Википедија:.Вести

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија која секој може да ја уредува
103.870 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Московски Кремљ — историски комплекс кој се наоѓа во центарот на Москва, Русија. Самиот комплекс е опкружен од реката Москва од југ, црквата Свети Василиј и Црвениот плоштад на исток, до Александровата градина на запад. Овој кремљ е најпознатата руска тврдина, во чиј состав се наоѓаат четири палати и четири катедрали. Самата тврдина е обиколена од Кремљските ѕидини, на кои пак се поставени дваесет кули.

Самиот назив за Кремљ честопати се користи како метоним на владата на Советскиот Сојуз (1922-1991), бидејќи во тоа време овде се наоѓале работните канцеларии на генералните секретари, премиери, претседатели, министри и комесари. Денеска, комплексот служи како официјална резиденција на претседателот на Русија.

Во текот на своето постоење, Московскиот Кремљ доживеал голем број на реконструкции. Изгледот на тврдината на неколку пати бил менуван. Секоја ера од историјата на Русија и владетелите кои управувале со него, оставале своја трага во изградбата и развојот на градот. Најголеми заслуги за развојот и опстојувањето на Московскиот Кремљ им се препишува на: Иван III Василевич, Катерина Велика и Николај I. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Дали сте знаеле дека…

Од најновите статии на Википедија:

...дека руската песна „Калинка“ не е изворна народна песна, туку композиција на Иван Ларионов од 1860 г.?
... дека според едно старо предание, во реката Брегалница, на подножјето на Плачковица живеел воден змеј, кој имал задача од пајонските кралеви да го брани Светиот Град од непријателите?
... дека Јелоустоун е првиот национален парк во светот, отворен во 1872 година?
... дека според една претпоставка, мегленското село Преб’диште е наречено по Пребонд, кнезот на македонските Словени?
... дека морската милја е единица за должина која изнесува околу една лачна минута географска должина долж некој меридијан?
... дека преспанското село Стење има 5 цркви и 6 археолошки наоѓалишта?
... дека дабот му припаѓа на семејството на буките (Fagaceae)?
... дека островот Свети Мартин во Карипското Море е поделен на меѓу Франција и Холандија?
... дека средновековниот утврден град Женско во Кукушко бил така наречен бидејќи имал толку силни кули и бедеми, што можеле да го бранат жени?
... дека Горчливото Езеро во Кукушко, Егејска Македонија е трипати посолено од Мртвото Море?
... дека Александар Македонски се образувал три години кај филозофот Аристотел во неговото училиште „Миески нимфеј“ кај селото Копаново во Негушко, Егејска Македонија.
... дека унгарскиот јазик има дури 18 падежи?
... дека општината Барле-Хертох ја има најсложената државна граница во светот, со бројни енклави и ексклави на Белгија и Холандија една во друга?
... дека Маличкото Езеро, помеѓу Охридското Езеро на север и градот Горица (Корча) на југоисток, е исцедено во 1940-тите во борба против маларијата?
... дека најголемото езеро во Британија, Лох Неј, е во сопственост на Ерлот од Шафтсбери?
... дека геолошкиот период јура е наречен по планинскиот венец Јура меѓу Франција и Швајцарија, како нејзино типско подрачје?
... дека ентомологијата е гранка на зоологијата која се занимава со изучување на инсектите?
... дека Плимут на островот Монтсерат е единствениот главен град на светот без жители?
... дека според една теорија, кратовското село Шлегово е наречено по германските рудари доселени од областа Шлеска?
... дека Прусија како политички ентитет престанала да постои дури во 1947 година?
... дека гавранот е песнопојна птица, иако неговото гракање е непријатно за човечките уши?
... дека Лахта-центарот во Санкт Петербург е највисока градба во Европа со 462 м?
... дека и покрај класичниот османлиски изглед, џамијата „Чамлиџа“ во Истанбул е изградена во 2019 година?
... дека руско-германската вселенска опсерваторија „Спектар-РГ“ се очекува да даде слика за 100.000 јата од галаксии?
... дека островот Калата во езерото Калиманци е дел од антички утврден град?
... дека половината сојузни држави на САД носат имиња добиени од домородните американски јазици?

