Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 94.560 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Ница (француски: Nice; окситански: Niça [класичен облик] или Nissa [нестандардно], италијански: Nizza или Nizza Marittima, грчки: Νίκαια, латински: Nicaea) — петти најнаселен град во Франција, по Париз, Марсеј, Лион и Тулуза. Урбаната област на Ница се протега надвор од административните граници на градот со население од околу еден милион и зафаќа површина од 721 км². Сместен на југоисточниот брег на Франција на Средоземното Море, Ница е вториот најголем француски град на средоземниот брег, веднаш зад Марсеј.

Градот е наречен Nice la Belle (Nissa La Bella на окситански), што означува Убавата Ница, што исто така е името на неофицијалната химна на Ница, напишана од Меника Рондели во 1912. Ница е главен град на департманот Приморски Алпи и втор најголем град во регионот Прованса-Алпи-Азурен Брег по Марсеј.

Површината на денешна Ница се протега на „Тера Амата“, археолошки локалитет на кој се најдени докази за многу рано користење на оганот. Околу 350 п.н.е., Грците од Марсеј основале постојана населба и ја нарекле Никаја, по божицата на победата Ника. Низ вековите, градот бил завземан многу пати од разни освојувачи. Неговата стратешка местоположба и пристаништето значајно придонеле за неговата поморска сила. Низ вековите бил владение на Савоја, потоа станал дел од Франција помеѓу 1792 и 1815, кога бил вратен на Пиемонт-Сардинија до неговото повторно припојување кон Франција во 1860.

Природната убавина на Ница и нејзината умерена средоземна клима им го привлекло вниманието на богатите Англичани во втората половина на XVIII век, кога голем број на благороднички семејства ги поминувале нивните зими овде. Главното градско шеталиште крај морето, Англиската променада (Promenade des Anglais) го добило своето име во име на посетителите на градот. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика и снимка на денот
Црвена краба камењарка (Grapsus grapsus) на островот Сан Кристобал, Галапагос.	Пушти снимка Отпадот впрочем како зелен дизајн — краток образовен филм од 2010 г. посветен на отпадот и одржливиот дизајн.
други избрани слики	други избрани снимки

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

... дека првите професионални противпожарни служби во Македонија се појавиле во 1836 година?
... дека на почетокот од нашата ера, градот Рим имал милион жители?
... дека планината Аконкагва крај аргентинско-чилеанската граница е највисоката планина надвор од Азија?
... дека Југословенската академија на науките и уметностите (ЈАЗУ) во Загреб е основана во 1861 г. како матична културно-научна установа на сите Јужни Словени?
... дека најдалечната забележана ѕвезда, наречена Икар, се наоѓа на растојание од 9 милијарди светлосни години од Земјата?
... дека во Русија живеат преку 186 народи?
... дека титулата Свет римски цар потекнува од надлежноста на неговите претходници врз Римокатоличката црква како владетели на Западното Римско Царство пред подемот на папството?
... дека селото Б’с, Кривопаланечко е населено место со најкраткото име во Македонија?
... дека алеф-нула ( $\aleph _{0}$ ) е најмалиот бесконечен кардинален број?
... дека, според три различни преданија, во гробницата „Струмин гроб“ е закопана сестра на Крале Марко, ќерка на властелин од периодот пред средновековието или принцот Персеј, роднина на Александар Македонски?
... дека најисточната точка во Европа е ’ртот Флисингски во архипелагот Нова Земја, Русија?
... дека древномакедонскиот Дервенски папирус најден кај селата Ајватово и Лагиново, Солунско, е најстариот зачуван ракопис во Европа и датира од времето на Филип II Македонски?
... дека во Папуа Нова Гвинеја се говорат дури 850 различни јазици?
... дека елементот цинк (Zn) е наречен по германскиот поим Zinke, што значи „забец“?
... дека според кинеската астрологија, 2018 е Година на кучето?
... дека последниот говорник на далматинскиот јазик починал во 1898 г.?
... дека Бараково е единственото село во Пиринска Македонија вон денешната Благоевградска област?
... дека Видринец е најмалиот од четирите преспански острови?
... дека Анастас Коцарев кој соработувал со Марија Кири, најверојатно, покрај Мајка Тереза, е единствениот Македонец што со своето дело бил многу блиску до добивање на Нобеловата награда?
... дека златната рипка е вид караш?
... дека откако ќе достигнат зрелост, женките кај некои еднодневки живеат само пет минути?
... дека островот Калата во езерото Калиманци е дел од антички утврден град?
... дека со должина од 5-6 см, пчелестото колибри од Куба е најмалата птица на светот?
... дека лилјаците, хранејќи се со штетници, му заштедуваат 3 милијарди долари годишно на американското земјоделско стопанство?
... дека Кристофер Колумбо никогаш не стапнал на самиот северноамерикански континент?

