Пиперово
| Пиперово | |
Воздушен поглед на Пиперово | |
  Пиперово Местоположба на Пиперово во Македонија
Пиперово на карта
| |
| Координати 41°34′26″N 22°16′09″E / 41.57389°N 22.26917°E | |
| Регион |  Источен
|
| Општина |  Штип
|
| Население | 6 жит. (поп. 2021)[1]
|
| Пошт. бр. | 2000 |
| Повик. бр. | 032 |
| Шифра на КО | 30043 |
| Надм. вис. | 520 м |
| Слава | Голема Богородица |
|
Пиперово на општинската карта  Атарот на Пиперово во рамките на општината | |
 Пиперово на Ризницата
| |
Пиперово — село во Општина Штип, во околината на градот Штип.
Географија и местоположба
[уреди | уреди извор]
Селото се наоѓа во крајниот јужен дел на Општина Штип, во долината на реката Крива Лакавица, од нејзината лева страна, чиј атар се допира со подрачјето на општините Конче и Неготино.[2] Селото е ридско, сместено на надморска височина од 520 метри. Од градот Штип, селото е оддалечено 28 километри.[2]
До селото води асфалтен пат, кој се двои од регионалниот пат 1103 (Штип-Неготино). Истиот бил обновен во 2014 година.[3]
Историја
[уреди | уреди извор]Подрачјето на Пиперово било населено уште од доцноантичко време, за што сведочат остатоците од градиште на наоѓалиштето Градиште-Чука, сместено во западниот крај на селото.[4]
За време на српската окупација од 1912 до 1941 година, селото силно настрадало.[5] Во февруари 1915 година, србоманскиот четнички војвода Јован Бабунски заедно со неговите четници, а со помош од жандармите и месната жандармериска станица и жандармите од селото Скоруша, по третпат го нападнале Пиперово и ги подложиле селаните на грабежи и насилства. Српските четници и жандарми ги изврзале и одвлекле во правец на селото Брест следните лица: Христо Јовев, Петруш Илиев, Богатин Георгиев, Стојан Андов, Коце Јовев, Петре Иванов, Сулеман Ахмедов и Рушид Ибрахимов.[5]
Во селото Брест истите разбојници нападнале неколку семејства, ги ограбиле и ги тепале, а на крајот ги одвлекле од своите домови: Данаил Постолов и Стојан Кавраков и ги изврзале во ист синџир со заложниците од с. Пиперово, па кренале во правец на селото Гарван. Меѓувремено, најверојатно бројот на заложниците од селото Брест не им бил доволен и повторно се пуштиле во претрес на куќите. Кога не пронашле скриени дезертери, четничките разбојници почнале да ги измачуваат жените Катерина Миткова, Гуна Камчева и Зоја Манева. И трите биле мачени, теглени за рацете, нозете и вратот и истовремено ги тепале со стап во половините, поради што и умреле по извесно време во големи маки. Најмногу била тепана Катерина Миткова затоа што од нејзиното семејство: мажот и исто, деверот Костадин и внукот Славчо Митков побегнале во Струмица. Четниците и жандармите на Катерина и ја прекинале половината.[5]
По ова злосторство, српските злосторници го продолжиле патот за селото Гарван. За да не губат во време, заложниците од Пиперево и од Брест ги затвориле во манастирот „Свети Ѓорѓи”. Во манастирот заложниците биле изложени на секакви насилства. Заедно со нив била измачувана и служителката во манастирот Стојанка Велјанова, родум од Гарван. Заложниците биле тепани, удирани во ѕидовите, им сечеле делови од телото и ги давеле со сопственото месо и слично. Во вечерните часови меѓу 15 и 16 февруари 1915 година, недотепани, живи биле зариени во дупка под една стена до изгорениот манастир. Заедно со нив биле испотепани и Иван Илиев, Христо Андонов и Коце Јанев од Гарван. Покрај овие, на 15 и 16 февруари биле тепани до смрт 17 мажи и жени од село Гарван.[5]
Стопанство
[уреди | уреди извор]Атарот на селото е голем и зафаќа простор од 23 километри квадратни. На него преовладуваат шумите на површина од 1.170 хектари, на обработливото земјиште отпаѓаат 599 хектари, а на пасиштата 424 хектари.[2]
Селото, во основа, има мешовита земјоделска функција.[2]
Население
[уреди | уреди извор]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Пиперово живееле 496 жители, од кои 276 Македонци и 220 Турци.[6]
Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Пиперово имало 368 жители, сите Македонци под врховенството на Бугарската егзархија.[7]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 350 Македонци.[8]
Од Пиперово се иселил голем број од населението и тоа преминало од средно во мало село по големина, населено со македонско население. Така, во 1961 година селото имало 401 жител, а во 1994 година само 28 жители.[2]
Според пописот од 2002 година, во селото живееле 20 жители, сите Македонци.[9]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 6 жители, сите Македонци.
