС). Телевизискиот канал, под името ВВС1 функционира до денес. |
1943 | Кај селото Раштани (кичевско) единици на батаљонот „Мирче Ацев“ воделе тешка борба со балистите. Поради големите загуби балистите се повлекуваат кон селото Зајас. Утредента партизаните го ослободуваат и Зајас. |
1953 | Пакистанскиот парламент ја прогласил државата за Исламска Република Пакистан. |
1956 | Унгарија објавува дека излегува од Варшавскиот пакт. |
1965 | Албанскиот водач Енвер Хоџа објавува дека неговата земја влегува во сојузнички односи со Кина. |
1991 | Вартоломеј I станал Вселенски патријарх. |
1988 | За првпат на семрежјето се појавил вирус. |
1999 | Црна Гора ја вовела германската марка за своја валута. |
2004 | Џорџ Буш по вторпат станал претседател на САД. |
Родени
Починале
1950 | Џорџ Бернард Шо — британски писател, романописец, музички и драмски критичар. |
1963 | Нго Дин Дием — претседател на Јужен Виетнам. |
1975 | Пјер Паоло Пазолини — италијански режисер и писател. |
1990 | Панче Мировски — првиот лирски тенор на македонската оперска сцена. |
1999 | Митар Суботиќ — југословенски и српски рок-музичар. |
2004 | Тео ван Гог — холандски режисер. |
2018 | Рој Харгроув — американски џез-музичар. |
Настани
1903 | Со поддршка на САД, Панама прогласила независност од Колумбија. Претседателот на САД, Теодор Рузвелт не сакал да ѝ плати на Колумбија колку што барала за САД да изградат канал помеѓу Атлантскиот и Тихиот Океан. Следната година, во договор со новата влада на Панама, САД ја започнале изградбата на Панамскиот Канал. |
1906 | Германскиот психијатар Алојз Алцхајмер го објавил извештајот за болеста која подоцна била наречена по него. |
1918 | Во Падова, Италија, Австроунгарија војска потпиша капитулација, со што практично се распадна кралството Австроунгарија. |
1944 | На предлог на Поверенството за просвета, Президиумот на АСНОМ донел решение за отворање на гимназии во градовите: Скопје, Битола, Штип, Куманово, Прилеп, Струмица, Тетово, Велес и Охрид. |
1944 | Во селото Горно Врановци, е донесена одлука за основање на Школата за народни учители во Скопје. |
1951 | Со посебна уредба на владата на НР Македонија е формиран Отсекот за правни науки при Правно-економскиот факултет во Скопје. На 1 јули 1956 година, Отсекот за правни науки се одвоил како посебна високообразовна институција. |
1965 | Излегол првиот број на весникот на Општина Прилеп „Народен глас“. |
1970 | Салвадор Аљенде ја презел должноста претседател на Чиле, како прв марксист во западната полутопка, избран на слободни избори. |
1992 | Генералниот конзул на Сојузна Република Германија во Скопје, Ханс Лотар Штепан, преку Министерството за односи со странство, ја известил Владата на Република Македонија, дека позитивно го решила нејзиното барање за отворање на Генерален конзулат на РМ во Бон. |
1993 | Република Македонија добила статус на набљудувач во ГАТТ - Меѓународен договор за трговија и царински тарифи. |
2004 | Републиканецот Џорџ Буш, по вторпат е избран за претседател на САД. На должноста стапил на 20 јануари 2001 г. |
Родени
1500 | Бенвенуто Челини — италијански вајар, златар и сликар. |
1749 | Даниел Радерфорд — шкотски физичар и хемичар. |
1801 | Винченцо Белини — италијански композитор. |
1901 | Леополд III — крал на Белгија. |
1901 | Андре Малро — француски писател, теоретичар и министер за култура. |
1936 | Рој Емерсон — австралиски тенисер. |
1945 | Герд Милер — германски фудбалер. |
1949 | Лари Холмс — американски боксер. |
1963 | Ијан Рајт — англиски фудбалер. |
1971 | Унаи Емери — шпански фудбалер и тренер. |
1979 | Пабло Ајмар — аргентински фудбалер. |
1986 | Максим Буе — француски велосипедист. |
1992 | Вили Орбан — унгарски фудбалер. |
2000 | Сержињо Дест — американски фудбалер. |
Починале
1954 | Анри Матис — француски сликар и вајар. |
1988 | Круме Кепески — македонски педагог, лингвист, преведувач, собирач на македонски народни умотворби, граматичар, автор на првата македонска граматика. |
1989 | Никола Солдатов — познат македонски новинар. |
1995 | Бојан Адамич - словенечки композитор. |
1995 | Гојко Зец — српски и југословенски фудбалер и тренер. |
2007 | Александар Дедјушко — руски глумец. |
2010 | Виктор Черномирдин — премиер на Русија. |
2018 | Сондра Локе — американска глумица. |
2024 | Квинси Џонс — американски музичар и продуцент. |
Настани
1814 | Прогласен е норвешкиот устав, со кој оваа земја стана независно кралство, поврзано со Шведска само преку личен сојуз. |
1893 | (23 октомври по стариот календар) Во Солун, со учество на истакнатите македонски револуционери Даме Груев, Петар Поп Арсов, д-р Христо Татарчев, Иван Хаџи Николов, Антон Димитров и Христо Батанџиев, формирана е Внатрешната македонска револуционерна организација (ВМРО). Најголемо дело на Организацијата беше Илинденското востание во 1903 година. На Рилскиот конгрес организацијата го доби називот Внатрешна македонско-одринска револуционерна организација (ВМОРО). Покрај споменатите македонски револуцонери, носители на организацијата беа Гоце Делчев, Ѓорче Петров, Пере Тошев, Димо Хаџи Димов, Јане Сандански, Никола Карев и многу други револуционери. |
1944 | Единиците на НОВ на Македонија по борбите што ги водеа на приодите кон Битола го ослободија градот. |
2004 | САД ја признаа Република Македонија под уставното име. |
Родени
1575 | Гвидо Рени — италијански сликар. |
1840 | Огист Роден — француски вајар. |
1905 | Драгутин Тадијановиќ — хрватски поет. |
1929 | Мира Бањац — српска и југословенска театарска и филмска глумица. |
1953 | Марина Туцаковиќ — српска авторка на текстови за песни. |
1956 | Џордан Рудес — клавијатурист на американската група Dream Theater. |
1959 | Дејан Цукиќ — српски и југословенски рок-пејач. |
1972 | Луис Фиго — португалски фудбалер. |
1975 | Едуард Кокшаров — руски ракометар. |
1978 | Горка Вердуго — шпански велосипедист. |
1992 | Карлос Верона — шпански велосипедист. |
1998 | Ашраф Хакими — марокански фудбалер. |
2001 | Максим Мухин — руски фудбалер. |
Починале
1847 | Феликс Манделсон - Бартолди — германски композитор, пијанист и диригент. |
1994 | Сем Френсис — американски сликар. |
1994 | Фред Смит — американски рок-музичар. |
2004 | Владан Холец — српски и југословенски глумец. |
2024 | Оливера Николова — македоснка писателка. |
Настани
1492 | Морепловецот Кристофер Колумбо во својот дневник запишал дека пронашол „едно вкусно растение од кое живеат луѓето“. Тоа беше прв пишан документ во кој се спомнува пченката. |
1630 | Со мирот во Мадрид заврши Англиско-шпанската војна. Претходно Армијата на Шпанија која во оваа земја се бореше со Австрија против Англија, Франција и Холандија, беше поразена на море и на копно. |
1854 | Се одиграла Битката кај Инкерман во Кримската војна |
1911 | Италија ги анектирала турските покраини Триполитанија и Киренајка (во денешна Либија), како и островот Родос. |
1912 | Вудро Вилсон бил избран за претседател на САД, како единствен претседател во историјата на САД кој на изборите победил двајца поранешни претседатели — Вилијам Тафт и Теодор Рузвелт. |
1914 | Франција и Велика Британија ѝ објавиле војна на Турција. |
1940 | Демократот Франклин Рузвелт го победил на изборите републиканецот Вендел Вилки и по третпат бил избран за претседател на САД. |
1956 | Британските падобранци се спуштиле во Порт Саид за време на тројната британско-француско-израелска агресија врз Египет за контрола на Суецкиот Канал. Со енергична акција на Обединетите нации и САД, агресијата била запрена, но оставила политички последици врз целиот регион и врз светот. |
1968 | Во МНТ била одржана премиерата на операта „Цар Самуил“ на композиторот Кирил Македонски. |
1969 | САД го лансираа првиот вселенски брод „Маринер-3“ во правец кон Марс. Поради некои технички грешки мисијата претрпе неупсех. |
1992 | Демократскиот кандидат, гувернерот од Арканзас, Бил Клинтон убедливо победил на претседателските избори дури во 40 држави на САД. |
2009 | Садам Хусеин е осуден на смрт. |
2008 | Барак Обама станал претседател на САД. |
Родени
1494 | Ханс Закс — германски поет, мајстор-пејач, драматург и деец на реформацијата. |
1615 | Ибрахим I — отомански султан. |
1701 | Пјетро Лонги — Венецијански сликар (п. 1785.) |
1831 | Џемс Клерк Максвел — британски физичар. |
1854 | Пол Сабатје — француски хемичар и нобеловец (п. 1941.) |
