Србија: Разлика помеѓу преработките

Република Србија
Република Србија; Република Србија; Republika Srbija
Знаме	Грб
	Химна: Боже Правде / Bože Pravde;
	Местоположба на Србија (темно и светло зелено) - Косово (светло зелено); во Европа (зелено + темно сиво) Местоположба на Србија (темно и светло зелено) - Косово (светло зелено); во Европа (зелено + темно сиво)
Главен град	Белград; 44°48′N 20°28′E / 44.800° СГШ; 20.467° ИГД
Најголем град	главниот град
Службен јазик	српски
Признаени регионални јазици	унгарски, хрватски, словачки, романски, русински
Демоним	Србин
Уредување	Парламентарна република
Законодавство	Национално собрание
Основање
Површина
Население
БДП (ПКМ)	проценка за 2008 г.
БДП (номинален)	проценка за 2008 г.
Џиниев коеф. (2007)	.24; низок
ИЧР (2006)	0.821; многу висок · 65-та
Валута	Српски динар (RSD)
Часовен појас	CET (UTC+1)
Се вози на	right
НДД	.rs (.yu)
Повик. бр.	381

Интерактивен преглед на историјата

[непроверена преработка]

← Постаро уредување Поново уредување →

Избришана содржина Додадена содржина

НагледноВикитекст

Во редови

Преработка од 16:56, 9 јануари 2010

Србија (српски: Србија или Srbija) е држава на Балканскиот полусотров и во Средна Европа. На север Србија граничи со Унгарија, на исток со Романија и Бугарија, на југ со Република Македонија, на југозапад со Црна Гора, и на запад со Босна и Херцеговина, и Хрватска.

Србија е составена, според ООН, од две покраини и Централна Србија. Покраините на Србија се Косово и Војводина со главен град Белград. Поголемиот дел на Србија и Војводина се Срби, додека во Косово над 90% се Албанци. Официјален јазик во државата е српски и најголема религија е православието.

Историја

Корените на српската држава датираат од првата половина на 9 век. Кралството Србија е основано во 11 век, а во 13 век тоа еволуира во Српска Империја. Територијата на денешна Србија во составот на Османлиската империја била во периодот од 15 век до 20 век. Во составот на империјата најпрвин биле вклучени југоисточните делови на Србија, околу градот Ниш. Веќе во 1459 година целото српско деспотство, а во периодот од 1526 до 1552 година и цела Војводина. Османлиската империја издвојувала големи победи во Маричката битка во 1371 година и Косовската битка во 1389 година.

Кон крајот на 17 век, Австриското царство ги поразиле османлиите. Во времето кога српската територија станала повторно упориште на австриската власт, српските војници активно се вклучиле во австриската армија. Тогаш, Османслиската империја ги изгубила сите територии во подунавско, Северна Србија и Северна Босна, делови од Далмација, Мала Влашка и Пелопонез. Од 1718 година, Хабзбуршката династија го добила и Белград во својот состав.

По 1918 година, Србија е основачка членка на Југославија во нејзините различни форми (Кралство Југославија, Социјалистичка Федеративна Република Југославија и Сојузна Република Југославија). Од 2003 таа била составен дел од државната заедница Србија и Црна Гора сè до распадот на истата на 3 мај 2006.

Географија и клима

Србија се наоѓа на крстопатот од централна, јужна и источна Европа, помеѓу Балканскиот полуостров и Панонската низина. Голем потенцијал во Србија има речниот транспорт. Иако не излегува на море, во Србија има околу 2000 колометри пловни реки и канали од кои најголем е Дунав-Сава-Тиса со кој се поврзува со Западна Европа, Јужна Европа и Источна Европа. Регионални речн и пристаништа се Белград, Нови Сад и Смедерево.

Северната третина од земјата се наоѓа во Централна Европа, додека источниот дел од Србија зазема дел од Влашката низина. Остатокот од земјата е прекриен со планински венци. Најголем врв во Србија е Ѓеравица.

Национални паркови на Србија се:

Фрушка Гора (250 km2)
Копаоник (120 km2)
Тара (220 km2)
Ѓердап (640 km2)
Шар Планина (390 km2)

Политички систем

На 4 февруари 2003 година Сојузна Република Југославија одлучила да се ослабе соработката на заедницата што проследило со создавање на новата држава Србија и Црна Гора, додека пак оваа заедница довела до осамостијување на двете републики во јуни 2006 година.

Моментален претседател на Србија е Борис Тадиќ кој бил повторно избран на претседателските избори на 4 февруари 2008 година со освоени 50.5% од гласовите.

Парламентарните избори во Србија се одржале на 21 мај 2008 година кога победила коалицијата „За европска Србија“ со договор со останати помали партии и се сосставила владата на чело со Мирко Цветковиќ.

Денешните политики на Србија се поделени помеѓу европски ориентираните партии и националистичките партии. Има и предлози за повторно воспоставување на српската монархија, а при тоа членовите на кралското семејство изразиле интерес за тоа.

Административна поделба

Србија е поделена на 24 окрузи плус Град Белград. Регионите понатака се поделени на општини. Во рамките на Србија опстојуваат две покраини, од кои едната има неодреден меѓународен статус. Војводина е едната покраина и има 7 окрузи и 46 општини, додека другата е Косово која прогласила своја независност од Србија, но нема целосно меѓународно признание. Прогласувањето на косовската независност се случила на 17 февруари 2008 година, но официјален Белград не ја признава. Само 50-тина држави во светот го признале Косово до 2009 година.

Остатокот од територијата на Србија се нарекува Централна Србија. Централна Србија не е административна единица и нема регионална влада.

Демографија

Србија (попис од 2002, без Косово): 7.498.001^[6]
- Централна Србија: 5.466.009
- Војводина: 2.031.922

Косово има 2.126.708 жители.

Србија (без Косово) in 2002

Срби			82,86 %
Унгарци			3,91 %
Бошњаци			1,82 %
Роми			1,44 %
Словаци			1,08 %
Германци			0,1 %
Други			9,79 %

Србите се најголема етничка група во државата, со значително малцинство како што се: Унгарци, Бошњаци, Албанци, Роми, Хрвати, Чеси, Македонци, Словаци, Романци и Германци. Пред Втората светска војна германското население во Србија било поголемо и имало над 500.000 Германци.

Според пописот во 2002 година, етничкиот состав на Србија е:

Етничка група	Население
Етнички состав на Србија
Срби	6.212.000	(82.86%)
Унгарци	293.172	(3.91%)
Бошњаци	136.464	(1.82%)
Роми	107.971	(1.44%)
Југословени	80.978	(1.08%)
Хрвати	70.602	(0.94%)
Словаци	57.900	(0.89%)
Германци	5.200	(0,1%)
Други	474.323	(9.79%)
Вкупно	7.498.001

Војводина

Во Војводина живеат повеќе од 26 етнички групи меѓу кои: Срби, Унгарци, Словаци, Хрвати, Црногорци, Романци, Македонци (во југоисточниот дел на Војводина), Роми и други. Војводина има население од 2.031.922 жители.

Косово

Во Косово живеат претежно Албанци и мал број Срби, Босанци, Турци, Роми, Македонци (Горанци) и други. Вкупното население на Косово е 2.126.708 жители.

Религија

Со векови во Србија биле присутни две големи религии, православие и католицизам на кои подоцна се додал и исламот. Србија е најшаренолика во религиски поглед. Така, во Војводина 25% од населението се католици или протестанти, додека Белград и Централна Србија се православни над 90%. Косово има над 90% муслимани. Најголема православна црква во Србија е Српска православна црква.

Србија (без Косово) во 2002

Православие			84,1 %
Католицизам			6,24 %
Ислам			4,82 %
Протестантство			1,44 %

Поголеми градови

Поголеми градови во Србија се: главниот град Белград (2.000.000 жители), Нови Сад, Ниш, Крагујевац и Приштина. Покрај овие, во приложение е листа на градови во Србија:

Град	Население
Град	Урбан дел	Метрополитенски дел
Белград	1,576,124	1,710,000
Нови Сад	255,071	333,895
Ниш	236,722	252,131
Крагујевац	175,473	211,580
Суботица	99,471	147,758
Зрењанин	79,545	131,509
Лесковац	78,030	156,252
Смедерево	77,808	109,867
Панчево	77,087	127,162
Крушевац	75,256	131,368
Чачак	73,217	117,012
Ужице	63,577	83,022
Ваљево	61,035	96,761
Краљево	57,411	121,707
Шабац	55,240	122,893
Врање	55,052	87,288
Нови Пазар	54,604	85,249
Сомбор	51,471	97,263

Македонците во Србија

Во Србија живее и поголем број на Македонци, кои во покраината Војводина се признаени како национално малцинство меѓутоа не ги уживаат полните малцински права кои им следуваат, иако имаат можности за изучување на мајчиниот јазик и своја радио и телевизиска програма. Македонците во Србија најмногу се населени во Војводина (Качарево, Јабука, Зрењанин, Панчево) и главниот град Белград каде по последниот попис од 2002 година се попишани 8372 Македонци [1]. Македонците во Србија се организирани во своја македонска национална заедница на чело со Гојко Илиевски.

Економија

Со БНП по глава на жител од 10.792 долари годишно Србија се смета за економија со среден развој. Странските директни инвестиции во земјата во 2006 година инесувале 5.85 милијарди долари, додека во 2007 година изнесувале 4.2 милијарди долари. Развојот на БНП се зголемил за 6.3% во 2005, 5.8% во 2006 и 7.5% во 2007 година.

На почетокот на транзицијата економијата на Србија била во застанување поради економските санкции од ООН и поради политиката која ја водела тогашното раководство на земјата. Во октомври 2000 година, власта на Србија ја реформирала економината на земјата и се осврнала кон трговија со ЕУ.

Официјална валута во Србија е српски динар.

Култура

Поради својата местоположба како крстопат во регионот, Србија во својата култура вклучува голем број на елементи од околните култури и поранешни големи империи.

Според „Енциклопедија на светската историја“ Србија е опишана како најзападноевропизиран народ од православните народи. социјално и културно.

Туризмот на Србија воглавно се состои од планинскиот туризам, селскиот туризам, еколошкит туризам и религиозниот туризам.

Референци

↑ tributary state of Hungary
↑ 03
↑ East Central Europe in the Middle Ages, 1000-1500, By Jean W. Sedlar
↑ http://webrzs.stat.gov.rs/axd/index.php
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Предлошка:Цитирана веб страница
↑ Microsoft Word - Delovi_knjiga_III.doc

Надворешни врски

Повеќе за Србија на збратимените проекти на Википедија
	Дефиниции и преводи на Викиречник ^?
	Податотеки на Ризницата ^?
	Образовни ресурси на Викиуниверзитет ^?
	Новинарски известувања на Викивести ^?
	Мисли на Викицитат ^?
	Изворни текстови на Викиизвор ^?
	Прирачници на Викикниги ^?
^?	Информации за патување во Википатување ^? ^?