Петровец
- Оваа статија е за селото Петровец. За аеродромот, видете Аеродром Александар Велики.
| Петровец | |
Улица во Петровец | |
  Петровец | |
| Координати 41°56′20″N 21°36′54″E / 41.93889° СГШ; 21.61500° ИГДКоординати: 41°56′20″N 21°36′54″E / 41.93889° СГШ; 21.61500° ИГД | |
| Регион |  Скопски
|
| Општина |  Петровец
|
| Област | Скопска Блатија |
| Население | 2.659[1] жит. (поп. 2002) |
| Пошт. бр. | 1043 |
| Шифра на КО | 25108, 25608 |
| Надм. вис. | 225 м |
|
Петровец на општинската карта  | |
 Петровец на Ризницата
| |
Петровец (некогаш: Ибраимово) — село и административно седиште на истоимената општина, во областа Блатија, во околината на градот Скопје.
Географија и местоположба[уреди | уреди извор]
Во просторот на истоимената општина во северниот дел на Македонија се наоѓа селото Петровец. Селото се наоѓа во источниот дел на Скопската Котлина, во Блатија, на двете страни на патот Скопје-Велес. Од градот Велес селото е оддалечено нешто повеќе од 30 километри, а од градот Скопје нешто повеќе од 10 километри во југоисточен правец. Петровец е седиште на општината, брои околу 2.660 жители од кои 2.312 се Македонци, од нив 1.185 биле мажи, а 1.127 жени. На југозапад од Петровец е градот Велес, на север е патарината „Петровец“ на автопатот А 4, на североисток е аеродромот Александар Велики, на северозапад е градот Скопје со населбите Хиподром и Маџари.
Историја[уреди | уреди извор]
На крајот на XIX век, селото Ибраимово било дел од нахијата Блатија во Скопската каза во Отоманското Царство. Според статистиката на бугарскиот етнограф Васил К’нчов (Македонија. Етнографија и статистика) во 1900 г. во Ибраимово имало 170 Македонци-христијани.[2][3]
На почетокот на XX век целото население на селото потпаднало под врховенството на Бугарската егзархија. По податоци на егзархискиот секретар на Бугарија, Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Ибраимово (Ibraïmovo) живееле 160 жители, сите Македонци под врховенството на Бугарската егзархија[2] и во селото работело народно училиште.[4]
На крајот од 1904 г. во Ибраимово се одиграл битка меѓу четата на војводата Васил Аџаларски и турска потера, составена од аскер и башибозук. Четата ја зазела беговската кула во селото и во текот на ноќта со бомби успеала да го пробие турскиот кордон.[5]
На етничката карта од 1927 г. Леонард Шулце Јена го наведува Ибраимово (Ibraimovo) како село со нејасен етнички состав, меѓу двете светски војни.[6]
Демографија[уреди | уреди извор]
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Петровец живееле 170 жители, сите Македонци.[3]
Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Петровец имало 160 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[4]
Во 1961 година во Петровец живееле 966 жители, од кои 784 Македонци, 38 Албанци, 7 Турци, 104 Срби и 33 останати. Во 1994 година во Петровец живееле 2.490 жители, од кои 2.154 Македонци, 44 Албанци, 29 Роми, 116 Срби и 147 други.
Според последниот попис на населението на Македонија од 2002 година, селото има 2.659 жители и 703 домаќинства. Населението се состои од 2.312 Македонци, од кои 1.185 машки Македонци и 1.127 женски Македонци, потоа 53 Роми, 67 Албанци, 99 Срби, 118 Бошњаци и 10 останати. Следува табела на националната структура на населението[1]
| Националност | Вкупно |
| Македонци | 2.312 |
| Турци | 0 |
| Роми | 53 |
| Албанци | 67 |
| Власи | 0 |
| Срби | 99 |
| Бошњаци | 118 |
| останати | 10 |
На табелата е прикажан националниот состав на населението низ сите пописни години:[7]
| Година | Македонци | Албанци | Турци | Роми | Власи | Срби | Бошњаци | Ост. | Вкупно |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1948 | — | — | — | — | — | — | — | — | 580 |
| 1953 | 575 | 18 | 14 | — | — | 41 | — | 5 | 653 |
| 1961 | 784 | 38 | 7 | — | — | 104 | — | 33 | 966 |
| 1971 | 1.251 | 21 | 1 | — | — | 76 | — | 48 | 1.397 |
| 1981 | 1.830 | 57 | 1 | 25 | — | 84 | — | 19 | 2.016 |
| 1991 | 2.107 | 21 | 3 | 44 | — | 133 | — | 123 | 2.431 |
| 1994 | 2.154 | 44 | — | 29 | — | 116 | — | 147 | 2.490 |
| 2002 | 2.312 | 67 | — | 53 | — | 99 | 118 | 10 | 2.659[1] |
Населението низ историјата[уреди | уреди извор]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
| Година | 1900[8] | 1905[9] | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 170 | 160 | 580 | 653 | 966 | 1.397 | 2.016 | 2.431 | 2.490 | 2.659[1] |
- Извор за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[10]
Родови[уреди | уреди извор]
Петровец е мешано село.