1912 | Александар Гаревски — македонски градежен инженер. |
1913 | Вивиен Ли — англиска филмска и театарска глумица. |
1929 | Бора Тодоровиќ — српски и југословенски глумец. |
1929 | Ленарт Јохансон — шведски фудбалски администратор, поранешен претседател на УЕФА. |
1931 | Бранко Гапо — македонски филмски режисер. |
1931 | Милчо Ристов — македонски академик. |
1936 | Иван Стамболиќ — српски политичар. |
1936 | Уве Зелер — германски фудбалер. |
1938 | Радивој Кораќ — српски и југословенски кошаркар. |
1941 | Арт Гарфанкел — американски музичар. |
1943 | Сем Шепард — американски глумец, драматург и режисер. |
1946 | Грем Парсонс — американски рок-музичар. |
1952 | Олег Блохин — украински и советски фудбалер. |
1952 | Бил Волтон — американски кошаркар. |
1959 | Мирче Клечкароски — македонски поет. |
1959 | Брајан Адамс — канадски рок-музичар и фотограф. |
1963 | Тејтум О'Нил — американска глумица. |
1971 | Џони Гринвуд — британски рок-музичар, член на групата „Рејдиохед“ ([[Radiohead). |
1987 | Бен Свифт — британски велосипедист. |
1992 | Магомед Оздоев — руски фудбалер. |
1992 | Марко Верати — италијански фудбалер. |
1997 | Андреј Мостовој — руски фудбалер. |
1998 | Такехиро Томијасу — јапонски фудбалер. |
Починале
1515 | Мариото Албертинели — Италијански сликар. |
1879 | Џејмс Кларк Максвел — шкотски физичар и математичар кој важи за најголемиот теориски физичар на XIX век. |
1982 | Жак Тати — француски филмски глумец и режисер. |
1980 | Бане Андреев — активист на комунистичкото, работничкото и студентското движење во Југославија и Македонија. |
1992 | Арпад Ело — унгарско-американски физичар, статистичар и шаховски мајстор. |
1994 | Милан Младеновиќ — српски и југословенски рок-музичар, член на групата „Екатерина Велика“ |
2007 | Нилс Лидолм — шведски фудбалер. |
Настани
355 | Констанциј II го прогласил Јулијан Отпадникот за цар на Рим. |
1315 | Данте Алигиери е осуден на смрт. |
1512 | Фернандо Магелан пристигнал на Молучките Острови. |
1860 | Абрахам Линколн станал претседател на САД. |
1942 | Во селото Битуше, Гостиварско, проработи првата партизанска печатница во Македонија „Гоце Делчев“. |
1943 | Втора светска војна: Советската армија го ослободил градот Киев. |
1944 | Ослободени се градовите: Радовиш, Дојран и Валандово. |
1984 | Роналд Реган повторно е избран за претседател на САД. |
1996 | Хрватска била примена во Советот на Европа. |
Родени
Починале
1032 | Јован XIX — римски папа. |
1406 | Инокентиј VII — римски папа. |
1632 | Густав II Адолф — шведски крал. |
1836 | Шарл X — француски крал. |
1836 | Карел Хинек Маха — чешки поет. |
1893 | Петар Илич Чајковски — руски композитор и еден од најголемите симфоничари на XIX век. |
1915 | Христо Чернопеев — бугарски офицер, учесник во македонското револуционерно движење. |
1933 | Андреј Љапчев — премиер на Бугарија. |
1989 | Владимир Хоровиц — американски пијанист. |
1996 | Драган Кресоја — српски и југословенски режисер. |
2021 | Маринко Роквиќ — српски фолк-пејач. |
Настани
680 | Започнал Шестиот вселенски собор во Цариград. Главна одлука на соборот, кој траел до 16 септември 681. година, била дека Исус има двојна природа — човечка и божја, и со тоа биле побиени и прогласени за ерес тврдењата на монотелитите дека има само божја природа. |
1665 | Започнал да излегува најстариот опстанат весник, „Лондон газет“. |
1917 | (23 октомври по стариот календар) Во Петроград избувна социјалистичката револуција во Русија, подоцна наречена Октомвриска револуција. |
1944 | НОВ: Ослободен е Охрид |
1995 | Во хотелот „Мармора“ во Истанбул беше потпишан договор за формирање мешовит македонско-турски деловен совет. Советот е формиран со цел да ги разрешува сите пречки во трговската соработка меѓу Република Македонија и Република Турција. |
2004 | Во Република Македонија се одржа неуспешен референдум за отфрлање на предложената територијална организација на државата. |
Родени
630 | Констанс II Ираклиј — византиски цар. |
1787 | Вук Стефановиќ Караџиќ — реформатор на српскиот јазик и азбука. |
1810 | Фриц Ројтер — писател на долногермански јазик. |
1811 | Карел Јаромир Ербен — чешки писател и историчар. |
1829 | Марко Цепенков — македонски преродбеник и собирач на народни умотворби. |
1867 | Марија Склодовска - Кири — полско-француска хемичарка и физичарка. |
1879 | Лав Троцки — руски револуционер. |
1885 | Френк Најт — американски економист. |
1888 | Венката Раман — индиски физичар. |
1903 | Конрад Лоренц — австриски зоолог. |
1913 | Албер Ками — француски писател. |
1943 | Мајкл Спенс — американски економист. |
1943 | Џони Мичел — канадска музичарка и сликарка. |
1944 | Лујџи Рива — италијански фудбалер. |
1949 | Гијом Фај — француски писател и мислител на десницата. |
1950 | Владислав Богичевиќ — српски и југословенски фудбалер. |
1976 | Алберто Ентрериос — шпански ракометар. |
1978 | Рио Фердинанд — англиски фудбалер. |
1984 | Лана Јурчевиќ — хрватска пејачка. |
1990 | Давид де Хеја — шпански фудбалер. |
Починале
644 | Омар ибн ел-Хатаб — вториот калиф на исламот. |
1550 | Џон Арасон — последниот римокатолички епископ на Исланд. |
1817 | Жан Андре Делик — швајцарски геолог и метеоролог. |
1850 | Феликс Арвер — француски поет и драматург. |
1878 | Абрам Рабинович — советски шахист. |
1978 | Џејмс Тани — американски боксер. |
1980 | Стив Меквин — американски глумец. |
1992 | Александар Дубчек — словачки политичар (р. 1921) |
2011 | Џо Фрејзер — американски боксер. |
2024 | Наде Проева — македонска историчарка и класицист. |
Настани
392 | Византискиот цар Теодосиј I го воведува христијанството како официјална религија на Византија. |
1620 | Триесетгодишна војна: Битка на Бела Планина и решителна победа на Светото Римско Царство. |
1793 | Во Париз француската револуционерна власт го отворила Лувр за јавноста како музеј. |
1889 | Монтана станала 41-ва држава на САД. |
1895 | Експериментирајќи со електрицитет, Вилхелм Рентген ги открил икс-зраците. |
1932 | Франклин Делано Рузвелт е избран за претседател на САД. |
1941 | Основана е Комунистичката партија на Албанија. |
1944 | НОВ: Ослободени се Штип, Неготино и Струга. |
1960 | Џон Ф. Кенеди е избран за претседател на САД. |
1977 | Грчкиот археолог Манолис Андроникос тврди дека го открил гробот на Филип II Македонски во Кутлеш, Берско, Егејска Македонија. |
1995 | Француската десничарска влада неочекувано поднесе оставка, но претседателот Жак Ширак побара од премиерот Ален Жипе, да остане на функцијата и да го формира новиот кабинет. |
1995 | Република Македонија официјално стана 38-ма членка на Советот на Европа. |
2016 | Доналд Трамп е избран за претседател на САД. |
Родени
Починале
618 | Адеодат I — римски папа. |
955 | Агапит II — римски папа. |
1719 | Мишел Рол — француски математичар. |
1226 | Луј VIII — француски крал. |
1647 | Џон Милтон — англиски поет. |
1890 | Сесар Франк — француски композитор. |
1945 | Атанас Лозанчев — македонски револуционер. |
1953 | Иван Бунин — руски писател. |
1999 | Леон Штукељ — југословенски гимнастичар. |
2011 | Валентин Иванов — руски и советски фудбалер. |
Настани
1494 | Семејството Медичи завладеало со Фиренца. |
1799 | Во Франција се случува државниот „Преврат на 18 бример“ предводен од Наполеон Бонапарт. |
1918 | Во Берлин, по побуната на воената морнарица и работничкиот штрајк, царот Вилхелм II абдицирал. Тоа бил крајот на Германското Царство и почеток на Вајмарската Република. Власта ја презел водачот на социјалдемократите Фридрих Еберт. |
1921 | Ајнштајн ја добил Нобеловата награда за физика за неговата работа на фотоелектричниот ефект. |
1938 | Кристална ноќ во Германија: нацистите убиле 92 Евреи, a 25-30.000 биле одведени во концентрациони логори. Започнала физичката ликвидација на Евреите. |
1944 | НОВ: Ослободен е Велес. |
1971 | Народна Република Кина е примена во членството на Обединетите Нации. |
1985 | Советскиот шаховски велемајстор Гари Каспаров во 23 година од животот стана најмлад светски првак во историјата на шахот, по победата над Анатолиј Карпов. |
1989 | Демократска Република Германија (Источна) ја отвори својата граница кон Сојузна Република Германија „падна“ Берлинскиот ѕид. |
1993 | На конференцијата на Организацијата за храна и земјоделство (ФАО), во Рим, се изврши гласањето за нов генерален директор, а приемот на Република Македонија во ФАО предизвика големо интересирање. |
