Војводство Брауншвајг
| Војводство Брауншвајг | ||||||
| Herzogtum Braunschweig | ||||||
| Држава на Германски Сојуз (1815–66) Држава на Северногермански Сојуз (1866–71) Држава на Германско Царство (1871–1918) | ||||||
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
.svg) Војводство Брауншвајг во рамките на Германското Царство
| ||||||
| Главен град | Брауншвајг | |||||
| Јазици | Германски | |||||
| Вероисповед | Лутеранство | |||||
| Уредување | Уставна монархија | |||||
| Војвода | ||||||
| - | 1813–1815 | Фридрих Вилхелм (прв) | ||||
| - | 1913–1918 | Ернест Август (последен) | ||||
| Историски период | Среден век / Прва Светска војна | |||||
| - | Виенски конгрес | 1815 | ||||
| - | Ноемвриска револуција | 8 ноември 1918 | ||||
| Површина | ||||||
| - | 1910 | 3672 км² | ||||
| Население | ||||||
| - | 1910 | 494339 | ||||
| Густина | 134.6 жит/км² | |||||
| Денес во |  Германија
| |||||
.svg)
Војводство Брауншвајг (германски: Herzogtum Braunschweig) — историска германска држава. Нејзин главен град бил градот Брауншвајг. Таа била основана како држава наследничка на Кнежевството Брауншвајг-Волфенбител од страна на Виенскиот конгрес во 1815 година. Во текот на историјата на Германија во 19 век, војводството било дел од Германскиот Сојуз, Северногерманскиот Сојуз и од 1871 година од Германското Царство. Било распаднато по крајот на Првата светска војна, нејзината територија била инкорпорирана во Вајмарската Република како Слободна држава Брауншвајг.
Историја[уреди | уреди извор]
Кнежество Брауншвајг-Волфенбител[уреди | уреди извор]
Титулата „Војводата од Брауншвајг и Линебург“ (германски: Herzog zu Braunschweig und Lüneburg) од 1235 година па натаму, го држеле различни членови на семејството Велф (Гуелф) кои владееле со неколку мали територии во северозападна Германија. Овие територии ги немале сите формални карактеристики на модерна унитарна држава, бидејќи не биле ниту компактни ниту неделиви. Кога неколку синови на еден војвода се натпреварувале за власт, земјите често се делеле меѓу нив; кога една гранка од семејството ја изгубила моќта или изумрела, земјата била прераспределена меѓу преживеаните членови на семејството; различни војводи исто така би можеле да разменат територии. Обединувачкиот елемент на сите овие територии било тоа што тие биле управувани од потомци од машка линија на војводата Ото I (владеел 1235–1252).
По неколку рани поделби, Брауншвајг-Линебург повторно се обединил под војводата Магнус II (р. 1373). По неговата смрт, неговите три сина заеднички владееле со Војводството. По убиството на нивниот брат Фридрих I, војводата од Брауншвајг-Линебург, браќата Бернард и Хенри повторно ја поделиле земјата, а Хенри ја добил територијата на Волфенбител.
Војводство Брауншвајг[уреди | уреди извор]
Потврден формалниот суверенитет[уреди | уреди извор]
Територијата на Волфенбител била призната како суверена држава од Конгресот на Виена во 1815 година. Тоа било дел од средновековното Војводство Брауншвајг-Линебург. Од 1705 година па наваму, сите други делови на Брунсвик-Линебург, освен Волфенбител, ги држел принцот од Каленберг и Целе, т.е. Изборниот Кнез на Хановер, но линијата Волфенбител ја задржала својата независност од Хановер.
Кнежевството Волфенбител во периодот од 1807 до 1813 година се било дел од Кралството Вестфалија. Конгресот ја претворил во независна земја под името Војводство Брауншвајг.
Карл II (1815-1830)[уреди | уреди извор]
Малолетниот војвода Карл, најстариот син на војводата Фридрих Вилхелм (кој бил убиен во акција), бил ставен под старателство на Џорџ IV, принцот регент на Обединетото Кралство и Хановер.
