Од Википедија — слободната енциклопедија
Туркиски јазици — група јазици, кои се зборуваат во Азија и Источна Европа од околу 157 милиони луѓе (2005). Постојат повеќе шеми на класифицирање во зависност од јазичаричките или географските признаци, а дури и според историски податоци за туркиските народи .
Јазици од оваа група се одликуваат по неколку особини, меѓу кои хармонија на самогласките , аглутинација со помош на наставки и други афикси и недостаток на именски класи и род. Кај сите туркиски јазици редот на реченицата е подмет-предмет-глагол. Овие одлики не се присутни кај индоевропските јазици , но истите можат да се најдат кај монголските јазици , тунгуските јазици , корејскиот јазик и во одреден степен со јапонскиот јазик . Со овие јазици се споделуваат сите одлики, освен хармонијата на самогласки, и истите особини можат да се пронајдат во алтајската група на јазици, но сепак ова јазично семејство е отфрлено од голем број јазичари.[ 2]
Следнава листа е споредба на одредени зборови и броеви помеѓу некои претставници од оваа група на јазици:
значење
Старотуркиски јазик
Турски јазик
Азербејџански јазик
Туркменски јазик
Татарски јазик
Казашки јазик
Киргиски јазик
Узбечки јазик
Ујгурски јазик
Сахаски јазик
Чувашки јазик
личности
татко/ дедо
Ata
Ata
Ata
Ata
Ata
Ata
Ata
Ota
Ata
Atte
мајка
Ana
Anne, Ana
Ana
Ene
Ana
Ana
Ene
Ona
Ana
Anne
син
O'gul
Oğul
Oğul
Oğul
Ul, uğıl
Ul
Uul
O'gil
Oghul
Uol
Yvăl, Ul
човек
Er(kek)
Erkek
Kişi
Erkek
İr
Er(kek)
Erkek
Erkak
Er
Er
Ar
девојче
Kyz
Kız
Qız
Gyz
Qız
Qız
Kız
Qiz
Qiz
Ky:s
Hĕr
личност
Kişi
Kişi
Kişi
Keşe
Kisi
Kishi
Kishi
Kishi
Kihi
невеста
Kelin
Gelin
Gəlin
Geli:n
Kilen
Kelin
Kelin
Kelin
Kelin
Kylyn
Kin
свекрва
Kaynana
Qaynana
Gayın ene
Qayın ana
Qayın ene
Kaynene
Qayın ona
Qeyinana
Hun'ama
Делови од тело
срце
Yürek
Yürek
Ürək
Ýürek
Yöräk
Jürek
Jürök
Yurak
Yürek
Süreq
Čĕre
крв
Qan
Kan
Qan
Ga:n
Qan
Qan
Kan
Qon
Qan
Qa:n
Jun
глава
Baš
Baş
Baş
Baş
Baş
Bas
Bash
Bosh
Baş
Bas
Puś
коса
Qıl
Kıl
Qıl
Qyl
Qıl
Qıl
Kıl
Tuk
Qil
Kıl
око
Köz
Göz
Göz
Göz
Küz
Köz
Köz
Ko'z
Köz
Kos
Kuś
веѓа
Kirpik
Kirpik
Kiprik
Kirpik
Kerfek
Kirpik
Kirpik
Kiprik
Kirpik
Kirbi:
Hărpăk
уво
Qulqaq
Kulak
Qulaq
Gulak
Qolaq
Qulaq
Kulak
Quloq
Qulaq
Gulka:k
Hălha
нос
Burun
Burun
Burun
Burun
Borın
Murın
Murun
Burun
Burun
Murun
рака
Qol
Kol
Qol
Gol
Qul
Qol
Kol
Qo'l
Qol
Hul, Hol
дланка
El(ig)
El
Əl
El
Alaqan
Alakan
Ili:
Ală
прст
Barmak
Parmak
Barmaq
Barmak
Barmaq
Barmaq
Barmak
Barmoq
Barmaq
Pürne, Porn'a
нокт
Tyrnaq
Tırnak
Dırnaq
Dyrnaq
Tırnaq
Tırnaq
Tyrmak
Tirnoq
Tirnaq
Tynyraq
Čĕrne
колено
Tiz