1993 | Војската на босанските хрвати, по неколкудневно бомбардирање, го урнала Стариот мост во Мостар, изграден во 1566 г. |
Родени
1389 | Изабела Валоа — сопруга на Ричард II. |
1818 | Иван Тургењев — руски писател († 1883) |
1841 | Едвард VII — крал на Обединетото Кралство. |
1855 | Александрос Зајмис — грчки премиер. |
1885 | Велимир Хлебников — руски поет. |
1888 | Жан Моне — француски политичар. |
1902 | Митрофан Неделин — советски генерал. |
1914 | Хеди Ламар — австриско-американска глумица († 2000) |
1922 | Имре Лакатош — унгарски филозоф. |
1929 | Имре Кертес — унгарски писател. |
1932 | Јордан Костадинов — прв претседател на ОМО Илинден. |
1934 | Карл Саган — американски астроном († 1996) |
1936 | Михаил Таљ — советски шахист († 1992) |
1945 | Валериј Сердјуков — гувернер на Ленинградската област. |
1950 | Алдо Климан — книжевник, критичар, публицист и собирач на македонски и хрватски старини. |
1953 | Мерима Његомир — српска фолк-пејачка. |
1955 | Биља Крстиќ — српска пејачка. |
1960 | Андреас Бреме — германски фудбалер. |
1972 | Ерик Дејн — американски глумец. |
1974 | Алесандро дел Пјеро — италијански фудбалер. |
Починале
959 | Константин VII Порфирогенит — византиски цар. |
1623 | Вилијам Кемден — англиски историчар. |
1778 | Џовани Батиста Пиранези — италијански уметник (графичар) |
1923 | Димитар Ацев — македонски комунист. |
1970 | Шарл де Гол — француски генерал и државник. |
1972 | Елисие Поповски — делегат на Првото заседание на АСНОМ. |
1918 | Гијом Аполинер — француско-италијански писател. |
1991 | Ив Монтан — француски глумец. |
1992 | Александар Дубчек — чехословачки политичар. |
1997 | Хеленио Херера — аргентински фудбалер и тренер. |
Настани
1444 | Во Битката кај Варна, крстоносците доживеале голем пораз од страна на Османлиите. |
1605 | Улис Алдрованди, италијански научник |
1871 | Хенри Мортон Стенли го пронаоѓа исчезнатиот истражувач и мисионер, Д-р Дејвид Ливингстон во близината на езерото Тангањика (тогаш ја изговорил позната реченица: Доктор Ливингстон, претпоставувам?) |
1926 | Хирохито станува цар на Јапонија |
1944 | Во Прилеп било основано Здружението на ликовните уметници при што за прв претседател бил избран Никола Мартиновски. |
1961 | Сталинград бил преименуван во Волгоград. |
1994 | Во Брисел е отворена светската изложба на пронајдоци, истражување и индустриски иновации „Еурека 94“, на која Македонија за првпат беше самостојно претставена. На изложбата учествуваа 32 земји со околу 1.200 пронајдоци. Македонија беше претставена преку законот за заштита на индустриската сопственост. |
Родени
1483 | Мартин Лутер — основач на протестантството и водач на реформацијата во Германија. |
1668 | Франсоа Купрен — француски композитор. |
1697 | Вилијам Хогарт — англиски сликар. |
1759 | Фридрих Шилер — германски поет и писател. |
1887 | Арнолд Цвајг — германски писател. |
1888 | Андреј Туполев — руски и советски авиоконструктор. |
1919 | Михаил Калашников — творец на автоматката пушка АК-47, наречена „калашников“. |
1902 | Завиш Каландра — чешки историчар и теоретичар на литературата. |
1925 | Ричард Бартон — велшки глумец. |
1928 | Енио Мориконе — италијански композитор. |
1931 | Тома Прошев — македонски композитор. |
1942 | Михаил Левенски — македонски писател. |
1932 | Пол Блеј — канадско-американски џез-пијанист. |
1942 | Роберт Енгл — американски економист, добитник на Нобеловата награда во 2003 година. |
1946 | Драган Мутибариќ — српски фудбалер. |
1954 | Хуанито — шпански фудбалер. |
1958 | Шазим Мехмети — македонски поет, сликар и публицист. |
1963 | Мајк Пауел — американски атлетичар. |
1965 | Еди Ирвајн — британски возач на Формула 1. |
1969 | Јенс Леман — германски фудбалски голман. |
1969 | Фаустино Асприлја — колумбиски фудбалер. |
1969 | Елен Помпео — американска глумица. |
1973 | Патрик Бергер — чешки фудбалер. |
1982 | Аметс Чурука — шпански велосипедист. |
1985 | Александар Коларов — српски фудбалер. |
1994 | Андре Де Грас — канадски атлетичар. |
1994 | Кан Ајхан — турски фудбалер. |
1999 | Жоао Феликс — португалски фудбалер. |
1999 | Арманд Дуплантис — шведски атлетичар. |
2002 | Едуардо Камавинга — француски фудбалер. |
Починале
461 | Лав IIII — римски папа. |
1241 | Целестин IV — римски папа. |
1444 | Владислав III — крал на Полска. |
1549 | Павле III — римски папа. |
1796 | Катарина II Алексеевна — руска царица, наречена Катарина Велика. |
1891 | Артур Рембо — француски поет. |
1907 | Лазар Маџаров — македонски револуционер. |
1938 | Мустафа Кемал, наречен „Ататурк“ — турски државотворец, наречен „татко на Турците“. |
1944 | Миклош Радноти — унгарски поет. |
1965 | Алдо Нади — италијански мечувалец. |
1968 | Јован Бошковски — македонски писател, филмски критичар, преведувач и сценарист. |
1982 | Леонид Брежнев — советски државник. |
2001 | Кен Киси — американски писател. |
2003 | Ханан Банана — прв претседател на Зимбабве. |
2006 | Вера Ацева — македонска партизанка, борец во НОБ и народен херој на Југославија. |
2007 | Норман Мајлер — американски писател. |
2010 | Дино де Лаурентис — италијански филмски продуцент. |
2011 | Петар Краљ — српски и југословенски глумец. |
Настани
1675 | Готфрид Лајбниц за првпат применил интегрално сметање за да ја пресмета површината под кривата y = x. Но бидејќи не ги објавил своите идеи сѐ до 1684, некои сметаат дека ги присвоил од Њутн. |
1855 | Токио го зафатил катастрофален земјотрес во кој загинале 106.000 луѓе. |
1887 | Погубени се анархистите наречени „Хејмаркетски маченици“: Огаст Спајс, Алберт Парсонс, Адолф Фишер и Џорџ Енгел. |
1889 | Вашингтон е примен како 42. сојузна држава на САД. |
1918 | Јозеф Пилсудски влегува во Варшава и Полска повторно станува независна држава. |
1943 | Во селото Сливово, Охридско, формирана е Првата македонско-косовска ударна бригада. Таа била формирана од баталјонот „Мирче Ацев“, Кичевскиот баталјон, Првиот косовски баталјон „Рамиз Садику“, Вториот косовски баталјон „Борис Вукмировиќ“ и од четата на придружните баталјони на Главниот штаб на Македонија. При формирањето, бригадата имала 700 борци и го добила називот ударна. |
1944 | Втора светска војна: Ослободено е Куманово. |
1944 | Во центарот на Гостивар албанските балисти стрелале шестмина македонски приврзаници на народно-ослободителното движење: Киро Ристовски - Дрнц, Васил Пејчиновски, Баренко Георгиевски, Изре Зафировски, Сократ Павловски и Павле Петрески. |
1963 | Во Скопје излегол првиот број на дневниот весник „Вечер“. |
1965 | Белото малцинство ја прогласило Родезија за независна држава. |
1973 | На 101-от километар на патот Каиро - Суец, потпишана е спогодбата за прекин на огнот меѓу Израел и Египет. На тој начин официјално завршиле воените операции во „Октомвриската војна“ на Блискиот Исток. |
1990 | Во Социјалистичка Република Македонија се одржале првите слободни повеќепартиски избори. |
1995 | Во Брисел, шеснаесетте земји членки на НАТО му дадоа „зелено светло“ на предлогот на Политичкиот комитет Република Македонија да биде 27. потписничка на програмата „Партнерство за мир“. |
2006 | Во Малме, Шведска, е устоличен Владиката Пимен, осми по ред член на Синодот на МПЦ, на кого му е доделена Европската епархија. |
Родени
1821 | Фјодор Михајлович Достоевски — руски писател. |
1855 | Стеван Сремац — српски писател. |
1869 | Виторио Емануеле III — последниот италијански крал. |
1898 | Рене Клер — француски филмски режисер. |
1915 | Ана Шварц — американска економистка. |
1919 | Ѓоце Стојчевски - Амбарче — народен херој на Македонија. |
1922 | Курт Вонегат — американски писател. |
1928 | Неџати Зекерија — македонски писател. |
1935 | Биби Андерсон — шведска глумица. |
1939 | Милка Зафирова — македонски градежен инженер. |
1945 | Даниел Ортега — претседател на Никарагва. |
1962 | Деми Мур — американска глумица. |
1974 | Леонардо ди Каприо — американски глумец. |
1980 | Раде Врчаковски-Врчак — македонски пејач. |
1981 | Јадранка Барјактаровиќ — црногорска пејачка. |
1982 | Асафа Пауел — јамајски атлетичар. |
1983 | Филип Лам — германски фудбалер. |
1986 | Милена Вучиќ — црногорска пејачка. |
1990 | Том Димулен — холандски велосипедист. |
1990 | Џорџињо Вајналдум — холандски фудбалер. |
Починале