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
| Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 496 | 368 | 385 | 394 | 401 | 292 | 89 | 46 | 28 | 20 | 6 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]
Општествени установи
[уреди | уреди извор]- Поранешно основно училиште
Самоуправа и политика
[уреди | уреди извор]На крајот од XIX век, Пиперово било село во Штипската Каза на Отоманското Царство.
Селото влегува во рамките на Општина Штип, една од ретките општини во Македонија, која не била променета по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било исто така во рамките на Општина Штип.
Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Штип. Селото припаѓало на некогашната општина Штип во периодот од 1957 до 1965 година, додека во периодот 1955-1957 припаѓало на тогашната општина Лакавица.
Во периодот 1952-1955, селото било во рамките на тогашната Општина Лакавица, во која покрај селото Пиперово, се наоѓале и селата Балталија, Брест, Гарван, Гарочино, Загорци, Лакавица, Лесковица, Липов Дол, Љуботен, Ново Село, Пухче, Скоруша, Степанци, Суво Грло, Танатарци, Чифлик и Шопур. Во периодот 1950-1952, селото било дел од тогашната Општина Лесковица, во која влегувале селата Брест, Лесковица, Ново Село, Пиперово и Суво Грло.
Избирачко место
[уреди | уреди извор]Во селото постои избирачкото место бр. 2304 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште.[14]
На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 6 гласачи.[15] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 6 гласачи.[16]
Културни и природни знаменитости
[уреди | уреди извор]- Археолошки наоѓалишта[4]
- Градиште - Чука — утврдување од доцноантичко време; и
- Црквиште — средновековна црква со некропола.
- Цркви[17]
- Црква „Св. Теодор Тирон“ — главна селска и гробишна црква, изградена во XIX век;
- Црква „Св. Богородица“ — манастирска црква, изградена во 1930 г.; и
- Црква „Св. Илија“ — селска црква.
- Манастири
- Пиперовски манастир — мал манастир во селото
-
Црквата „Св. Теодор Тирон“ -
Црквата „Св. Богородица“ -
Манастирскиот двор -
Црквата „Св. Илија“
Редовни настани
[уреди | уреди извор]- Слави
- Голема Богородица — селска слава
Галерија
[уреди | уреди извор]-
Стара руинирана куќа на сретсело -
Селска чешма на сретсело -
Селските гробишта околу црквата „Св. Теодор Тирон“
Поврзано
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 234. Посетено на 1 март 2025.
- ↑ „Обновен патот кон селото Пиперово во Штип“. НетПрес. НетПрес. 25 август 2014. Посетено на 28 мај 2016.
- ↑ 4,0 4,1 Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 438. ISBN 9989-649-28-6.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Галев, М-р Димитар (1991). Белиот терор во Југоисточна Македонија 1912–1941 година; Книга прва. Штип: Друштво на наука и уметност. стр. 674–675.
- ↑ Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 231.
- ↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 134-135.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 1 март 2025.
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Резултати“. Државна изборна комисија. Посетено на 1 март 2025.
- ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]
| |||||||||||||||||||||
_1941.jpg){kind=link}