Вега

Од Википедија — слободната енциклопедија
Вега
Местоположба на Вега(заокружена)
Податоци од набљудување
Епоха J2000,0      Рамноденица J2000,0
Соѕвездие Лира
Ректасцензија 18ч 36м &1000000000563363500000056,33635с[1]
Деклинација +38° 47′ &1000000000001280200000001,2802″[1]
Прив. величина (V) +0,026[2] (−0,02...+0,07[3])
Особености
Развојна фаза главна низа
Спектрален тип A0Va[4]
U−B Боен показател 0,00[5]
B−V Боен показател 0,00[5]
Променлив тип Делта Штит[3]
Астрометрија
Радијална брзина (Rv)−13,9±0,9[6] км/с
Сопствено движење (μ) Рект: 200.94[1] млс/г
Дек.: 286.23[1] млс/г
Паралакса (π)130.23 ± 0.36[1] млс
Оддалеченост25,04 ± 0,07 сг
(7,68 ± 0,02 пс)
Апсолутна величина (MV)+0,582[7]
Податоци
Маса2,135±0,074[8] M
Полупречник2,362 – 2,818[8] R
Површ. грав. (log g)4.1±0,1[9]
Сјајност40,12±0,45[8] L
Температура9.602±180[10] (8.152–10.060)[8][б 1] K
Вртежна брзина (v sin i)20,48±0,11[8] км/с
Други ознаки
Wega[11], Lucida Lyrae[12], Alpha Lyrae, α Lyrae, 3 Lyrae, BD+38°3238, GJ 721, HD 172167, HIP 91262, HR 7001, SAO 67174, LTT 15486[13]
Наводи во бази
SIMBAD— податоци

Вега (Алфа Лира, α Лира, α Lyr(ae)) е најсветлата ѕвезда во соѕвездието Лира, петта ѕвезда по сјајност на ноќното небо и втора најсјајна на северната небесна полутопка, после Арктур. Релативно е блиску до Земјата, на 25,3 светлосни години, а заедно со Арктур и Сириус, е една од најсветлите ѕвезди во близина на Сонцето.

Вега е многу проучувана од астрономите, наречена е „најважната ѕвезда на небото после Сонцето“.[14] Во минатото, Вега служела како ѕвезда Северница до околу 12.000 п.н.е., и повторно ќе биде тоа околу 14.000 година од нашата ера. Вега е првата ѕвезда (освен нашето Сонце) која е фотографирана и прва на која е изработена спектрална анализа, со помош на снимка од спектарот на ѕвездата.

Белешки[уреди | уреди извор]

  1. Поларната температура е за околу 2.000 K повисока отколку на екваторот поради брзото вртење на Вега

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 van Leeuwen, F. (ноемри 2007). „Validation of the new Hipparcos reduction“. Astronomy and Astrophysics. 474 (2): 653–664. arXiv:0708.1752. Bibcode:2007A&A...474..653V. doi:10.1051/0004-6361:20078357. S2CID 18759600. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  2. Bohlin, R. C.; Gilliland, R. L. (2004). „Hubble Space Telescope Absolute Spectrophotometry of Vega from the Far-Ultraviolet to the Infrared“. The Astronomical Journal. 127 (6): 3508–3515. Bibcode:2004AJ....127.3508B. doi:10.1086/420715.
  3. 3,0 3,1 Samus, N. N.; Durlevich, O. V.; и др. (2009). „VizieR Online Data Catalog: General Catalogue of Variable Stars (Samus+ 2007–2013)“. VizieR On-line Data Catalog: B/GCVS. Originally Published in: 2009yCat....102025S. 1: 02025. Bibcode:2009yCat....102025S.
  4. Gray, R. O.; Corbally, C. J.; Garrison, R. F.; McFadden, M. T.; Robinson, P. E. (2003). „Contributions to the Nearby Stars (NStars) Project: Spectroscopy of Stars Earlier than M0 within 40 parsecs: The Northern Sample I“. The Astronomical Journal. 126 (4): 2048. arXiv:astro-ph/0308182. Bibcode:2003AJ....126.2048G. doi:10.1086/378365. S2CID 119417105.
  5. 5,0 5,1 Ducati, J. R. (2002). „VizieR Online Data Catalog: Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system“. CDS/ADC Collection of Electronic Catalogues. 2237. Bibcode:2002yCat.2237....0D.
  6. Evans, D. S. (20–24 јуни 1966). „The Revision of the General Catalogue of Radial Velocities“. Proceedings from IAU Symposium no. 30. Determination of Radial Velocities and Their Applications. 30. London, England. стр. 57. Bibcode:1967IAUS...30...57E.
  7. Gatewood, George (2008). „Astrometric Studies of Aldebaran, Arcturus, Vega, the Hyades, and Other Regions“. The Astronomical Journal. 136 (1): 452–460. Bibcode:2008AJ....136..452G. doi:10.1088/0004-6256/136/1/452.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Yoon, Jinmi; и др. (јануари 2010). „A New View of Vega's Composition, Mass, and Age“. The Astrophysical Journal. 708 (1): 71–79. Bibcode:2010ApJ...708...71Y. doi:10.1088/0004-637X/708/1/71.
  9. Aufdenberg, J.P.; и др. (2006). „First results from the CHARA Array: VII. Long-Baseline Interferometric Measurements of Vega Consistent with a Pole-On, Rapidly Rotating Star?“. Astrophysical Journal. 645 (1): 664–675. arXiv:astro-ph/0603327. Bibcode:2006ApJ...645..664A. doi:10.1086/504149. S2CID 13501650.
  10. Kinman, T.; и др. (2002). „The determination of Teff for metal-poor A-type stars using V and 2MASS J, H and K magnitudes“. Astronomy and Astrophysics. 391 (3): 1039–1052. Bibcode:2002A&A...391.1039K. doi:10.1051/0004-6361:20020806.
  11. Allen, Richard Hinckley (1963). Star Names: Their Lore and Meaning. Courier Dover Publications. ISBN 978-0-486-21079-7.
  12. Kendall, E. Otis (1845). Uranography: Or, A Description of the Heavens; Designed for Academics and Schools; Accompanied by an Atlas of the Heavens. Philadelphia: Oxford University Press.
  13. Staff. „V* alf Lyr – Variable Star“. SIMBAD. Посетено на 20 октомври 2007.—use the "display all measurements" option to show additional parameters.
  14. Gulliver, Hill, Austin F.; Graham; Adelman, Saul J. (1994). Вега: брза вртечка поларна ѕвезда. The Astrophysical Journal 429 (2): L81–L84. doi:10.1086/187418. Посетено на 29 октомври 2007.

Координати: Ѕвездена карта &1000000000000001800000018ч &1000000000000003600000036м &1000000000056336400000056,3364с, +&1000000000000003800000038° &1000000000000004700000047′ &1000000000000129100000001,291″