Средно Егри

Од Википедија — слободната енциклопедија
Средно Егри
Средно Егри во рамките на Македонија
Средно Егри
Местоположба на Средно Егри во Македонија
Средно Егри на карта

Карта

Координати 40°58′0″N 21°28′59″E / 40.96667° СГШ; 21.48306° ИГД / 40.96667; 21.48306Координати: 40°58′0″N 21°28′59″E / 40.96667° СГШ; 21.48306° ИГД / 40.96667; 21.48306
Општина Битола
Население 219 жит.
(поп. 2021)[1]

Шифра на КО 02050
Надм. вис. 581 м
Средно Егри на општинската карта

Атарот на Средно Егри во рамките на општината
Средно Егри на Ризницата

Средно Егри — село во Општина Битола, во околината на градот Битола.

Географија и местоположба[уреди | уреди извор]

Средно Егри се наоѓа во јужниот дел на плодното Битолското Поле, на територијата на Општина Битола. Селото е рамничарско, на надморска височина од 578 метри. Од градот Битола е оддалечено 19 километри. До селото има асфалтиран пат. Изграден е водовод за снабдување на населението со чиста и здрава вода за пиење.

Историја[уреди | уреди извор]

Селото се споменува во османлиските дефтери од 1468 година со 31 христијанско семесјтво, а во 1568 годинало селото ималио 28 христијански семејства.[2]

Подоцна во 1638 година (помеѓу 1 и 10 септември), селото се споменува како Средно Јегри, во една тужба покрената од нејзин жител - Трифче, против Евреинот Ментеш од Битола, за присилно преземање на службата кербан-башија.[3]

Само 1 жител на оваа населба е заведен како жртва во Втората светска војна.[4]

Стопанство[уреди | уреди извор]

Население[уреди | уреди извор]

Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948357—    
1953429+20.2%
1961545+27.0%
1971527−3.3%
1981637+20.9%
ГодинаНас.±%
1991623−2.2%
1994348−44.1%
2002299−14.1%
2021219−26.8%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Средно Егри живееле 190 жители, сите Македонци.[5] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Средно Егри имало 680 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[6]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Средно Егри се води како чисто македонско село во Битолската каза на Битолскиот санџак со 40 куќи.[7]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 250 Македонци.[8]

Според пописот во 2002, во селото има 299 жители, сите Македонци.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 219 жители, од кои 209 Македонци, 1 останат и 9 лица без податоци.[9]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 190 264 357 429 545 527 637 623 348 299 219
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]

Родови[уреди | уреди извор]

Средно Егри е македонско село

Според истражувањата од 1953 година, родови во селото се:

  • Староседелци: Пандиловци (9 к.), Дадалевци (7 к.), Размовци (4 к.), Митановци (3 к.), Стевовци (2 к.), Поповци (1 к.) и Јованови (3 к.) последните се гранка од родот Размовци.
  • Доселеници: Козмевци (5 к.) доселени се кон крајот на XIX век од селото Добровени, таму биле староседелци; Димулевци (4 к.) потекнуваат од предокот Атанас кој се доселил како домазет кон крајот на XIX век од селото Велесело; Букрени (4 к.) доселени се од селото Букри; Крстевски (2 к.) доселени се во турско време од селото Велушина. Таму припаѓале на родот Јанкуловци. Подалечно потекло од Преспа; Трајчевци (2 к.) доселени се од селото Горно Егри; Пртеничковци (5 к.) доселени се од селото Горно Агларци; Петковци (1 к.) доселени се од селото Поешево; Марковци (3 к.) исто така доселени се од селото Поешево; Поповци (1 к.) доселени се од селото Велушина; Јованови (1 к.) доселени се од селото Жабјани; Чалои (1 к.) потекнуваат од посинок доселен од селото Поешево; Мирчевци (1 к.) доселени се од селото Лажец; Милановци (3 к.) родот го основал домазет кој во 1918 година овде бил војник и останал во селото. Основачот на родот е доселен од селото Горње Пеуле кај Травник; Цветкови (1 к.) доселени се од селото Долно Егри.[14]

Општествени установи[уреди | уреди извор]

Во селото Егри работи основно училиште до IV одделение, како дел од подрачното ОУ „Крсте Петков Мисирков“ - Бистрица. Играорна група Етно Илинден, Амбуланта , 3 фабрики , 2 продавници. Црква i Манастир

Самоуправа и политика[уреди | уреди извор]

Избирачко место[уреди | уреди извор]

Во селото постои избирачкото место бр. 141 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште. Во ова избирачко место е опфатено и селото Горно Егри.[15]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 240 гласачи.[16]

Културни и природни знаменитости[уреди | уреди извор]

Цркви[14]

Редовни настани[уреди | уреди извор]

Личности[уреди | уреди извор]

Култура и спорт[уреди | уреди извор]

Иселеништво[уреди | уреди извор]

Се знае за следните постари иселеници во селата Граешница (Јанкуловци), Лавци (Доневи), Оптичари (Божинови). Од селскиот род Јованови има иселеници во Битола (едно семејство).[14]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. Палигора, Ристо (2013). Неколку царски двери од ХVІ и ХVІІ век во регионите на Пелагонија и Преспа, во: Прилози ХLІV 1 – 2, посветени на академик Цветан Грозданов по повод 50 години научноистражувачка деjност. Зборник на трудови од научниот собир одржан на 4 октомври 2012 година во Охрид. Скопје. стр. 153.
  3. Турски документи за историјата на македонскиот народ, серија прва (1980). Скопје: Архив на Македонија. Стр.41
  4. „Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија“ (PDF).
  5. Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 236.
  6. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905, рр. 168 – 169.
  7. Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 14.
  8. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  9. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
  10. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  11. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  12. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  13. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
  14. 14,0 14,1 14,2 Трифуноски Ф., Јован (1998). Битољско-Прилепска котлина : антропогеографска проучавања (1914-1997). Српска академија наука и уметности. ISBN 8670252678. OCLC 469501519.
  15. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
  16. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.

== Надворешни врски ==