405 | Арзакиј Цариградски — цариградски партијарх. |
1331 | Стефан Дечански — крал на Србија. |
1855 | Серен Кјеркегор — дански филозоф. |
1884 | Алфред Брем — германски природонаучник и зоолог. |
1972 | Бери Оукли — американски блуз-музичар. |
1990 | Јанис Рицос — грчки поет. |
2004 | Јасер Арафат — палестински политичар. |
2005 | Питер Дракер — американски експерт по менаџмент. |
2015 | Фил Тејлор — англиски рок-музичар, гитарист на групата „Моторхед“. |
Настани
1933 | Хитлеровата Националсоцијалистичка германска работничка партија доаѓа на власт во Германија со мнозинска победа во собранието. |
1941 | Советските вооружени сили го запреа надоаѓањето на нацистичките сили кон Москва. |
1992 | Во Берлин започна судењето на поранешниот претседател на Источна Германија, Ерих Хонекер. На најспектакуларниот судски процес во Германија, Хонекер одговараше за убиство на 12 бегалци. На клупата на обвинетите се најдоа и шест поранешни членови на Министерството за национална одбрана. |
2001 | Тројца припадници на специјалната единица на македонската полиција „Лавови" загинаа, а повеќе се ранети во близина на тетовското село Требош. |
Родени
Починале
607 | Бонифациј III — римски папа. |
1035 | Кнут Велики — дански крал. |
1252 | Бланка Кастиљска — кралица на Франција. |
1693 | Марија ван Остервејк — холандска барокна сликарка. |
1903 | Камиј Писаро — француски сликар. |
1916 | Персивал Лоуел — американски астроном. |
1936 | Стефан Грабињски — полски писател. |
1951 | Константин Библ — чешки поет. |
1955 | Тин Уевиќ — хрватски поет. |
1973 | Иван Точко — македонски писател и новинар. |
1981 | Херман Пилник — аргентински шахист. |
1981 | Вилијам Холден — американски глумец. |
1989 | Божидар Јакац — словенечки сликар. |
1989 | Долорес Ибарури - Ла Пасионарија — шпанска револуционерка. |
1988 | Јаника Балаж — југословенски музичар. |
1994 | Вилма Рудолф — американска атлетичарка. |
2003 | Тони Томпсон — американски поп-музичар. |
2008 | Мич Мичел — англиски тапанар, член на групата „Џими Хенрикс експириенс“ (The Jimmi Hendrix Experience). |
2018 | Стен Ли — американски автор на стрипови. |
Настани
1944 | НОВ: Ослободено е Скопје |
1945 | Францускиот генерал Шарл де Гол е избран од 555 пратеници за претседател на привремената влада на Франција. Во новата коалициска влада, влегуваат и петмина комунисти. |
1970 | Во катастрофално невреме во Бангладеш загинале 300.000 луѓе. |
1994 | Швеѓаните на референдум одлучиле дека нивната земја може да се приклучи на Европската унија. |
1997 | Петнаесет земји меѓу кои и Република Македонија, ја потпишаа Европската конвенција за националностите. |
2006 | Европската Унија одобри преговори за визни олеснувања за Западен Балкан. |
Родени
Починале
565 | Јустинијан I — византиски цар. |
867 | Никола I — римски папа. |
1093 | Малколм III — шкотски крал. |
1143 | Фулк Ерусалимски — крал на Ерусалим. |
1357 | Иван II Московски — кнез на Московското Кнежевство и голем кнез на Владимирско-суздаљското Кнежевство. |
1868 | Џоакино Росини — италијански композитор. |
1981 | Винсент Фереира Пастиња — мајстор по афро-бразилската боречка вештина Капуера. |
1903 | Камиј Писаро — француски сликар. |
1912 | Јоаким III — цариградски патријарх. |
1974 | Виторио де Сика — италијански режисер и артист. |
2002 | Хуан Алберто Скјафино — италијанско-уругвајски фудбалер. |
2004 | Ол Дрти Бастард — американски рапер и музички продуцент. |
2020 | Киќо Слабинац — хрватски поп-пејач. |
Настани
1944 | Група македонски артисти организирани во полупрофесионалниот ансамбл „Кочо Рацин“ во Битола, на македонски јазик ја одиграле едночинката „Ѓоре Магаревски“, од современиот македонски писател Владо Малески. Со тоа било означено раѓањето на Народниот театар во Битола и раѓањето на драмската уметност во Македонија. |
Родени
1650 | Вилијам III — крал на Англија. |
1719 | Леополд Моцарт — австриски композитор. |
1765 | Роберт Фултон — американски инженер и пронаоѓач. |
1838 | Август Шеноа — хрватски писател. |
1840 | Клод Моне — француски сликар, еден од основачите на импресионизмот. |
1863 | Лео Бакеланд — белгиски хемичар, кој го открил бакелитот. |
1889 | Џавахарлал Нехру — индиски државник, еден од основачите на политиката на неврзувањето. |
1901 | Цирил Боуда — чешки сликар. |
1922 | Бутрос Бутрос Гали — египетски политичар и поранешен Генерален секретар на ООН. |
1935 | Хусеин I — крал на Јордан. |
1941 | Филип Симоновски — македонски новинар, уредник и публицист во „Нова Македонија“. |
1946 | Денко Малески — прв министер за надворешни работи на Македонија. |
1984 | Марија Шерифовиќ — српска пејачка. |
1985 | Томас Вермален — белгиски фудбалер. |
1984 | Винченцо Нибали — италијански велосипедист. |
1993 | Самуел Умтити — француски фудбалер. |
1996 | Борна Ќориќ — хрватски тенисер. |
1997 | Кристофер Нкунку — француски фудбалер. |
Починале
565 | Јустинијан I — византиски цар. |
1263 | Александар Невски — голем кнез на Владимирско-суздаљското Кнежевство. |
1391 | Никола Тавелиќ — хрватски светец. |
1522 | Ана де Божу — ќерка на Луј XI. |
1716 | Готфрид Вилхелм Лајбниц — германски филозоф и математичар. |
1831 | Георг Вилхелм Фридрих Хегел — најистакнат претставник на германската идеалистичка филозофија. |
1884 | Алфред Едмонд Брем — германски природонаучник и зоолог. |
1915 | Андриј Лисенко — украински писател. |
1946 | Мануел де Фаља — шпански композитор. |
1977 | А. Ч. Бхактиведанта Свами Прабхупада — индиски хиндуистички теолог. |
1990 | Адолф Рудницки — полски писател. |
1992 | Ернст Хапел — австриски фудбалер и тренер. |
Настани
1492 | Кристофер Колумбо, откривајќи ја Америка, ја направи и првата белешка за употребата на тутунот меѓу Индијанците. Тоа беше првиот пишан документ за ова растение, кое наскоро го освои не само стариот континент - Европа, туку и целиот свет, а за кое медицината утврди дека има штетно влијание врз човековото здравје. |
1577 | Франсис Дрејк, англиски гусар, морепловец и адмирал, тргна на патување околу светот. Неговата активност е од големо значење за англиското колонијално ширење, особено во Северна Америка. |
1920 | Лигата на народите во Женева ја одржа својата прва седница. Лигата е формирана на 28 април 1919 година, со цел да се обезбеди мир и меѓународна соработка на членките на Лигата, но набрзо, поради спротивставените ставови меѓу големите сили, загуби секакво влијание на светската сцена. |
1944 | Во Скопје, во руинираните простории на некогашната Воена болница кај „Гази Баба“ (Полумесец), беше сместена Болницата на Главниот штаб на НОВ и ПО на Македонија. |
1988 | Палестина е прогласена за независна држава. |
1994 | Беа објавени официјалните резултати од пописот, кои покажаа дека во Република Македонија има 1.936.877 жители. |
1995 | Република Македонија стана членка на програмата на НАТО, Партнерство за мир. |
2001 | Прогласени Амандманите на Уставот на Република Македонија, во согласност со Охридскиот рамковен договор. |
2002 | Заврши пописот на населението. |
2003 | Започна втората фаза од акцијата за собирање на доброволно предаденото нелегално оружје во Македонија. |
2004 | Премиерот Хари Костов поднесе оставка. |
2012 | Си Ѓинпинг е назначен за Генерален секретар на Комунистичката партија на Кина. |
2022 | Според проценката на ООН, светското население достигнало 8 милијарди. |
Родени
Починале
1028 | Константин VIII — византиски цар. |
1280 | Свети Алберт Велики — доминикански епископ. |
1630 | Јохан Кеплер — германски астроном — математичар и физичар. |
1670 | Јан Амос Коменски — чешки образовен и верски водач. |
1787 | Кристоф Вилибалд Глук — германски композитор и диригент. |
1802 | Џорџ Ромни — англиски сликар-портретист. |
1808 | Мустафа IV — отомански султан. |
1832 | Жан Батист Сеј — француски економист. |
1916 | Хенрик Шенкевич — полски писател и новинар, добитник на Нобеловата награда. |
1976 | Жан Габен — француски филмски и театарски глумец. |
1983 | Таки Хрисик — македонски композитор и музички педагог. |
1993 | Лучано Леџо — сицилијански мафијаш, инспирација за романот „Кум“ на Марио Пузо. |
2009 | Павле — српски патријарх. |
2012 | Владимир Ангеловски — македонски глумец. |
2020 | Иван Кожариќ — хрватски вајар. |
2023 | Жарко Лаушевиќ — југословенски и српски глумец. |
Настани
534 | Објавена е втората и конечна ревизија на Јустинијановиот кодекс. |
