Список на француски кралеви

Од Википедија — слободната енциклопедија
Монархија на Франција
Поранешна монархија
Грб на Франција
Прв владетел Хлодовик I
(како крал на Франките)
Последен владетел Наполеон III
(како цар)
Звање see Style of the French sovereign
Прогласил Hereditary
Монархијата започнала 428
Монархијата завршила 24 февруари 1848
(Кралска монархија)
4 септември 1870
(Империска монархија)
Сегашни претенденти Оспоруван
Принц Луј
(Бурбони)
Принц Анри
(Династија Орлеан)
Жан Кристоф
(Бонапарт)

Ова е список на кралеви на Франција, распоредени по хронолошки редослед, од соодветните династии. Француските монарси владееле од воспоставувањето на Франкија во 486 па сè до 1870. Во текот на поголемиот дел од својата историја, Франција била под власт на кралевите. Сепак, четворица каролиншки монарси биле исто така и цареви на Светото Римско Царство а династијата Бонапарти биле цареви.

Во оваа статија се содржат сите владетели кои ја имале титулата „Крал на Франките“, „Крал на Франција“, „Крал на Французите“ или „Цар на Французите“. За другите франкиски монарси, види Список на франкиски кралеви.

Како дополнување на туканаведените монарси, Кралевите на Англија и Британија од 1340–1360 и 1369–1801 исто така ја барале титулата Крал на Франција. Кусо време, тоа барање имало основа in fact — под условите на Троанскиот договор од 1420, кога Шарл VI го признал својот зет Хенри V од Англија за регент и наследник. Хенри V починал пред Шарл VI па така синот на Хенри V, Хенри VI од Англија, го наследил својот дедо Шарл VI како Крал на Франција. Поголемиот дел на северна Франција бил под британска контрола сè до 1435, но околу 1453, Англичаните биле истерани од цела Франција освен од КалеКаналските Острови), а Кале го изгубиле во 1558. Сепак, англиските а потоа и британските монарси продолжиле да ја бараат титулата сè до создавањето на Обединетото Кралство во 1801. Титулата "Крал на Франките" (латински: Rex Francorum) останала во употреба сè до владеењето на Филип II. Во тек на кусиот период кога Уставот од 1791 бил на сила (1791–1792) и после Јулската револуција во 1830, стилот "Крал на Французите" се користел наместо "Крал на Франција (и Навара)". Тоа била уставна иновација позната како народна монархија која титулата на монарх повеќе ја поврзувала со Французите отколку со територијата на Франција.

Титула[уреди | уреди извор]

Титулата и називот на француските монарси се менувала со тек на времето:

  • до 1181 : крал на Франките (латински: 'Rex Francorum').
  • 1181-1285 : од 1190, печатот на Филип Август е гравиран со ознака en латински: 'Rex franciæ', крал на Франција[1].
  • 1285-1328 : крал на Франција и на Навара, со бракот на Филип IV Убавиот со Јована I, кралица на Навара.
  • 1328-1589 : крал на Франција.
  • 1589-1789 : крал на Франција и на Навара, титула дадена на кралот на Навара, Анри Бурбонски кога станува крал на Франција под името Анри IV.
  • 1789-1792 : Луј XVI ја добива титулата крал на Французите на 10 октомври 1789, после настаните поврзани со Револуцијата. Титулата ќе биде официјализирана на печатот во 1790 и во Уставот од 1791.
  • 1804-1815 : Наполеон Бонапарт, Прв конзул, се прогласува себеси Наполеон I, цар на Французите на 18 мај 1804.
  • 1815-1830 : Луј XVIII (1815-1824) потоа Шарл X (1824-1830) ја враќаат титулата крал на Франција и на Навара.
  • 1830-1848 : Титулата на принцот Луј-Жилип од Орлеан гласи Луј-Филип I, крал на Французите на 9 август 1830.
  • 1852-1870 : Принцот Луј-Наполеон Бонапарт, претседател на Републиката, станува Наполеон III, цар на Французите на 2 декември 1852.