aрхива · предложете факт

Вести

Македонија

28 јануари 2010: Започнува снимање и чистење на Охридското Езеро од мини и старо оружје. Мините и оружјето се лоцирани на неколку места на охридското крајбрежје и се остатоци воглавно од Првата и Втората светска војна. А1
28 јануари 2010: Македонската Православна Црква - Охридска Архиепископија нема да преговара со Српската Православна Црква доколку услов е да се преговара и со Јован Вранишковски. А1
28 јануари 2010: Во Велес е промовирано звучно списание кое е наменето за слепи лица. Списанието е издадено од страна на Здружението на слепи лица во Македонија. Makfax

Балкан

28 јануари 2010: Уставниот суд на Република Албанија го поништи договорот за поморската граница во Јонското Море со Република Грција. МРТ
28 јануари 2010: Во приморскиот албански град Драч се случил масакар кога вооружено лице влегло во ноќен бар каде биле убиени три лица. Inpress
28 јануари 2010: Во Србија две лица починале од смрзнување како последица на ниските температури кои ја зафатиле државата. Алфа

Свет

28 јануари 2010: Воен авион се урнал во градот Котобато во јужниот дел на азиската држава Филипини. Според првичните информации осум лица ги загубиле своите животи, вклучивајќи го и пилотот. Netpress
28 јануари 2010: Со конференцијата за Авганистан која се одржа во Лондон официјален Кабул се здоби со одобрување за планот за помирување со Талибанците. Makfax
28 јануари 2010: Со пребегнувањето на претседателот Мануел Зелоја во Доминиканската Република, заврши политичката криза во Хондурас која трае од јули минатата година. А1

Економија

28 јануари 2010: Германската компанија Сименс поради падот на производството и побарувачката е принудена да затвори 1.990 работни места. Најпогодени делови биле деловите за управување и индустриски решенија. МК фондови
28 јануари 2010: Народна банка на Република Македонија ја укина есконтната стапка, така од први февруари менува начинот на кој банките ќе пресметуваат казнени камати. Kanal 5
28 јануари 2010: Јапонската компанија Тојота ќе повлече дополнителни 1.09 милиони возила од Соединетите Американски Држави. Ereporter

Култура

28 јануари 2010: По повод 90 години од раѓањето и 10 години од смртта на македонскиот писател Славко Јаневски, во просториите на МАНУ беше одржана свечена пригода и беа прочитани делови од неговите дела. Makfax
28 јануари 2010: Македонскиот пијанист Симон Трпчески е на турнеја во Хонгконг. Во петок и сабота ќе настапува со тамошниот филхармониски оркестар. Netpress
28 јануари 2010: Македонскиот ПЕН центар покрена иницијатива за номинирање на Скопје за европски град на културата. Дневник

Спорт

28 јануари 2010: Италијанскиот автомобилски гигант Ферари во својата база во Маринело го претстави новиот Формула 1 болид за сезоната 2010/2011. Канал 5
28 јануари 2010: Фудбалерот на италијанскиот клуб Фиорентина Адриан Муту добил позитивни резултати на допинг тестот кој го направил италијанскиот олимписко комитет. Тестот бил направен по завршувањето на мечот против ФК Бари на 10 јануари. Netpress
28 јануари 2010: На Зимските олимписки игри во Ванкувер кои ќе се одржат во 2010 година, Македонија ќе ја претставуваат тројцата спортисти: Антонио Ристевски, Дарко Дамјановски и Росана Кироска. А1

aрхива

На денешен ден…

Денес е 28 јануари, 2020

Настани:

1821	Прогласена е независноста на Перу, со што, сепак, не било дефинитивно завршено речиси 300-годишното колонијално владеење на Шпанија во таа латиноамериканска земја. Шпанија се обидувала уште три години да ја наметне својата власт во Перу.
1871	Франција капитулираше во војната со Прусија и го предаде Париз.
1878	Во Њу Хевн, САД пуштена е во употреба првата телефонска централа, по две години откако Александар Грејам Бел го патентираше телефонот.
1918	Владимир Илич Ленин, од името на Советот на народните комесари на Советска Русија, потпиша Декрет за формирање на Црвената армија.
1945	Во Скопје е отворена првата градинка во Македонија, за престој на деца од 4 до 7-годишна возраст, на кои им беа обезбедени храна и воспитување преку денот, додека нивните родители беа на работа.
1986	Две минути по полетувањето во вселената, американскиот вселенски брод „Челенџер“, експлодира над Кејп Канаверал и во парчиња се урна во водите на Атлантикот. Тоа беше најголемата несреќа што се случила во космичките летови во која загинаа сите седум членови на екипажот.

Родени:

1457	Хенри VII — англиски крал
1540	Лудолф ван Цојлен — германски математичар, познат по своите пресметки на бројот π
1600	Папа Климент IX — римски папа.
1717	Мустафа III — 26. султан на Отоманската империја.
1887	Артур Рубинштајн — полско-американски пијанист.
1912	Џексон Полок — американски сликар.
1928	Славко Милосавлевски — македонски социолог.
1936	Исмаил Кадаре — албански писател.
1949	Грег Попович — американски кошаркарски тренер.
1955	Никола Саркози — француски политичар, 23. претседател на Франција
1957	Мирјана Карановиќ — српска и југословенска глумица.
1959	Патрицио Олива — италијански боксер.
1975	Тим Монтгомери — американски атлетичар.
1978	Џанлујџи Буфон — италијански фудбалер.
1978	Џејми Карагер — англиски фудбалер.
1982	Михаел Гигу — француски ракометар.
1984	Андре Игуодала — американски кошаркар.
1988	Адријано Малори — италијански велосипедист.

Починале:

592	Гунтрам — крал на Франките.
1547	Хенри VIII — славен крал на Англија.
1919	Франц Меринг — германски социолог и историчар, еден од водачите на левото крило на германската социјалдемократија и еден од основачите на Комунистичката партија на Германија.
1972	Дино Буцати — италијански писател.
1996	Јосиф Бродски — руски поет, добитник на Нобеловата награда за литература и „Златен венец“ на Струшките вечери на поезијата.
1997	Антонио Каладо — бразилски писател и новинар.
2006	Душко Трифуновиќ — српски поет.
2016	Пол Кантнер — американски рок-музичар, член на групата „Џеферсон ерплејн“ (Jefferson Airplane).

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика ·
логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · философија

Географија
Европа · Јужна Америка · Азија · Африка · Северна Америка · Антарктик · Океанија

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · комуникација · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Слика на денот
Шумски пат кај Славне во Виничката област, Украина
галерија на слики за јануари

Мултимедијална содржина
Пушти снимка Видеоинсерт на повеќевозилен координиран лет X-45A
други избрани содржини

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е специјален тип на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош
почетен курс · прашања · азбучен индекс · избрана содржина · нови статии · потребни статии

Други области

Помош за нови соработници — Место за добивање на помош околу уредувањето и за снаоѓање по Википедија.
Селска чешма — Централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Биро за консултации — Служејќи како виртуелни библиотекари, нашите волонтери даваат одговори на вашите прашања од многу области.
Портал на заедницата — Проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект - освен на македонски, Википедија е достапна и на над 250 други јазици.

Збратимени проекти

Википедија е проект на фондацијата Викимедија, непрофитна организација, која опфаќа и други проекти:

	Заедничка ризница Заедничка медиумска колекција
	Викивести Извор на вести со бесплатна содржина
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка цитати
	Викикниги Бесплатни учебници и прирачници
	Викиизвор Библиотека на слободни дела
	Викивидови Директориум на видови
	Викиуниверзитет Слободни материјали и активности за учење
	Мета-Вики Координација на проектот „Викимедија“