Општина Дебар

Од Википедија — слободната енциклопедија
Општина Дебар
Општина
Знаме на Општина ДебарГрб на Општина Дебар
Карта
ДржаваМакедонија
СедиштеДебар
Населени места
Управа
 • ГрадоначалникХекуран Дука
Површина
 • Вкупна145,67 км2 (56,24 ми2)
Население (2021)[1]
 • Вкупно15.412
 • Густина110/км2 (270/ми2)
Часовен појасCET (UTC+01:00)
 • Лете (ЛСВ)CEST (UTC+02:00)
Повикувачки број+046
Регистарски табличкиDB
Мреж. местоdibra.gov.mk
Карта на Општина Дебар со селските атари.
Демографска карта на Општина Дебар со селските атари.
Јазична карта на Општина Дебар. Мајчин јазик на населението, прикажано по населени места.

Општина Дебаропштина во Западна Македонија. Центар на општината е градот Дебар. Според пописот од 2002 година, општината имала население од 19.542 жители, од кои мнозинството се Албанци и Македонци.

Географија[уреди | уреди извор]

Општина Дебар се наоѓа во Западна Македонија, дел од Југозападниот Регион. Општината се наоѓа во Дебарскиот регион и има вкупна површина од 142.67 км2. На исток граничи со Албанија, на југ со Центар Жупа и Струга, на исток со Кичево и на север со Маврово и Ростуше. Во општината се наоѓаат планината Крчин и Дебарското Езеро.

Стопанство[уреди | уреди извор]

Главен стопанско објект во општината е ХЕЦ „Шпилје“. Градското население во општината се занимава со трговија, производство и услуги, а руралното население со сточарство, земјоделство и шумарство.

Демографија[уреди | уреди извор]

Население

Според пописот на население од 2002 година, општината има вкупно население од 19. 542 жители со густина на население од 134.15 жители на километар квадратен. Етничкиот состав на општината бил следниот:[2][3]

Народ Жители Удел
Македонци* 3.911 20,01%
Албанци* 11.348 58,07%
Турци* 2.684 13,73%
Роми 1.080 5,53%
Срби 22 0,11%
Бошњаци 3 0,02%
Власи 2 0,01%
останати* 492 2,52%
*Треба да се напомене дека иако во Дебар се попишани 1.415 луѓе како Турци, тоа се всушност Македонци-муслимани со оглед на тоа дека од попишаните Турци 98% за мајчин јазик се изјасниле дека им е македонскиот. Со тоа бројот на Македонци по националност во Дебар без разлика на вероисповеда е всушност 4469 или 30,69% (бројот на попишани со мајчин македонски јазик). Исто така и околните села на Дебар се во најголем дел македонски (населени со Македонци-муслимани). Дел од Македонците-муслимани се изјасниле и како Албанци. Мал број од Македонците-муслимани се изјасниле и како други.
Вероисповед Вкупно
православни 734
муслимани 17.083
католици 57
протестанти 0
останати 78
Мајчин јазик

Мајчин јазик на населението според пописот од 2002[4]:

Јазик Жители Удел
македонски 5.973 30,5
албански 12.051 61,6
турски 1.358 6,9
ромски 50 0,25
српски 19 0,09
босански 3 0,01
останати 88 0,45
Македонци Турци Срби Роми Бошњаци Албанци Власи останати / непознато
апсолутно мнозинство
  
  
  
  
  
  
  
  
релативно мнозинство
  
  
  
  
  
  
  
  
Општина Дебар Вкупно Македонци Албанци Власи Турци Бошњаци Срби Роми останати
Баниште 90 10 80
Бомово 0
Гари 10 9 1
Горно Косоврасти 818 578 222 18
Дебар 14.561 1.054 10.768 2 1.415 2 22 1.079 219
Долно Косоврасти 813 388 4 244 197
Коњари 0
Кривци 9 9 1
Могорче 1.794 1.408 1 376 1 1 7
Осој 6 6
Отишани 530 302 46 170 12
Рајчица 131 42 72 1 16
Селокуќи 104 104
Спас 32 32
Татар Елевци 10 10
Трнаниќ 0
Хаме 135 135
Џепиште 499 105 96 276 22
Вкупно 19.542
100,00%
3.911
20,01%
11.348
58,07%
2
0,01%
2.648
13,73%
3
0,02%
22
0,11%
1.080
5,53%
492
2,52%

Иселеништво[уреди | уреди извор]

Иселувањето на населението од Општина Дебар е процес кој се одвива подолг период. Во минатото, миграцијата била воглавно село-град или град-град, но денес е забележано големо отселување на населението во странски држави. Дебарски емигранти во Бугарија (1905/1906) издавале свои весник*.

Општествени установи[уреди | уреди извор]

Цркви[5]
Училишта

Културни и природни знаменитости[уреди | уреди извор]

Археолошки наоѓалишта[6]

Самоуправа и политика[уреди | уреди извор]

Градоначалник на општина Дебар е Ружди Љата од редовите на ДУИ. Тој бил избран на локалните избори од 2017 година за мандат од четири години. Функцијата градоначалник ја извршувал и во периодот 2013-2017.[7] Советот на општина Дебар е составен од 15 члена. Според последните локални избори од 2017 година, членовите на советот според политичката припадност за мандатот 2017-2021 се:

  ДУИ: 5 места
  СДСМ: 3 места
  АА: 3 места
  ВМРО-ДПМНЕ: 2 места
  БЕСА: 2 места

Во склоп на општина Дебар е градот Дебар и следниве села: Баниште, Бомово, Гари, Горно Косоврасти, Долно Косоврасти, Коњари, Кривци, Могорче, Осој, Отишани, Рајчица, Селокуќи, Спас, Татар Елевци, Трнаник, Хаме и Џепиште.

Личности[уреди | уреди извор]

Култура и спорт[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 - прв сет на податоци“. Државен завод за статистика на Македонија. Посетено на 30 март 2022.
  2. Попис на населението во Македонија, 2002
  3. „Население во Република Македонија на 31.12 по специфични возрасни групи, по пол, по општини, по години“. Државен завод за статистика на Република Македонија. Посетено на 2 мај 2018.[мртва врска]
  4. Попис на Македонија 2002: јазик, националност и религија
  5. „Цркви во Дебарко-реканската парохија“. Дебарско-кичевска епархија. Архивирано од изворникот на 2013-06-20. Посетено на 2011-02-25.
  6. Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069
  7. „Заклучок за конечност на резултати од гласањето во вториот круг на Локалните избори 2017“. Државна изборна комисија на Македонија. Посетено на 3 декември 2017.
  8. „Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав“, Главно управление на архивите, 2006, стр.34.

Поврзано[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]