Меровиншка династија (428–737)[уреди | уреди извор]

Биле припадници на германското племе познато како Франки. Меровиншките кралеви започнале како војсководачи, а најстариот за кој се знае бил Хлодион. Хлодовик I бил првиот кој се воздигнал до вистински крал. После неговата смрт, неговото кралство било поделено меѓу неговите синови, на (Неустрија), Париз, Орлеан (Бургундија), и Мец (Австразија). Неколку меровиншки монарси го обединиле франкиското кралство и стекнале титула „Крал на Франките“. Но после нивната смрт, согласно франкискиот обичај, кралството честопати било повторно делено меѓу нивните синови.

Ранг Портрет Име Владеење Титули Белешки
1 Clodion Хлодион Ќелавиот
(v. 395 – 448) починат на 53 години
428 - 448 Крал на Салиските Франки Првиот крал на Салиските Франки за кој се знае.
2 Mérovée Меровех
(v. 412 – 457) починат на 45 години
448 - 457 Крал на Салиските Франки Основач на лозата на Меровинзите.
Неговата автентичност понекогаш е оспорувана.
3 Childéric Ier Хилдерик I
(436 – 481) починат на 45 години
457 - 481 Крал на Салиските Франки Татко на Хлодовик.
4 Clovis Хлодовик I
(466 – 27 ноември 511) починат на 45 години
481511 Крал на Салиските Франки потоа
Крал на Франките
Првиот христијански крал на Франките, по неговата смрт, неговото кралство е поделено меѓу неговите четири сина Хлодомер, Теодорих, Хилдеберт и Хлотар.
- Clodomir Хлодомер
(v. 495 – 25 јуни 524) починат на 29 години
511524 Крал на Франките (Крал на Орлеан) Убиен во Битката кај Везеронс. Неговите синови Тибо и Гонтер се убиени по барање на Хилдеберт и Хлотар. Преживеал само Клодоалд, подоцна познат како Свети Клод .
- Thierry Предлошка:Ier Теодорих I
(v. 485/90 – 534) починат на 44 или 49 години
511534 Крал на Франките (Крал на Ремс)
- Théodebert Предлошка:Ier Теодеберт I
(v. 504 – 548) починат на 44 години
534548 Крал на Франките (Крал на Ремс) Син на Теодорих I.
- Théodebald Теодебалд
(v. 535 – 555) починат на 20 години
548555 Крал на Франките (Крал на Ремс) Син на Теодеберт I. Умира без наследник. Хлотар I ги наследува неговите држави.
5 Childebert Предлошка:Ier Хилдеберт I
(v. 497 – 23 декември 558) починат на 61 години
511558 Крал на Франките (Крал на Париз)
6 Clotaire Предлошка:Ier Хлотар I
(v. 497 – 29 ноември 561) починат на 64 години
511561
555561
558561
Крал на Соасон
Крал на Ремс
Крал на Франките
Последен преживеан син на Хлодовик, го обединува кралството. По неговата смрт, неговите четири синови Хариберт, Сигеберт, Хилперик и Гунтран го поделиле кралството.
7 Caribert Хариберт I
(v. 521 – 567) починат на 46 години
561567 Крал на Франките (Крал на Париз)
- Sigebert Предлошка:Ier Сигеберт I
(535 – 575) починат на 40 години
561575 Крал на Франките (Крал на Ремс)
8 Chilpéric Предлошка:Ier Хилперик I
(v. 526 – 584) починат на 59 години
561584
567584
Крал на Соасон
Крал на Франките (Крал на Париз)
- Saint Gontran Гунтрам
(v. 528 – 592) починат на 64 години
561592
584592
Крал на Бургундија
Крал на Франките (Крал на Париз)
- Childebert II Хилдеберт II
(570 – 595) починат на 25 години
575595
592595