Diz
Diz
Dy:z
Tez
Tize
Tize
Tizza
Tiz
Tüsäχ
Čĕrpuśśi
потколеница
Baltyr
Baldır
Baldır
Baldyr
Baltır
Baldır
Baltyr
Boldyr
Baldir
Ballyr
стапало
Adaq
Ayak
Ayaq
Aýaq
Ayaq
Ayaq
Ayak
Oyoq
Ayaq
Ataq
Ura
стомак
Qaryn
Karın
Qarın
Garyn
Qarın
Qarın
Karyn
Qorin
Qerin
Qaryn
Hyrăm
животни
коњ
At
At
At
At
At
At
At
Ot
At
At
Ut
говедо
Siyir
Sığır
Sygyr
Sıyır
Sïır
Sıyır
Sigir
Siyir
куче
Yt
İt
İt
It
Et
Ït
It
It
It
Yt
Jytă
риба
Balyq
Balık
Balıq
Balyk
Balıq
Balıq
Balık
Baliq
Beliq
Balyk
Pulă
вошка
Bit
Bit
Bit
Bit
Bet
Bït
Bit
Bit
Pit
Byt
Pyjtă, Put'ă
Други именки
куќа
Ev
Ev
Ev
Öý
Öy
Üy
Üy
Uy
Öy
Av*
шатор
Otag
Otağ
Otaq
Otaw
Otaq
Otu:
пат
Yol
Yol
Yol
Yo:l
Yul
Jol
Jol
Yo'l
Yol
Suol
Śul
мост
Köprüq
Köprü
Körpü
Köpri
Küper
Köpir
Köpürö
Ko'prik
Kövrük
Kürpe
Kĕper
стрела
Oq
Ok
Ox
Ok
Uq
Oq
Ok
O'q
Oq
Oχ
Uhă
оган
Ot
Od
Od
Ot
Ut
Ot
Ot
O't
Ot
Uot
Vut, Vot
пепел
Kül
Kül
Kül
Kül
Köl
Kül
Kül
Kul
Kül
Kül
Kĕl
вода
Suv
Su
Su
Suw
Su
Sw
Suu
Suv
Su
Ui
Šyv, Šu
брод, чамец
Kemi
Gemi
Gəmi
Gämi
Köymä
Keme
Keme
Kema
Keme
Kimĕ
езеро
Köl
Göl
Göl
Köl
Kül
Köl
Köl
Ko'l
Köl
Küöl
Külĕ
Сонце/ ден
Küneš
Gün(eş)
Gün(əş)
Gün
Kön
Kün
Kün
Kun
Kün
Kün
Kun
облак
Bulut
Bulut
Bulud
Bulut
Bolıt
Bult
Bulut
Bulut
Bulut
Bylyt
Pĕlĕt
Ѕвезда
Yulduz
Yıldız
Ulduz
Ýyldyz
Yoldız
Juldız
Jıldız
Yulduz
Yultuz
Sulus
Śăltăr
Земја
Topraq
Toprak
Torpaq
Toprak
Tufraq
Topıraq
Topurak
Tuproq
Tupraq
Toburaχ
Tăpra
врв
Töpü
Tepe
Təpə
Depe
Tübä
Töbe
Töbö
Tepa
Töpe
Töbö
Tüpĕ
дрво
Yağac
Ağaç
Ağac
Agaç
Ağaç
Ağaş
Jygach
Jyvăś
Господ
Tenri
Tanrı
Tanrı
Taňry
Täñre
Täñiri
Teñir
Tangri
Tengri
Tanara
Tură, Toră
небо
Kök
Gök
Göy
Gök
Kük
Kök
Kök
Ko'k
Kök
Küöq
Kăvak, Koak
Придавки
долго
Uzun
Uzun
Uzun
Uzyn
Ozın
Uzın
Uzun
Uzun
Uzun
Uhun
Vărăm
Ново
Yany
Yeni
Yeni
Yany
Yaña
Jaña
Jañı
Yangi
Yengi
Sana
Śĕnĕ
Дебело
Semiz
Semiz
Simez
Semiz
Semiz
Semiz
Semiz
Emis
Samăr
Полно
Tolu
Dolu
Dolu
Do:ly
Tulı
Tolı
Tolo
To'la
Toluq
Toloru
Tulli
Бело
Aq
Ak
Ağ
Ak
Aq
Aq
Ak
Oq
Aq
Црно
Qara
Kara
Qara
Gara
Qara
Qara
Kara
Qora
Qara
Xara
Hura
Црвено
Qyzyl
Kızıl
Qızıl
Gyzyl
Qızıl
Qızıl
Kızıl
Qizil
Qizil
Kyhyl
Hĕrlĕ
Броеви
1
Bir
Bir
Bir
Bir
Ber
Bir
Bir
Bir
Bir
Bi:r
Pĕrre
2
Eki
İki
İki
Iki
İke
Eki
Eki
Ikki
Ikki
Ikki
Ikkĕ
4
Tört
Dört
Dörd
Dö:rt
Dürt
Tört
Tört
To'rt
Töt
Tüört
Tăvattă
7
Yeti
Yedi
Yeddi
Yedi
Cide
Jeti
Jeti
Yetti
Yättä
Sette
Śiččĕ
10
On
On
On
O:n
Un
On
On
O'n
On
Uon
Vunnă, Vonnă
100
Yüz
Yüz
Yüz
Yü:z
Yöz
Jüz
Jüz
Yuz
Yüz
Sü:s
Śĕr
Старотурски јазик
Турски јазик
Азербејџански јазик
Туркменски јазик
Татарски јазик
Казашки јазик
Киргиски јазик
Узбечки јазик
Ујгурски јазик
Сахаски јазик
Чувашки јазик