Ајватово

Ајватово Λητή
Ајватово на карта
Податоци
Округ:	Солун
Население:	2.841 (2001)
Надм. вис.:	123 м
Геог. положба:	40° 44' 43" СГШ 22° 58' 42" ИГД
Пошт. бр.:	545
Повик. бр.:	23940-73

Ајватово (грчки: Λητή, Лити) — село во Егејска Македонија, Грција во непосредна близина на градот Солун, на само 12 километри северно од центарот. Селото се наоѓа во Лагадинско Поле на 10 километри западно од Лагадина крај главниот пат што води од Солун за Сер^[1]. Сместено е на падините на ниската планина Даутбал, на надморска височина од 150 метри со атар чие пространство зафаќа 19 км²^[1]. Иако не е големо, Ајватово има статус на полуградска населба^[1]. Главното занимање на жителите е земјоделството и основни земјоделски производи се жито и тутун^[1]. За потеклото на името се претпоставува дека има турски корени. Името на ова село е многу слично со името на скопското село Ајватовци.

Историја[уреди | уреди извор]

Ајватово или Ајвати како што многумина од патописците и околното население го викале, било патријаршиско село под големо влијание на грчката пропаганда поради блискоста до главниот центар Солун. Ајватово, Ѓувезна(Assiros), Дремиглава (Drimos) , Балџа (Melisochori) и Лајна (Lagyna) се села со сродна историја кои заедно многу рано подпаднале под грчката пропаганда и нивната ,,Македонска Борба,, - «μακεδονικού αγώνα». Во селото уште на почетокот на 20 век било организирано патријаршиско основно училиште со еден учител задолжен за 207 ученици.^[2] Од ова место потекнува Андон (Антон) Димитров Филахтечев или скратено како што го знаеме Андон Димитров еден од основачите на ВМРО на 23 октомври 1893 година во Солун.^[3]

Од 1913 година после големите борби и меѓусебни преземања и смена на окупаторите за две години неколкупати, паѓа конечно под грчка власт. Името на селото опстојува сè до почетокот на втората деценија од 20век кога со декретот за измена на топонимијата во Северна Грција на 31.08.1926 година му се смени името во Лити или Лете спрема новиот изговор.^[4] Новото име Лити го добива по истоимената античка населба која била центар на областа Мигдонија и постоела уште во времето на Филип II Македонски.

Демографија[уреди | уреди извор]

Селото Ајватово (Лити) не било колонизирано бегалско население Маџири во 1922-1926. До ден денешен преставува чисто македонска населба во овој регион со неколку други. Ајватово е една од најголемите македонски населби во Солунската околина која до денес во етнички поглед нема претрпено никакви промени^[1].

Ајватлу - 1862 год = 167 куќи - [Dimitriadis, 417, 445]
Аиват - 1886 год = 80 фамилии - [Schinas 1886, 391]
Ајватово - 1900 год = 1580 жит. - Васил Кънчов „Македония. Етнография и статистика
Ајватово - 1905 год = 2000 жит. - La Macédoine et sa Population Chrétienne - Brancoff (Димитър Мишев)
Аевати - 1906 год = 1395 жит. - Έκθεση Σάρρου
Аеватион = 1503 жит. - Попис 1913 г.
Аеватион = 1495 жит. - Попис 1920 г.
Лити = 1579 жит. - Попис 1928 г.
Лити = 1788 жит. - Попис 1940 г.
Лити = 3213 жит. - Попис 1951 г.
Лити = 1852 - Попис 1961
Лити = 1689 - Попис 1971
Лити = 1747 - Попис 1981
Лити = 2016 - Попис 1991