Прво, младиот војвода имал спор околу датумот на неговото полнолетство. Потоа, во 1827 година, Карл прогласил некои од законите донесени за време на неговото регенство за неважечки, што предизвикало конфликти. Откако Германскиот Сојуз интервенирал, Карл бил принуден да ги прифати тие закони. Неговата администрација се сметала за корумпирана и погрешна.[1]
По Јулската револуција во 1830 година, Карл конечно морал да ја напушти земјата, но без абдикација. Неговиот апсолутистички стил на владеење ги отуѓил благородништвото и буржоазијата, додека пониските класи биле незадоволни од лошата економска ситуација. Во текот на ноќта меѓу 7 и 8 септември 1830 година, војводската палата во Брауншвајг била нападната од разгневена толпа, запалена и целосно уништена. Карл избегал од земјата.[2]
Вилхелм VIII (1830-1884)[уреди | уреди извор]
Кога братот на Карл, Вилхелм VIII, пристигнал во Брауншвајг на 10 септември, тој бил радосно примен од луѓето. Вилхелм првично се сметал себеси за регент на неговиот брат, но по една година се прогласил за владетелски војвода. Карл направил неколку очајни обиди, неуспешни, да го собори.
Вилхелм им го препуштил најголемиот дел од владините работи на своите министри и поголемиот дел од своето време го поминувал надвор од својата држава во неговиот имот во Оелс. По револуцијата од 1830 година, биле направени либерални реформи и бил усвоен нов устав на 12 октомври 1832 година. Додека бројот на гласачи бил ограничен со систем на пописно право на глас на околу 40% од машката популација на Брауншвајг, на парламентот во Брауншвајг му биле дадени повеќе права отколку во повеќето други германски држави во тоа време, а буџетот и овластувањата на војводата биле значително ограничени.[3]
Додека Вилхелм се приклучил на Северногерманскиот Сојуз предводен од Прусија во 1866 година, неговите односи со Прусија биле затегнати, бидејќи Прусија одбила да го признае Ернест Август, престолонаследникот од Хановер, неговиот најблизок роднина од машка линија, како свој наследник.
Додека Кралството Хановер било припоено од Прусија во 1866 година, Војводството Брауншвајг останало суверено и независно. Прво се приклучило на Северногерманскиот Сојуз, а во 1871 година на Германското Царство.
Во 1870-тите, станало очигледно дека тогашниот висок огранок на владејачкиот Дом на Велф ќе умре со војводата Вилхелм. Според куќниот закон, Домот на Хановер би се искачил на војводскиот престол. Меѓутоа, Хановерците сепак одбивале да ја прифатат пруската анексија на нивното кралство. Како резултат на тоа, Прусија не била подготвена да дозволи Џорџ V од Хановер или неговиот син, Ернест Август, да го наследат Брауншвајг. Берлин би се согласил Хановерците да станат војводи од Брауншвајг само под тешки услови, вклучително и да се заколнат на верност на германскиот устав и да се откажат од сите претензии кон Хановер.
Со закон од 1879 година, Војводството Брауншвајг формирало привремен совет на регент кој требало да ја преземе функцијата по смртта на војводата. Ако Ернест Август – кој бил војвода од Камберленд во Британија – не можел да успее, советот исто така би имал овластување да назначи регент. Со смртта на Вилхелм во 1884 година, линијата Волфенбител завршила. Војводата од Камберленд потоа се прогласил себеси Ернест Август, војвода од Брауншвајг. Меѓутоа, бидејќи тој сè уште тврдел дека е вистинскиот крал на Хановер, Сојузниот совет одлучил дека ќе го наруши мирот на Германското Царство доколку го наследи Брауншвајг. Следеле долги преговори, но никогаш не биле решени.
