Џепиште
| Џепиште | |
Поглед на селото од патот за Коџаџик преку Дебарското Езеро (исток) | |
  Џепиште | |
| Координати 41°26′34″N 20°31′58″E / 41.44278° СГШ; 20.53278° ИГДКоординати: 41°26′34″N 20°31′58″E / 41.44278° СГШ; 20.53278° ИГД | |
| Регион | Голо Брдо |
| Општина |  Општина
|
| Население | 499 жит. (поп. 2002) |
| Шифра на КО | 08036 |
| Надм. вис. | 758 м |
|
Џепиште на општинската карта  | |
 Џепиште на Ризницата
| |
Џепиште — село во Општина Дебар, во околината на градот Дебар. Селото е населено со Македонци, но дел од Македонците-муслимани поради политичко-религиски причини се изјасниле како Турци и мал дел како Албанци.
Географија и местоположба[уреди | уреди извор]
Селото Џепиште се наоѓа во областа Голо Брдо и заедно со селото Отишани се единствените села од Голо Брдо кои се наоѓаат во Македонија, додека останатите се во Албанија. Од градот Дебар, селото е оддалечено 12 километри јужно.
Историја[уреди | уреди извор]
Според податоците од 1873 година, селото имало 35 домаќинства со 25 жители муслимани (Македонци) и 75 христијани (Македонци).[1]
Население[уреди | уреди извор]
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Џепиште живееле 300 жители, сите Македонци, од кои 165 православни и 135 муслимани.[2]
Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Џепиште имало 168 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[3]
Според пописот од 2002 година, селото Џепиште брои 499 жители, од кои:[4]
- Македонци — 105
- Албанци (Македонци муслимани) — 96
- Турци (Македонци муслимани) — 276
- останати — 22
На табелата е прикажан бројот на населението во сите пописни години:[5]
| Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 300[2] | 168[3] | 312 | 287 | 293 | 303 | 382 | 476 | 421 | 499 |
Родови[уреди | уреди извор]
Селото Џепиште отсекогаш е населено во целост со Македонци. Денес селото е речиси целосно населено со Македонци-муслимани, а во минатото во него живееле и православни христијани. Според народно предание, од тројца браќа потекло водат главните муслимански родови: Јусуфовци, Бајрамовци и Селмановци, а како старинци се сметаат и Лимановци[6]. Доселенички македонски муслимански родови се: Колецовци кои дошле пред 155 години од голобрдското село Стушани во Албанија, бегајќи од крвна одмазда; Љатифовци со непознато место на доселување; Шабановци со непознато место на доселување; Ајдаровци и Ибраимовци кои се доселиле од селото Торбач во Голо Брдо под Албанија, додека родот Изеировци изумрел во селото[6]. Староседелски православни македонски родови во Џепиште биле: Трајковци (слават Свети Никола и Св. Архангел); Трајовци или Блажевци (слават Св. Никола и Св. Архангел); Марковци, додека доселенички родови биле: Симоновци (слават Св. Архангел) нарекувани „скитници“ по потекло се од Прилеп од каде што избегале поради Турците, а пред да дојдат во Џепиште живееле и во струшките села Добовјани и Модрич; Гиновци (слават Св. Архангел и сечат колач на Ѓурѓовден) избегале од селото Којовец во Голо Брдо во Албанија; Петковци (слават Св. Никола) дошле од областа Мат пред 175 години; Стефановски (слават Св. Никола и Св. Архангел) со непознато место на иселување[6].
Самоуправа и политика[уреди | уреди извор]
Избирачко место[уреди | уреди извор]
Во селото постои избирачкото место бр. 553 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште. Во ова избирачко место е опфатено и селото Отишани.[7]
На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 1.030 гласачи.[8]
Културни и природни знаменитости[уреди | уреди извор]
- Археолошки наоѓалишта[9]
- Извор — некропола од римско време;
- Манастирец — средновековна црква;
- Параспур — населба од римско време;
- Цркви
- Црква „Собор на Светиот Архангел Гаврил“ - главна црква на Џепишкиот манастир, метох на Бигорскиот манастир;[10][11]
Галерија[уреди | уреди извор]
Поглед на дел од селото, од северозапад
Поглед на дел од селото
Црквата во селото
Автобуска постојка на сретсело
Поглед на дел од селото
Поглед на дел од селото
Поглед на селото
Поглед на дел од селото
Поврзано[уреди | уреди извор]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр.170-171.
- ↑ 2,0 2,1 Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.259
- ↑ 3,0 3,1 Brancoff, D.M. La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris, 1905, рр. 184-185.
- ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 28 јули 2016.
- ↑ Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). База на податоци МАКСтат. Државен завод за статистика.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Филиповиќ, Миленко (1940). Голо Брдо - белешке о насељима, порекло становништва, народном животу и обичајима (српски). Скопје: Штампарија „Јужна Србија“. стр. 28–30.
- ↑ „Описи на ИМ“. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069
- ↑ Во посета на Бигорскиот метох посветен на Соборот на Светиот Архангел Гаврил
- ↑ „Бигорскиот манастир со денационализација си врати имот од 650 хектари“. Архивирано од изворникот на 2015-01-27. Посетено на 2015-01-26.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Приказни од Џепиште на месниот дијалект, стр. 105-109 — Центар за ареална лингвистика на МАНУ
- Сателитска снимка на Џепиште на Карти на Гугл
| ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