1912 | Прва балканска војна: Започнува Битолската битка помеѓу српските и турските воени сили. |
1918 | Унгарија објавува независност од Австрија. |
1940 | Еден месец по создавањето, нацистите го оградиле со ѕидови Варшавското гето и им го забраниле излезот на неговите жители - Евреите од Варшава. Околу 440.000 Евреи останале изолирани од светот во нехумани услови сѐ до ослободувањето во 1945. Десетици илјади луѓе умреле од глад и болести. Повеќе од 310.000 оттаму биле испратени во логорите на смртта, каде што биле убивани во гасни комори. |
1945 | Операција „Спојувалка“: армијата на САД тајно прифатила 88 германски научници и инженери да работат на развојот на ракетната технологија. |
1945 | Основан е УНЕСКО. |
1962 | Скопје, главниот град на Република Македонија, го зафати катастрофална поплава. |
2001 | Македонскиот претседател Борис Трајковски го потпиша писмото со кое формално се потврдува амнестијата за поранешните членови на т.н. ОНА кои доброволно го предале оружјето. |
Родени
42 п.н.е. | Тибериј — римски цар. |
1717 | Жан ле Рон Даламбер — француски математичар, физичар и филозоф. |
1762 | Караѓорге Петровиќ — српски револуционер. |
1810 | Карел Хинек Маха — чешки поет. |
1898 | Симеон Кавракиров — македонски револуционер. |
1900 | Евгениј Босилков — бугарски католички свештеник. |
1920 | Тодор Циповски - Мерџан — народен херој на Македонија. |
1922 | Џин Мајрон Амдахл — американски компјутерски архитект. |
1922 | Жозе Сарамаго — португалски писател. |
1923 | Чеде Филиповски - Даме — народен херој на Македонија. |
1948 | Мате Парлов — југословенски боксер. |
1955 | Хектор Купер — аргентински фудбалер и тренер. |
1962 | Стевица Кузмановски — македонски фудбалер и тренер. |
1964 | Дајана Крал — канадска џез-музичарка и пејачка. |
1971 | Александар Попов — руски пливач. |
1974 | Пол Сколс — англиски фудбалер. |
1982 | Амаре Стадемаер — американски кошаркар. |
1991 | Немања Гудељ — српски фудбалер. |
1992 | Марцело Брозовиќ — хрватски фудбалер. |
1993 | Нелсон Семедо — португалски фудбалер. |
1997 | Бруно Гимараис — бразилски фудбалер. |
Починале
1093 | Маргарита Шкотска — кралица на Шкотска. |
1272 | Хенри III — крал на Англија. |
1766 | Доминикус Цимерман — германски рококо-архитект. |
1797 | Фридрих Вилхем II — крал на Прусија. |
1850 | Александар Арон — германски и француски шахист. |
1887 | Фран Левстик — словенечки писател. |
1924 | Александар Архангелски — руски композитор. |
1960 | Кларк Гејбл — американски глумец. |
1995 | Петре Прличко — доајен и еден од втемелувачите на македонската театарска уметност, глумец и режисер. |
2006 | Милтон Фридман — американски економист и нобеловец. |
2014 | Јован Ќирилов — српски театролог и писател. |
2020 | Иван Бекјарев — српски глумец. |
2023 | Мето Јовановски — македонски глумец. |
Настани
1558 | На англискиот престол дојде кралицата Елизабета I, за време на чие владеење Англија ги консолидира внатрешните состојби, се ослободи од притисокот на Шпанија и излезе со своите бродови на сите светски мориња. Истата година, англиската флота ја порази шпанската „непобедлива армада“ и со тоа ја начна моќта на својата соперничка во освојувањето на колониите. |
1913 | Првите бродови минаа низ Панамскиот Канал. По должина од 82 километри, каналот беше отворен во 1914 година. |
1984 | Прогласен е Светскиот ден на непушењето, на Петтата светска конференција за пушењето и за здравјето одржана во Канада. |
1989 | Со студентски протести во Чехословачка започнува Кадифената револуција. |
1991 | Усвоен е Уставот на Република Македонија, прв по прогласувањето на сувереност и самостојност. |
1991 | Основана Европската ракометна федерација (ЕХФ). |
2006 | Американскиот Сенат едногласно усвои резолуција во корист на приемот на Македонија, Хрватска, Албанија и Грузија во НАТО. |
2008 | Поради попречувањето на приемот во НАТО, Македонија покрена тужба против Грција за прекршување на Привремената спогодба од 1995. |
Родени
9 | Веспазијан — римски цар. |
1291 | Филип V — француски крал. |
1755 | Луј XVIII — француски крал. |
1773 | Витез Михај Чоконаи — унгарски поет. |
1790 | Август Фердинанд Мебиус — германски математичар, творец на Мебиусовата лента. |
1887 | Бернард Монтгомери — британски генерал. |
1895 | Кирил Преславски — бугарски кнез. |
1925 | Рок Хадсон — американски глумец. |
1928 | Звонимир Лепетиќ — хрватски и југословенски глумец. |
1929 | Ранко Жеравица — српски и југословенски кошаркарски тренер. |
1930 | Драгослав Михаиловиќ — српски писател и академик. |
1937 | Питер Кук — англиски глумец. |
1942 | Мартин Скорсезе — американски режисер. |
1944 | Џин Кларк — американски рок-музичар, член на групата „Бердс“ (Byrds). |
1944 | Дени Девито — американски глумец. |
1945 | Срѓан Карановиќ — српски и југословенски режисер. |
1963 | Дилан Волш — американски глумец. |
1966 | Џеф Бакли — американски рок-музичар. |
1966 | Софи Марсо — француска глумица. |
1971 | Мајкл Адамс — англиски шаховски велемајстор. |
1979 | Микел Астарлоса — шпански велосипедист. |
1980 | Михаил Чипурин — руски ракометар. |
1983 | Кристофер Паолини — американски романописец. |
1986 | Нани — португалски фудбалер. |
1989 | Енрико Батаљин — италијански велосипедист. |
Починале
375 | Валентинијан I — римски цар. |
474 | Лав II — византиски цар. |
1558 | Марија I — кралица на Англија. |
1796 | Катерина II — царица на Русија. |
1858 | Роберт Овен — англиски социјалист. |
1917 | Огист Роден — француски вајар. |
1947 | Виктор Серге — француски анархист. |
2001 | Михаел Кароли — германски рок-музичар. |
2006 | Ференц Пушкаш — унгарски фудбалер. |
2021 | Јанг Долф — американски рапер. |
Настани
1903 | САД потпишаа договор со Панама, со што добија неограничено право за користење на Панамскиот Канал. |
1991 | Српските сили го освоија хрватскиот град Вуковар, по 87-дневна опсада. |
1997 | Делегација на Армијата на Република Македонија, при посетата на Турција, го пронајде и го фотографира крушевското црешово топче од периодот на Илинденското востание. Црешовото топче е пронајдено во Воениот музеј на Армијата на Турција. |
2012 | Теодор III избран за патријарх на Коптската православна црква. |
Родени
1874 | Крсте Петков Мисирков — македонски лингвист, историчар, фолклорист, етнограф, публицист и политички борец за македонската национална афирмација. |
1905 | Јован Поповиќ — српски и југословенски писател. |
1906 | Клаус Ман — германски писател. |
1928 | Александар Ежов — македонски книжевен критичар. |
1936 | Дон Чери — американски џез-музичар. |
1939 | Маргарет Етвуд — канадска писателка, критичарка и есеистка. |
1950 | Греам Паркер — англиски поп-пејач. |
1960 | Александар Донски — литературен преведувач, писател и историчар. |
1960 | Ким Вајлд — англиска поп-пејачка. |
1962 | Кирк Хамет — американски гитарист, член на групата „Металика“ (Metallica). |
1963 | Петер Шмајхел — дански фудбалер. |
1966 | Зоран Савиќ — српски кошаркар. |
1968 | Овен Вилсон — американски глумец. |
1983 | Мајкл Доусон — англиски фудбалер. |
1985 | Алисон Феликс — американска атлетичарка. |
Починале
1922 | Марсел Пруст — француски писател и академик. |
1936 | Ганчо Хаџипанзов — македонски револуционер и поет, учесник во Шпанската граѓанска војна. |
1952 | Пол Елијар — француски поет. |
1962 | Нилс Бор — дански теоретски физичар — основач на теоријата за структурата на атомот. |
1976 | Мен Реј — американски фотограф. |
1986 | Љупчо Арсов — македонски политичар. |
1991 | Густав Хусак — претседател на Чешка. |
1994 | Кеб Келовеј — американски џез-пејач. |
2002 | Џејмс Кобурн — американски глумец. |
2005 | Ангел Чемерски — македонски револуционер и политичар. |
2007 | Томо Софрониевски — македонски првоборец и политичар. |
2008 | Бранко Гапо — македонски филмски режисер. |
2017 | Наим Сулејманоглу — турски кревач на тегови. |
Настани
1493 | На своето второ патување за Америка, на кое тргнал со 17 бродови и со 1.500 луѓе, Кристофер Колумбо го открил островот Порторико. |
1497 | Португалскиот морепловец Васко де Гама на своето прво патување, во дотогаш непознат свет, го открил патот за Индија, околу ’Ртот на Добра Надеж. |
1902 | Прва балканска војна: Крај на Битолската битка со победа на српските над турските единици. |
1944 | Тетово е ослободено во Втората светска војна, како последен ослободен град на територијата на Македонија. |