Крал на Аустразија
Крал на Бургундија и на Париз
Син на Сигеберт I.
- Théodebert II Теодеберт II
(585 – 612) починат на 27 години
595612 Крал на Австразија Син на Хилдеберт II.
- Thierry II Теодорих II
(587 – 613) починат на 26 години
595613
612613
Крал на Бургундија
Крал на Австразија
Син на Хилдеберт II.
- align="center" align="center"|Сигеберт II
(v. 601 – 613) починат на 12 години
613 Крал на Австразија Син на Теодорих II. Победен и убиен од Хлотар II.
9 Clotaire II Хлотар II
(584 – 18 октомври 629) починат на 45 години
584629
595629
613629
Крал на Неустрија
Крал на Париз
Крал на Франките
Син на Хилперик I, го обединил кралството на Франките.
10 Dagobert Предлошка:Ier Дагоберт I
(v. 602/5 – 19 јануари 639) починат на 34 или 37 години
623632
629639
632639
Крал на Австразија
Крал на Франките (без Аквитанија)
Крал на Франките
Син на Хлотар II.
- Caribert II Хариберт II
(v. 606/10 – 632) починат на 22 или 26 години
629632 Крал на Аквитанија Син на Хлотар II.
- Sigebert III Сигеберт III
(631 – 1 февруари 656) починат на 25 години
632656 Крал на Австразија Син на Дагоберт I.
11 Clovis II Хлодовик II Мрзливиот
(633 – 657) починат на 24 години
639657 Крал на Неустрија и Бургондија Син на Дагоберт I.
- Childebert III Хилдеберт III Посвоениот
(† 662)
656662 Крал на Аустразија Посвоен син на Сигеберт III.
12 Clotaire III Хлотар III
(v. 652 – 673) починат на 21 години
657673 Крал на Неустрија и на Бургундија Син на Хлодовик II.
13 Childéric II Хилдерик II
(v. 655 – 675) починат на 20 години
662675
673675
Крал на Аустразија
Крал на Франките
Син на Хлодовик II.
14 Thierry III Теодорих III
(v. 657 – 691) починат на 34 години
673, потоа 675679
679691
Крал на Неустрија
Крал на Франките
Син на Хлодовик II.
- Clovis III Хлодовик III
(† 676)
675676 Крал на Аустразија Се смета за син на Хлотар III, донесен на престолот на Аустразија од страна на мајордомот на палатата Еброин.
- Dagobert II Дагоберт II
(v. 652 – 23 декември 679) починат на 27 години
676679 Крал на Аустразија Син на Сигеберт III. Канонизиран во 892.
15 Clovis IV Хлодовик IV
(v. 680 – 695) починат на 15 години
691695 Крал на Франките Син на Теодорих III.
16 Childebert IV Хилдеберт IV
(v. 683 – 711) починат на 28 години
695711 Крал на Франките Син на Теодорих III.
17 Dagobert III Дагоберт III
(v. 699 – 715) починат на 16 години
711715 Крал на Франките Син на Хилдеберт IV.
18 Chilpéric II Хилперик II
(v. 670 – 721) починат на 51 година
715719
719721
Крал на Неустрија и Бургундија
Крал на Франките
Веројатно син на Хилдерик II. Избран за крал на Неустрија во 715, по налог на мајордомот Раганфред. Станува крал на сите Франки по смртта на неговиот конкурент Хлотар IV, во 719.
- Clotaire IV Хлотар IV
(v. 685 – 719) починат на 34 години
717719 Крал на Австразија Веројатно син на Теодорих III, донесен на престолот на Австразија од страна на Карло Мартел, во битката против Хилперик II и Раганфред.
19 Thierry IV Теодорих IV
(† 737)
721737 Крал на Франките Син на Дагоберт III, донесен на престолот од страна на Карло Мартел по смртта на Хилперик II.

