Јован XIV Цариградски

Печат на Јован XIV.

Јован XIV Цариградски (c. 1282–1347) — Вселенски патријарх од 1334 до 1347 година. Тој бил антихесихаст и противник на Григориј Палам. Тој бил активен учесник во граѓанската војна како член на намешништвото на Јован V, против Јован VI.

Живот

Јован бол роден во 1282 година во Апрос, Тракија. Откако растел во скромни услови, Јован бил женет и имал син и ќерка.

Кариера

Тој бил ракоположен за свештеник. Јован влегол во покровителство под Јован VI, главен министер на Андроник III а подоцна и мегас доместикос, што го донело во контакт со целиот кралски двор. Во 1334 година, против отпорот на патријахалниот Синод Јован Кантакузин, го помогнал изборот на Јован XIV, прво, како митрополит Солунски, а подоцна и како патријарх,мкаде го наследил Исаија.

Околу 1337 година, за време на неговото патријархување, калабриски монах по име Варлам, кој бил опат во Црквата Исус Спасител, и го научил Исихазамот за време на посетата на Света Гора. Варлам, ја изучувал западната схоластика, која била оспорена и се започнала поход против истата и нејзиниот проповедник Григориј Палама. Спорот се ширел сè до 1341 година, кога царот Андроник III, поддржувач на Григориј Палам, го свикал петтиот цариградски собор.Иако го поддржувал Варлам, Јован не се противел на неговото осудување, по што Варлам засекогаш си заминал од Цариград. Понатамошно, Варламата кауза ја продолжил Григориј Акиндин. Во 1344 година, и во синод свикан од Јован VI, каде отсуствувал патријархот, и на кој Григориј Акиндин бил осуден.

Во 1345 година, кога целосно се посветил на Варламовата мисла, Јован XIV свикал синод кој го изопштил Григориј Палама од црквата и го затворил три години, сè до неговата смет во 1347 година. За време на истиот синод бил изопштен епископот Монебаски Исидор, ученик на Грегориј.

По смртта на Андроник III во јуни 1341 година, се појавиле две фракции на кралскиот двор загрижени за младенчето совладетел Јован V. Помагнат од интригите на Алексиј Апокавк, двете страни ја започнале граѓанската војна која траела до 1347 година. Со маневрирање една страна се создала околу Јован Кантакузен, кој бил поддржувач на Григориј Палам, и ги вклучувал провинцијалните магнати од Македонија и Тракија. Другата фракција, која ја стекнала империјлната моќ, била водена од Јован XIV и Алексиј Апокавк, и поддржана од страна на вдовицата на Андроник III, Ана Савојска во нејините обиди да го ема совладелството за младиот Јован V. При создавањето на фракцијата, Ана госторила Јован совладетел и го назначила Алексиј Апокавк за епарх.

На почетокот, совладетелите ја имале предноста, но во 1345 Јован Кантакузин, помогнат од страна на Орхан I од отоманскиот емират и убиството на Алексиј Апокавк, им задало удар на совладетелите. Во 1346 година, Јован VI бил крунисан за совладетел во Едрене и влегол во Цариград на февруари 1347 година. Со ова авршила војната и бил постигнат договор со Кантакузин, кој бил прогласен за совладетел сè додека Јован V не бил доволно возрасен да владее сам.

Синодот од 1347 година

Синод бил одржан во февруари 1347 година и го расчинил Јован XIV, протерувајќи го во Дидимотика, и исто така го изопштиле Григориј Акиндин. Исидор I, кој бил изопштен од синодот во 1344 година бил прогласен за патријарх.

Неколку денови по завршувањето на расправата, Јован VI, победоносно влегол во Цариград и ги приморал своите противници да го крунисаат за совладетел. Едена од неговите први одлуки била потврдувањето на Јован XIV и да го одобри синодскиот томос кој бил донесен против Јован XIVИси.

Спорот за исихизмот продолжил во наредниот период и синод свикан од страна на поддржувачите на Варлам, кои одбивале да го прифатат Исидор I пред да биде достигната спогодба на шестиот синод во 1351 година за време на начелствувањето на Калист I.

Последни години

При крајот на 1347 година, расчинетиот Јован XIV се вратил од прогон во Цариград каде и починал во истата година.

Извори

• Klaus-Peter Todt (1992). „Johannes XIV. Kalekas, Ökumen. Patriarch von Konstantinopel“. Во Bautz, Friedrich Wilhelm (уред.). Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL) (германски). 3. Herzberg: Bautz. cols. 426–428. ISBN 3-88309-035-2.

</noinclude>

• Catholic Encyclopedia: Hesychasm
• Sainted Gregory Palamas, Archbishop of Thessalonika

Надворешни врски

• Dumbarton Oaks: Independent and Self-Governing Monasteries of the Fourteenth and Fifteenth Centuries Chapter 9, p1491

Духовни титули
Претходник Исаија	Цариградски патријарх 1334–1347	Наследник Исидор I