Предлошка:Дали сте знаеле/Архива

Од Википедија — слободната енциклопедија

Ова е архива на објавени факти во рубриката „Дали сте знаеле“ во минатото. Дополнете ја со тоа што ќе ја додадете последната занимливост отстранета од предлошката на главната страница.

2024[уреди извор]

2023[уреди извор]

2022[уреди извор]

2021[уреди извор]

2020[уреди извор]

2019[уреди извор]

2018[уреди извор]

2017[уреди извор]

2016[уреди извор]

2015[уреди извор]

2014[уреди извор]

2013[уреди извор]

2012[уреди извор]

2011[уреди извор]

2010[уреди извор]

  • ...Хаити е првата независна држава во Латинска Америка и воедно единствена држава која својата независност ја стекнала преку успешна буна на робови?
  • ...Делавер е првата сојузна држава на САД и првата држава која го ратификувала уставот на САД?
  • ...по зголемено внесување на јаглехидрати, една десетина од црнодробната маса може да постои како гликоген?
  • ...Боцвана е една од најслабо корумпираните држави во Африка, на исто ниво со Португалија?
  • ...стигмите кои ги имал Свети Пио, во текот на животот, му исчезнале пред да го напушти земскиот живот?
  • ...матичниот народ на Монако, Моначани, е всушност малцинство во својата држава?
  • ... дека инфраструктурата во Тавантинсују била толку добра што Часките од Кито до Куско пренесувале порака за само една седмица?
  • ... Хаити е првата независна држава во Латинска Америка и воедно единствена држава која својата независност ја стекнала преку успешна буна на робови?
  • ... Делавер е првата сојузна држава на САД и првата држава која го ратификувала уставот на САД?
  • ... после зголемен внес на јаглехидрати, една десетина од црнодробната маса може да постои како гликоген?
  • ... Бутан е единствената држава во светот која мери среќа на своето население?
  • ... со своите шест фази на развој и петте различни писма на пишување, египетскиот јазик е еден од најстарите запишани јазици во светот?
  • ...според законот за зачувување на масата, таа не може да се создаде или уништи, но може да се прераспореди во просторот и да се измени во различни типови на честички?
  • ...Боцвана е една од најслабо корумпираните држави во Африка, на исто ниво со Португалија?
  • ...стадиумот на возрасна единка или имаго (за разлика од ларвата) на еднодневките е краток и трае од неколку часа до неколку дена?
  • ...Јована Лудата имала 6 деца и сите станале европски монарси?
  • ...царот Фока дошол на власт во Византија во 602. година со помош на „партијата“ на Зелените?
  • ...Црна Гора имала само еден крал и тоа бил Никола I Петровиќ ?
  • ...последните мајански градови кои биле освоени од Шпанците биле Тајасал и Закпетен?
  • ...на островот Јап во Федералните Држави на Микронезија месното население користи камени пари од кои најголемите се 4 метри во пречник, а најмалите до 0,3 метри во пречник?
  • ...на државата Тувалу ѝ се заканува опасност од потполно исчезнување од географската карта поради покачување на нивото на морето?
  • ...лондонската Independent Group е предвесник на уметничкиот правец поп арт?
  • ...Нова Македонија, Вечер и Битолски весник се најстарите дневни весници во Македонија?
  • ...Руанда е првата држава во историјата која избрала државно законодавство, а при тоа мнозинството биле жени?
  • ...според кладистичката систематика, четириножните ‘рбетници припаѓаат на класата резноперкови риби?
  • ...познатото украсно црно дрво абонос, е толку густо што тоне во вода?

    2009[уреди извор]

