Кесендре

Од Википедија — слободната енциклопедија
Кесендре
Кесендре во рамките на Македонија
Кесендре
Местоположба на Кесендре во Македонија
Кесендре на карта

Карта

Координати 41°23′36″N 21°49′56″E / 41.39333° СГШ; 21.83222° ИГД / 41.39333; 21.83222Координати: 41°23′36″N 21°49′56″E / 41.39333° СГШ; 21.83222° ИГД / 41.39333; 21.83222
Регион  Вардарски
Општина Кавадарци
Област Раец
Население 0 жит.
(поп. 2021)[1]

Пошт. бр. 1423
Повик. бр. 043
Шифра на КО 11020
Надм. вис. 773 м
Кесендре на општинската карта

Атарот на Кесендре во рамките на општината
Кесендре на Ризницата

Кесендре (понекогаш: Ќесендре) — село во Општина Кавадарци, во нејзиниот северозападен дел. Денес нема жители.[2]

Географија и местоположба[уреди | уреди извор]

Селото се наоѓа во областа Раец, западно од Кавадарци. Лежи на рамнината во северното подножје на Кобиларник, лево и високо над долината Курит. Тука се наоѓаат селската чешма и изворот Глава, а нешто подалеку од селото, под отсекот на Бурински Рид, има врел извор од кој потекува Желишка Река.[3]

Историја[уреди | уреди извор]

Подрачјето на Кесендре е населено уште од доцната антика, за што сведочат археолошките наоѓалишта југоисточно и североисточно од селото.[4]

Селото е основано во почетокот на XIX век во атарот на средновековното село Желиште (на турски: Девол Касабаси), уништено од Османлиите во една буна во средината на XVIII век. Рушевините на Желиште се наоѓаат до изворот на Желишка Река. Кај изворот се наоѓа и наоѓалиштето Црквиште, кое пак е остаток од населба со некропола од доцната антика, и каде се најдени грчки натписи.[3]

Во XIX век Кесендре било село во Тиквешката каза на Отоманското Царство. Селската црква „Св. Димитрија“ е подигната во 1896, а иконите се изработени во 1898 г.[5] Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. Кесендре имало 155 жители, сите Македонци христијани.[6][7]

Целото население на селото потпаднало под врховенството на Бугарската егзархија. По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Кесендре (Kessendré) имало 136 Македонци под егзархијата и работело бугарско училиште.[8]

Стопанство[уреди | уреди извор]

Главно занимање на жителите било земјоделството и сточарството. Во текот на 1970-тите бројот на жители почнал нагло да опаѓа поради раселување во околните места и градот Кавадарци, за да биде целосно напуштено во некаде во 1990-тите.[3]

Население[уреди | уреди извор]

Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948244—    
1953259+6.1%
1961230−11.2%
1971158−31.3%
198151−67.7%
ГодинаНас.±%
19917−86.3%
19949+28.6%
20020−100.0%
202100.00%

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 250 Македонци.[9]

Според пописот од 2002 година, селото Кесендре немало ниеден жител.[2] Истото било потврдено и на пописот во 2021 година.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 155 136 244 259 230 158 51 7 9 0 0
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]

Општествени установи[уреди | уреди извор]

Културни и природни знаменитости[уреди | уреди извор]

Археолошки наоѓалишта

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. 2,0 2,1 „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 3 јануари 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 Кесендре на порталот на Општина Кавадарци (архивирано)
  4. Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 152. ISBN 9989-649-28-6.
  5. „Маренска парохија“. Повардарска епархија. 3 јуни 2008. Посетено на 18 февруари 2014.
  6. Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  7. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 154. ISBN 954430424X.
  8. Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 104-105.
  9. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  10. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  11. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  12. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  13. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]