Неодиум

Неодиум (₆₀Nd)
Општи својства
Име и симбол	неодиум (Nd)
Изглед	сребрестобел
Неодиумот во периодниот систем
	празеодиум ← неодиум → прометиум
Атомски број	60
Стандардна атомска тежина (±) (Ar)	144,242(3)
Категорија	лантаноид
Група и блок	група б.б., f-блок
Периода	VI периода
Електронска конфигурација	[Xe] 4f4 6s2
по обвивка	2, 8, 18, 22, 8, 2
Физички својства
Фаза	цврста
Точка на топење	1297 K (1024 °C)
Точка на вриење	3347 K (3074 °C)
Густина близу с.т.	7,01 г/см3
кога е течен, при т.т.	6,89 г/см3
Топлина на топење	7,14 kJ/mol
Топлина на испарување	289 kJ/mol
Моларен топлински капацитет	27,45 J/(mol·K)
Атомски својства
Оксидациони степени	+4, +3, +2 (благо базен оксид)
Електронегативност	Полингова скала: 1,14
Енергии на јонизација	I: 533,1 kJ/mol ; II: 1040 kJ/mol ; II: 2130 kJ/mol
Атомски полупречник	емпириски: 181 пм
Ковалентен полупречник	201±6 пм
	Спектрални линии на неодиум
Разни податоци
Кристална структура	двојно шестаголна збиена (дшаз)
Брзина на звукот тенка прачка	2330 м/с (при 20 °C)
Топлинско ширење	α, мног.: 9,6 µм/(m·K) (при с.т.)
Топлинска спроводливост	16,5 W/(m·K)
Електрична отпорност	α, мног.: 643 nΩ·m
Магнетно подредување	парамагнетно, антиферомагнетно под 20 K
Модул на растегливост	α form: 41,4 GPa
Модул на смолкнување	α form: 16,3 GPa
Модул на збивливост	α form: 31,8 GPa
Поасонов сооднос	α form: 0,281
Викерсова тврдост	345–745 MPa
Бринелова тврдост	265–700 MPa
CAS-број	7440-00-8
Историја
Откриен	Карл Ауер фон Велсбах (1885)
Најстабилни изотопи
	Главна статија: Изотопи на неодиумот
	Распадните режими во загради се предвидени, но досега не се забележани
	преглед; разговор; уреди; \| наводи \| Википодатоци

Неодиум (Nd, лат. neodymium) — лантаноид.^[3]^[4] Името го добил од грчките зборови neos и didymos кои со споен назив се нарекуваат „нови близнаци“.

Неодиум е застапен во Земјината кора во количини од 38 ppm (англ. parts per million). Најважни минерали на неодиум се:

монацит (Ce,La,Th,Nd,Y,Pr)PO₄ и
(Ce,La,Nd,Y,Pr)CO₃F

Извори

↑ Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
↑ Gschneidner, K. A.; Eyring, L. (1978). Handbook on the Physics and Chemistry of Rare Earths. Amsterdam: North Holland. ISBN 0444850228.
↑ Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536.
↑ Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga.

[IUPAC-1] Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights

[2] Gschneidner, K. A.; Eyring, L. (1978). Handbook on the Physics and Chemistry of Rare Earths. Amsterdam: North Holland. ISBN 0444850228.

[3] Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536.

[4] Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga.

[1]

[2]

[3]

[4]