Каролиншки интерегнум (737–743)[уреди | уреди извор]

Последните меровиншки кралеви, познати како мрзливите кралеви (rois fainéants), немале никаква реална политичка моќ, додека мајордомите владееле наместо нив. Кога Теодорих IV умрел во 737, мајордомот Карло Мартел го оставил престолот празен и продолжил да владее сè до својата смрт во 741. Неговиот син Пипин Кусиот накратко ја обновил меровиншката династија со тоа што го донел Хилдерик III на престолот во 743, но потоа повторно го разрешил во 751.

Меровиншка династија, обновена (743–752)[уреди | уреди извор]

Ранг Портрет Име Владеење Титули Белешки
Интерегнум (737743)
20 Childéric III Хилдерик III
(† v. 754/5)
743751 Крал на Франките Донесен на престолот од страна на Пипин Кусиот, потоа симнат од престолот од истиот тој Пипин во 751 и затворен во манастир.

Каролиншка династија (752–987)[уреди | уреди извор]

Ранг Портрет Име Владеење Династија Белешки
22 Пипин Кусиот Пипин Кусиот
(околу 715 – 24 септември 768) починат на 53 години
751768 Каролинзи Станува мајордом на Неустрија по смртта на татко му Карло Мартел, во 741, потоа на Австразија по повлекувањето на неговиот брат Карломан. Го симнал од престолот меровингот Хилдерик III и се прогласил за крал на Франките во ноември 751. Умрел на 24.
- Карломан I Карломан I
(околу 751 - 4 декември 771) починат на ans
768771 Каролинзи Помалиот син на Пипин Кусиот.
23 Карло I наречен Карло Велики Карло Велики
(2 април 742 – 28 јануари 814) починат на 71 година
768814 Каролинзи Станал крал на Франките по смртта на неговиот татко во 768, заедно со неговиот брат Карломан, кој умрел во 771. Крунисан бил за западен цар од страна на папата Леон III во Рим на 25. Починал во Екс-ла-Шапел на 28.
24 Луј I Луј I Побожниот
(778 – 20 јуни 840) починат на 62 години
814840 Каролинзи Станал крал на Аквитанија во 781, потоа западен цар на 11, титула доделена по татко му. Крунисан од страна на папата Етјен IV во Ремс на 5. Симнат од престолот на 7 октомври 833 од страна на син му Лотар, и повторно вратен на 15 февруари 835. Починал на 20.
25 Карло II Карло II Ќелавиот
(13 јуни 823 – 6 октомври 877) починат на 54 години
840877 Каролинзи Станал крал на Западна Франкија после Верденскиот договор (843). Крунисан како западен цар во Рим на 25, по смртта на неговиот внук Луј II Младиот. Починал на 6.
26 Луј II Луј II Д`ткавиот
(1 ноември 846 – 10 април 879) починат на 32 години
877879 Каролинзи Станал крал на Аквитанија во 867, потоа крал на Франките по смртта на татко му Карло II. Крунисан во Компиењ на 8 октомври 877. Починал на 10 април 879 година.
27 Луј III Луј III
(v. 864 – 5 август 882) починат на 18 години
879882 Каролинзи Избран за крал на Франките заедно со брат му Карломан II по смртта на нивниот татко Луј II. Крунисан во Фериер во септември 879. Умрел без наследници на 5.
Карломан II
(околу 866 – 12 декември 884) починат на 18 години
879884 Каролинзи Избран за крал на Франките заедно со брат му Луј III по смртта на нивниот татко Луј II. Крунисан во Фериер во септември 879. Станува единствен крал по смртта на неговиот брат на 5. Умрел без наследник на 12.
28 Карло III Дебелиот Карло Дебелиот
(839 – 13 јануари 888) починат на 49 години
884887/888 Каролинзи Син на [Лудвиг Германски]], бил повикан да биде регент, бидејќи благородниците одбивале да го признаат младиот Карло Простиот, последниот син на Луј II за крал на Франките . Бил лишен од титулите во ноември 887. Умрел на 13.
29 Одо I Одо
(v. 860 – 1 јануари 898) починат на 38 години
888898 Робертини Избран за крал на Франките по смртта на карло Дебелиот. Крунисан во Компиењ на 29 и повторно во Ремс во 888. Починал на 1.
30 Карло III Простиот Карло III Простиот
(17 септември 879 – 7 октомври 929) починат на 50 години
893922 Каролинзи Син на Луј II, бил тргнат од престолот по смртта на неговиот брат Карломан II поради тоа што бил премногу млад. Кога регентот Карло Дебелиот бил тргнат од престолот, овој сќе уште бил многу млад па го одбрале Одо, гроф на Париз. Тој сепак бил крунисан во Ремс на 28, додека Одо сè уште владеел. Откако се согласиле на кохабитација, двата крала се согласиле Карло сам да го наследи Одо по неговата смрт. Карло станува крал на Франките на 1. Тој бил тргнат од престолот од страна на влијателните благородници, кои го одбрале и го крунисале Роберт, грофот на Париз, на 30. Бил заробен во 923 по поразот на Соасон. Умрел во затвор на 7.
- Роберт I
(околу 866 – 15 јуни 923) починат на 57 години
922923 Робертини Брат на Одо, не ја побарал круната по смртта на брат му. Со повеќе благородници кренал бунт против Карло Простиот во 921. Бил крунисан во Ремс на 30. Умрел во тек на Битката кај Соасон, на 15.
31 Раул Раул
(околу 890 – 15 јануари 936) починат на 46 години
923936 Бозониди Станал крал на Франките по смртта на Роберт I кога влијателните одбиле да му ја дадат круната на Карло Простиот. Бил крунисан на 13 во Соасон. Умрел на 15 без машки наследник.
32 Луј IV Луј IV Прекуморски
(10 септември 921 – 10 септември 954) починат на 33 години
936954 Каролинзи Син на Карло Простиот, станал крал на Франките дури по смртта на Раул, кога Иго Велики ја одбил круната за себе. Крунисан во Лан на 19 јуни. Починал на 10 при пад од коњ.
33 Лотар Лотар
(околу 941 – 2 март 986) починат на 45 години
954986 Каролинзи Станал крал на Франките по смртта на татко му Луј IV, на 10. Крунисан во Ремс на 12 ноември. Починал на 2.
34 Louis V Луј V Мрзливиот
(v. 967 – 22 mai 987) починат на 20 години
986987 Каролинзи Бил крунисан во Компиењ на 8. Станал крал на Франките по смртта на неговиот татко Лотар, на 2. Починал во несреќа при лов на 22 без наследници.

