Прејди на содржината

Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Main Page)
слободната енциклопедија

Eнциклопедија што може секој да ја уредува. Моментално има вкупно 156.277 статии на македонски јазик и 404 активни уредници!
Напиши нова статија!

Избрана статија
Просечни глобални температури од 2010 до 2019 година во споредба со основниот просек од 1951 до 1978 година. Извор: НАСА.
Просечни глобални температури од 2010 до 2019 година во споредба со основниот просек од 1951 до 1978 година. Извор: НАСА.

Последиците од глобалното затоплување ја опфаќаат физичката средина, екосистемите и човечките општества. Ова ги вклучува и економските и социјалните промени кои произлегуваат од живеењето во потопол свет. Климатските промени што се предизвикани од човекот се една од заканите кон одржливоста.

Многу физички влијанија на глобалното затоплување се веќе видливи, вклучувајќи екстремни временски неприлики, повлекување на ледниците, промени во времето на сезонски настани (на пример, порано цветање на растенијата), пораст на нивото на морето и опаѓање на мразот на Арктикот степен. Идното влијание на глобалното затоплување зависи од степенот до кој нациите ги спроведуваат напорите за превенција и ги намалуваат емисиите на стакленички гасови. Закиселувањето на океанот не е последица на глобалното затоплување, но наместо тоа ја има истата причина: зголемување на атмосферскиот јаглерод диоксид.

Климатските промени веќе влијаат на екосистемите и на луѓето. Во комбинација со климатската варијабилност, на многу места се влошува несигурноста на храната и се врши притисок врз снабдувањето со свежа вода. Ова во комбинација со екстремни временски прилики, доведува до негативни ефекти врз здравјето на луѓето. Зголемувањето на температурите го загрозува развојот поради негативните ефекти врз економскиот раст во земјите во развој. Социјалното влијание на климатските промени дополнително ќе влијае на напорите на општеството да се подготви и прилагоди. Глобалното затоплување веќе придонесува за миграција во различни делови на светот. (Дознајте повеќе...)

На денешен ден...

Денес е 10 ноември 2025 година и издвоени настанати од времепловот се:

Настани:

1444  Во Битката кај Варна, крстоносците доживеале голем пораз од страна на Османлиите.
1605  Улис Алдрованди, италијански научник
1871  Хенри Мортон Стенли го пронаоѓа исчезнатиот истражувач и мисионер, Д-р Дејвид Ливингстон во близината на езерото Тангањика (тогаш ја изговорил позната реченица: Доктор Ливингстон, претпоставувам?)
1926  Хирохито станува цар на Јапонија
1944  Во Прилеп било основано Здружението на ликовните уметници при што за прв претседател бил избран Никола Мартиновски.
1961  Сталинград бил преименуван во Волгоград.
1994  Во Брисел е отворена светската изложба на пронајдоци, истражување и индустриски иновации „Еурека 94“, на која Македонија за првпат беше самостојно претставена. На изложбата учествуваа 32 земји со околу 1.200 пронајдоци. Македонија беше претставена преку законот за заштита на индустриската сопственост.

Родени:

1483  Мартин Лутер — основач на протестантството и водач на реформацијата во Германија.
1668  Франсоа Купрен — француски композитор.
1697  Вилијам Хогартанглиски сликар.
1759  Фридрих Шилер — германски поет и писател.
1887  Арнолд Цвајг — германски писател.
1888  Андреј Туполев — руски и советски авиоконструктор.
1919  Михаил Калашников — творец на автоматката пушка АК-47, наречена „калашников“.
1902  Завиш Каландра — чешки историчар и теоретичар на литературата.
1925  Ричард Бартон — велшки глумец.
1928  Енио Мориконе — италијански композитор.
1931  Тома Прошев — македонски композитор.
1942  Михаил Левенски — македонски писател.
1932  Пол Блеј — канадско-американски џез-пијанист.
1942  Роберт Енгл — американски економист, добитник на Нобеловата награда во 2003 година.
1946  Драган Мутибариќ — српски фудбалер.
1954  Хуанито — шпански фудбалер.
1958  Шазим Мехмети — македонски поет, сликар и публицист.
1963  Мајк Пауел — американски атлетичар.
1965  Еди Ирвајн — британски возач на Формула 1.
1969  Јенс Леман — германски фудбалски голман.
1969  Фаустино Асприлја — колумбиски фудбалер.
1969  Елен Помпео — американска глумица.
1973  Патрик Бергер — чешки фудбалер.
1982  Аметс Чурука — шпански велосипедист.
1985  Александар Коларов — српски фудбалер.
1994  Андре Де Грас — канадски атлетичар.
1994  Кан Ајхан — турски фудбалер.
1999  Жоао Феликс — португалски фудбалер.
1999  Арманд Дуплантис — шведски атлетичар.
2002  Едуардо Камавинга — француски фудбалер.

Починале:

461  Лав IIIIримски папа.
1241  Целестин IV — римски папа.
1444  Владислав III — крал на Полска.
1549  Павле III — римски папа.
1796  Катарина II Алексеевна — руска царица, наречена Катарина Велика.
1891  Артур Рембо — француски поет.
1907  Лазар Маџаров — македонски револуционер.
1938  Мустафа Кемал, наречен „Ататурк“ — турски државотворец, наречен „татко на Турците“.
1944  Миклош Радноти — унгарски поет.
1965  Алдо Нади — италијански мечувалец.
1968  Јован Бошковски — македонски писател, филмски критичар, преведувач и сценарист.
1982  Леонид Брежнев — советски државник.
2001  Кен Киси — американски писател.
2003  Ханан Банана — прв претседател на Зимбабве.
2006  Вера Ацева — македонска партизанка, борец во НОБ и народен херој на Југославија.
2007  Норман Мајлер — американски писател.
2010  Дино де Лаурентис — италијански филмски продуцент.
2011  Петар Краљ — српски и југословенски глумец.
Издвоен цитат

„Животот е една голема угорница, а уште поголема удолница по која трчаме. Цел живот трчаме за да го откриеме нејзиниот крај, нејзиниот газер, кај што ќе заврши и нашето талкање. Нашето постојано паѓање“.
— „Пиреј“, Петре М. Андреевски, 1980 год.

Слика на денот

Американски морнарички пешадијци како го креваат американското знаме на ридот Сурибачи за време на Битката за Иво Џима.
Дали сте знаеле...


Џон Мекарти во 2006 г.
Џон Мекарти во 2006 г.


Што е Википедија?

Изданијата на Википедија се места каде многу различни доброволци работат заедно за да напишат енциклопедии на различни јазици. Овој проект претставува енциклопедија на македонски јазик и моментално има 156.277 енциклопедиски статии. Целата нејзина содржина е лесно достапна и слободна за употреба. Нашата мисија е да го собереме целото човеково знаење на македонски јазик — знаење кое е бесплатно, слободно и лесно пристапно до секого.

Сакате заедно да ја оствариме целта?
Најпрво, започнете со нашиот вовед!

Заедница
Селска чешма — главно место за разговор поврзан со Википедија. Селската чешма е место каде што можете да поставувате прашања, решавате проблеми, да помогнете на заедницата и заедно да ја развиваме енциклопедијата.
Портал на заедницата — збирно место поврзано со тематски проекти. Тука може да најдете тематски портали од различни области, каде може да придонесувате и да ја збогатувате Википедија.
Викисредби — можност за дружење, размена на идеи и предлози за развојот на Википедија - во живо!
Тековни настани — бидете во тек со развојните настани на Википедија. Следете го развојот на најголемата енциклопедија во светот!
Повеќејазичност — слободната енциклопедија е достапна и на голем број други јазици, освен македонскиот. Истражете ја и на друг јазик!
Братски проекти

Фондацијата Викимедија е непрофитна организација која, покрај Википедија, опфаќа и други проекти:

Ризница — складиште на мултимедијални содржини
Викиизвор — збирка на дела и книги
Викивести — вести од светот
Викиречник — повеќејазичен речник и лексикон
Викицитат — збирка на цитати
Викикниги — збирка на учебници и прирачници
Викивидови — именик на видови
Викиуниверзитет — збирка на материјали и активности за учење
Мета-вики — усогласување на проектот „Викимедија“
Википодатоци— база на слободни знаења
Википатување — туристички водич