Регентство (1884–1913)[уреди | уреди извор]
Биле назначени двајца регенти: прво, принцот Алберт од Прусија до неговата смрт во 1906 година, а потоа војводата Јован Алберт од Мекленбург.[4]
Ернест Август (1913-1918)[уреди | уреди извор]
Потребата за регент завршила во 1913 година. Најстариот син на војводата од Камберленд, откако починал во 1912 година, постариот војвода се откажал од Брауншвајг во корист на неговиот најмлад син, Ернест Август, кој се оженил со ќерката на царот Вилхелм II, се заколнал на верност на Германското Царство и се откажал од сите претензии кон Хановер. Според тоа, му било дозволено да се искачи на тронот на Војводството во ноември 1913 година.
Во средината на германските револуции од 1918 година, војводата морал да абдицира, а Слободната држава Брауншвајг била основана како земја-членка на Вајмарската Република.
Војводи и регенти од Брауншвајг[уреди | уреди извор]
Дом на Брауншвајг-Даненберг[уреди | уреди извор]
- 1815–1830: Карл II, син на Фридрих Вилхелм. Принуден да побегне од Брауншвајг во 1830 година и наследен од неговиот брат.
- 1830–1884: Вилхелм VIII. Брат на Карл II. Последно од линијата Брауншвајг, по што правното наследство преминало на кралското семејство Хановер, кое било одземено од Прусија по Австро-пруската војна од 1866 година.
Регентство[уреди | уреди извор]
- 1885–1906: Алберт, принц од Прусија, регент. Германската влада го спречила наследувањето на хановерскиот војвода од Камберленд на тронот во Брауншвајг и го заменил војводата со пруски регент.
- 1907–1913: Војводата Јован Алберт од Мекленбург, регент
Дом на Хановер[уреди | уреди извор]
- 1913–1918: Ернест Август
Титуларни војводи[уреди | уреди извор]
- Ернест Август, престолонаследник од Хановер (1884–1913), се откажал
- гореспоменатиот Ернест Август, сменетиот војвода од Брауншвајг (1918–1953), син на претходниот
- Принцот Ернст Август од Хановер (1914-1987) (1953-1987)
- Принцот Ернст Август од Хановер (роден 1954) (1987-денес)
Географија[уреди | уреди извор]
Војводството Брауншвајг се состоело од неколку неповрзани делови - три поголеми и седум помали. Најголема и најнаселена од нив била областа околу градовите Брауншвајг, Волфенбител и Хелмштет, како и брестот, кој се протегал од реката Алер на север до планините Харц на југ. Западниот дел со градот Холцминден се протегал од реката Везер на исток до Харц Форленд на запад. Јужниот дел со градот Бланкенбург се наоѓал во планините Харц. Помалите ексклави на Војводството биле Тедингхаузен во близина на Бремен, Харцбург, Калферде, Боденбург и Острум, Остаринген во близина на Гослар, Олсбург во близина на Пене и мала шума во близина на Фалштајн. Војводството Брауншвајг било речиси целосно опкружено со пруските провинции Хановер и Саксонија, на југоисток се граничело и со Војводството Анхалт и на запад со Кнежевството Валдек-Пирмонт и со пруската провинција Вестфалија.
Западниот дел на Војводството лежело во Везерското Средногорје, централните и јужните делови во северниот дел на Харц Форленд и планините Харц. Северниот дел се наоѓал на границата помеѓу северногерманската рамнина и централните висорамнини на Германија. Највисокиот врв на Војводството бил Вурмберг со 971 метар. Главните реки што минувале низ Брауншвајг биле Везер, Алер, Лејн, Окер, Боде и Иннерсте.
Главни делови и ексклави на Брауншвајг по големина[уреди | уреди извор]
| Регион или ексклава[5] | км2 | Граница |
|---|---|---|
| Главен дел со Брауншвајг, Волфенбител, Хелмштет | 1.808 | Провинција Хановер, Провинција Саксонија |
| Западен дел со Холцминден, Зезен, Гандерсхајм | 1.107 | Провинција Хановер, Провинција Вестфалија, Валдек |
| Долен Харц со Бланкенбург, Браунлаге | 475 | Провинција Хановер, Провинција Саксонија, Анхалт |
| Харцбург | 125 | Провинција Хановер |
| Калферде | 102 | Провинција Саксонија |
| Тедингхаузен | 56 | Провинција Хановер |
| Боденбург и Острум | 10 | Провинција Хановер |
| Остаринген | 4 | Провинција Хановер |
| Олсбург | 3 | Провинција Хановер |
Области[уреди | уреди извор]
Војводството Брауншвајг било поделено на шест области (Крајс) во 1833 година. Окрузите биле дополнително поделени на градови или населени места (Städte) и повеќе рурални населби (Ämter).
