Прејди на содржината

Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 147.024 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица
Учество на земјите во светот во Договорот за неширење на јадрено оружје
Учество на земјите во светот во Договорот за неширење на јадрено оружје

Договор за неширење на јадрено оружје — меѓународен договор чија цел е да се спречи ширењето на јадреното оружје и технологија оружје, за да се промовира соработка за користењето на мирен јадрена енергија, и да се продолжи со целта за постигнување јадрено разоружување и општо и целосно разоружување. Помеѓу 1965 и 1968 година, договорот бил договорен од страна на Комитет на осумнаесет нации за разоружување, организација спонзорирана од Обединетите нации со седиште во Женева, Швајцарија.

Отворен за потпис во 1968 година, договорот стапил на сила во 1970 година. Како што налага текстот, по 25 години, страните од НПТ се состанале во мај 1995 година и се согласиле да го продолжат договорот на неодредено време. Повеќе земји се членки на НПТ од кој било друг договор за ограничување и разоружување на оружјето, што е доказ за значењето на договорот. Од август 2016 година, 191 држава станале членки на договорот, иако Северна Кореја, пристапила во 1985 година, никогаш не влегла во согласност, го објавила своето повлекување од НПТ во 2003 година, по активирањето на јадрените уреди во кршење на основните обврски. Четири земји-членки на ООН никогаш не го прифатиле НПТ, од кои три поседуваат или се смета дека поседуваат јадрено оружје: Индија, Израел и Пакистан. Покрај тоа, Јужен Судан, основан во 2011 година, не се приклучил.

Договорот ги дефинира државите со јадрено оружје како оние што изградиле и тестирале јадрена експлозивна направа пред 1 јануари 1967 година; тоа се САД, Русија, Велика Британија, Франција и Кина. За други четири држави се знае или се верува дека поседуваат јадрено оружје: Индија, Пакистан и Северна Кореја отворено тестирале и изјавиле дека поседуваат јадрено оружје, додека Израел бил намерно двосмислен во однос на статусот на јадрено оружје. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот

Виолетов морски еж (Sphaerechinus granularis) кај островот Мадејра.
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Налевање на жива
Налевање на жива
На денешен ден…

Денес е 15 октомври 2024 г.

Настани:

1582  Почнува да се користи грегоријанскиот календар. Во Италија, Полска, Португалија и Шпанија календарот прешол од 4 октомври на 15 октомври, т.е. биле прескокнати 10 дена.
1878  Претпријатието на Едисон за електрични светилки, денешен „Џенерал Електрик“, започнала со работа.
1894  Алфред Драјфус бил уапсен за шпионирање — започнала аферата „Драјфус“ која кулминирала со написот Обвинувам! од Емил Зола во весникот „Аврора“.
1928  Цепелинот „Граф Цепелин“ го завршил првото патување преку Атлантикот и слетал во Лејкхерст, Њу Џерси, САД.
1945  Втора светска војна: Смртната казна со стрелање била извршена над поранешниот претседател на Вишиевска Франција Пјер Лавал за предавство.
1946  Нирнбершки процес: Херман Геринг се самоубил со труење ноќта пред извршувањето на смртната казна.
1971  Иран ја прославил 2500-годишнината од основањето на Персија.
1984  Во Торонто, Канада, излегол првиот број на весникот на Македонците во Канада „Македонија“.
1992  Во Скопје е регистрирана Демократска партија на Турците на Македонија, со седиште во Скопје, а за претседател е избран Едроган Сарач.
1995  По 20 месеци грчко ембарго, отворена е македонско-грчката граница.
2016  Керсти Калјулајд станува првата жена на функцијата Претседател на Естонија.

Родени:

1608  Еванџелиста Торичели — италијански физичар и математичар.
1844  Фридрих Ниче — германски филозоф.
1854  Оскар Вајлд — англиски писател.
1908  Џон Кенет Галбрајт — канадско-американски економист.
1923  Итало Калвино — италијански писател.
1929  Милорад Павиќ — српски писател.
1934  Слободан Алигрудиќ — српски и југословенски глумец.
1943  Стенли Фишер — еврејско-американски економист.
1947  Ласло Фазекаш — унгарски фудбалер.
1950  Благоја Георгиевски — македонски и југословенски кошаркар.
1952  Вахид Халилхоџиќ — босански и југословенски фудбалер и тренер.
1960  Славко Штимац — српски глумец.
1968  Дидје Дешан — француски фудбалер и тренер.
1971  Нико Ковач — хрватски фудбалер и тренер.
1972  Мирко Попов — македонски радио-водител, дикс-џокеј и музичар.
1977  Давид Трезеге — француски фудбалер.
1980  Том Бонен — белгиски велосипедист.
1986  Нолито — шпански фудбалер.
1988  Месут Езил — германски фудбалер со турско потекло.
1989  Ентони Џошуа — британски боксер, светски првак во тешка категорија.
1991  Михел Кох — германски велосипедист.

Починале:

1917  Мата Хари — германска шпионка за време на Првата светска војна, по потекло Холанѓанка.
1964  Кол Портер — американски композитор.
1989  Данило Киш — српски и југословенски писател.
2018  Пол Ален — американски претприемач, основач на „Мајкрософт“.
2022  Марин Бабиќ — македонски глумец.

Празници:

  Глобален ден на миењето раце
  САД: Ден на белиот бастун
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Викиречник
Речник и лексикон
Викицитат
Збирка на цитати
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Викивидови
Именик на видови
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Википодатоци
База на слободни знаења
Википатување
Отворен туристички водич