1991 | Пратениците на Собранието на Република Македонија едногласно донеле Декларација за меѓународно признавање на Република Македонија како суверена и независна држава. |
2008 | Џон Ки станува премиер на Нов Зеланд. |
Родени
1600 | Чарлс I — англиски и шкотски крал. |
1711 | Михаил Василевич Ломоносов — руски научник, писател, академик и енциклопедист. |
1805 | Фердинанд де Лесепс — француски дипломат и инженер. |
1831 | Џејмс Гарфилд — американски претседател. |
1833 | Вилхелм Дилтај — германски филозоф и историчар. |
1888 | Хосе Раул Капабланка — кубански шахист. |
1906 | Павел Киров — грчки андартски капетан. |
1909 | Питер Дракер — американски експерт по менаџмент. |
1912 | Домингос да Гуја — бразилски фудбалер. |
1917 | Индира Ганди — претседател на Индија. |
1920 | Бранко Зарески — македонски поет, критичар и публицист. |
1922 | Рајко Митиќ — српски и југословенски фудбалер и тренер. |
1934 | Курт Хамрин — шведски фудбалер. |
1934 | Валентин Иванов — руски и советски фудбалер. |
1935 | Џек Велч — американски менаџер. |
1936 | Љубиша Самарџиќ — југословенски и српски глумец. |
1961 | Богдан Вента — полски ракометар и тренер. |
1961 | Мег Рајан — американска глумица. |
1962 | Џоди Фостер — американска глумица. |
1965 | Лорен Блан — француски фудбалер и тренер. |
1966 | Гејл Диверс — американска атлетичарка. |
1971 | Ирена Ветерова — македонска балерина. |
1973 | Дарко Ковачевиќ — српски фудбалер. |
1976 | Стилијанос Венетидис — грчки фудбалер. |
1980 | Владимир Радмановиќ — српски кошаркар. |
1985 | Крис Иглс — англиски фудбалер. |
1988 | Харлинсон Пантано — колумбиски велосипедист. |
Починале
498 | Анастасиј II — римски папа. |
1557 | Бона Сфорца — кралица на Полска и Ерусалим. |
1828 | Франц Шуберт — композитор. |
1855 | Михај Верешмарти — унгарски поет. |
1942 | Бруно Шулц — полски писател. |
1967 | Жоао Гимараеш Роза - бразилски писател. |
2014 | Мајк Николс — американски филмски режисер, познат по филмовите „Дипломец“ и „Кој се плаши од Вирџинија Вулф“. |
2017 | Јана Новотна — чешка тенисерка. |
Настани
1959 | Генералното собрание на Обединетите нации ја усвои Декларацијата за правата на детето, документ со кој се утврдени не само принципите за заштита на децата во светот, туку е и основан за помош на милиони деца. Со текот на годините со финансиска помош од Детскиот фонд се опремени многу здравствени центри во светот. |
1959 | Велика Британија, Норвешка, Шведска, Данска, Австрија, Португалија и Швајцарија во Стокхолм потпишаа Конвенција за формирање Европско здружение за слободна трговија (ЕФТА). |
1970 | Излезе првиот број на „Екран“, како седмичен колор прилог на весникот „Нова Македонија“ за ТВ, филм, радио и естрада. Од бр. 226 од 14 март, 1975 година излегува одделно од „Нова Македонија“ како ревија за РТВ, филм, сценски уметности и естрада. |
1991 | Во Скопје, во Собранието на Република Македонија, свечено е прогласен Уставот на Република Македонија, усвоен на 17.11.1991 година. |
1993 | Авион од типот „Јаковлев 42“ на македонската авиокомпанија „Авиоимпекс“ се сруши во близина на охридскиот аеродром. Во несреќата го загубија животот 115 лица . |
1995 | Хелсиншкиот комитет за човекови права на Република Македонија, стана полноправен член на Меѓународната хелсиншка федерација. |
2001 | Во Тетово е официјално отворен Универзитетот на Југоисточна Европа. |
Родени
Починале
1316 | Јован II — крал на Франција. |
1865 | Франческо Маноел да Силва — познат бразилски композитор. |
1894 | Антон Григорјевич Рубинштајн — руски клавирски виртуоз и композитор — основач на конзерваториумот во Петроград. |
1910 | Лав Николаевич Толстој — руски писател и општествен реформатор. |
1925 | Александра Данска — кралица на Обединетото Кралство. |
1944 | Јован М. Алексоски — македонски партизан. |
1947 | Волфганг Борхерт — германски поет. |
1975 | Франсиско Франко — шпански диктатор. |
1978 | Џорџо де Кирико — италијански сликар. |
2000 | Вјачеслав Котјоночкин — руски режисер и аниматор. |
2006 | Роберт Алтман — американски филмски режисер. |
2021 | Мерима Његомир — српска фолк-пејачка. |
2024 | Методија Стојков — македонски универзитетски професор. |
Настани
1992 | Во Скопје е одржан Првиот конгрес на Лигата за демократија. |
1994 | Во Солунското пристаниште се блокирани 19.500 тони американска пченка за Македонија. |
Родени
1658 | Хенри Персел — англиски барокен композитор. |
1694 | Франсоа Волтер — француски писател, историчар и филозоф. |
1818 | Луис Хенри Морган — американски етнолог и социолог. |
1875 | Никола Петров Русински — македонски социјалист и револуционер. |
1898 | Рене Магрит — белгиски сликар. |
1902 | Исак Башевис Сингер — американски писател. |
1902 | Марко Челебоновиќ — српски сликар. |
1904 | Колмен Хокинс — американски блуз и џез-музичар. |
1985 | Хесус Навас — шпански фудбалер. |
1988 | Питер Сери — белгиски велосипедист. |
1989 | Крис Синглтон — американски кошаркар. |
1989 | Фабијан Делф — англиски фудбалер. |
1992 | Михаел Коларж — словачки велосипедист. |
1993 | Бојан Санковиќ — црногорски фудбалер. |
1993 | Георги Џикија — руски фудбалер. |
1994 | Саул Нигез — шпански фудбалер. |
2004 | Рико Луис — англиски фудбалер. |
Починале
1844 | Иван Андреевич Крилов — руски писател, најпознат по своите басни. |
1811 | Хајнрих фон Клајст — германски писател. |
1870 | Карел Јаромир Ербен — чешки писател и историчар. |
1874 | Маријано Фортуни — шпански сликар. |
1938 | Леополд Годовски — полско-американски композитор и пијанист. |
1991 | Јулија Друнина — советска и руска поетеса. |
Настани
1908 | Во Битола е усвоена албанската азбука. |
1943 | Либан стекнува независност од Франција. |
1963 | Во Далас е убиен американскиот претседател Џон Кенеди. |
1974 | Генералното собрание на Обединетите нации и доделува статус на набљудувач на Палестинската ослободителна организација. |
1986 | Победувајќи го актуелниот првак Тревор Бербик со технички нокаут во втората рунда, Мајк Тајсон ја освоил првачката титула во бокс во тешка категорија, во верзијата на WBC. На тој начин, на возраст од 20 години и четири месеци, тој станал најмладиот првак во тешка категорија во историјата на професионалниот бокс. |
1991 | Египетскиот политичар Бутрос Бутрос-Гали е избран за генерален секретар на Обединетите Нации, со што стана прв Арап (и прв жител на Африка) избран на таа функција. |
Родени
Починале
1286 | Ерик V — крал на Данска. |
1318 | Михаил II — голем кнез на Владимирско-суздаљското Кнежевство. |
1617 | Ахмед I — отомански султан. |
1900 | Артур Саливен — познат британски композитор и диригент. |
1916 | Џек Лондон — американски писател. |
1963 | Џон Кенеди — претседател на САД. |
1971 | Кирил Николов — македонски новинар. |
1980 | Ме Вест — американска глумица. |
1981 | Милан Кашанин — српски и југословенски писател, ликовен критичар и историчар на уметноста. |
2000 | Емил Затопек — чехословачки атлетичар. |
2011 | Пол Моушијан — американски џез-музичар. |
2020 | Мустафа Надаревиќ — босански и југословенски глумец и режисер. |
Настани
1831 | Штрајкот на лионските ткајачи прерасна во вооружено востание, на кое му се придружија и работниците од другите гранки. Тоа беше право масовно востание на работниците во услови на буржоаска монархија во Франција. |
1944 | По одлука на АСНОМ, формирана е Народната и универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски“ во Скопје. |
1971 | Народна Република Кина го зазеде своето место во ООН откако САД, по две децении спротивставување, се откажа од натамошното поддржување на режимот на Чанг Кај Шек, како претставник на цела Кина. |
1995 | Целиот свет ја поздрави мировната спогодба за Босна, која ја потпишаа трите главни странки на преговорите во Дејтон, Фрањо Туѓман, Алија Изетбеговиќ и Слободан Милошевиќ. |
2003 | Грузискиот претседател Едуард Шеварнаѕе поднесува оставка по неколку недели масовни протести поради изборна измама |
Родени
1760 | Франсоа Бабеф — француски револуционер. |
1860 | Јалмар Брантинг — шведски социјалдемократ и премиер. |
1876 | Мануел де Фаља — шпански композитор. |
1877 | Никола Карев — истакнат македонски социјалист и револуционер. |
1887 | Борис Карлоф — англиски глумец. |
1888 | Харпо Маркс — американски глумец. |
1890 | Ел Лисицки — руски сликар и архитект. |