| Област | км2 | Население (1910) | Градови и Амт[6] |
|---|---|---|---|
| Област Бланкенбург | 474,67 | 35.989 | Бланкенбург, Хаселфелде и Валкенрид |
| Област Брауншвајг | 543,87 | 191.112 | Брауншвајг, Ридагсхаузен, Тедингхаузен (од 1850 година) и Фехелде |
| Област Гандерсхајм | 533,92 | 50.435 | Гандерсхајм, Зезен, Лутер на Баренберге и Грин |
| Област Хелмштет | 799,56 | 78.514 | Хелмштет, Шенинген, Кенигслутер, Волфсбург и Калферде |
| Област Холцминден | 584,11 | 51.756 | Холцминден, Штатолдендорф, Ешерсхаузен, Отенштајн и Тедингхаузен (до 1850 г.) |
| Област Волфенбител | 735,92 | 86.533 | Волфенбител, Залцгитер, Шепенштет и Харцбург |
Демографија[уреди | уреди извор]
| Година | Нас. | ±% |
|---|---|---|
| 1831 | 245,798 | — |
| 1836 | 258,309 | +5.1% |
| 1843 | 267,563 | +3.6% |
| 1849 | 270,085 | +0.9% |
| 1855 | 269,213 | −0.3% |
| 1858 | 273,394 | +1.6% |
| 1861 | 281,708 | +3.0% |
| 1864 | 292,708 | +3.9% |
| 1867 | 302,801 | +3.4% |
| 1871 | 311,764 | +3.0% |
| 1875 | 327,493 | +5.0% |
| 1885 | 372,452 | +13.7% |
| 1890 | 403,773 | +8.4% |
| 1900 | 464,333 | +15.0% |
| 1905 | 485,958 | +4.7% |
| 1910 | 494,339 | +1.7% |
Во 1910 година, Војводството Брауншвајг имало население од 494.339 луѓе.
Според пописот од 1885 година, 84,90% (316.208 луѓе) од жителите на Војводството имале државјанство на Брауншвајг, додека 54.738 луѓе (14,70%) биле државјани на други германски држави. 1506 лица (0,40%) биле странски државјани, од кои 785 дошле од Австроунгарија, 133 од Обединетото Кралство, 112 од САД, 91 од Италија, 83 од Руската империја и 81 од Швајцарија.[7]
Религија[уреди | уреди извор]
Во 1905 година, 450.760 луѓе или 92,5% од населението се придржувале кон Евангелско-лутеранската црква во Брауншвајг. 26.504 (5,5%) луѓе биле католици, 4.720 (0,97%) се придржувале кон реформираните цркви. 1.815 (0,39%) луѓе биле со еврејска вероисповед.[8]
Најголеми општини по население[уреди | уреди извор]
| Град или село | Население (1910)[9] |
|---|---|
| Брауншвајг | 143.552 |
| Волфенбител | 18.934 |
| Хелмштет | 16.421 |
| Бланкенбург на Харц | 11.487 |
| Холцминден | 10.249 |
| Шенинген | 9.773 |
| Зезен | 5.381 |
| Харцбург | 4.728 |
| Окер | 3.984 |
| Штатолдендорф | 3.728 |
| Лангелсхајм | 3.611 |
| Шепенштет | 3.226 |
| Кенигслутер | 3.126 |
| Харцбург | 2.982 |
| Браунлаге | 2.811 |
| Гандерсхајм | 2.711 |
| Хаселфелде | 2.649 |
-
Пазарот Хелмштет во 1891 г. -
Бланкенбург, околу 1900 г. -
Харцбург, околу 1900 г. -
Калферде во 1900 г.