Според истражувањата од 1953 година, родови во селото биле:
Македонски
- Доселеници: Петруш-Ќајини (3 к.) најстар селски род. Нивниот дедо бил ќаја. Потеклото не го знаат. Го знаат следниот родослов Крсте (жив на 75 год. во 1953 година) Арсе-Петруш кој се доселил во селото; Здравковци (6 к.) доселени кон крајот на 19 век од соседното село Ќојлија; Ќираковци (5 к.) доселени кон крајот на 19 век од селото Миладиновци. И таму биле доселени однекаде; Пане Голе (1 к.) доселени од селото Градовци. во 1953 година во куќата живееле само стари луѓе; Пулевци (3 к.) доселени се на крајот од 19 век од селото Огњанци. Таму биле доселени од селото Морани; Субашоски (1 к.) доселени од селото Кадино; Зелениковци (4 к.) доселени од селото Зелениково; Спасевци (5 к.) и Шапкалиовци (3 к.) доселени од селото Мралино; Манџуковци (6 к.) доселени од селото Кадино на почетокот од 20 век; Пиличковци (4 к.) доселени во исто време и од исто место како и претходниот род. Подалечно потекло имаат од селото Сушица. А имаат роднини и во селото Белимбегово (9 к.); Ѓоргијовци (5 к.) од селото Наово преминале во селото Огњанци, а од таму во денешното село; Димковци (3 к.) доселени се од селото Ќојлија; Раштевци (4 к.) доселени во 1918 година од селото Раштак. Таму имале роднини, Дрневци, подалечно потекло од тетовско; Михајловски (5 к.) доселени се после 1918 година од селото Миладиновци. Таму припаѓале на родот Трајанковци, подалечно потекло од прилепско; Луковски (2 к.) доселени после 1918 година од селото Трница во Горна Река, по дома збореле албански; Шопови (1 к.) доселени се од селото Ќојлија. таму имаат роднини, подалечно потекло од селото Орашац кај Куманово; Тофилоски (2 к.) доселени се 1923 година од селото Беличица во Горна Река; Баровци (3 к.) доселени 1923 година од селото Сушица, а таму здоселени од селото Барово, припаѓале на родот Гроздановци; Дурлевски (2 к.) доселени 1925 година од мијачкото село Галичник. се занимаваат со млекарство; Шкопаковци или Шурлиновци (4 к.) доселени се како ковачи, 1935 година од Скопје; Неделковски (1 к.) доселени 1941 година од селото Долно Соње; Ролевци (1 к.) по потекло се од селото Сушица. од таму се населиле во Ржаничино, и во 1951 година во Петровец.
Српски
- Доселеници: Здравковиќи (1 к.) доселени во 1917 година од селото Радивојца кај Гнилане. Они се србизирани Роми, брачни врски склопуваат со населението од селото Пакошево, кои еден дел потекнуваат од православни Роми; Костиќи (1 к.) доселени се 1921 година од околината на Ваљево; Лазовиќи (1 к.) доселени 1921 година од Заблаќа кај Чачак; Милојевиќи (2 к.) доселени 1928 година од Читлука кај Крушевац. Имаат роднини во Ржаничино; Петровиќи (1 к.) доселени се 1947 година, пред тоа живееле во селото Матејче кај Куманово; Дељани (1 к.) доселени од околината на Куршумлија. Се доселил домазет во македонско семејство.
Поалбанчени Роми (Маљоци)
Доселеници: Шабанови (2 к.) доселени од селото Неродимље кај Урошевац. 1938 година се доселиле во Бутел, а од таму во Петровец, имаат роднини во Белимбегово; Куртишеви (3 к.) доселени од некое косовско село. прво живееле во Инџиково и Маџари, па се населиле во Петровец.
Турци
Доселеници: Јакуповци (1 к.) потекнуваат од еден чифлик сабија. Во овој род живеел само еден човек.[11]
Личности[уреди | уреди извор]
- Цветан Трипуновски (р. 1980) — Директор на ДФЛ (2006-2008), пратеник (2008-2011) и Директор на Државниот инспекторат за земјоделство и Министер за земјоделство (2015-);
- Коста Трајковски (1925-1945) — македонски партизан, револуционер, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ
Култура и спорт[уреди | уреди извор]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
- ↑ 2,0 2,1 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите отсекогаш се изјаснувале како Македонци.
- ↑ 3,0 3,1 Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 207
- ↑ 4,0 4,1 D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р.114-115.
- ↑ Снегаров, Иван. Васил Аджарларски, Родина (Скопие), г. III, бр. 660, 8 юли 1918, с. 2.
- ↑ Leonhard Schultze Jena. "Makedonien, Landschafts- und Kulturbilder", Jena, G. Fischer, 1927
- ↑ Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). База на податоци МАКСтат. Државен завод за статистика.
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ . Трифуноски, Јован (1964). Сеоска насеља Скопске котлине. Скопје. Отсутно или празно
|title=(help)CS1-одржување: others (link)
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
 |
„Петровец“ на Ризницата ? |
| ||||||||
