Карловце
Карловце | |
Поглед на главниот дел од селото Карловце | |
Координати 42°15′52″N 21°52′40″E / 42.26444° СГШ; 21.87778° ИГД | |
Регион | Североисточен |
Општина | Старо Нагоричане |
Област | Козјачија |
Население | 5 жит. (поп. 2021)[1]
|
Пошт. бр. | 1302 |
Повик. бр. | 031 |
Шифра на КО | 17045 |
Надм. вис. | 405 м |
Карловце на општинската карта Атарот на Карловце во рамките на општината | |
Карловце на Ризницата |
Карловце — село во Општина Старо Нагоричане, во областа Козјачија, во околината на градот Куманово.
Географија и местоположба
[уреди | уреди извор]Населбата се наоѓа во областа Козјачија, во северниот дел на територијата на Општина Старо Нагоричане, од левата страна на реката Пчиња. Селото е раштркано и има ридски карактер, чии маала се издигаат на надморска височина околу 405 метри.[2] Од градот Куманово селото е оддалечено 30 километри.[2]
Селото се наоѓа мала висорамнина, лево и десно од долината на реката Бистрица, притока на Пчиња.[3]
Атарот е мошне мал и зафаќа површина од само 2,8 км2. На него обработливото земјиште зафаќа површина од 132 хектари, на пасиштата отпаѓаат 110 хектари, а на шумите само 29 хектари.[2]
Карловце е село од разбиен тип. Десно од Бистрица се маалата Тодоровци (3 к.) и Ќелинци (2 к.), додека лево од неа се маалата Ридарци (6 к.) и Стојановци (3 к.).[3]
Историја
[уреди | уреди извор]На атарот на Карловце нема остатоци на старини. Населбата спаѓа во релативно младите села во Кумановско. Основачи биле две домаќинства од кои потекнуваат денешните родови, Ќелинци и Стојановци, кои се доселиле од негде, веројатно во првата половина на XIX век.[3]
Карловце најпрвин се наоѓало во дното на долината на Бистрица, месноста Грашиште. Таму се наоѓало до 1870 година. Потоа, жителите се поделиле на маала.[3]
Во XIX век, Карловце било христијанско село во рамките на Кумановската каза на Отоманското Царство.
До 1912 година, селото било подложни на грабежи од Арбанаси од селата Мутилово и Бугариња од Прешевско. Најчесто краделе волови и овци.[3]
Стопанство
[уреди | уреди извор]Селото има полјоделско-сточарска функција.[2]
Поради лошите услови во селото, неговите жители честопати оделе на печалба. Во текот на отоманскиот период, оделе во Романија и Бугарија како пекари и ѕидари. Во текот на двете светски војни оделе во Србија, а по завршувањето на Втората светска војна се одело во Германија.[3]
Население
[уреди | уреди извор]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 година, во селото Карловце имало 126 жители.[4] По податоците на секретарот на Бугарската егзархија, Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Карловце имало 120 жители.[5]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 25 до 50 Македонци.[6]
Карловце е мала населба, која што во 1961 година броела 77 жители, а во 1994 година само 16 жители, македонско население.[2]
Според пописот од 2002 година, во селото Карловце имало 11 жители, сите Македонци.[7]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 5 жители, од кои 4 Македонци и 1 лице без податоци.[8]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Население | 126 | 120 | 127 | 78 | 77 | 66 | 34 | 18 | 16 | 11 | 5 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[9]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[10]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[11]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]
Родови
[уреди | уреди извор]Малобројното население на Карловце потекнува од предоците на доселените. Родови се: Ќелинци (2 к.) и Стојановци (2 к.), слават Свети Никола; Тодоровци (3 к.), слават Свети Никола, со потекло од селото Бајловце, го знаат следното родословие: Ѓоргија (жив на 70 г. во 1970 година) Илија-Каравил, кој се доселил; Раманчани (4 к.), слават Свети Архангел, доселени во 1912 г. од селото Рамно; Иванковчани (2 к.), слават Свети Архангел, доселени помеѓу двете светски војни од Иванковци во Горна Пчиња.[3]
Самоуправа и политика
[уреди | уреди извор]Селото влегува во рамките на Општина Старо Нагоричане, една од малкуте општини кои не биле изменети со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Старо Нагоричане.
Во периодот 1950-1952, селото било дел од некогашната општина Жегљане, во која влегувале селата Жегљане, Карловце, Кокино, Коинце и Степанце.
Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната општина Жегљане, во која покрај селото Карловце се наоѓале и селата Враготурце, Врачевце, Драгоманце, Жегљане, Коинце, Кокино, Малотино, М’гленце, Пелинце, Пузајка и Степанце.
Во периодот 1955-1965, селото се наоѓало во некогашната општина Старо Нагоричане.
Иселеништво
[уреди | уреди извор]Родот Гарејци (4 к.) се иселил во соседното Степанце. Во поново време, иселувањата биле кон градот Куманово.[3]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 148. Посетено на 17 април 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Трифуноски, Јован (1974). Кумановска област. Скопје.
|access-date=
бара|url=
(help) - ↑ Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 216.
- ↑ D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 128-129.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 20 март 2017.
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.