  • ...SketchUp е бесплатен програм од Google наменет за лесно и брзо 3Д моделирање на предмети, куќи, градежни објекти, направи и слично?
  • ...дека шугејзингот е правец на алтернативниот рок, кој во раните 90-ти бил потиснат од далеку попопуларниот гранџ?
  • ...дека единствениот познат организам кој се смета за биолошки бесмртен е медузата Turritopsis nutricula?
  • ...дека статуетката Оскар стои на филмско тркало на кое се вгравирани пет средни кругови, секој од нив означува една од оригиналните гранки на академијата: глумци, режисери, сценаристи, продуценти и техничари?
  • ...дека голем број уметници од САД, меѓу кои Џими Хендрикс, Кевин Костнер, Меган Фокс, Елвис Присли и Тина Тарнер имале предци кои припаѓале на народот Чероки?
  • ...дека паркурот е активност чијашто цел е движење од една точка до друга колку што е можно поефикасно и побрзо, користејќи ги воглавно способностите на човечкото тело?
  • ...дека американскиот астроном и астрохемичар Карл Саган е автор на романот „Контакт“ врз основа на кој во 1997 година е направен филм под истиот наслов со Џоди Фостер во главната улога?
  • ...дека во Бутан, единствената земја во светот во која е забранета продажбата на тутун, луѓето на фасадите од куќите цртаат пениси, верувајќи дека ќе ги заштитат од лоши духови ?
  • ...дека водното растение Wolffia arrhiza од фамилијата Козлеци е најмалото цветно растение на светот?
  • ...дека во XIX век, Богородичната црква во Париз била толку запуштена, што урбанистите размислувале за нејзино уривање, па Виктор Иго го напишал романот „Sвонарот на Богородичната црква“ делумно и за да ја подигне јавната свест за неа?
  • ...дека во парапсихологијата, телепатијата се смета за форма на вонсетилно восприемање (ESP) и често се поврзува со прекогницијата и јасновидоста?
  • ...дека според теоријата на Рационални очекувања, во макроекономијата може да се постигне целосна вработеност доколку цените и платите би биле целосно флексибилни?
  • ...дека главниот град на Малезија, Куала Лумпур, е eдновремено и една од трите федерални територии во државата?
  • ...дека Марсиканската мечка, која е подвид на кафеавата мечка, живее единствено во централниот регион на Италија, и останати се само уште 30-тина живи примероци?
  • ...дека Монголија била населена уште пред 800.000 години?

    2008[уреди извор]

  • ...дека на Ман, островска територија во Ирското Море, локалната управа се заснова на древните црковни парохии?
  • ...дека НХЛ, професионалната лига во хокеј на мраз е формирана во Монтреал, Канада, во 1917 година од 4 канадски клубови?
  • ...дека од најпопуларната руска крими-серија на сите времиња, насловена како „Бригада“ (2002) досега има снимено само 15 епизоди?
  • ...дека и покрај успехот во Бурските војни, после кои е формирана Јужноафриканската Унија, Британија ги загубила своите поранешни меѓународни позиции?
  • ...дека на Велигденскиот Остров, еден од островите на Полинезија, има вкупно 887 монолитни камени кипови кои ги нарекуваат „Главите на Велигденскиот Остров“?
  • ...дека Кинеската астрологија се заснова на 12-годишниот циклус на Планетата - Дрво (Јупитер), а секоја од 12-те години е во знакот на некое животно?
  • ...дека Шерлок Холмс и неговиот пријател Др. Џон Вотсон, замислените ликови од делата на Сер Артур Конан Дојл, живееле заедно на адресата 221Б Бејкер Стрит?
    Тромава мечка
    Тромава мечка
  • ...дека Грција има 13 периферии и 52 префектури?
  • ...дека тромавите мечки (на сликата) во некои предели на Индија и Бурма се сметаат за поопасни животни и од тигарот поради нивниот непредвидлив темперамент?
  • ...дека Карлос Кастанеда, американскиот антрополог и писател, има перуанско потекло и дека е контроверзен бидејќи неговите теми се поврзани со шаманизмот?
  • ...дека Џорџ Вашингтон бил првиот Голем мајстор на Големата масонска ложа на САД, која подоцна згаснала?
  • ...дека овогодишните претседателски избори во САД, на кои победи демократот Барак Обама, се одржаа едновремено со избори за 33 места во Сенатот на САД, избори за Конгресот на САД, како и избори за гувернери во 11 сојузни држави на САД?
  • ...дека националното мото на Индија сатјамева џајате се наоѓа и на грбот на Индија, и е слично со националното мото на Чешка - pravda vítězí?
  • ...дека во 1889. познатиот пица-мајстор од Неапол Рафаеле Еспозито, специјално за италијанската кралица Маргарита од Савоја приготвил пица во боите на италијанското знаме: зелена (од босилекот), бела (од моцарелата) и црвена (од доматот) и ја нарекол токму пица маргарита.
  • ...дека познатиот окултист Алистер Кроули се појавува на омотот на осмиот албум на Битлсите, Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band?
  • ...дека кај ладнокрвните животни кои немаат Y хромозом, особено кај влекачите, полот на младите зависи од температурата на која се одвивала инкубацијата?
  • ...дека најчесто машко име во Република Македонија е Александар, а најчесто женско име е Марија. Можете да го побарате и вашето има на список на најчести имиња.
  • ...дека најновиот микрообработувач кој го најави Интел за крајот од оваа година (наречен Туквила) ќе содржи две милијарди транзистори, и 30 мегабајти кеш меморија?
  • ... дека термоацидофилните археи живеат во екстремни средини, како на пример вулкански топли извори?
  • ...дека според податоците од 2006-та се проценува дека има над 27.000 јадрени оружја во сопственост на најмалку осум земји, од кои 96% отпаѓаат на САД и Русија?
  • ...дека Усеин Болт, победникот и новиот светски рекордер на 100 и 200м од Летните олимписки игри - 2008 во Пекинг е првиот атлетичар којшто победил на 100 и на 200м по Карл Луис во 1984?
  • ...дека режисерот Педро Алмодовар работел десет години на приказната за филмот Лошо образование, а речиси сите улоги се машки?
  • ...дека во 2007 година, аеродромот Шарл де Гол во Париз бил на прво место по сообраќај во Европа со 552,721 полетувања и спуштања, а втор по бројот на патници со 59,919,383 патници, по Лондон Хитроу со 68,068,554, и пред Франкфурт со 54,161,856?

