Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 96.280 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Селата Рибница и Тануше на планината Кораб

Горна Река — географска и етнографска област која го зафаќа северниот дел од Реканскиот регион, односно горното течение на реката Радика, во Западна Македонија. Нејзината територија административно им припаѓа на општините Маврово и Ростуша и Гостивар. Подрачјето е населено со муслиманско и православно население со албански како мајчин јазик, познато под името Шкрети, главно со македонско и во помал дел со албанско самосознание.

Горна Река е изразит планински предел ограничен од планините Кораб на запад, најјужната огранка на масивот на Шар Планина — Ничпурска Планина на север и Бистра на исток, додека на југ е отворена кон долината на Радика, но како пределна граница со Долна Река ја има клисурата Барич. Пределот е изразито алпски и суров со пасишта и говеда. Во поново време, најголемо населено место е селото Врбјани. Областа претставува изолирано и неразвиено подрачје со ограничени комуникациски врски, при што пристапот до него е отежнат во снежни услови за време на зимските месеци.

Населението на областа низ историјата главно се занимавало со земјоделство, а дел од него и денес се занимава со оваа стопанска дејност. Во минатото, областа била склона на иселување поради сезонските или постојаните преселби кон околните области, но и во странство во потрага по повисок животен стандард. Во текот на 14 век, Горна Река била дел од Српското Царство, а по неговиот распад во 1371 година станало дел од Прилепското Кралство со кое владеела династијата Мрњавчевиќ до 1395 година, кога територијата ја освоил отоманскиот султан Бајазит I и истата била дел од Отоманското Царство до Балканските војни во 1912-13 година. Во текот на 20 век, таа најпрвин била дел од Кралството Србија, па од Кралството Југославија, Социјалистичка Федеративна Република Југославија и денес од Македонија. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика и снимка на денот
Водопад во Хапхалскиот резерват кај Алушта, Крим.	Раскажување за дејноста на четникот Ѓорѓи Поп Стојанов на месниот малешевско-пирински дијалект.
други избрани слики	други избрани снимки

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

... дека првите градови настанале во Сумерија во IV милениум п.н.е.?
... дека Средноатлантскиот Гребен е дел од подводен верижен систем кој се протега 40.000 км низ целиот свет?
... дека англискиот збор Thursday (четврток) доаѓа од старонордискиот Þorsdagr, што значи „Ден на богот Тор“.
... дека сè до 2015 г. во Западните Фјордови на Исланд важел закон дека секој Баскиец виден на таа територија треба да се убие на лице место?
... дека меѓународниот стандарден книжен број (ISBN) е воведен во 1970 година?
... дека селото Старо Коњарево, Струмичко се наоѓа на тромеѓата помеѓу Вардарска, Егејска и Пиринска Македонија?
... дека зборот „вулкан“ доаѓа од островот Вулкано во Тиренското Море северно од Сицилија?
... дека првата банкнота во Европа е издадена во 1661 година?
... дека елкарите се црви чии „гранчиња“ се пипки за собирање на планктон?
... дека домашната овца потекнува од ерменскиот муфлон?
... дека Општина Василево се смета за македонската престолнина на празот?
... дека сојузната држава Род Ајленд во САД всушност е континентална, а не островска?
... дека во Полска има дури 8 населени места со име Струга?
... дека според една теорија, селото Шлегово е наречено по германските рудари доселени од областа Шлеска?
... дека Бања Банско е изградена од римскиот цар Каракала во III век?
... дека првите професионални противпожарни служби во Македонија се појавиле во 1836 година?
... дека на почетокот од нашата ера, градот Рим имал милион жители?
... дека планината Аконкагва крај аргентинско-чилеанската граница е највисоката планина надвор од Азија?
... дека Југословенската академија на науките и уметностите (ЈАЗУ) во Загреб е основана во 1861 г. како матична културно-научна установа на сите Јужни Словени?
... дека најдалечната забележана ѕвезда, наречена Икар, се наоѓа на растојание од 9 милијарди светлосни години од Земјата?
... дека во Русија живеат преку 186 народи?
... дека титулата Свет римски цар потекнува од надлежноста на неговите претходници врз Римокатоличката црква како владетели на Западното Римско Царство пред подемот на папството?
... дека селото Б’с, Кривопаланечко е населено место со најкраткото име во Македонија?

aрхива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 25 септември 2018 г.

