Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 101.939 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Галија — антички брод кој го управувале веслачи, а се користел при војување и тргување. Постојат извори дека изработката на весла потекнува од египетското Старо Кралство. Многу галии имале јарболи и весла, кои ги користеле кога ветерот бил поволен.

Во поморското војување на Средоземното Море од Хомеровото време до развојот на топовските бродови околу XV и XVI век. Галиите се бореле во војните кои ги воделе древна Персија, Грција, Картагина и Рим, сѐ до IV век. По пропаѓањето на Римското Царство галиите помалку се користеле во византиската морнарица и останатите наследници на Римското Царство, како и од страна на новите муслимански држави. Средновековните средоземни држави, италијанските приморски републики, меѓу кои и Венеција, Пиза и Џенова ги користеле галиите, сѐ додека мановарите не ги истиснале од употреба. Битката кај Лепанто (1571) била една од најголемите поморски битки во кои галиите продолжиле да бидат користени како главна поморска сила, сѐ додека широкотрупните воени бродови со едра не се појавиле во Средоземното Море во XVII век. Галиите се користеле во помал број до појавата на парната машиина, кога целосно биле исфрлени од употреба. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика и снимка на денот
Планината Анкогел (3.252 м) во венецот Високи Таури гледана од долината кај Малниц во Корушка, Австрија.	Пушти снимка Реставрација на Рембрантовата Ноќна стража. Државен музеј - Амстердам, 1947 г.
други избрани слики	други избрани снимки

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

... дека гавранот е песнопојна птица, иако неговото гракање е непријатно за човечките уши?
... дека Лахта-центарот во Санкт Петербург е највисока градба во Европа со 462 м?
... дека и покрај класичниот османлиски изглед, џамијата „Чамлиџа“ во Истанбул е изградена во 2019 година?
... дека руско-германската вселенска опсерваторија „Спектар-РГ“ се очекува да даде слика за 100.000 јата од галаксии?
... дека островот Калата во езерото Калиманци е дел од антички утврден град?
... дека половината сојузни држави на САД носат имиња добиени од домородните американски јазици?
... дека во Ресенско постојат барем 125 познати археолошки наоѓалишта?
... дека UY Штит, најголемата ѕвезда позната на астрономијата, е 3,7 милијарди пати поголема од нашето Сонце?
... дека вештачкото Владовско Езеро недалеку од градот Воден, Егејска Македонија, е дом на преку 250 видови птици?
... дека македонскиот народ во минатото галаксијата Андромеда ја нарекувал Гумно поради големата сличност на обликот?
... дека градот Белград во Албанија е основан во IV век п.н.е. од македонскиот цар Касандар под името Антипатреја во чест на татко му Антипатар?
... дека Аралското Езеро е сведено на поголема бара поради прекумерното користење на водата од реката Аму Дарја за наводнување на памучните полиња?
... дека древномакедонскиот Дервенски папирус најден кај селата Ајватово и Лагиново, Солунско, е најстариот зачуван ракопис во Европа и датира од времето на Филип II Македонски?
... дека стоболката (Spermophilus citellus) е така наречена поради народното верување дека лечи од сто болести?
... дека Јеловјане и Урвич во Горни Полог (Тетовско) се горански села, иако не се во областа Гора?
... дека римскиот пат Вија Егнација е наречен по нејзиниот градител — Гнеј Егнациј, проконзул на Македонија?
... дека историско-географската област Чеч се протега во Пиринска и Егејска Македонија, но дел од нејзиното население живее во Одринско, европска Турција?

aрхива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 14 август 2019 г.

Настани:

1457	Гутенберговата печатница во Мајнц ја издава првата печатена книга во боја - „Мајнцишки псалтир“ (на сликата) отпечатена во црвена и црна боја.
1784	На островот Кодијак покрај Алјаска основана е првата руска колонија. Во 1867 година САД ја купуваат Аљаска од Царска Русија за 7,2 милиони долари.
1893	Франција воведува регистрација на моторните возила.
1941	Втора светска војна: Официјално е објавен текстот на Атлантската повелба потпишана од британскиот премиер Винстон Черчил и американскиот претседател Франклин Рузвелт .
1945	Јапонија ги прифаќа условите за предавање на сојузниците во Втората светска војна.
1947	Пакистан добива независност од британската Индиска империја под администрација на Велика Британија и се приклучува на Комонвелтот.
1949	Формиран е Македонскиот фудбалски сојуз.
2009	За 7 часа 42 минути и 32 секунди македонскиот пливачки маратонец Томи Стефановски го преплива каналот Ла Манш. По Нико Нестор во 1959 година и Атина Бојаџи во 1969 година, тој е третиот Македонец што го препливал каналот кој го дели Британскиот остров од останатиот дел од Европа.

Родени:

1714	Клод Вернер — француски сликар.
1740	Пиј VII — римски папа.
1777	Ханс Кристијан Ерстед — дански физичар.
1867	Џон Голсворди — англиски писател и Нобелов лауреат, автор на познатата трилогија „Сага за Форсајтови“.
1868	Петар Поп Арсов — македонски револуционер, основоположник на Македонската револуционерна организација.
1876	Алекандар Обреновиќ — српски крал.
1912	Френк Опенхајмер — американски физичар.
1915	Видое Смилевски - Бато — македонски народен херој, истакнат револуционер и општествено-политички работник.
1919	Раде Јовчевски - Корчагин — македонски народен херој.
1941	Дејвид Крозби — американски рок-музичар.
1945	Елена Кожухарова — македонска поетеса.
1945	Вим Вендерс — германски филмски режисер.
1959	Меџик Џонсон — американски кошаркар.
1983	Мила Кунис — американска филмска глумица.
1984	Џорџо Кјелини — италијански фудбалер .
1986	Робин Седерлинг — шведски тенисер.
1987	Матео Работини — италијански велосипедист.
1987	Јакопо Гварниери — италијански велосипедист.
1996	Макси Гомез — уругвајски фудбалер.

Починале:

1464	Пиј II — римски папа.
1484	Сикст IV — римски папа.
1931	Златко Шнајдер — хрватски и југословенски комунист, секретар на СКОЈ.
1941	Пол Сабатје — француски хемичар, добитник на Нобеловата награда.
1942	Алексеј Троицки — руски шаховски композитор.
1956	Бертолт Брехт — германски писател.
1958	Фредерик Жолио-Кири — француски физичар и Нобелов лауреат.
1977	Александар Лурија — руски невролог и психолог.
1988	Енцо Ферари — италијански конструктор на спортски автомобили.
1994	Елијас Канети — германско-британски писател, добитник на Нобеловата награда во 1981 година.
2004	Чеслав Милош — полски писател и нобеловец.

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика ·
логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Европа · Јужна Америка · Азија · Африка · Северна Америка · Антарктик · Океанија

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — Централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — Проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект - освен на македонски, Википедија е достапна и на 285 други јазици.

Збратимени проекти

Википедија е проект на фондацијата Викимедија — непрофитна организација, која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич