Хидроенергија

Од Википедија — слободната енциклопедија
Брана во Полска
Воденица во Германија

Хидроенергијаенергија која потекнува од силата на водата (hydro), па од тука и нејзиното име. Претставува конвенционален обновлив извор на енергија, кој со векови се користи за добивање механичка, а веќе подолго од сто години и електрична енергија.

Историја[уреди | уреди извор]

Хидроелектрана-шема: А-резервоар, Б-зграда, Ц-турбина, Д-генератор, Е-влез на вода, Ф-цевка за вода, Г-високонапонска линија, Х-река

Во старите воденици за мелење брашно, енергијата на водата која се движи се пренесувала на воденичко тркало, кое се превртувало и преку осовина пренесувало движење на мелнички камен, кој ги дробел зрната за да се добие брашно. Сличен директен механички пренос е користен за пилани и разни други потреби.

Предноста на директните методи била едноставност, сигурност и практично "слободна" енергија со многу малку забележливо влијание врз околината.

После откритието на електричен генератор во 19 век, почнале да се градат сè повеќе хидроелектрани, каде механичка енергија на водата се претвора во електрична и во генератор. Една од првите која произведувала наизменична струја, со голем придонес и учество на Никола Тесла, изградена на Нијагарските Водопади, САД и Канада.

Предноста на овој е да се енергија преку жица да може да се пренесува на голема оддалеченост. Порано скоро секоја фабрика морала да биде на крајбрежје на некоја река за директно да се произведува и искористува хидроенергија, особено пред откривањето на првата парна машина. Парните машини меѓутоа не биле погодни за мала потрошувачка, па дури по појавата на евтин електрицитет од хидроелектрана бил совладан тој проблем.

Особености[уреди | уреди извор]

Поради проучавањата на хидроенергетиката потребно е да познаваш неколку одлики на овој потенцијал.

  • Теоретски потенцијал на водната сила е теоретски возможна сила која водотек може да ти ја обезбеди без обзира на техничка и економска страна на остварливост растенија. За сметката на овај показател потребно е да ги познаваш висинските разлики за растојанија на податоци единици, подолг профил нарека и поток, во времетраење и учество на сила, распореденост на сила во должина на незјиниот тек , расподела сила во функција на времето, на просечните и максималните протоци.
  • Технички искористен воден потенцијал се одредува на основа развој на техничко решение кога е одредено реално остварлив потенцијал годишно производство на енергија.
  • Економски искористлив воден потенцијал е онај дел на технички искорисливиот потенцијал чија се експлоатација економски исплаќа.

Денес во светот се користи 18% технички искористлив, односно 28% економски искористлив потенцијал. Најголем дел на неискористен резерви се наоѓа во земјите во развој.

Развојни можности[уреди | уреди извор]

Хидроенергијата пружа големи можности за понатамошен развој. Иако поголемите реки се воглавно искористени, помалите реки и потоци пружуваа можности за понатамошна изградба, поготово хидроелектрана со проточен вид или со мали брани.

Кога се зборува за хидроенергија тогаш тука првенствено се подразбира енергија на водотеците ( енергија на река). Ледник енергија и енергија на морски струи се во овој момент неисплатливи и технички со големи барања за користење, тие не се користат или нивното користење е во експериментна фаза (енергија на морски струи). Енергија на плимите и осеките со своето постоење должи на гравитацијата, на незјиното дејство. Бран енергија е енергија на ветарот, тие некогаш се наведува одвоено од хидроенергијата.

Енергијата на ветрот, енергијата на плимата и осеката и енергија на морската струја воопшто се класифицираат во енергија на морето.

Поврзано[уреди | уреди извор]

Литература[уреди | уреди извор]

  • Electrical Machines, Drives, and Power Systems, 4th edition, Theodore Wildi, ISBN 0-13-082460-7

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

  • Пеламис, генератор на морските бранови , крајбрежјето на Португалија [1] Архивирано на 6 јануари 2014 г.
  • Морски генератор, електрана на морска струја во Северна Ирска [2]