Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 139.962 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица
Полна месечина
Полна месечина

Месечина — единствен природен сателит на планетата Земја и најблиско небесно тело до неа. Со околу една четвртина од пречникот на Земјата (споредливо со ширината на Австралија), таа е најголемиот природен сателит во Сончевиот Систем во однос на големината на неговата планета, петти по големина сателит во Сончевиот Систем, и е поголема од која било позната џуџеста планета. Месечината е објект со планетарна маса кој формирал диференцирано карпесто тело, што ја прави сателитска планета според геофизичките дефиниции на терминот. На Месечината ѝ недостасува значајна атмосфера, хидросфера или магнетно поле. Нејзината површинска гравитација е околу една шестина од Земјината (0,1654 g); Јупитеровата месечина Ија е единствениот сателит во Сончевиот Систем за која се знае дека има повисока гравитација и густина.

Кружи околу Земјата на просечно растојание од 384.400 км или околу 30 пати поголемо од пречникот на Земјата, нејзиното гравитациско влијание малку го продолжува денот на Земјата и е главниот двигател на плимата и осеката на Земјата. Орбитата на Месечината околу Земјата има орбитален период од 27,3 денови. За време на секој период од 29,5 денови, количината на видлива површина осветлена од Сонцето варира од 0 до 100%, што резултира со месечеви мени кои ја формираат основата за месеците од месечевиот календар. Месечината е плимно заклучена за Земјата, што значи дека должината на целосната ротација на Месечината околу сопствената оска предизвикува нејзината иста страна (блиската страна) секогаш да биде свртена кон Земјата, а нешто подолгиот месечев ден е ист како орбиталниот период. Според тоа, 59% од вкупната површина на Месечината може да се види од Земјата преку поместувања на поради либрација. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот

Дигитална слика „Алиса во земјата на чудата“ (2010) од Давид Ревоа.
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Грандидјеов баобаб на Мадагаскар
Грандидјеов баобаб на Мадагаскар
На денешен ден…

Денес е 7 декември 2023 г.

Настани:

43 п.н.е.  Марко Тулиј Цицерон, еден од најголемите оратори, државници и филозофи на Стариот Рим е убиен од приврзаниците на Марко Антониј при обидот да пребега во Македонија.
1900  Макс Планк ги открил законите за црнотелесно зрачење.
1917  Прва светска војна: САД ѝ објавиле војна на Австроунгарија.
1941  Втора светска војна: Јапонската царска морнарица извршила напад на Перл Харбор со цел да ја неутрализира воената моќ на САД во Тихиот Океан.
1988  Во Ерменија, тогашен СССР, силен земјотрес го разурнал регионот Спитак при што загинале над 25.000 луѓе.
1995  Во Атина, дипломатот Александар Маљас, беше наименуван за шеф на канцеларијата за врски, во главниот град на Република Македонија, Скопје.
2005  Уапсен е Анте Готовина, хрватски генерал, баран од Хашкиот трибунал, на Канарските Острови.

Родени:

1302  Ацоне Висконти — владетел на Милано.
1598  Џовани Лоренцо Бернинииталијански архитектвајарсликарписателрежисер и организатор на јавни свечености.
1823  Леополд Кронекер — германски математичар.
1857  Урош Предиќ — српски сликар.
1906  Архиепископ Охридски и Македонски г.г. Доситеј — прв архиепископ охридски и македонски, поглавар на Македонската православна црква.
1909  Никола Јонков Вапцаров — македонски пролетерски поет и револуционер.
1913  Франтишек Чап — чешки режисер.
1928  Ноам Чомски — американски лингвист и политички активист.
1933  Крсто Папиќ — хрватски режисер.
1947  Оливер Драгоевиќ — хрватски поп-музичар.
1949  Том Вејтс — американски музичар.
1956  Лари Берд — американски кошаркар.
1964  Владимир Артемов — руски и советски гимнастичар.
1972  Херман Маер — австриски скијач.
1976  Маја Апостолоска — македонска поетеса, книжевна критичарка и есеистка.
1980  Џон Тери — англиски фудбалер.
1982  Едуард Ворганов — руски велосипедист.
1984  Јан Барта — чешки велосипедист.
1989  Матијас Брендле — австриски велосипедист.
1990  Давид Гофан — белгиски тенисер.

Починале:

1894  Фердинанд де Лесепс — француски дипломат и инженер
1993  Блаже Конески — еден од најистакнатите македонски културни дејци, академик, писател, врвен поет, научник, чие творечко истражување даде неодминливи резултати во македонската книжевност во областа на културната историја на македонскиот народ.
2018  Љупка Арсова - Џундеватеатарска, филмска и телевизиска глумица.
2020  Тихомир Арсиќ — српски глумец.
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Збратимени проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Викиречник
Речник и лексикон
Викицитат
Збирка на цитати
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Викивидови
Именик на видови
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Википодатоци
База на слободни знаења
Википатување
Отворен туристички водич