Економија[уреди | уреди извор]
Во 1905 година, од 1.000 жители, 455 работеле во индустрискиот сектор, рударството или градежништвото, 289 се занимавале со земјоделство и шумарство, 121 во трговија, 57 биле вработени во државна служба, а 70 работеле во разни други професии.[8]
Транспорт[уреди | уреди извор]
Државната железница на Војводството Брауншвајг била првата државна железница во Германија. Првиот дел од железничката линија Брауншвајг-Бад Харцбург што ги поврзувал Брауншвајг и Волфенбител бил отворен на 1 декември 1838 година, како прва железничка линија во Северна Германија.[10] Во 1870-тите, Државната железница на Војводството Брауншвајг се споило со Кралските пруски државни железници. Некои други железници од второстепено значење биле управувани од Државната железничка компанија Брунсвик, основана во 1884 година.
Спорт[уреди | уреди извор]
Во 1847 година, МТВ Брауншвајг бил основан како прв спортски клуб во Брауншвајг.[11]
Брауншвајг, исто така, одиграл пионерска улога во историјата на фудбалот во Германија: Конрад Кох, учител од Брауншвајг, бил првиот што ја запишал германската верзија на правилата на фудбалот и заедно со Аугуст Херман, веројатно го организирале првиот фудбалски натпревар во Германија помеѓу учениците од неговото училиште Мартино-Катаринеум во 1874 година.[12][13]
Фудбалската асоцијација на Војводството Брауншвајг (германски: Fußballbund für das Herzogtum Braunschweig) била основана во мај 1904 година.[14] Ајнтрахт Брауншвајг, основан во 1895 година, брзо станал еден од водечките фудбалски клубови во Северна Германија. До денес, тимот игра во боите сина и жолта, произлезени од знамето на Брауншвајг.
Грб[уреди | уреди извор]
Војводството Брауншвајг-Линебург било формирано од поседите на високиот огранок на Домот Брауншвајг. Домот Брауншвајг потекнува од италијанската династија Есте. Ова семејство го стекнало наследството на семејството Гелф со брак - околу 1000 година - на Ацо II со Кунигунде од Алтдорф, ќерка на Велф II. Повторно важни поседи биле стекнати во (Долна) Саксонија со бракот на Хенри Црниот со Вулфхилда од Саксонија (1126), ќерка на последниот член на Домот на Билунг, кои биле војводи од Саксонија пет генерации. Тие биле прогласени за војводи од Брауншвајг-Линебург во 1235 година. Во 1269 година, домот на Брауншвајг-Линебург се поделил на ограноците на Линебург и Брауншвајг (подоцна Брауншвајг-Волфенбител, подоцнежното Војводство Брауншвајг). Во 1432 година, Кнежевството Каленберг, подоцнежниот електорат на Хановер, се одвоил од Брауншвајг(-Волфенбител), и во 1705 година ја стекнал територијата на Линебург.
Двете гранки во своите раце ги користеле двата лава од Брауншвајг, синиот лав од Линебург и белото коњче од Саксонија. Употребата на лавот како хералдичко животно во Куќата на Гелф датирало барем од Хенри Лавот во 12 век. Сепак, Хенри користел само еден лав како свој симбол. Подоцнежните извештаи на средновековните писатели дека двата златни лава од Брауншвајг му биле доделени на Хенри од англискиот крал, неговиот свекор, се сметаат за измислени од современите историчари.[15] Синовите на Хенри од неговиот брак со Матилда од Англија, идниот светоримски цар Ото IV и Хенри V, грофот Палатин од Рајна, ги приспособиле кралските краци на Англија за да ја покажат својата кралска лоза. Додека грбот на Ото ги прикажувал трите златни лава на Англија, Хенри користел само два. Двата лава на Хенри V потоа станале симбол на Домот на Гелф.[16] Синиот лав од Линебург бил усвоен од Јован I од Линебург, кој го засновал својот грб на грбот на Данска за да го нагласи своето сродство со данските кралеви.[17] Војводите од Брауншвајг подоцна го додале и синиот лав на своите раце, за да го покажат своето барање за територијата на Линебург.
