Кварц

Од Википедија — слободната енциклопедија
Кварц
Кристален грозд на кварц од Тибет
Општо
Категоријасиликатен минерал
Формуласилициум диоксид, SiO2
Штрунцова класификација04.DA.05
Данина класификација75.01.03.01
Просторна групатристрана 32
Единична ќелијаa = 4,9133 Å, c = 5,4053 Å; Z=3
Распознавање
Бојаод безбоен до разни бои заклучно со црна
Хабитус6-страна призма што завршува во 6-страна пирамида (обично), друзеста, фина гранулација до микрокристална, масивен
Кристален системα-quartz: тристрана трапезоидна класа3 2; β-кварц: шестоаголен 622[1]
Сраснувањеобична Дофенова законитост, бразилска законитост, јапонска законитост
Цепливост{0110} незабележително
Преломшколкест
Жилавосткршлив
Цврстина на Мосовата скала7 – помалку во примесните видови (определбен минерал)
Сјајстаклест – восочест до матен кај крупни примероци
Огреббел
Проѕирностпроѕирен до речиси непроѕирен
Специфична тежина2,65; промелива 2,59–2,63 кај примесните видови
Оптички својстваеднооскен (+)
Показател на прекршувањеnω = 1,543–1,545
nε = 1,552–1,554
Двојно прекршување+0,009 (B-G интервал)
Плеохроизамнема
Точка на топење1670 °C (β тридимит) 1713 °C (β кристобалит)[1]
Растворливостнерастворлив при стандардни услови; 1 днммаса при 400 °C и 500 lb/in2 to 2600 днммаса при 500 °C and 1500 105,5 кг/см2 (10,34 МПа)[1]
Други особеностипиезоелектричен, може да биде триболуминисвентен, хирален (затоа оптички активен, ако не рацемски)
Наводи[2][3][4][5]

Кварц (SiO2) — еден од најзастапените минерали во Земјината кора. Има шестаголна кристална структура направена од триаголен кристализиран силициум (силициум диоксид, SiO2), со цврстина која има вредност 7 според Мосовата скала. Густината изнесува 2,65 г/см3.; Карактеристичен облик му е шестстрана призма која завршува во шестстрана пирамида, иако најчесто кварцот не се наоѓа токму во овој облик.

Зборот е добиен од германскиот поим Quartz, кој пак е заемка од полското kwardy, што значи „тврд“.

Правилните кристали на кварцот честопати се наоѓаат во шуплините од карпите, а најпознатите вариетети се: цитрин - жолта боја, аметист - виолетов, морион - црн, чаден кварц - темнокафејав и други. Поголеми примероци на кристалот погодни за одбивање се наоѓаат релативно ретко, па и артефактите од овој вид на суровина исто така ретко се наоѓаат на археолошките наоѓалиште.

Еден од најпознатите вариетеи на кварцот е горски кристал, безбоен вариетет на нискотемпературен кварц, кој формира ромбоедарски призми со пирамидални рамнини на двата или само на едниот крај.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 Deer, W. A., R. A. Howie and J. Zussman, An Introduction to the Rock Forming Minerals, Logman, 1966, стр. 340–355 ISBN 0-582-44210-9
  2. Минералошки прирачник - Кварц (англиски)
  3. Кварц - Mindat (англиски)
  4. Кварц - Webmineral (англиски)
  5. Hurlbut, Cornelius S.; Klein, Cornelis (1985). Manual of Mineralogy (20. изд.). ISBN 0-471-80580-7.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)

{{Скапоцени камења}

}