Судик

Судик
Судик Местоположба на Судик во Македонија Судик на интерактивна карта
Општина	Штип
Население	10 жит. (поп. 2021)
Шифра на КО	30056
Надм. вис.	670 м
Судик на општинската карта Атарот на Судик во рамките на општината
Судик на Ризницата

Судик (порано: Судиќ) — село во Општина Штип, во околината на градот Штип.

Некогашно училиште во Судик.

Географија и местоположба

Селото Судиќ се наоѓа северозападно од Штип, на оддалеченост од 18-20 км од градот.

Распространето помеѓу ридовите: „СОЛУНСКИ“ (620м), „ВЛАШКО БРДО“ (550м).

Реката „СУДИЧКА“ го дели на два дела.

Највисоки врвови се запад: „ПОГЛЕД“ 705м, север: „РУЕН“ со 707м и исток „ОРЛОВ КАМЕН“ 680м кои изобилуваат со благи падини погодни за одгледување на крупен и ситен добиток.

Полето, „СУДИЧКО ПОЛЕ“ е со надморска височина од околу 420 м и истото припаѓа на овчеполието, во поширок опфат.

Со одлична геоположба, одвреме било главна житница на Штипско.

Климата, поволна за живеење на жив свет, луге, стока, ...со средна висина од 650 м надморска височина

Три главни извори со слатка и пивка вода кои во најголемите суши не пресекнуваат се: „ГОРНА ЧЕШМА“, „СЕЛСКА ЧЕШМА“ (извира од СОЛУНСКИ РИД) и „ЧОПУР“. Сите 3 извори, никогаш досега не се секнале со пивка вода.

Растојанијата до градовите Штип, Св.Николе и Пробиштип се отприлика исти, а од Кочани 30 тина км.

Селото непосредно граничи со старите македонски села, (кои постојат и денес): ГОРНО и ДОЛНО ТРОГЕРЦИ, САРЧИЕВО, СТАНУЛОВЦИ, ТРООЛО,

Историја

Подрачјето на Судик е населено уште од доцната антика, за што сведочат археолошките наоѓалишта околу селото.

Во XIX век, Судик било село во Штипската каза на Османлиското Царство.

Во 2014 г. на селото официјално му е вратено од традиционалното име Судик наместо дотогашното Судиќ.

Во раното христијанство, (околу 247 год), (се предпоставува дека) „тука е родена и живеела со нејзините родители царица ЕЛЕНА (мајка на цар Константин)“, (која со божја промисла во Ерусалим го наога чесниот крст на кој е распнат Исус Христос).

Тогашната местоположба на селото, за разлика од подоцнежната (сегашната) била од 800-500 метри југоисточно во местото такавикано СРЕДОРЕК и како главен извор за вода е користен изворот ЧОПУР.

(За тоа кажуваат и остатоци кои сè уште во вид на камени или други остатоци кои можат да се пронајдат на тоа место).

Во непосредна близина на СРЕДОРЕК е местото КУЛА, каде е била сместена судница (водена од Методиј) за војните прекршители во римската империја, по која селото го добива името Судиќ.

Демографија

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Судик живееле 192 жители, сите Македонци.

Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Судик имало 256 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.

Според последниот попис на населението на Македонија од 2002 година, селото има 10 жители, сите Македонци.

На табелата е прикажан бројот на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002
Население	192	256	407	452	440	304	86	37	27	10

Родови

Судик е македонско село.

Според истражувањата од 1957 година, родови во селото се:

• Староседелци: Велковци (8 к.), Еровци (7 к.), Субашинци (6 к.), Пејевци (8 к.), Ефремовци (2 к.) и Гаџовци (1 к.)
• Доселеници: Грбевци (13 к.) доселени се од селото Милино, најверојатно се староседелци во оваа област, Овче Поле; Чавковци (4 к.) доселени се од некое село Карамани над Штип; Шеталевци (5 к.) доселени се од сега раселеното село Толја, кое постоело кај Мечкуевци; Лепитковци (8 к.), Мерешковци (1 к.) и Кожуваровци (4 к.) доселени се, но не знаат од каде.

- *** БИКОВИ /нема податоци/отселени одамна

- ВЕЛКОВИ (Коцеви, Колеви, Таневи, Здравеви, Митреви, Маневи, Малинови (Мунови), Бунгурци, ...)

- ГАЏОВИ

- ГОВЕДАРЦИ (Илиеви, ...)  