Настани:

1493	Христофор Колумбо испловил од пристаништето во Кадис на своето второ патување кон Новиот свет.
1513	Шпанскиот истражувач Васко Нуњез де Балбо ја поминал Панама и станал првиот Европјанин кој го видел Тихиот Океан.
1555	Со мирот во Аугсбург, германските протестантски земји биле правно изедначени со римокатоличките.
1825	Меѓу Дарлингтон и Стоктон, во Велика Британија, била пуштена во сообраќај првата железничка линија за јавен сообраќај. Овој ден се смета за почеток на историјата на железничкиот сообраќај.
1940	Во Норвешка на власт дошла квислиншката влада (наречена според норвешкиот политичар и мајор Видкун Квислинг кој учестувал во германската агресија врз Норвешка во 1940 година, по што се прогласил за шеф на новосоздадената марионетска влада, а во 1945 година е осуден на смрт поради велепредавство), синоним на соработниците на фашистичкиот окупатор низ цела Европа.
1946	Во Скопје е основано Работничко културно-уметничкото друштво „Кочо Рацин“. Друштвото го формирал Месниот синдикален совет на Скопје, со цел да ги обедини работниците и службениците заради развивање на културно-просветната дејност.
1990	Нелсон Мандела бил пуштен на слобода.
1999	Во Скопје, во издание на НИП „Нова Македонија“ излегол првиот број на весникот „Скок“.

Родени:

1599	Франческо Боромини — италијански архитект.
1744	Фридрих Вилхелм II — пруски крал.
1866	Томас Хант Морган — американски биолог и генетичар, основач на генетиката и добитник на Нобеловата награда во 1933 година.
1896	Сандро Пертини — италијански политичар, адвокат и новинар.
1897	Вилијам Фокнер — американски писател, добитник на Нобеловата награда за литература.
1903	Марк Ротко — американски сликар.
1944	Мајкл Даглас — американски глумец и филмски продуцент.
1951	Боб Макаду — американски кошаркар и тренер.
1955	Карл-Ханјц Румениге — германски фудбалер.
1961	Хедер Локлир — американска глумица.
1965	Скоти Пипен — американски кошаркар.
1968	Вил Смит — американски глумец, продуцент и пејач.
1969	Кетрин Зета Џонс — британска глумица.
1975	Сергеј Тетјухин — руски одбојкар.
1977	Риналдо Ночентини — италијански велосипедист.
1979	Микеле Скарпони — италијански велосипедист.
1984	Златко Хорват — хрватски ракометар.

Починале:

1849	Јохан Штраус — австриски композитор.
1943	Нико Нестор — еден од најголемите раководители и борец на народноослободителното движење во Струга и струшко.
1958	Џон Вотсон — американски психолог
1970	Ерих Марија Ремарк — германски писател.
1976	Никола Бадев — македонски пејач на народни песни.
1980	Џон Бонам — англиски рок-музичар, член на групата „Лед цепелин“.
2003	Едвард Саид — палестинско-американски социо-културолошки теоретичар.
2003	Франко Модиљани — италијанско-американски економист, добитник на Нобеловата награда во 1985 година.
2006	Петре М. Андреевски — македонски писател.

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика ·
логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Европа · Јужна Америка · Азија · Африка · Северна Америка · Антарктик · Океанија

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — Централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — Проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект - освен на македонски, Википедија е достапна и на 285 други јазици.

Збратимени проекти

Википедија е проект на фондацијата Викимедија — непрофитна организација, која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич