Список на руски владетели

Од Википедија — слободната енциклопедија

Во различни периоди, владетелите на Рутенија/Киевската Рус/Московија/рана Русија/Царска Русија ја носеле титулата Кнез (Војвода или Кнез), Велик Кнез (Велик Војвода), Цар, Император.

Патријарсите, поглавари на Руската православна црква понекогаш биле извршители на должноста на владетели на Русија — како на пример за време на полската окупација и интеррегнум (1610—1613 год.)

Поврзано: Владетели на Киевската Рус.

Кнезови на Владимир-Суздал[уреди | уреди извор]

Кнезови на Москва[уреди | уреди извор]

Цареви на Русија, 1547-1598[уреди | уреди извор]

Годунови, 1598—1605[уреди | уреди извор]

По смртта на Фјодор I, синот на Иван Грозни и последниот владетел од династијата Рурик, Русија западнала во борба за тронот. Бидејќи Фјодор не оставил машки наследници, рускиот Земски Собор го избрал неговиот шура Борис Годунов за Цар.

Цареви на Русија[уреди | уреди извор]

Име
 Животен век
 Стапил
 Отстапил
 Белешки
 Династија
 Слика
Борис
  • Борис Фёдорович Годунов
 1551
–
13 април 1605		 21 февруари 1598 13 април 1605 Шура на Фјодор I
Избран од Земскиот Собор		 Годунов
Фјодор II
  • Фёдор Борисович Годунов
 1589
–
20 јуни 1605		 13 април 1605 10 јуни 1605 Син на Борис Годунов и Марија Григориевна Скуратова-Белскаја
Убиен		 Годунов

Смутно време[уреди | уреди извор]

Цареви на Русија[уреди | уреди извор]

Име
 Животен век
 Стапил
 Отстапил
 Белешки
 Династија
 Слика
Лажен Димитриј I
  • Лжедмитрий I
 1581
–
17 May 1606		 20 јуни 1605 17 мај 1606 Тврдел дека бил синот на Иван IV, тој бил единствениот измамник кој седнал на тронот на голема сила. Бил поддржан од Полско-литванската Државна Заедница. Бил убиен. Рурик
(по тврдење)
Василиј IV
  • Василий Иванович Шуйский
 22 септември 1552
–
12 септември 1612		 19 мај 1606 17 јули 1610 Организирал заговор против Лажниот Димитриј, бил прогласен за Цар од благородниците. Симнат од тронот и испратен во Полска
Претендент на тронот: Лажен Димитриј II (од јуни 1607)		 Шујски
Владислав
  • Владислав Жигимонтович
 9 јуни 1595
–
20 мај 1648		 6 септември 1610 ноември 1612
(се откажал од своето барање во 1634)		 Крал на Полска од 1632
Син на Сигисмунд III Васа и Ана Австриска
Избран од Седумте Болјари, никогаш не го презел тронот
Претенденти на тронот: Лажен Димитриј II (до 21 декември 1610), Лажен Димитриј III (јули 1611 – мај 1612)		 Васа

Романови, 1613–1917[уреди | уреди извор]

Смутното време завршило со изборот на Михаил Романов за Цар во 1613. Михаил официјално владеел како Цар, иако вистинската власт првично ја држел неговиот татко, Патријархот Филарет (кој починал во 1633). Сепак, потомците на Михаил ќе владеат со Русија, прво како Цареви, а подоцна како Императори, сè до Руската револуција во 1917. Петар Велики (кој владеел од 1682–1725), внук на Михаил Романов, ја реорганизирал руската држава, и ја воспоставил Руската Империја во 1721.

Цареви на Русија[уреди | уреди извор]

Име
 Животен век
 Стапил
 Отстапил
 Белешки
 Династија
 Слика
Михаил
  • Михаил Фёдорович
 12 јули 1596
–
12 јули 1645		 26 јули 1613 12 јули 1645 Основач на династијата Романови
Внук на Фјодор I
Совладетел: Патријархот Филарет (1619–1633)		 Романови
Алексеј
  • Тивкиот
  • Алексей Михайлович (Алексей Тишайший)
 9 мај 1629
–
29 јануари 1676		 12 јули 1645 29 јануари 1676 Син на Михаил и Евдокија Стрешнева Романови
Фјодор III
  • Фёдор III Алексеевич
 9 јуни 1661
–
7 мај 1682		 29 јануари 1676 7 мај 1682 Син на Алексеј и Марија Милославскаја Романови
Иван V
  • Иван V Алексеевич
 6 септември 1666
–
8 февруари 1696		 7 мај 1682 8 февруари 1696 Син на Алексеј и Марија Милославскаја
Помлад брат на Фјодор III и Софија
Постар полубрат на Петар I
Совладетел: Петар I
Регент: царевна Софија (8 јуни 1682 – 17 септември 1689)		 Романови
Петар I
  • Пётр I Алексеевич
 9 јуни 1672
–
8 февруари 1725		 7 мај 1682 2 ноември 1721 Син на Алексеј и Наталија Наришкина
Помлад полубрат на Фјодор III
Совладетел: Иван V (7 мај 1682 – 8 февруари 1696)
Регент: царица Наталија (7 мај – 2 јуни 1682), царевна Софија (8 јуни 1682 – 17 септември 1689)		 Романови