- ГРБЕВИ (Постолови, Саздови, Богданови, Илиеви, Смилеви, Јаневи...)

- ГРНЕВИ - КАРАНФИЛОВИ (Доселени од Крневци)

- ЕРОВЦИ (Јаневи,  Стојанови, Костови, Ристови, Стојчеви,..)

- *** ЗАРКОВИ /нема податоци/ отселени одамна во Д.Балван (после бегањето на Турците)

- КОЖУХАРОВИ ... (Доне, Лазо, Андо,...)

- ЛЕПИТКОВИ (Илиеви, Стојчеви, ....)

- МАРТИНОВИ (од Маргита)

- ПЕЕВИ (Трајчеви, Маневи, Ристови,...)

- СИМЕОНОВИ (од Симеон)

- СУБАШИНЦИ (Коцеви, Стојанови, Трајчеви, Ристови,..)

- ТООЛЧАНИ (Ордеви, Тасеви)

- ЧАВКОВИ (Трајчеви, Панови, Митеви, ..)

Самоуправа и политика

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 2287 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на приватен објект.

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 5 гласачи.

Културни и природни знаменитости

Верски објекти

• Црква „Св. Петка“ — главна селска црква
  • Нема податоци за тоа од кога е изградена оваа црква. Се предпоставува дека е изградена пред неколку века. Била единствена. Посветена на Св Петка. За своето постоење била рушена и обновувана повеќепати.
  • Последната градба на црквата (околу 1950г) е од мајстори од с.Судиќ.
  • Дел од нив: Здравев   Славко, Здравев Стево, Павле Ристов,   Блаже Тодев, Стојан Мартинов, Стојан Постолов, Глигор Постолов, Камчо и Генчо Маневи, Серафим Постолов – од Грбеви и уште неколку други. Истите личности биле мајстори над мајсторите.
  • Здравев Славко ги има изработено, познатите „КАМЕНИ ГОЛУБИ“, изработени од цврвен камен,  што ги красат  ѕидовите од надворешната страна на црквата.
  • Дворното место било заградено со ѕид и истиот покриен со ќерамиди.
  • За време на градењето, најмалку 1 степеник е вкопана во земја (од причини што турските властодршци сакале нивните џамии да бидат подминантни, повисоки, поизразени,...
  • Спрема кажувањата, фреските на ѕидовите и иконите биле фнтастични со богати орнаменти ирезби, изработени од познати македонски фрескописци/ зографи.
  • Во периодот од 1980-1990г, поголемиот дел од иконите се превземени/земени (спрема кажување на тогашните жители) од страна на државата и рапределени во други македонски манастири и цркви.
  • Во црквата се слави (и денес како и порано) празникот Св.Петка на 8.ми август секоја година.
  • Во таа прилика е посетена од голем број на домаќини и гости.
  • Покрај Св.Петка, во црквата се собирале и славеле сите големи Христијански разници /Божиќ, Велигден, Спасовден, Св.Тројца/.
  • На сите празници секој од селаните имале сопствено место за седење/служење – за раздавки.
  • Ваквата церемонија со раздавките, се случувала само овде и на ниедно друго место.
  • Во црквата се одвивале сите церемонии поврзани со празници, венчавки, крштевки,...
  • Последната венчавка во оваа црква била во 1974г, 25.05.1994г. на лицата Перо Миланов и сопругата. (Последната свадба во селото е одржана во 1986 г на Иванка Тодева од с.Судиќ
  • Во оваа црква, во селото, со сигурност имало имало ПОПови со постојано живеење и служење.
  • Доказ за тоа се двата гробови, во дворот на влезот на црквата (немаме податоци за имиња на поповите).
  • Покрај овие два гроба, постои и трет, кој со сигурност припаѓа на Мане Пеев, (фамилија Пееви), чукундедо на раскажувачот (Момчило Манев). Ова доведува до заклучок дека Мане Пеев е еден од ктиторите на црквата, веројатно со огромна почит кон него, селаните дозволиле несвештено лице, по заслуга, да биде погребен во дворот а црквата Св Пека – с.Судиќ.
• Црква „Св. Кирил и Методиј“
• Параклис „Св. Димитриј“
• Параклис „Св. Илија“

Археолошки наоѓалишта

• Дугени — некропола од железно време
• Кула — градиште од доцноантичко време
• Солунски Рид — градиште од доцноантичко време

Надворешни врски

• Судик на Ризницата