Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 139.916 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица
Полна месечина
Полна месечина

Месечина — единствен природен сателит на планетата Земја и најблиско небесно тело до неа. Со околу една четвртина од пречникот на Земјата (споредливо со ширината на Австралија), таа е најголемиот природен сателит во Сончевиот Систем во однос на големината на неговата планета, петти по големина сателит во Сончевиот Систем, и е поголема од која било позната џуџеста планета. Месечината е објект со планетарна маса кој формирал диференцирано карпесто тело, што ја прави сателитска планета според геофизичките дефиниции на терминот. На Месечината ѝ недостасува значајна атмосфера, хидросфера или магнетно поле. Нејзината површинска гравитација е околу една шестина од Земјината (0,1654 g); Јупитеровата месечина Ија е единствениот сателит во Сончевиот Систем за која се знае дека има повисока гравитација и густина.

Кружи околу Земјата на просечно растојание од 384.400 км или околу 30 пати поголемо од пречникот на Земјата, нејзиното гравитациско влијание малку го продолжува денот на Земјата и е главниот двигател на плимата и осеката на Земјата. Орбитата на Месечината околу Земјата има орбитален период од 27,3 денови. За време на секој период од 29,5 денови, количината на видлива површина осветлена од Сонцето варира од 0 до 100%, што резултира со месечеви мени кои ја формираат основата за месеците од месечевиот календар. Месечината е плимно заклучена за Земјата, што значи дека должината на целосната ротација на Месечината околу сопствената оска предизвикува нејзината иста страна (блиската страна) секогаш да биде свртена кон Земјата, а нешто подолгиот месечев ден е ист како орбиталниот период. Според тоа, 59% од вкупната површина на Месечината може да се види од Земјата преку поместувања на поради либрација. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот

Циметногушеста ластовица (Stelgidopteryx ruficollis) во Пантанал, Бразил — најголемото тропско моклиште на светот.
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Грандидјеов баобаб на Мадагаскар
Грандидјеов баобаб на Мадагаскар
На денешен ден…

Денес е 5 декември 2023 г.

Настани:

1492  Кристофер Колумбо во Карипското Море го откри островот Санто Доминго.
1848  Во цела Америка почна „златната треска“ откако американскиот претседател, Џемс Полк објави дека во Калифорнија е пронајдено злато.
1931  Црква на Исус Христос Спасителот во Москва беше уништен од страна наредба на Јосиф Сталин.
1997  Вулканот Безимјани на полуостровот Камчатка, на Рускиот Далечен Исток, повторно е активиран, при што се формираше вулкански прав од осум до девет километри над Земјината површина.

Родени:

1443  Јулиј IIримски папа.
1849  Едуард Зелер — германски антропопог, етноисторичар и лингвист.
1870  Вичеслав Новак — чешки композитор.
1890  Фриц Ланг — германски режисер.
1891  Александар Родченко — руски и советски сликар и вајар.
1901  Волт Дизни — американски аниматор и продуцент, творец на современиот цртан филм.
1912  Сони Бој Вилијамсон II — американски блуз-музичар.
1940  Фадиљ Сулејмани — македонски политичар.
1946  Хозе Карерас — каталонски оперски пејач.
1954  Боро Приморац — босански и југословенски фудбалер и тренер.
1967  Богдан Стелеа — романски фудбалер и тренер.
1975  Рони О'Саливан — англиски снукерист, светски првак.
1982  Кери Хилсон — американска пејачка.
1985  Џани Мерсман — белгиски велосипедист.
1986  Хавиер Арамендија — шпански велосипедист.
1993  Рос Баркли — англиски фудбалер.
1995  Антони Марсијал — француски фудбалер.
2000  Урош Трифуновиќ — српски кошаркар.

Починале:

1560  Франсоа II — крал на Франција.
1771  Џовани Батиста Моргањи — италијански и светски медицински научник.
1784  Филис Витли — афроамериканска поетеса.
1791  Волфганг Амадеус Моцарт — австриски композитор.
1926  Клод Моне — француски сликар.
1971  Гајто Газданов — руски писател.
1972  Кени Дорхем — американски џез-музичар.
2003  Здравка Крстуловиќ — хрватска и југословенска глумица.
2007  Карл Хајнц Штокхаузен — германски композитор.
2012  Оскар Нимаер — бразилски архитект.
2012  Дејв Брубек — американски џез музичар.
2013  Нелсон Мандела — јужноафрикански општественик, борец против апартхејдот и престедател на ЈАР.
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Збратимени проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Викиречник
Речник и лексикон
Викицитат
Збирка на цитати
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Викивидови
Именик на видови
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Википодатоци
База на слободни знаења
Википатување
Отворен туристички водич