    2005-2007[уреди извор]

  • ... дека српскиот јазик има два рамноправни изговора и две рамноправни писма?
  • ... дека Елизабет Тејлор има виолетови очи, двократна лента од трепки, осум брака и два оскари?
  • ...дека Битлс е прогласена за најголема група на сите времиња според списанието Rolling Stone?
  • ...дека прв претседател на Друштвото на писателите на Македонија бил Блаже Конески?
  • ...дека многумина ја сметаат Ојлеровата формула: за совршено математичко равенство?
  • ...дека во теоријата на множествата постојат две бесконечности?
  • ...дека во метричкиот простор е можно да се дефинира какво било растојание меѓу две точки?
  • ...дека вистинското име на старословенскиот јазик е Ѩзъıкъ словѣньскъıи (транслитерирано: językŭ slověnĭskyi) што значи „словенски јазик“?
  • ...дека како за ретко кој јазик, за старословенскиот биле создадени две писма: глаголица и кирилица?
  • ...дека со своите над 10 милиони жители, рускиот главен град Москва претставува најголем град во Европа?
  • ...дека Бети Дејвис е двократна оскаровка и според Американскиот филмски институт втора најголема глумица на сите времиња?
  • ...дека Силвио Берлускони, италијански стопанственик и политичар, е најбогатиот човек во Италија, со имот вреден 12.000.000.000 долари во 2005 година?
  • ...дека aмфиоксусот или ланцетникот (единствен во поттипот главохордници) е примитивно рибовидно животно кое нема ‘рбетен столб, но поседува многу други одлики на ‘рбетниците?
  • ...дека од сите членки на ОН само Северна Кореја, Куба, Лихтенштајн, Андора, Монако, Тувалу и Науру не се интегрирани во Меѓународниот Монетарен Фонд?
  • ... дека тројца од членовите на групата Монти Питон се избрани меѓу педесетте најголеми комичари на сите времиња?
  • ... дека припадникот на типот Cnidaria - Туритопсис нутрикула е единствен пример на бесмртно суштество?
  • ... дека постојат четири села и еден град со име Габрово и тоа во две различни држави?
  • ... раститителните клетки, за разлика од животинските, покрај универзалните органели содржат и клеточен ѕид, кој го содржи јаглехидратот целулоза и често имаат пластиди во нивната цитоплазма?
  • ... дека Клетвата на Ундина е медицински поим кој се однесува на една многу ретка состојба во која се губи неволевата контрола на дишењето, што резултира со потреба секој здив свесно да биде вдишуван и инициран?
  • ... дека Патек Филип им бил омилена марка часовници на Јосип Броз Тито и Алберт Ајнштајн?
  • ... дека англискиот ренесансен драматург и поет Бен Џонсон бил близок пријател со Вилијам Шекспир?
  • ... дека Тетауматафакатангихангакоауаотаматеаурехаеатурипу капихимаунгахоронукупокаифенуаакитанараху е име на рид во Нов Зеланд и е најдолгиот географски поим во светот?
  • ... дека лондонскиот ресторан Симпсонс на Стренд бил лулката на професионалниот шах во XIX век?
  • ... дека Габриел Гарсија Маркес е личен пријател со Фидел Кастро?
  • ... дека автор на Крушевскиот манифест е Никола Киров Мајски?
  • ... дека кафето, по нафтата е втора стока во светската трговија?
  • ... дека Артур Шницлер водел дневник целиот живот и тој содржи 8000 страници?
  • ... дека ЕФТА била замислена како алтернатива на Европската Унија?
  • ... дека Кофи Анан е првиот Генерален Секретар на Обединетите Нации избран од редовите на вработените на организацијата?
  • ... дека Фес е трет најголем град во Мароко?
  • ... дека каури е најголемото дрво во Нов Зеланд?
  • ... дека Васил Главинов е основоположник на социјализмот во Македонија?
  • ... дека Carpe diem на латински всушност значи „зграпчи го денот“?
  • ... дека старото име на Софија било Сердика, по тракиското племе кое го населувало?
  • ... дека Евлија Челебија е еден од најпознатите отомански патеписци?
  • ... дека Никола Кињо е изумителот на првото возило на сопствен погон - автомобилот?
  • ... дека музејот на Старата скопска чаршија се наоѓа во Сули ан?
  • ... дека парична единица во Андора е еврото?