Се вели дека белиот коњ е амблем на саксонскиот војвода Видукинд од осмиот век, кој според легендата јавал црн коњ пред неговото крштевање и бел коњ потоа. За волја на вистината, употребата на коњот како симбол за Саксонија датирал само од 14 век, кога Домот на Гелф, по војводската титула на Саксонија паднала во Домот на Асканија, го усвоила измислениот „антички“ симбол за претставување себеси како вистински потомци на старите саксонски војводи.[18] Поради легендата поврзана со него, белиот коњ станал многу популарен симбол меѓу населението во Брауншвајг, дури и повеќе од лавовите.[19]
Со текот на времето, грбовите на помалите територии што ги стекнале војводите од Брауншвајг биле додадени на грбот. Грбот на Војводството Брауншвајг на крајот се состоел од круна и штит, поддржани од двајца диви луѓе, на кои биле прикажани синиот лав од Линебург, двата златни лава од Брауншвајг, саксонскиот коњ и грбовите на различни грофовии. Помалиот грб на Војводството Брауншвајг покажувал крунисан штит со белиот коњ на црвена позадина. Саксонското коњче било исфрлено од грбот за време на владеењето на Вилхелм VIII.[20] Поголемиот грб на Војводството Брауншвајг, усвоен во 1834 година, покажувал штит со војводска круна на врвот и опкружен со ознаките на Редот на Хенри Лавот. На штитот се прикажани, од лево кон десно, синиот лав од Линебург, двата лава од Брауншвајг и грбовите на грофовите Еберштајн, Хомбург, Диехолц (горната половина), Лаутерберг, Хоја и Бруххаузен, Диехолц (долната половина ), Хонштајн, Регенштајн, Клетенберг и Бланкенбург.[21] Новиот помал грб воведен под Вилхелм VIII го вратил грбот на Брауншвајг-Линебург, прикажан на крунисан штит поддржан од два лава. На латинските натписи пишувало IMMOTA FIDES („непоколеблива верност“) и NEC ASPERA TERRENT („тие не се плашат од тешкотии“).
Знамето на Војводството Брауншвајг било сино над жолто,[21] и покажувало извонредна сличност со украинските национални бои. Стандардот на војводите од Брауншвајг даден од Сибмахерс Вапенбух, во Нирнберг 1878 година, го покажува белиот коњ на црвена ткаенина - сепак, денес се претпоставува дека тоа било погрешно.[22] Државното знаме воведено во 1912 година било сино над жолто, со крунисан штит со белиот коњ на црвена позадина во средината.[22]
-
Помал грб на Војводството Брауншвајг -
Печат на Брауншвајг од 1860-тите -
Грб на Брауншвајг на Верајнсхалер од 1866 година -
Грб на Брауншвајг-Линебург -
Грб на Брауншвајг-Волфенбител -
Грб на војводите од Брауншвајг-Волфенбител
.svg)
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ O. Hohnstein: Geschichte des Herzogtums Braunschweig, Braunschweig 1908, pp. 465–474
- ↑ Gerhard Schildt: Von der Restauration zur Reichsgründungszeit, in Horst-Rüdiger Jarck / Gerhard Schildt (eds.), Die Braunschweigische Landesgeschichte. Jahrtausendrückblick einer Region, Braunschweig 2000, pp. 753–766
- ↑ Schildt: Von der Restauration zur Reichsgründungszeit, pp. 772–777
- ↑ „Cable News“. Fielding Star. 1 June 1907. стр. 2.
