Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 144.928 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Старогрчка митологија — збир од митови и легенди на старите Грци опфаќајќи ги нивните богови и херои, природата на светот и потеклото и значајноста на нивниот култ и нивните обичаии и обреди. Сите овие нешта биле дел од религијата на стара Грција. Денешните научници се своите основи ги темелат и ги проучуваат митовите во обид да откријат повеќе за религиозните и политичките институции во стара Грција, целокупната цивилизација и да ја разберат природата на самото создавање на митот. Старогрчкиот мит го објаснува потеклото на светот и во детали ги опишува животите и авантурите на мноштво богови, божици, херои, хероини и други митолошки суштества. Овие вредности отпрвин биле распространети низ усна традиција; денес старогрчките митови пред сè се познати од старогрчка книжевност.

Најстарите познати старогрчки литературни извори се епските песни Илијада и Одисеја, кои главно се фокусирани на настаните околу Тројанската војна. Двете поеми од Хесиод, Теогонија и Дела и денови раскажуваат за настанувањето на светот, наследството на божествените владетели, потеклото на човекот и неговите проблеми. Исто така до денеска се зачувани и митови кои произлегуваат од Хомеровите химни, кои се поврзани со митови по поразот на постарите богови, и станувањето на Зевс како врховен Бог. Изворите за старогрчката митологија се пренесувале од колено на колено, главно по усмен пат. Една од најосновните одлики на старогрчката митологија е нејзиниот политеизам, односно постоењето на многу богови. Друга одлика за боговите е антропоморфната претстава за боговите, односно старите Грци своите богови ги претставувале во човечки вид, со човечки особености и одлики. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика на денот
Ситнолисната липа (Tilia cordata) наречена „Светоанина липа“ стара 3 века — споменик на природата на рид кај Кирххаузен, Хајлброн, Германија.
други избрани слики

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

... дека Белскиот даб во манастирот „Св. Илија“ на Осогово е прогласен за споменик на природата?
... дека во историјата постоеле преку 40 антипапи?
... дека споменикот „Валхала“ кај Регенсбург е здание во облик на антички храм кое ги чествува великаните од историјата на германските народи?
... дека Скопска Црна Гора е наречена „Скопска“ за да се различи од истоимената планина помеѓу Серско и Драмско во североисточна Беломорска Македонија?
... дека Полска-Литванија била една од најголемите држави во Европа и постела повеќе од два века?
... дека вредностите на водородниот показател (pH) за киселост или базност се логаритамски?
... дека областа Барања е поделена помеѓу Унгарија и Хрватска?
... дека стапчињата за јадење влегле во широка употреба дури за време на династијата Минг (XIV-XVII век), иако постоеле со илјадалетија?
... Џон Кабот (Џовани Кабото) е првиот европски откривач на Северна Америка, не сметајќи ги Викинзите?
... Тајане е македонски календарски обичај поврзан со празникот раѓањето на Јован Крстител?
... покрај аритметичката и геометриската средина, модусот, медијаната, и просекот се видови на средна вредност?
... дека првата банкнота во Европа е издадена во Шведска во 1661 година?
... дека највисоката планина во Австралија е наречена по полско-литванскиот национален херој Тадеуш Кошќушко?
... дека самопрогласената Баварска Советска Република постоела помалку од еден месец?
... дека Кузман Шапкарев му бил зет на Димитар Миладинов?
... дека стоболката (Spermophilus citellus) е така наречена поради народното верување дека лечи од сто болести?
... дека Удовскиот Остров на реката Вардар е најголемиот речен остров во Македонија и втор по површина во земјата?
... дека според преданието, средновековниот утврден град Женско во Кукушко бил така наречен бидејќи имал толку силни кули и бедеми, што можеле да го бранат жени?
... дека разбојот на Жозеф Мари Жакар од 1805 г. работел на програми со дупчени картички и послужил како основа за развојот на сметачите?
... дека Кристофер Колумбо никогаш не стапнал на самиот северноамерикански континент?
...дека во 843 г. Франкија е поделена на три дела помеѓу синовите на Лудвиг Побожниот, внуци на Карло Велики, и дека од овие кралства потекнуваат денешните земји Германија, Франција и Италија?
... дека во делото „Математички начела“ (Principia Mathematica), Бертранд Расел и Алфред Н. Вајтхед даваат доказ дека 1+1=2?
... дека баобабот во своето стебло складира до 120.000 литри вода?
... дека Турку останал најголем град во Финска дури и кога три четвртини од него изгореле во пожар?
... дека половината сојузни држави на САД носат имиња добиени од домородните американски јазици?

архива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 20 јуни 2024 г.

Настани:

1936	По повод организираниот штрајк на македонските градители, овој датум е прогласен за Ден на градежните работници на Македонија.
1963	САД и Советскиот Сојуз постигнаа спогодба за воспоставување на „црвен телефон“, меѓу Москва и Вашингтон. Директна линија е воспоставена по кубанската криза заради итни консултации меѓу шефовите на двете велесили во критични ситуации.
1979	Во издание на НИП „Нова Македонија“, редакција „Вечер“, излезе првиот број на енигматскиот забавник „Котелец“.
1996	Во Брисел, Република Македонија и Европската унија, со размена на писма го прифатија текстот на Спогодбата за соработка.

Родени:

1389	Јован — Прв војвода од Бедфорд.
1469	Џан Галеацо Сфорца — војвода на Милано.
1819	Жак Офенбах — француски композитор од германско потекло.
1909	Ерол Флин — американски глумец.
1922	Александар Сариевски — македонски народен пејач и композитор.
1928	Ерик Долфи — американски џез-музичар.
1932	Роберт Рождественски — руски поет.
1941	Стифен Фриарс — англиски филмски режисер.
1942	Брајан Вилсон — американски рок-музичар, член на групата „Бич бојс“ (Beach Boys).
1949	Лајонел Ричи — американски поп-музичар.
1958	Светозар Цветковиќ — српски глумец.
1960	Џон Тејлор — англиски поп-музичар, член на групата „Дјуран Дјуран“ (Duran Duran).
1967	Никол Кидман — австралиска глумица.
1968	Роберт Родригес — американски режисер.
1976	Жулијано Белети — бразилски фудбалер.
1978	Френк Лампард — англиски фудбалер.
1980	Фабијан Вегман — германски велосипедист.
1982	Алексеј Березутски — руски фудбалер.
1982	Василиј Березутски — руски фудбалер.
1987	Асмир Беговиќ — босански фудбалер.
1991	Калиду Кулибали — сенегалски фудбалер.
1993	Сеад Колашинац — босански фудбалер.

Починале:

1527	Николо Макијавели — италијански политичар, дипломат, писател и воен стручњак.
1888	Јоханес Цукерторт — германски шаховски мајстор.
1933	Клара Цеткин — познат политички работник на германското и на меѓународното социјалистичко движење, писателка и публицистка.
1993	Ѓерѓ Шароши — унгарски фудбалер.
1995	Емил Чоран — романски филозоф и есеист.
2002	Асен Групче — македонски правник.

Празници:

*	Летна долгодневица на северната полутопка — започнува летото. Краткодневица на јужната — започнува зимата.

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика · логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Азија · Африка · Антарктик · Европа · Јужна Америка · Океанија · Северна Америка

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.

Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич

најгоре · превчитај ја страницава · статистики · односи со јавноста · пријавете неправилност · village pump