Капетинска династија (987-1328)[уреди | уреди извор]

Портрет Име Владеење Врска со претходникот
Иго Капет
3 јули 98724 октомври 996  · внук на Робер I
align="center" align="center"|Робер II Побожниот
24 октомври 99620 јули 1031  · син на Иго Капет
Анри I
20 јули 10314 август 1060  · син на Робер II
Филип I
4 август 106029 јули 1108  · син на Анри I
Луј VI Дебелиот
29 јули 11081 август 1137  · син на Филип I
Луј VII Младиот
1 август 113718 септември 1180  · син на Луј VI
Филип II Август
18 септември 118014 јули 1223  · син на Луј VII
Луј VIII Лавовско срце
14 јули 12238 ноември 1226  · син на Филип II Август
Луј IX Светиот
8 ноември 122625 август 1270  · син на Луј VIII
Филип III Храбриот
25 август 12705 октомври 1285  · син на Луј IX
align="center" align="center"|Филип IV Убавиот
5 октомври 128529 ноември 1314  · син на Филип III
Луј X Кавгаџијата
29 ноември 13145 јуни 1316  · син на Филип IV
Јован I Посмртниот
15 ноември 131620 ноември 1316  · син на Луј X
Филип V Високиот
20 ноември 13163 јануари 1322  · син на Филип IV
 · помлад брат на Луј X
Шарл IV Убавиот
3 јануари 13221 февруари 1328  · син на Филип IV
 · помлад брат на Филип V