- ↑ Wolfgang Meibeyer: Die Landesnatur. Territorium - Lage - Grenzen, in Horst-Rüdiger Jarck / Gerhard Schildt (eds.), Die Braunschweigische Landesgeschichte. Jahrtausendrückblick einer Region, Braunschweig 2000, p. 23
- ↑ Beiträge zur Statistik des Herzogthums Braunschweig VIII, Braunschweig 1888, pp. 74–75
- ↑ Beiträge zur Statistik des Herzogthums Braunschweig VIII, Braunschweig 1888, p. 67
- ↑ 8,0 8,1 E. Oppermann: Landeskunde des Herzogtums Braunschweig. Geschichte und Geographie, Braunschweig 1911, p. 63
- ↑ Gemeindeverzeichnis Deutschland 1900 - Herzogtum Braunschweig (in German)
- ↑ E. Oppermann: Landeskunde des Herzogtums Braunschweig. Geschichte und Geographie, Braunschweig 1911, p. 64
- ↑ Kurt Hoffmeister: Zeitreise durch die Braunschweiger Sportgeschichte: 180 Jahre Turnen und Sport in Braunschweig, Braunschweig 2010, p. 9
- ↑ „Die Wiege des Fußballs stand in Braunschweig“ (PDF) (германски). Архивирано од изворникот (PDF) на 7 December 2010. Посетено на 8 August 2012.
- ↑ „Der Mann, der die "englische Krankheit" einschleppte“ (германски). einestages.spiegel.de. Посетено на 2 September 2013.
- ↑ Stefan Peters: Eintracht Braunschweig. Die Chronik, Kassel 1998, p. 22
- ↑ Peter Veddeler: Landessymbole, in Horst-Rüdiger Jarck / Gerhard Schildt (eds.), Die Braunschweigische Landesgeschichte. Jahrtausendrückblick einer Region, Braunschweig 2000, pp. 80–81
- ↑ Veddeler: Landessymbole, p. 81
- ↑ Veddeler: Landessymbole, p. 82
- ↑ Veddeler: Landessymbole, p. 84
- ↑ Veddeler: Landessymbole, p. 85
- ↑ Veddeler: Landessymbole, p. 88–89
- ↑ 21,0 21,1 Hof- und Staatshandbuch des Herzogtums Braunschweig für 1908, Braunschweig 1908, pp. 62–63
- ↑ 22,0 22,1 Veddeler: Landessymbole, p. 93
Библиографија[уреди | уреди извор]
- Ричард Андре: Брауншвајгер Volkskunde. 2. издание. Видег, Брауншвајг 1901 година.
- Ф. Фухсе (ед. ): Vaterländische Geschichten und Denkwürdigkeiten der Lande Брауншвајг и Хановер, Бенд 1: Брауншвајг. 3-то издание. Appelhans Verlag, Брауншвајг 1925 година.
- Херман Гуте: Die Lande Braunschweig und Hannover. Mit Rücksicht auf die Nachbargebiete geographisch dargestellt. Klindworth's Verlag, Хановер 1867 година.
- Ото Хонштајн: Geschichte des Herzogtums Braunschweig. Ф. Бартелс, Брауншвајг 1908 година.
- Хорст-Ридигер Џерк, Герхард Шилд (уред. ): Die Braunschweigische Landesgeschichte. Jahrtausendrückblick einer регион. 2. издание. Appelhans Verlag, Брауншвајг 2001 година,ISBN 3-930292-28-9.
- Јерг Леушнер, Карл Хајнрих Кауфхолд, Клаудија Мартл (уред. ): Die Wirtschafts- und Sozialgeschichte des Braunschweigischen Landes vom Mittelalter bis zur Gegenwart. 3 тома. Георг Олмс Верлаг, Хилдесхајм 2008 година,ISBN 978-3-487-13599-1.
- Ричард Модерхак (ед. ): Braunschweigische Landesgeschichte im Überblick. Трето издание, Braunschweigischer Geschichtsverein, Брауншвајг 1979 година.
- E. Oppermann: Landeskunde des Herzogtums Braunschweig. Geschichte und Geographie. Е. Апелханс, Брауншвајг 1911 година.
- Вернер Пелс, Клаус Ерих Полман (уред. ): Moderne Braunschweigische Geschichte. Георг Олмс Верлаг, Хилдесхајм 1982 година,ISBN 3-487-07316-1.
- Хенинг Штајнфирер, Герд Бигел (уред.): 1913 – Брауншвајг цвишен монархија и модерна. Appelhans Verlag, Брауншвајг 2015 година,ISBN 978-3-944939-12-4.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
-de.svg)