1899 | Мануел дос Реис Машадо — мајстор по афробразилската боречка вештина. |
1933 | Кшиштоф Пендерецки — полски композитор. |
1937 | Радован Павловски — македонски поет и академик. |
1941 | Франко Неро — италијански глумец. |
1943 | Петар Сканси — хрватски и југословенски кошаркар и тренер. |
1979 | Ивица Костелиќ — хрватски скијач. |
1982 | Асафа Пауел — јамајски атлетичар. |
1988 | Ендру Талански — американски велосипедист. |
1988 | Јенс Кекелејре — белгиски велосипедист. |
1991 | Вилијан Жозе — бразилски фудбалер. |
1992 | Мајли Сајрус — американска пејачка и глумица. |
1996 | Џејмс Медисон — англиски фудбалер. |
2001 | Бојан Димоски — македонски фудбалер. |
Починале
1922 | Едуард Зелер — германски антролопог, етноисторичар и јазичар. |
1966 | Григор Витез — хрватски писател и преведувач. |
1976 | Андре Малро — француски писател есеист, теоретичар и историчар на уметноста. |
1991 | Клаус Кински — германски глумец. |
2006 | Вили Пеп — американски боксер. |
2015 | Синтија Робинсон — американска соул и фанк-музичарка, членка на групата Слај енд д фемили Стоун (Sly and the Family Stone)“. |
Настани
1859 | Првото издание на „За потеклото на видовите“ од Чарлс Дарвин излегло од печат и било распродадено истиот ден. |
1936 | Германија и Јапонија го потпишаа таканаречениот Антикоминтернски пакт, кој потоа го потпишаа и Италија, Манџурија, Унгарија, Шпанија и Албанија. Под Фирмата на овој пакт фашистичките земји го подготвуваа военополитичкиот сојуз, кој е санкциониран во 1940 година како „Троен пакт“. |
1944 | Во ослободеното Скопје, само десетина дена откако стивнаа последните улични борби, основан е првиот симфониски оркестар на денешната Македонска филхармонија. Имено во домот на Тодор Скаловски група музички вљубеници, од кои некои сѐ уште беа во партизански униформи, го формираа симфонискиот оркестар. На таа средба присуствуваа Васил Ѓаконов - Шпато, Тодор Календаров, Петар Трајков, Стефан Кралев, Александар Шалев, Фрањо Млчок, Херман Зип, Петар Симоновиќ и Душан Парлиќ. |
1986 | Заврши последниот дел на електрификацијата на пругата Скопје - Гевгелија со должина на електричната мрежа од 220 км. Електрификацијата почна на 05.01.1981 година. |
1994 | Во Скопје е отворена амбасадата на Руската Федерација. |
Родени
Починале
1870 | Лотреамон — француски поет. |
1985 | Љубен Лапе — редовен член на МАНУ и редовен професор на Филозофскиот факултет во Скопје. |
1985 | Биг Џо Тарнер — американски блуз-пејач. |
1989 | Благоја Нешковски — истакнат македонски режисер и писател. |
Настани
1867 | Алфред Нобел го патентирал динамитот. Патентните права му донеле големи приходи од кои и до денес се финансира наградниот фонд на Нобеловата награда. |
1918 | Поранешната австроунгарска покраина Војводина прогласила отцепување и приклучување кон Кралството Србија. |
1920 | Во Скопје избувнал штрајк на 120 кројачки работници, кои барале осумчасовен работен ден и зголемување на платата за 10%. Штрајкот завршил со делумен успех. |
1936 | Германија и Јапонија го потпишуваат Антикоминтерновскиот пакт |
1939 | Во Самобор, Хрватска, во печатницата на Драгутин Шпулер, излезе од печат збирката песни „Бели мугри“ од македонскиот поет и револуционер Кочо Рацин. Таа претставуваше стремеж за афирмација на македонската национална култура и на современата македонска поезија. |
1965 | Извршен е воен удар во Конго. Генерал Мобуто го собори претседателот Касавубу. |
1973 | Во Грција е извршен државен удар во кој е соборен диктаторот Пападопулос и Режимот на полковниците. Новата хунта на чело со генерал Гизикис веќе следната година им ја предаде власта на политичарите, па Константин Караманлис ја формира првата влада на национално единство. |
1976 | Суринам стекнува независност од Холандија |
1977 | Генералното собрание на ООН ја осуди израелската окупација на арапските територии само со четири гласа против - Израел, САД, Канада и Салвадор. |
1990 | ВМРО-ДПМНЕ победи на првите повеќепартиски избори во Македонија со 37 места во Парламентот. Сојузот на Комунистите на Македонија добива само 31 место. |
Родени
1562 | Феликс Лопе де Вега — шпански писател. |
1835 | Ендрју Карнеги — американски индустријалец. |
1844 | Карл Бенц — германски автомобилски инженер. |
1881 | Јован XXIII — римски папа. |
1914 | Џо Димаџо — американски играч на безбол. |
1918 | Фране Матошиќ — хрватски и југословенски фудбалер и тренер. |
1923 | Михаил Апостолов - Гранати — македонски револуционер. |
1924 | Анте Марковиќ — последниот премиер на СФРЈ. |
1935 | Миле Неделкоски — македонски поет. |
1947 | Наум Попески — македонски писател. |
1948 | Тодор Бојаџиев — македонски композитор. |
1951 | Џони Реп — холандски фудбалер. |
1957 | Марко Коловски — македонски музиколог. |
1964 | Павле Воскопулос — македонски политичар во Република Грција. |
1979 | Славко Винчиќ — словенечки фудбалски судија. |
1981 | Чаби Алонсо — шпански фудбалер. |
1986 | Кристијан Корен — словенечки велосипедист. |
2002 | Педри — шпански фудбалер. |
Починале
1185 | Луциј III — римски папа. |
1638 | Николаус Стено — дански научник. |
1878 | Стојан Карастоилов — ајдутски војвода. |
1885 | Алфонсо XII — крал на Шпанија. |
1915 | Мишел Бреал — француски лингвист. |
1956 | Александар Довженко — украински режисер, еден од доајените на советската кинематографија. |
1957 | Принц Георги — син грчкиот крал Георги I. |
1968 | Аптон Синклер — американски писател и публицист. |
1970 | Алберт Ајлер — американски џез-музичар. |
1970 | Јукио Мишима — јапонски писател. |
1974 | Ник Дрејк — англиски музичар. |
1974 | У Тант — бурмански дипломат. |
1991 | Фреди Меркјури — британски рок-пејач, член на групата Квин (Queen). |
2002 | Карел Рајс — чешко-британски режисер. |
2005 | Џорџ Бест — северноирски фудбалер. |
2013 | Чико Хамилтон — американски џез-музичар. |
2016 | Фидел Кастро — кубански револуционер и политичар. |
2020 | Диего Марадона — аргентински фудбалер. |
2020 | Тимотеј Дебарско-кичевски — македонски владика, митрополит на Дебарско-кичевската епархија. |
Настани
1917 | Клубовите Монтреал Канадиенс, Монтреал Вандерерс, Отава Сенаторс, Квебек Булдогс и Торонто Аренас ја формирале Националната хокеарска лига (НХЛ). |
1918 | Собранието во Подгорица прогласило обединување на Црна Гора со Кралството Србија. |
1922 | Хауард Картер и Лорд Карнарвон го откриле гробот на Тутанкамон, стар преку 3000 години и целосно зачуван. |
1942 | Втора светска војна: започнало Првото заседание на АВНОЈ во Бихаќ, БиХ. |
1986 | Во Скопје излезе првиот број на додатокот за литература, идеи и култура на весникот „Нова Македонија“ - „ЛИК“. |
1991 | Беше пуштен во употреба автопатот Велес - Градско. |
Родени
Починале
1504 | Изабела I Кастиљска — кралица на Кастиља и Леон. |
1605 | Хандан султан — валиде султан во Отоманското Царство. |
1968 | Арнолд Цвајг — германски писател. |
1981 | Макс Еве — холандски шахист и поранешен претседател на ФИДЕ. |
1983 | Евгени Савов — судија на Врховниот суд на Македонија. |
2004 | Филип де Брока — француски филмски режисер. |
2018 | Стивен Хиленбург — американски автор на стрипови, творец на Сунѓерот Боб. |
2018 | Бернардо Бертолучи — италијански режисер. |
Настани
1095 | На црковниот Собор во Клермон во Франција, папата Урбан II ги повикlа соборните црковни големодостоинственици и световните владетели да тргнат во воен поход против „неверниците“, Селџуци, кои ја зазеле „светата земја“ Палестина, со Исусовиот гроб во Ерусалим. Со тоа ја поттикна Првата крстоносна војна што започна во следната година. |
1895 | Шведскиот фабрикант Алфред Нобел, пронаоѓач на динамитот, во Париз напиша своерачен тестамент со кој каматите од големиот имот ги остава за развој на науката, литературата и на борците за мир. „Наградите треба да се делат без оглед на националноста“, пишуваше во тестаментот, со кој се основа Нобеловата награда за најголеми достигнувања на човековиот ум. |
1919 | По Првата светска војна, во која учествуваше на страната на Оската, Бугарија потпиша мир (Нејски мировен договор, потпишан во Неј на Сена) врз основа на кој Добруџа и припадна на Романија, приморјето на Тракија и на Грција, а градовите Струмица, Благоевград и Цариброд на Кралството СХС. |
1926 | Ахмет Бег Зогу во Тирана потпиша пакт со Мусолини за зајакнување на својот реакционен феудален режим во Албанија. |
