Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 143.898 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица

Историја на Цариград — периодот од основањето на градот во 330 година како нова престолнина на Римското Царство до заземањето на градот од страна на Османлиите во 1453 година.

Всушност градот бил повторно изграден на местото на античкиот Византион. Огромниот обем на градежните работи, брзиот пораст на населението, развојот на трговијата и занаетчиството, метрополскиот статус на градот и напорите на првите римски цареви во Цариград довеле да градот стане еден од најголемите градови во Европа и на Блискиот Исток. По падот на Рим во V век, Цариград станал главен град во следните десет векови на Источното Римско Царство или подоцна познато како Византија. Историјата на Цариград во текот на византиската ера е исполнета со турбулентни политички настани како востанија и интриги во палатата, убиства на царевите помеѓу благородничките династии, големи опсади и кампањи од страна на силните западни и источни соседи. До XIII век градот претставувал најголемиот центар на културата во средновековна Европа, далеку понапред од другите светски метрополи во однос на образованието, активноста на духовниот живот и развојот на материјалната култура.

Заземањето на Цариград од Османлиите во мај 1453 го означил конечниот колапс на Византиското Царство и преобразба на Отоманското Царство во една од најмоќните земји во светот. Падот на Цариград предизвикал шок низ христијанска Европа и голема слава на властите од Каиро, Тунис и Гренада. Покрај тоа во следниот период започнало целосно уништување на византиската култура, а Османлиите во Европа биле синоним за суровост кон христијанството. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Знамето на Полска-Литванија
Знамето на Полска-Литванија
На денешен ден…

Денес е 13 мај 2024 г.

Настани:

1871  Во Италија е донесен закон со кој на Светата Столица ѝ се дозволува да има седиште во Ватикан.
1901  Македонскиот драматург Војдан Чернодрински ја основа првата македонска театарска група „Скрб и утеха“.
1961  Преку ТВ Белград е емитувана првата телевизиска емисија од Студио Скопје, наречена „Балкански концерт“ која ја изведоа првенците на Балетот при македонскиот народен театар, Елпида Пакоска и Јован Пашти.
1981  Атентат врз папата Јован Павле II во Рим. Папата го преживеа атентатот.
1990  Крвава пресметка меѓу навивачите на загребски Динамо и белградска Црвена Звезда на стадионот Максимир во Загреб.
2001  Формирана е Владата на широката коалиција, во која учествуваат најзначајните политички субјекти ВМРО-ДПМНЕ, СДСМ, ДПА и ПДП со премиер Љубчо Георгиевски.

Родени:

1655  Инокентиј XIIIримски папа.
1792  Пиј IX — римски папа.
1795  Павел Јозеф Шафарик — словачки и чешки филолог и етнограф.
1840  Алфонс Доде — француски писател.
1842  Артур Саливен — британски композитор и диригент.
1851  Лаза Лазаревиќ — српски писател.
1862  Јанко Веселиновиќ — српски писател.
1881  Лима Барето — бразилски писател.
1882  Жорж Брак — француски сликар.
1883  Јоргос Папаниколау — грчки цитопатолог, творец на т.н. ПАП-тест.
1912  Гил Еванс — канадски џез-пијанист и аранжер.
1914  Џо Луис — американски боксер, светски првак во тешка категорија од 1939 до 1949 година.
1934  Алексо Лозановски — македонски поет и раскажувач.
1939  Харви Кајтел — американски глумец.
1941  Ричи Валенс — американски пејач.
1950  Стиви Вондер — американски музичар.
1954  Александар Трифуновиќ — српски и југословенски фудбалер.
1961  Денис Родман — американски кошаркар.
1965  Предраг Спасиќ — српски и југословенски фудбалер.
1973  Мери Николова — македонски поет.
1973  Гордана Вренцоска — македонски графички и моден дизајнер.
1981  Давид Лопес — шпански велосипедист.
1982  Огучи Ониеву — американски фудбалер.
1983  Јаја Туре — фудбалер од Брегот на слоновата коска.
1983  Џони Хогерланд — холандски велосипедист.
1986  Александар Рибак — норвешки пејач.
1986  Зимон Гешке — германски велосипедист.
1991  Франсис Коклан — француски фудбалер.
1993  Ромелу Лукаку — белгиски фудбалер.
1993  Штефан Крафт — австриски скокач со скии. Евгенија Образцоваруска балерина.
1999  Оскар Мингуеза — шпански фудбалер.

Починале:

1878  Џозеф Хенри — американски физичар.
1956  Александар Фадеев — руски и советски писател.
1988  Чет Бејкер — американски џез-трубач.
1961  Гари Купер — американски глумец.
2004  Паскал Паскалевски — македонски поет и драмски писател.
2009  Рафаел Ескалона — колумбиски композитор.
2011  Тихомир Јовановски — македонски економист и универзитетски професор.
2013  Иво Лауренчиќ — македонски маркетиншки експерт и стопанственик.
2019  Дорис Деј — американска глумица и пејачка.
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Викиречник
Речник и лексикон
Викицитат
Збирка на цитати
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Викивидови
Именик на видови
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Википодатоци
База на слободни знаења
Википатување
Отворен туристички водич