aрхива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 24 мај 2018 г.

Настани:

1218	Магнус III станува крал на Шведска.
1832	Грција станува кралство.
1833	Во Њујорк официјално е пуштен во употреба Бруклинскиот мост.
1881	Османлиското Царство ѝ ги предоставува Тесалија и Арта на Грција .
1915	Прва светска војна: Италија ѝ објавува војна на Австро-Унгарија.
1928	Александар Флеминг го пронашол пеницилинот — прв антибиотик делотворен против многу болести.
1940	Јосиф Бродски, руски поет, добитник на Нобеловата награда за литература.
1954	Во Скопје, на сцената на скопската опера е изведена првата македонска национална опера „Гоце“ од композиторот Кирил Македонски.
1961	Кипар станува член на Советот на Европа.
1994	Во стампедо на муслиманските аџии во Мека, во Саудиска Арабија загинаа 270 лица.
1996	Во Штип е поставен камен-темелникот на црквата „Свети Кирил и Методиј“.
2000	Израел ја прекинува дваесетидвегодишната окупација на јужен Либан.
2002	Русија и САД го потпишуваат Московскиот договор познат како СОРТ.
2016	Бинали Јилдирим назначен за Премиер на Турција.

Родени:

1734	Жан Пол Мара — француски револуционер, еден од водачите на француската буржоаска револуција.
1803	Шарл Лисјен Бонапарт — француски кнез и орнитолог.
1899	Анри Мишо — белгиско-француски писател и сликар.
1901	Хозе Назаѕи — уругвајски фудбалер.
1905	Михаил Шолохов — руски писател, добитник на Нобеловата награда.
1931	Џани Басо — италијански џез-музичар.
1933	Александар Христовски — македонски писател.
1937	Арчи Шеп — американски џез-музичар.
1940	Јосиф Бродски — руски, советски и американски поет и есеист.
1941	Владимир Цветковиќ — српски и југословенски кошаркар.
1946	Ирена Шевињска — полска атлетичарка.
1953	Алфред Молина — англиско-американски глумец.
1956	Лилјана Поповска — македонска политичарка.
1966	Ерик Кантона — француски фудбалер.
1973	Владимир Шмицер — чешки фудбалер.
1981	Виктор Рубан — украински стрелец.
1988	Тони Галопен — француски велосипедист.

Починале:

1543	Никола Коперник — полски астроном, застапник на хелиоцентричниот систем.
1919	Амадо Нерво — мексикански поет, новинар и амбасадор.
1974	Дјук Елингтон — американски џез-музичар.
1991	Џин Кларк — американски рок-музичар, член на групата „Бердс“ (Byrds).
1994	Цветко Узуновски — македонски комунист, учесник во НОВ и политичар.
2015	Маркус Белгрејв — американски џез-музичар.

Празници:

*	Македонија: Ден на сесловенските просветители
*	Бугарија: Ден на бугарската просвета и култура и на словенската писменост
*	Русија: Ден на словенската писменост и култура
*	Украина: Ден на словенската писменост и култура
*	Чешка: Ден на словенските мисионери Кирил и Методиј

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика ·
логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Европа · Јужна Америка · Азија · Африка · Северна Америка · Антарктик · Океанија

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — Централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — Проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект - освен на македонски, Википедија е достапна и на 285 други јазици.

Збратимени проекти

Википедија е проект на фондацијата Викимедија — непрофитна организација, која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич