Судик

**Судик**
Судиќ
	Судик; Судиќ
	Воздушен поглед на Судик;
	Судик Местоположба на Судик во Македонија Судик на карта
	Координати 41°51′54″N 22°07′32″E / 41.86500°N 22.12556°E
Регион	Источен
Општина	Штип
Област	Овче Поле
Население	6 жит.; (поп. 2021)
Пошт. бр.	2000
Повик. бр.	032
Шифра на КО	30056
Надм. вис.	460 м
Слава	Спасовден
	Судик на општинската карта Податотека:Судик во Општина Штип.svg; Атарот на Судик во рамките на општината
	Судик на Ризницата

Судик (порано: Судиќ) — село во Општина Штип, во областа Овче Поле, во околината на градот Штип.

Географија и местоположба

Селото се наоѓа на крајниот северен дел на Општина Штип, чиј атар се допира со подрачјата на општините Свети Николе, Карбинци и Пробиштип.^[2] Селото е ридско, сместено на надморска височина од 460 метри. Од градот Штип, селото е оддалечено 18 километри.^[2]

До селото води асфалтен пат, кој се двои од регионалниот пат 1204 кај селото Криви Дол.

Селото се наоѓа во длабока сува долина на границата на Овче Поле кон сливот на Злетовска Река. Јужно од селото се наоѓаат обработливи површини (најчесто за жито, пченка и памук), додека на останатите страни се издигнува повисоко земјиште, каде се наоѓа погодна паша за сточарството. Во селото се наоѓаат три чешми: Сретсело, Велкоска и Ероска Чешма. Во атарот на селото се наоѓаат и повеќе кладенци (Божји Кладенец, Големи Дол, Мали Дол, Крњевце и други).^[3]

Месностите во атарот на селото ги носат следниве имиња: Орлов Камен, Зајчов Камен, Солунски Рид, Влашко Брдо, Поглед, Рујан, Шаренковец, Крњевце, Големи Дол, Поле, Копа, Баба-Ружин Дол, Голган, Ребро и Петров Крс.^[3]

Селото има издолжен и збиен тип. Делови од селото се наречени по родовите, како Лепитковци, Еровци, Субашини, Пејовци и други.^[3]

Историја

Подрачјето на Судик е населено уште од доцната антика, за што сведочат археолошките наоѓалишта околу селото.^[4]

Западно од селото се наоѓа големо брдо на кое мештаните ископувале грнчарија, пронашле еден стар бунар и други старини. Тие мислат дека таму имало некоја помала утврдена населба.^[3]

За селото се кажува дека влегува во старите села во Овче Поле, што се забележува од зачуваните староседелски родови, како што се Велковци, Еровци, Субашини и други.^[3]

За време на српската окупација од 1912 до 1941 година селото силно настрадало.^[5] Лазар Андонов (кметски намесник во селото Стануловци) е убиен по истрагата во врска со Овчеполскиот бунт. Селанецот Милан Зафиров е тепан во центарот на селото во врска со истата афера, тој подлегнал на повредите. По него била тепана и давена и жена му Ленка Зафирова, која исто така подоцна умрела од повредите. Миле Јосифов бил сокршен од тепање, подоцна и тој подлегнал на раните.^[5]

Во 2014 година, на селото официјално му е вратено традиционалното име Судик наместо дотогашното Судиќ.^[6]

Старото училиште во селото

Стопанство

Атарот на селото зафаќа простор од 17,2 километри квадратни. На него преовладуваат пасиштата на површина од 895 хектари, а на обработливото земјиште отпаѓаат 784 хектари, додека шумско земјиште нема.^[2]

Селото, во основа, има полјоделско-сточарска функција.^[2]

Пред крајот на отоманскиот период, во селото имало три чифлига, чии сопственици биле Гоче Тасе, Џавер Владе и Ане. Овие биле Македонци од Штип, а селаните работеле на нивните чифлици. Претходно во селото постоел и турски чифлиг, кој бил откупен од родот Чавковци, кои дошле во селото и работеле на тој чифлиг.^[3]

Население

Население во минатото

Година	Нас.	±%
1948	407	—
1953	452	+11.1%
1961	440	−2.7%
1971	304	−30.9%
1981	86	−71.7%

Година	Нас.	±%
1991	37	−57.0%
1994	27	−27.0%
2002	10	−63.0%
2021	6	−40.0%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Судик живееле 192 жители, сите Македонци.^[7]

Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Судик имало 256 жители, сите Македонци под врховенството на Бугарската егзархија.^[8]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 300 Македонци.^[9]

Селото е населено со македонско население, коешто во 1961 година броело 440 жители, а во 1994 година бројот се намалил дури на 27 жители.^[2]

Според пописот од 2002 година, во селото живееле 10 жители, сите Македонци.^[10]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 6 жители, сите Македонци.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	192	256	407	452	440	304	86	37	27	10	6

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[11]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[12]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[14]

Родови

Судик е македонско православно село.^[3]

Според истражувањата на Јован Трифуноски во 1957 година родови во селото се:

Староседелци: Велковци (7 к.), Еровци (8 к.), Субашинци (6 к.), Пејевци (8 к.), Ефремовци (2 к.) и Гаџовци (1 к.).
Доселеници: Грбевци (13 к.), доселени се од селото Милино, најверојатно се староседелци во оваа област, Овче Поле; Чавковци (4 к.), доселени се од некое село Караман над Штип; Шеталевци (5 к.), доселени се од сега раселеното село Толја, кое постоело кај Мечкуевци; Лепитковци (8 к.), Мерешковци (1 к.) и Кожуваровци (4 к.), доселени се, но не знаат од каде.

Иселеништво

Се знае за следните иселеници (до 1957 г.): од родот Велковци две семејства заминале во Мустафино (Коцеви), во Мустафино заминале и Здравеви (1 к.) и Накови (1 к.); во Немањици се иселиле Србеви (3 к.); во Стануловци се иселиле Тараинчани (5 к.); додека во Штип се иселени 12 семејства.^[3]

Во поново време од селото има значително иселување и тоа е во фаза на наполно раселување.

Општествени установи

Поранешно основно училиште

Самоуправа и политика

На крајот од XIX век, Судик било село во Штипската Каза на Отоманското Царство.

Селото влегува во рамките на Општина Штип, една од ретките општини која не била променета при новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Штип.

Во периодот 1955-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Штип.

Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната општина Три Чешми, во која покрај селото Судик се наоѓале селата Батиње, Врсаково, Доброшани, Долно Трогерци, Криви Дол, Сарчиево, Сушево, Тестемелци, Три Чешми и Чардаклија. Во периодот 1950-1952, селото било дел од некогашната општина Црвена Sвезда, во која влегувале селата Врсаково, Доброшани, Криви Дол, Сарчиево, Судиќ, Сушево, Тестемелци и Црвена Sвезда.

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 2287 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на приватен објект.^[15]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 5 гласачи.^[16] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 5 гласачи.^[17]