Династија Валоа (1328-1589)[уреди | уреди извор]

Валоа (1328-1498)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Филип VI
1 февруари 132822 август 1350  · син на Шарл Валоа, кој бил син на кралот Филип III
Јован II Добриот
22 август 13508 април 1364  · син на Филип VI
Шарл V Мудриот
8 април 136416 септември 1380  · син на Јован II
Шарл VI
16 септември 138021 октомври 1422  · син на Шарл V
Шарл VII Победникот
21 октомври 142222 јули 1461  · син на Шарл VI
Луј XI
22 јули 146130 август 1483  · син на Шарл VII
Шарл VIII
30 август 14837 април 1498  · син на Луј XI

Династија Ланкастер (1422-1453)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Хенри VI 21 октомври 142219 октомври 1453  · внук на Шарл VI, наследник според Договорот од Троа

Валоа-Орлеан (1498-1515)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Луј XII Татко на луѓето
7 април 14981 јануари 1515  · правнук на Шарл V
 · втор братучед и од првиот брак, прв зет на Луј XI
 · од вториот брак, сопруг на Ана Бретонска, жена на Шарл VIII

Валоа-Ангујем (1515-1589)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Франсоа I
1 јануари 151531 март 1547  · пра-правнук на Шарл V
 · прв братучед и од првиот брак зет на Луј XII
Анри II 31 март 154710 јули 1559  · син на Франсоа I
Франсоа II
10 јули 15595 декември 1560  · син на Анри II
Шарл IX 5 декември 156030 мај 1574  · син на Анри II
 · помлад брат на Франсоа II
Анри III
30 мај 15742 август 1589  · син на Анри II
 · помлад брат на Шарл IX

Бурбонска династија (1589-1792)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Анри IV
2 август 158914 мај 1610  · десетта генерација на потомството на Луј IX по машка линија
 · правнук на Франсоа I
 · втор братучед и шура од првиот брак на Франсоа II, Шарл IX и Анри III
Луј XIII
14 мај 161014 мај 1643  · син на Анри IV
Луј XIV „Кралот сонце“
14 мај 16431 септември 1715  · син на Луј XIII
Луј XV
1 септември 171510 мај 1774  · правнук на Луј XIV
Луј XVI
10 мај 177410 август 1792  · внук на Луј XV

Династија Бонапарт, Првото царство (1804-1814)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Наполеон I
18 мај 180411 април 1814

Бурбонска династија (1814)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Луј XVIII 2 мај 181413 март 1815  · помлад брат на Луј XVI

Династија Бонапарт, Првото царство (Стоте денови, 1815)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Наполеон I
(Napoléon Ier)
20 март 181522 јуни 1815

Бурбонска династија (1815-1830)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Луј XVIII 7 јули 181516 септември 1824  · помлад брат на Луј XVI
Шарл X 16 септември 18242 август 1830  · помлад брат на XVI и Луј XVIII

Династија Орлеан (Јулската монархија 1830-1848)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Луј-Филип
9 август 183024 февруари 1848  · шеста генерација на потомството на Луј XIII по машка линија
 · петти братучед на Луј XVI, Луј XVIII и Шарл X

Династија Бонапарт, Второ царство (1852-1870)[уреди | уреди извор]

Портрет Има Владеење Врска со претходникот
Наполеон III
2 декември 18524 септември 1870  · внук (од брат) на Наполеон I

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Jean-Paul Meyer,Les Fils de L'An 2000 Essai, 1998, стр. 61