Азербејџански јазик
| Азербејџански јазик | |
|---|---|
| Азерски јазик Azərbaycan dili, آذربایجان دیلی, Азәрбајҹан дили | |
| Изговор | /ɑzærbɑjdʒɑn dili/ |
| Застапен во | |
| Подрачје | Азербејџан, Кавказ |
| Народ | Азери |
| Говорници | 26 милиони (2007)e18 |
| Јазично семејство | туркиски
|
| Писмо |
|
| Статус | |
| Службен во |  Азербејџан Русија
|
| Регулативен орган | Азербејџанска Национална Академија на Науките |
| Јазични кодови | |
| ISO 639-1 | az |
| ISO 639-2 | aze |
| ISO 639-3 | aze — опсежен код Поединечни кодови: azj — северноазербејџански azb — јужноазербејџански slq — селџучки qxq — кашкајски |
| Linguasphere | дел од 44-AAB-a |
 Азербејџански јазик региони каде јазикот е мнозински региони каде јазикот е видливо малцински | |
|
| |
Азербејџански, или именуван како азерски, а понекогаш и како азерски турски[1][2] или само турски[3][4] — туркиски јазик кој е мајчин јазик на Азерите. Јазикот е службен во современата држава Азербејџан, како и во руската република Дагестан. Најголемиот број говорници на азербејџански се наоѓаат во Иран, но таму нема никаков службен стгатус. Покрај тоа, јазикот се зборува и меѓу азерската дијаспора во Грузија, Турција и останатите држави.
Азербејџанскиот е дел од групата на огуски јазици. Јазикот се дели на северноазербејџански (кој се зборува во Азербејџан и Русија) и јужноазербејџански (кој се зборува во Иран. Азербејџанскиот е многу сличен и сроден со турскиот, туркменскиот, кашкајскиот и кримскотатарскиот јазик. Овие јазици се меѓусебно разбирливи.[5]
Потекло на поимот
[уреди | уреди извор]Азерите го именуваат јазикот како турки (Türki)[6] што во превод значи „турски“ или азербејџански турски (Azərbaycan Türkcəsi). Понекогаш од одреден круг на научници се користи терминот истанбулски турски за современиот јазик во Турција.
Во периодот од 1945/ 1946 година Азербејџанската Народна Влада која управувала со Ирански Азербејџан, азербејџанскиот јазик во Иран официјално го именувала како „турски “. Во 1992 и 1993 година, кога се основала современата држава Азербејџан, официјално јазикот го именувала како „турски “. Но по 1994 година властите почнале да го користат терминот „азербејџански јазик“, кој патем бил користен за време на СССР.
Гласовен систем
[уреди | уреди извор]Самогласки
[уреди | уреди извор]| предни | задни | |||
|---|---|---|---|---|
| незаоблени | заоблени | незаоблени | заоблени | |
| затворени | i | y | ɯ | u |
| средни | e | ø | o | |
| отворени | æ | ɑ | ||
Шема на азербејџански самогласки:[7]
Согласки
[уреди | уреди извор]| Билабијални | Лабијално- дентални |
Дентални | Алвеоларни | Пост- алвеоларни |
Непчани | Меконепчени | Глотални | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Експлозивни и африкати |
p | b | t | d | ʧ | ʤ | c | ɟ | k | ɡ | ||||||
| Носни | m | n | ||||||||||||||
| Фрикати | f | v | s | z | ʃ | ʒ | x | ɣ | h | |||||||
| Апроксимантни | l | j | ||||||||||||||
| Тапни | ɾ | |||||||||||||||
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Djavadi, Abbas (2010-07-19). „Iran's Ethnic Azeris And The Language Question“. RadioFreeEurope/RadioLiberty. Посетено на 2016-01-24.
- ↑ electricpulp.com. „AZERBAIJAN viii. Azeri Turkish – Encyclopaedia Iranica“. www.iranicaonline.org. Посетено на 2016-01-24.
- ↑ „Türk dili, yoxsa azərbaycan dili? (Turkish language or Azerbaijani language?)“. BBC. 9 August 2016. Посетено на 15 August 2016.
- ↑ [1] Milli dil məsələsi: Türk dili, yoxsa Azərbaycan dili?
- ↑ Sinor, Denis (1969). Inner Asia. History-Civilization-Languages. A syllabus. Bloomington. стр. 71–96. ISBN 0-87750-081-9.
- ↑ „Türk dili, yoxsa azərbaycan dili? (Turkish language or Azerbaijani language?)“. BBC. 9 August 2016. Посетено на 15 August 2016.
- ↑ Mokari, P. G.; Werner, S. (2016). "An acoustic description of spectral and temporal characteristics of Azerbaijani vowels". Poznań Studies in Contemporary Linguistics 52 (3).
 | Оваа статија поврзана со алтајските јазици е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||
| ||||||||||
|