Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 144.981 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Старогрчка митологија — збир од митови и легенди на старите Грци опфаќајќи ги нивните богови и херои, природата на светот и потеклото и значајноста на нивниот култ и нивните обичаии и обреди. Сите овие нешта биле дел од религијата на стара Грција. Денешните научници се своите основи ги темелат и ги проучуваат митовите во обид да откријат повеќе за религиозните и политичките институции во стара Грција, целокупната цивилизација и да ја разберат природата на самото создавање на митот. Старогрчкиот мит го објаснува потеклото на светот и во детали ги опишува животите и авантурите на мноштво богови, божици, херои, хероини и други митолошки суштества. Овие вредности отпрвин биле распространети низ усна традиција; денес старогрчките митови пред сè се познати од старогрчка книжевност.

Најстарите познати старогрчки литературни извори се епските песни Илијада и Одисеја, кои главно се фокусирани на настаните околу Тројанската војна. Двете поеми од Хесиод, Теогонија и Дела и денови раскажуваат за настанувањето на светот, наследството на божествените владетели, потеклото на човекот и неговите проблеми. Исто така до денеска се зачувани и митови кои произлегуваат од Хомеровите химни, кои се поврзани со митови по поразот на постарите богови, и станувањето на Зевс како врховен Бог. Изворите за старогрчката митологија се пренесувале од колено на колено, главно по усмен пат. Една од најосновните одлики на старогрчката митологија е нејзиниот политеизам, односно постоењето на многу богови. Друга одлика за боговите е антропоморфната претстава за боговите, односно старите Грци своите богови ги претставувале во човечки вид, со човечки особености и одлики. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика на денот
Паршурама на резбан ѕид на скалестиот бунар Рани Ки Вав во Патан, Гуџарат, Индија.
други избрани слики

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

... дека Сонцето сочинува 99,8 % од масата на Сончевиот Систем?
... дека Белскиот даб во манастирот „Св. Илија“ на Осогово е прогласен за споменик на природата?
... дека во историјата постоеле преку 40 антипапи?
... дека споменикот „Валхала“ кај Регенсбург е здание во облик на антички храм кое ги чествува великаните од историјата на германските народи?
... дека Скопска Црна Гора е наречена „Скопска“ за да се различи од истоимената планина помеѓу Серско и Драмско во североисточна Беломорска Македонија?
... дека Полска-Литванија била една од најголемите држави во Европа и постела повеќе од два века?
... дека вредностите на водородниот показател (pH) за киселост или базност се логаритамски?
... дека областа Барања е поделена помеѓу Унгарија и Хрватска?
... дека стапчињата за јадење влегле во широка употреба дури за време на династијата Минг (XIV-XVII век), иако постоеле со илјадалетија?
... Џон Кабот (Џовани Кабото) е првиот европски откривач на Северна Америка, не сметајќи ги Викинзите?
... Тајане е македонски календарски обичај поврзан со празникот раѓањето на Јован Крстител?
... покрај аритметичката и геометриската средина, модусот, медијаната, и просекот се видови на средна вредност?
... дека првата банкнота во Европа е издадена во Шведска во 1661 година?
... дека највисоката планина во Австралија е наречена по полско-литванскиот национален херој Тадеуш Кошќушко?
... дека самопрогласената Баварска Советска Република постоела помалку од еден месец?
... дека Кузман Шапкарев му бил зет на Димитар Миладинов?
... дека стоболката (Spermophilus citellus) е така наречена поради народното верување дека лечи од сто болести?
... дека Удовскиот Остров на реката Вардар е најголемиот речен остров во Македонија и втор по површина во земјата?
... дека според преданието, средновековниот утврден град Женско во Кукушко бил така наречен бидејќи имал толку силни кули и бедеми, што можеле да го бранат жени?
... дека разбојот на Жозеф Мари Жакар од 1805 г. работел на програми со дупчени картички и послужил како основа за развојот на сметачите?
... дека Кристофер Колумбо никогаш не стапнал на самиот северноамерикански континент?
...дека во 843 г. Франкија е поделена на три дела помеѓу синовите на Лудвиг Побожниот, внуци на Карло Велики, и дека од овие кралства потекнуваат денешните земји Германија, Франција и Италија?
... дека во делото „Математички начела“ (Principia Mathematica), Бертранд Расел и Алфред Н. Вајтхед даваат доказ дека 1+1=2?
... дека баобабот во своето стебло складира до 120.000 литри вода?
... дека Турку останал најголем град во Финска дури и кога три четвртини од него изгореле во пожар?
... дека половината сојузни држави на САД носат имиња добиени од домородните американски јазици?

архива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 22 јуни 2024 г.

Настани:

217 п.н.е.	Птоломеј IV го поразил Антиохиј III од Селевкидското кралство во Битката кај Рафија (денешна Рафа на границата помеѓу Палестина и Египет).
168 п.н.е.	Четврта македонско-римска војна: Во Битката кај Пидна, Римската Република ја поразила војската на македонскиот крал Персеј од антигонидската династија.
1633	Светата канцеларија во Рим го принудила Галилео Галилеј да се откаже од неговите научни тези дека Сонцето, а не Земјата, е центар на вселената.
1815	Наполеон абдицирал по вторпат по поразот во Битката кај Ватерло.
1889	Германија под водство на канцеларот Ото фон Бизмарк прва во светот вовела пензиски систем за работниците, земјоделците, занаетчиите и слугите постари од 70 години.
1941	Втора светска војна: Почеток на операцијата „Барбароса“ — Германија го нападна СССР.
1976	Во Долниот дом на канадскиот Парламент е изгласано укинувањето на смртната казна.
1978	Откриен е Харон, сателитот на џуџестата планета Плутон.

Родени:

1767	Вилхелм фон Хумболт — германски хуманист, основач на Универзитетот Хумболт во Берлин.
1837	Пол Морфи — американски шаховски велемајстор.
1898	Ерих Марија Ремарк — германски писател.
1907	Алберто Моравија — италијански писател.
1943	Клаус Марија Брандауер — австриски глумец и режисер.
1947	Пит Маравич — американски кошаркар.
1948	Тод Рундгрен — американски рок-музичар и музички продуцент.
1949	Мерил Стрип — американска глумица.
1949	Џуна — руски исцелител.
1953	Синди Лопер — американска поп-пејачка.
1960	Драган Спасески — македонски поет и сликар.
1962	Клајд Дрекслер — американски кошаркар.
1964	Ден Браун — американски писател.
1975	Андреас Кледен — германски велосипедист.
1979	Тома Веклер — француски велосипедист.
1980	Атанас Николовски — македонски кајакар.
1984	Јанко Типсаревиќ — српски тенисер.
1987	Дени Грин — американски кошаркар.
1989	Зоран Драгиќ — словенечки кошаркар.
1996	Родри — шпански фудбалер.

Починале:

1276	Инокентиј V — римски папа.
1535	Џон Фишер — англиски римокатолички епископ.
1969	Џуди Гарланд — американска филмска глумица и пејачка.
1972	Владимир Дурковиќ — српски и југословенски фудбалер.
1987	Фред Астер — американски глумец и танчер.
1995	Леонид Дербењов — советски и руски поет.
2004	Драган Геров — македонски новинар.
2015	Џејмс Хорнер — американски композитор на филмска музика.
2018	Вини Пол — американски рок-тапанар, член на групата „Пантера“.

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика · логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Азија · Африка · Антарктик · Европа · Јужна Америка · Океанија · Северна Америка

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.

Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич

најгоре · превчитај ја страницава · статистики · односи со јавноста · пријавете неправилност · village pump