  • ... дека најстар академик на МАНУ е Петар Хр. Илиевски роден (1920), а најмлад Катица Ќулавкова роденa (1951)?
  • ... дека постојат речиси 50 церемонијални англиски грофовии?
  • ... дека кириличните бројки биле систем на нумерација врз основа на старословенската кирилица?
  • ... дека по новата дефиниција Плутон престанува да се смета за планета и сега Сончевиот Систем има само 8 планети?
  • ... дека „Брабус“ е фирма која се занимава со послепродажно штимање на возила од марките Мерцедес-Бенц и Мајбах?
  • ... дека македонскиот социолог Славко Милосавлевски, бил дисидент во времето на социјализмот?
  • ... дека шаховските фигури, освен кралот и кралицата, ги симболизираат четирите рода на војската: пешадија, коњица, слонови и бојни коли?
  • ... дека средновековното име на Дојран било Полин?
  • ... дека лишаите ретко се среќаваат во околината на индустриските објекти и големите градови?
  • ... дека античкиот театар во Скупи бил најголем на територијата на Македонија?
  • ... дека Јонатан е вид на јаболко, кое потекнува од САД?
  • ... дека Алфа-мажјаците добиваат 70% од целиот секс во својата комуна?
  • ... дека музејот Лувр во 2005 примил 7.3 милиони посетители?
  • ... дека цикасовите растенија можат да растат дури и на карпеста подлога?
  • ... дека во некои места на Источна Србија, бугарскиот јазик се користи паралелно со српскиот јазик?
  • ... дека најголемата слика на платно во светот се наоѓа во Дуждовата палата?
  • ... дека Блумфонтејн е еден од трите главни градови на Јужноафриканската Република?
  • ... дека данскиот режисер Ларс фон Триер е еден од основачите на нова радикална школа во филмографијата наречена "Догма 95"?
  • ... дека првата маскота на Светските Првенства во Фудбал е World Cup Willie од 1966-та година?
  • ... дека Димитар Андонов Папрадишки (1859-1954) е последниот македонски зограф, а воедно и првиот македонски профан (нерелигиозен) сликар кој ги поставил темелите на западното сликарство во земјата?
  • ...дека во Рим само најбогатите 4% од жителите живееле во куќи, додека останатите живееле во станбени згради наречени инсули?
  • ...дека во 19-тиот век, бројот на луѓе кои пушеле пури бил неспоредливо поголем од бројот на оние што пушеле цигари?
  • ...дека Тесерактот е хиперкоцка која се простира во четири просторни димензии?
  • ...дека ренесансниот композитор Џон Дауленд е најпознатиот композитор за лејта на сите времиња?
  • ...дека мислењето дека Јан ван Ејк го измислил масленото сликарство е заблуда кон која највеќе придонел италијанскиот академец Џорџо Вазари?
  • ...дека во светот постојат јазици со повеќе од 20 падежи?
  • ...дека Френк Херберт, писателот на мегапопуларниот роман „Дина“ изјавил дека никогаш немал писателска блокада?
  • ...дека Туркменистанскиот диктатор Сапармурат Нијазов забранил спикерите да се шминкаат бидејќи самиот имал потешкотии да разликува маж од жена?
  • ...дека композиторот Јохан Себастијан Бах имал 20 деца со две жени (7 со првата и 13 со втората)?
  • ...дека првите електрични гитари биле хавајски гитари со вградени магнети?
  • ...дека Римското Царство ги делела слободните луѓе на патриции и плебејци?
  • ...дека Доменико Скарлати е италијански композитор од барокниот период?
  • ...дека трошокот за одржување на Версај заедно со издршката на кралскиот двор изнесувал околу 6% од буџетот на Франција?
  • ...дека aко Европската Унија би била една држава, би била седмата најголема држава во светот по површина и трета најголема по население, по Кина и Индија?
  • ...дека работниот наслов на Евтини приказни е “Black Mask” (Црна Маска)?
  • ...дека жаркарите се сметаат за последни живи претставници од онаа група на животни, од која треба да се бараат предците на сите други вистински ткивни животни?
  • ...дека Клеопатра VII Филопатор била последниот член на македонската Птоломејска династија?
  • ...дека државата во Античка Македонија не се финансирала од народот, туку од сопствени извори?
  • ... дека постојат разни територијални претензии кон Северниот Пол?