1942 | Втора светска војна: Француската морнарица потопи поголем дел од својата воена флота во тулонското пристаниште за да не падне во рацете на нацистите. |
1946 | Солунскиот партиски весник „Лаки Фони“ објави список на околу 100 лица од Леринско и од Воденско (претежно Македонци), кои беа интернирани на егејските острови. |
1982 | водачите на 31 африканска земја, на состанокот во Триполи, ги осудија Соединетите Американски Држави поради нивната „економска, воена и јадрена соработка со Јужноафриканската Република“. |
1997 | Во Брисел, со одобрение на Министерскиот совет на Унијата, беше одобрена Спогодбата за соработка и транспорт меѓу Европската унија и Република Македонија. |
Родени
1701 | Андерс Целзиус — шведски физичар и астроном. |
1901 | Емануел Чучков — македонски политичар. |
1921 | Александар Дубчек — водач на Прашката пролет. |
1931 | Радмила Пашиќ — македонски археолог. |
1940 | Брус Ли — глумец и борач од Хонгконг. |
1951 | Дражен Далипагиќ — босански и југословенски кошаркар. |
1959 | Звонко Варга — српски и југословенски фудбалер. |
1960 | Јулија Тимошенко — украинска политичарка. |
1960 | Владо Јаневски — македонски поп-пејач и композитор. |
1961 | Авдија Пепиќ — македонски економист и политичар. |
1963 | Владимир Машков — руски глумец. |
1964 | Роберто Манчини — италијански фудбалер и тренер. |
1966 | Горан Стевановиќ — српски фудбалер и тренер. |
1978 | Иван Гутиерез — шпански велосипедист. |
1979 | Александар Васоски — македонски фудбалер. |
1982 | Александар Кержаков — руски фудблер. |
1987 | Лујџи Датоме — италијански кошаркар. |
Починале
8 п.н.е. | Хорациј — римски поет. |
1570 | Јакопо Сансовино — италијански вајар и архитект. |
1953 | Јуџин О'Нил — американски писател, добитник на Нобеловата награда. |
1955 | Артур Хонегер — француски композитор. |
1992 | Иван Генералиќ — хрватски сликар. |
2013 | Нилтон Сантос — бразилски фудбалер. |
2014 | Станислав Микулски — полски глумец. |
2018 | Горан Стефановски — македонски писател. |
2020 | Шпиро Губерина — хрватски глумец. |
Настани
1917 | Клубовите Монтреал Канадиенс, Монтреал Вандерерс, Отава Сенаторс, Квебек Булдогс и Торонто Аренас ја формирале Националната хокеарска лига (НХЛ). |
1918 | Собранието во Подгорица прогласило обединување на Црна Гора со Кралството Србија. |
1922 | Хауард Картер и Лорд Карнарвон го откриле гробот на Тутанкамон, стар преку 3000 години и целосно зачуван. |
1942 | Втора светска војна: започнало Првото заседание на АВНОЈ во Бихаќ, БиХ. |
1986 | Во Скопје излезе првиот број на додатокот за литература, идеи и култура на весникот „Нова Македонија“ - „ЛИК“. |
1991 | Беше пуштен во употреба автопатот Велес - Градско. |
Родени
Починале
1680 | Џовани Лоренцо Бернини — италијански архитект. |
1859 | Вашингтон Ирвинг — американски писател, есеист, историчар и дипломат. |
1907 | Иван Гарванов — бугарски револуционер. |
1941 | Живоин Павловиќ — југословенски комунист. |
1954 | Енрико Ферми — италијански физичар. |
1982 | Елена — кралица на Романија. |
2004 | Јусуф Реџепи — македонски лекар. |
2010 | Лесли Нилсен — американско-канадски глумец. |
2011 | Анте Марковиќ — последниот премиер на СФРЈ. |
2020 | Раде Гогов – Црноречки — македонски партизан. |
2024 | Силвија Пинал — мексиканска глумица. |
Настани
1913 | Во Париз основан Меѓународниот мечувалски сојуз (ФИЕ). |
1926 | Во Тетово е пуштена во редовна работа ХЕЦ „Пена“ — прв хидроенергетски објект во Македонија (дотогаш сите биле на јаглен). Изградена е во периодот од 1924 до септември 1926 година. Инвеститор било Тетовското индустриско акционерско друштво основано на иницијатива на Г-дин Михајлович, руски емигрант кој живееел во Тетово. |
1943 | Во Јајце започнува Второто заседание на АВНОЈ. Истиот ден на заседанието Јосип Броз Тито е прогласен за Маршал на Југославија. |
1947 | Генералното собрание на Обединетите нации донесува резолуција за поделба на Палестина на еврејски и арапски дел. |
1958 | Скопје и некои други градови од Македонија добиваат добар прием на италијанската телевизија. |
1962 | Велика Британија и Франција потпишуваат спогодба за изработка на надзвучен авион од типот „Конкорд“. |
1973 | Во Маврови Анови е формирано Здружението на радиостаниците во Република Македонија. |
Родени
1797 | Гаетано Доницети — италијански оперски композитор. |
1856 | Георги Плеханов — руски револуционер. |
1925 | Ернст Хапел — австриски фудбалер и тренер. |
1927 | Ѓуро Седер — хрватски сликар. |
1932 | Жак Ширак — претседател на Франција. |
1946 | Вук Драшковиќ — српски писател и политичар. |
1951 | Мирче Нешовски — македонски поет. |
1959 | Мауро Равниќ — хрватски и југословенски фудбалски голман и тренер. |
1964 | Мајк Матијевич — хрватски музичар. |
1969 | Томас Бролин — шведски фудбалер. |
1969 | Кејси Келер — американски фудбалски голман. |
1973 | Рајан Гигс — велшки фудбалер. |
1983 | Јаухен Хутарович — белоруски велосипедист. |
1991 | Ибрахим Сисоко — фудбалер од Брегот на Слоновата Коска. |
2002 | Јунус Муса — американски фудбалер. |
Починале
741 | Грегориј III — римски папа. |
1268 | Климент IV — римски папа. |
1314 | Филип IV Убавиот — крал на Франција. |
1543 | Ханс Холбајн Помладиот — познат германски раноренесансен сликар. |
1634 | Клаудио Монтеверди — италијански композитор на преодот од ренесансата кон барокот. |
1916 | Воин Поповиќ-Вук — војвода на Српскиот комитет на четничката акција. |
1924 | Џакомо Пучини — италијански оперски композитор. |
1986 | Кери Грант — англиско-американски глумец. |
1989 | Зухо Џумхур — босански и југословенски писател и сликар. |
1998 | Живојин Павловиќ — српски и југословенски режисер и писател. |
2001 | Џорџ Харисон — британски поп-рок музичар, член на Битлси. |
2010 | Бела Ахмадулина — руска и советска поетеса. |
2020 | Миша Алексиќ — српски рок-музичар, член на групата Рибља чорба. |
2023 | Хенри Кисинџер — американски политичар и дипломат. |
Настани
1894 | Македонскиот револуционер Гоце Делчев, лично од Даме Груев, примен е за член на ВМРО. |
1966 | Барбадос, еден од островите на Малите Антили, кој 300 години беше британска колонија, прогласи независност. |
1998 | Избрана Владата на Република Македонија, предводена од Љубчо Георгиевски. |
2001 | Собранието на Република Македонија, со мнозинство гласови, го прифати седмиот по ред владин состав на Премиерот Љубчо Георгиевски. |
2005 | Тито Петковски ја формира НСДП, како реакција на незадоволството кое подолго време владееше во редовите на СДСМ. Формирањето на оваа партија се смета како еден од главните фактори за поразот на владата на Владо Бучковски во јули 2006 година. На тие избори НСДП освои 6 пратенички места и стана дел од владејачката коалиција. |
Родени
1508 | Андреја Паладио — италијански архитект, основоположник на паладијанскиот стил. |
1667 | Џонатан Свифт — англиски писател и сатиричар. |
1813 | Шарл Валентин Алкан — француски композитор. |
1817 | Теодор Момзен — германски историчар, правник и добитник на Нобеловата награда за литература. |
1835 | Марк Твен — американски писател, хуморист, новинар и предавач. |
1843 | Јожеф Киш — унгарски писател. |
1874 | Винстон Черчил — британски државник и писател. |
1935 | Стојан Андов — претседател на Либералната партија на Македонија и претседател на Собранието на Република Македонија. |
1937 | Драгослав Шекуларац — српски и југословенски фудбалер и тренер. |
1943 | Теренс Малик — американски филмски режисер. |
1955 | Били Ајдол — англиски рок-музичар. |
1960 | Гари Линекер — англиски фудбалер. |
1965 | Бен Стилер — американски глумец и режисер. |
1978 | Пјерик Федриго — француски велосипедист. |
1982 | Доменико Поцовиво — италијански велосипедист. |
1982 | Магнус Карлсен — норвешки шахист. |
1998 | Грант Вилијамс — американски кошаркар. |
Починале
1900 | Оскар Вајлд — англиски писател од ирско потекло. |
1921 | Амандус Шварц — германски математичар. |
1947 | Ернст Љубич — германско-американски режисер |
1953 | Франсис Пикабија — француски сликар. |
1957 | Паја Јовановиќ — српски сликар. |
1977 | Милош Црњански — српски и југословенски писател и дипломат. |
2009 | Милорад Павиќ — српски писател. |
2011 | Илија Зимбо — македонски солист, камерен музичар и прв флејтист во оркестарот на Македонската опера и балет. |
2018 | Џорџ Х. В. Буш — претседател на САД. |