Милорад Павиќ

Милорад Павиќ (Белград, 15 октомври 1929 — Белград, 30 ноември 2009) бил српски поет, раскажувач, романописец, драматург, книжевен истражувач и научник, добивајќи и светски признанија. Исто така, тој бил член на Српската академија на науките и уметностите од 1991 година.

Животопис

Милорад Павиќ' (Белград, 15 октомври 1929 — Белград, 30 ноември 2009)

Павиќ е роден во Белград, во 1929 година, во старо писателско семејство. Во периодот од 1974 до 1990 година, Павиќ работел како професор на Филозофскиот факултет при Универзитетот во Нови Сад, при што, редовен професор на овој факултет станал во 1977 година, а во периодот 1977-79 бил декан. Тој бил оженет со Јасмина Михајловиќ, писателка и книжевна критичарка. Павиќ починал во Белград, на 30 ноември 2009 година, од последиците на инфаркт, а бил погребан на 3 декември во Алејата на великаните на Новите гробишта во Белград.

Творештво

Павиќ бил романописец, раскажувач, поет и драмски писател. Својата книжевна кариера, Павиќ ја започнал како поет, со стихозбирките „Палимпсести“ (1967) и „Месечевиот камен“ (1971). Првата збирка раскази „Железни завеси“ (српски: Гвоздене завесе) ја објавил во 1973 година, а потоа следеле збирките раскази: „Коњите на свети Марко“ (српски: Коњи светога Марка, 1976), „Руски 'рт“ (српски: Руски хрт, 1979), „Нови белградски приказни“ (српски: Нове београдске приче, 1981), „Душите се капат последен пат“ (српски: Душе се купају последњи пут, 1982) и „Превртена ракавица“ (1989). Во 1981 година, Павиќ го објавил првиот роман, „Мал ноќен роман“ (српски: Мали ноћни роман), а домашната и светската слава Павиќ ја стекнал со романот „Хазарски речник“ од 1984 година. Потоа следеле романите: „Предел насликан со чај“ (српски: Предео насликан чајем, 1988), „Внатрешната страна на ветрот“ (1991) и „Последната љубов во Цариград“ (1994). Исто така, значајно место во творештвото на Павиќ заземаат и делата: „Шапка од рибина кожа - Љубовна приказна“ (српски: Шешир од рибље коже: љубавна прича, 1996), „Стаклен полжав - Приказни од Интернет“ (1998), „Кутија за пишување“ (1999), „Ѕвездена наметка - Астролошки водич за неупатените“ (2000) и „Уникат“ (2004). Покрај нив, Павиќ е автор и на книгите: „Интерактивни драми - Засекогаш и ден повеќе“, „Кревет за тројца“, „Стаклен полжав“ (2004), како и комедијата „Свадба во бањата“ (2005). Покрај тоа, тој се занимавал и со преведувачка дејност, преведувајќи ги Бајрон и Пушкин. Во 1985 година биле објавени собраните дела на Павиќ во четири книги.

Паралелно со белетристика, Павиќ се занимавал и со есеистичка и со научна работа од областа на историјата на книжевноста. Притоа, тој ги објавил книгите: „Историја на српска книжевност во барокното време (XVII-XVIII век)“ (1970), „Војислав Илиќ и европската поезија“ (1971), „Војислав Илиќ, неговото време и дело (Хроника на едно поетско семејство)“ (1972), „Гаврил Стефановиќ Венцловиќ“ (1972), „Јазичното паметење и поетскиот облик“ (1976), „Историја на српската книжевност во класицизмот и предромантизмот“ (1979), „Раѓањето на новата српска книжевност“ (1983), „Историјата, сталежот и стилот“ (1985) итн.

Според зборовите на Часлав Ѓорѓевиќ, Павиќ е европски Борхес, бидејќи во своите дела, внесувајќи во нив научно и фантастично, обликува прозни форми и уметнички ветрови кои не престануваат да ги збунуваат и воодушевуваат читателите насекаде во светот. Делата на Павиќ се преведени во повеќе од 80 преводи во посебни книги на различни јазици во целиот свет. Во неколку наврати, од предлагачи од Европа, САД и Бразил, Милорад Павиќ бил номиниран за Нобеловата награда за литература.

Споменик на Милорад Павиќ во Паркот Ташмајдан, Белград