Императори на Русија[уреди | уреди извор]

Име
 Животен век
 Стапил
 Отстапил
 Белешки
 Династија
 Слика
Петар I
  • Велики
  • Пётр I Алексеевич (Пётр Великий)
 9 јуни 1672
–
8 февруари 1725		 2 ноември 1721 8 февруари 1725 Син на Алексеј и Наталија Наришкина
Помлад полубрат на Фјодор III, Софија и Иван V
Се смета за еден од најголемите руски монарси		 Романови
Катерина I
  • Екатерина I Алексеевна
 15 април 1684
–
17 мај 1727		 8 февруари 1725 17 мај 1727 Втора жена на Петар I Скавронски;
Романови (со брак)
Петар II
  • Пётр II Алексеевич
 23 октомври 1715
–
30 јануари 1730		 18 мај 1727 30 јануари 1730 Внук на Петар I од убиениот царевич Алексеј Петрович
Последниот директен машки потомок од лозата на Романови		 Романови
Ана
  • Анна Иоанновна
 7 февруари 1693
–
28 октомври 1740		 13 февруари 1730 28 октомври 1740 Ќерка на Иван V и Параскева Салтикова Романови
Иван VI
  • Иван VI Антонович
 23 август 1740
–
16 јули 1764		 28 октомври 1740 6 декември 1741 Правнук на Иван V
Симнат од тронот како бебе, затворен и подоцна убиен
Регенти: Е. Ј. фон Бирон (до 20 ноември 1740), Ана Леополдовна (од 20 ноември 1740)		 Брауншвајг-Беверн
Елисавета
  • Елизавета Петровна
 29 декември 1709
–
5 јануари 1762		 6 декември 1741 5 јануари 1762 Ќерка на Петар I и Катерина I Романови
Петар III
  • Пётр III Фёдорович
 21 февруари 1728
–
17 јули 1762		 9 јануари 1762 9 јули 1762 Внук на Петар I
Внук на Елисавета
Симнат од тронот и потоа убиен		 Холштајн-Готорп-Романов
Катерина II
  • Велика
  • Екатерина II Алексеевна (Екатерина Великая)
 2 мај 1729
–
17 ноември 1796		 9 јули 1762 17 ноември 1796 Жена на Петар III Аскани; Холштајн-Готорп-Романов (со брак)
Павле I
  • Павел I Петрович
 1 октомври 1754
–
23 март 1801		 17 ноември 1796 23 март 1801 Син на Петар III и Катерина II
Убиен		 Холштајн-Готорп-Романов
Александар I
  • Благословен
  • Александр I Павлович (Александр Благословенный)
 23 декември 1777
–
1 декември 1825		 23 март 1801 1 декември 1825 Син на Павле I и Марија Фјодоровна
Првиот император од династијата Романов кој станал Цар на Полска и Велик кнез на Финска		 Холштајн-Готорп-Романов
Константин (оспоруван)
  • Константин Павлович
 27 април 1779
–
27 јуни 1831		 1 декември 1825 26 декември 1825 Син на Павле I и Марија Фјодоровна
Помлад брат на Александар I и претпоставен престолонаследник
Тајно абдицирал во 1823, прогласен за император во 1825, по што повторно абдицирал)		 Холштајн-Готорп-Романов
Николај I
  • Николай I Павлович
 6 јули 1796
–
2 март 1855		 26 декември 1825 2 март 1855 Син на Павле I и Марија Фјодоровна
Помлад брат на Александар I и Константин		 Холштајн-Готорп-Романов
Александар II
  • Ослободител
  • Александр II Николаевич (Александр Освободитель)
 29 април 1818
–
13 март 1881		 2 март 1855 13 март 1881 Син на Николај I и Александра Фјодоровна
Внук на Александар I
Убиен		 Холштајн-Готорп-Романов
Александар III
  • Миротворец
  • Александр III Александрович (Александр Миротворец)
 10 март 1845
–
1 ноември 1894		 13 март 1881 1 ноември 1894 Син на Александар II и Марија Александровна Холштајн-Готорп-Романов
Николај II
  • Николай II Александрович
 18 мај 1868
–
17 јули 1918		 1 ноември 1894 15 март 1917 Син на Александар III и Марија Фјодоровна
Абдицирал од тронот за време на Февруарската револуција
Убиен од Болшевиците		 Холштајн-Готорп-Романов

Видете Список на руски водачи како продолжение на оваа листа.

Претенденти[уреди | уреди извор]

Видете Титуларен Император на Русија за список на кандидати.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Список_на_руски_владетели&oldid=4857242“