Пешталево

Координати: 41°27′48″N 21°23′46″E / 41.46333° СГШ; 21.39611° ИГД / 41.46333; 21.39611
Од Википедија — слободната енциклопедија
Пешталево

Сретселото во Пешталево

Пешталево во рамките на Македонија
Пешталево
Местоположба на Пешталево во Македонија
Пешталево на карта

Карта

Координати 41°27′48″N 21°23′46″E / 41.46333° СГШ; 21.39611° ИГД / 41.46333; 21.39611
Регион  Пелагониски
Општина  Долнени
Област Прилепско Поле
Население 511 жит.
(поп. 2021)[1]

Пошт. бр. 7505
Повик. бр. 048
Шифра на КО 20078
Надм. вис. 610 м
Пешталево на општинската карта

Атарот на Пешталево во рамките на општината
Пешталево на Ризницата

Пешталево — село во Општина Долнени, во околината на градот Прилеп.

Географија и местоположба[уреди | уреди извор]

Поглед на селото

Пешталево се наоѓа во северниот дел од територијата на Општина Долнени. Селото е рамничарско и е сместено на надморска височина од 610 м. Неговиот атар зафаќа површина од 8,3 км2. Од Прилеп е оддалечено 24 км, а од патот Прилеп-Македонски Брод 2,5 км.[2]

Историја[уреди | уреди извор]

Во XIX век, селото било дел од Прилепската каза на Отоманското Царство.[3]

Стопанство[уреди | уреди извор]

Во рамки на селскиот атар преовладува обработливото земјиште на површина од 730 ха, па оттука селото има полјоделска функција.[2]

Население[уреди | уреди извор]

Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948520—    
1953607+16.7%
1961438−27.8%
1971500+14.2%
1981500+0.0%
ГодинаНас.±%
1991461−7.8%
1994448−2.8%
2002486+8.5%
2021511+5.1%

Во „Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Пешталево е село со 53 домаќинства и 136 жители муслимани и 83 Македонци.[4]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Пешталево имало 320 жители Македонци-муслимани.[5] Според Димитар Гаџанов, во 1916 година во селото живееле 439 Македонци-муслимани.[6]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Пишталево се води како чисто „турско“ село во Прилепската каза на Битолскиот санџак со 50 куќи.[7] Треба да се напомене дека тогаш исламизираните Македонци биле нарекувани „Турци“.

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 350 Албанци.[8]

Според пописот од 2002 година, во селото Пешталево живеат 486 жители, од кои 280 Македонци, 144 Албанци, 44 Турци, 12 Бошњаци, 1 Србин и 5 останати.[9] Голем дел од жителите кои се изјасниле како Турци или Албанци се всушност Македонци-муслимани, но поради политичко-религиски причини се изјасниле како такви.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 511 жители, од кои 254 Македонци, 119 Албанци, 93 Турци, 1 Србин, 30 Бошњаци, 2 останати и 12 лица без податоци.[10]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 320 — 520 607 438 500 500 461 448 486 511
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[11]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[12]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[14]

Родови[уреди | уреди извор]

Пешталево е торбешко село, а има и Македонци православни доселено во селото.

Родови во селото се: Суљовци (23 к.), Абдуловци (20 к.) и Синановци (20 к.) потекнуваат од тројца браќа Суљо, Абдула и Синан кои биле основачи на селото, доселени се од некое торбешко село во Дебарско, во Синановци се знае следното родословие: Фејзо (жив на 54 г. во 1950-тите) Осман-Фејзо-Осман-?-Синан, основачот на родот кој се доселил во XVIII век; Севовци (11 к.) и Зеновци (8 к.) доселени се од раселеното село Бурилово, кое постоело помеѓу селата Жабјани и Сарандиново, и во близина на Пешталево. Земјата од тоа раселено село ја поседуваат жителите на селата Пешталево и Жабјани. таму биле староседелци; Селимовци (2 к.) и Метковци (1 к.) доселени се од албанското село Црнилиште, таму биле доселени од северна Албанија; Абазовци (1 к.) доселени се од селото Браилово, таму биле доселени од северна Албанија. После 1954 година голем број на торбешки родови се иселиле и на нивно место дошле Македонци од областа Порече.[15]

Општествени установи[уреди | уреди извор]

Во селото работи подрачното основно училиште „Ѓорче Петров“, каде што се изведува настава до петто одделение.[16] Освен тоа, во селото има и услужни објекти.[2]

Самоуправа и политика[уреди | уреди извор]

Селото влегува во рамките на Општина Долнени од 1955 година.

Во периодот 1952-1955, селото било дел од Општина Костинци.

Избирачко место[уреди | уреди извор]

Во селото постои избирачкото место бр. 1484 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште.[17]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 381 гласач.[18]

Културни знаменитости[уреди | уреди извор]

Црквата „Пресвета Богородица“
Археолошки наоѓалишта[15]
  • Тумба — непознато од непознат период;
  • Бурилово — непознато од непознат период.
Цркви[19]
Џамии[20]

Личности[уреди | уреди извор]

Родени во Пешталево

Иселеништво[уреди | уреди извор]

Во 1912 година, 9 македонски муслимански семејства се иселиле во Турција, во Бурса, Енишехир и Адапазар. Сепак посилен бран на иселување на торбешкото население во Турција има после 1954 година.[15]

Галерија[уреди | уреди извор]

  • Селото со околината
    Селото со околината
  • Куќи во селото
    Куќи во селото

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја (PDF). Скопје: Патрија. стр. 233-234.
  3. ↑ „Пешталево“. OldPrilep. 18 октомври 2014.
  4. ↑ „Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр. 72-73.
  5. ↑ Кѫнчовъ, Василъ. Македония. Етнография и статистика. София, Българското книжовно дружество, 1900. ISBN 954430424X. стр. 245.
  6. ↑ Гаджанов, Димитър Г. Мюсюлманското население в Новоосвободените земи, во: Научна експедиция в Македония и Поморавието 1916, Военноиздателски комплекс „Св. Георги Победоносец“, Университетско издателство „Св. Климент Охридски“, София, 1993, стр. 267.
  7. ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 24.
  8. ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  9. ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 14 јули 2020.
  10. ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
  11. ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  12. ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  13. ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  14. ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Трифуноски, Јован (1998). Битољско-прилепска котлина (српски). Београд: Српска академија наука и уметности.
  16. ↑ „Образование“. Општина Долнени.
  17. ↑ „Описи на ИМ“ (PDF). Посетено на 14 јули 2020.
  18. ↑ „Претседателски избори 2019“. Посетено на 3 ноември 2019.
  19. ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. стр. 18. ISBN 978-608-65143-2-7.
  20. ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. стр. 83. ISBN 978-608-65143-2-7.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Населени места во Општина Долнени
Грб на Општина Долнени
Раселени
Историски
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Пешталево&oldid=5168537“