Тодорич

Координати: 41°17.0′N 23°5.0′E / 41.2833° СГШ; 23.0833° ИГД / 41.2833; 23.0833
Од Википедија — слободната енциклопедија
Тодорич
Θεοδωρίτσι
Тодорич is located in Грција
Тодорич
Тодорич
Местоположба во областа
Тодорич во рамките на Синтика (општина)
Тодорич
Местоположба на Тодорич во Серскиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 41°17.0′N 23°5.0′E / 41.2833° СГШ; 23.0833° ИГД / 41.2833; 23.0833
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругСерски
ОпштинаСинтика
Општ. единицаБеласица
Надм. вис.&10000000000000240000000240 м
Население
 • Вкупноиселено
Часовен појасEET (UTC+2)
 • Лете (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Тодорич или Тодорци (грчки: Θεοδωρίτσι, Теодорици) — поранешно село во Валовишко, Егејска Македонија, на територијата на денешната општина Синтика на Серскиот округ, Грција. Било населено со Македонци и Турци.[1]

Географија[уреди | уреди извор]

Селото се наоѓало на јужните падини на Беласица. Лежело источно од Горно Порој, над селото Џума Маала, на реката Месала.

Историја[уреди | уреди извор]

Во Отоманското Царство[уреди | уреди извор]

Во XIX век Тодорич било село во Демирхисарската каза на Серскиот санџак. Според Стефан Верковиќ во 1872 г. сопственикот (спахија) на селото Бекир-бег од Валовишта долго ги измачувал сите немуслимани во врска со неосновани сомнежи за убиството на еден муслиман.[2]

Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Тодоруч (Todorutch) било село со 63 домаќинства на 100 жители муслимани и 70 Македонци.[3][4]

Во 1891 г. Георги Стрезов напишал за селото:

Тодорич, на 12 час од Липош; местено е исто во подножјето на Беласица. Селаните се занимаваат со истиот занает како во горното село.[5] Немаат ни црква, ни училиште. 30 турски куќи и 10 македонски.[6][7]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г. Тодорич броело 180 жители Македонци христијани и 220 турци.[3][8]

Целото христијанско население на селото било под врховенството на Бугарската егзархија. По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во селото (Todoritch) живееле 200 Македонци, сите под Егзархијата.[3][9] Во 1906 г. селото имало 40 куќи.[10]

Во Грција[уреди | уреди извор]

За време на Првата балканска војна селото е окупирано од Бугарија, но по Втората балканска војна во 1913 г. е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Истата година населението броело 366 жители, но во 1920 г. имало само 64 лица, веројатно бидејќи настрадало во Првата светска војна.[1] Во 1924 г. Турците се иселени во Турција по сила на Лозанскиот договор, а Македонците под притисок на власта се иселиле во Бугарија.[1] На нивно место се доведени грчки колонисти. На пописот од 1928 г. Тодорич е претставено како наполно дојденско село со 112 жители (28 семејства).[11]

На пописот во 1940 г. населението речиси се удвоило со 233 жители. Бугарската статистика од 1941 г. го бележи со 176 лица.[1] За време на Граѓанската војна населението е повлечено во полските села, а по војната на селаните не им било дозволено да се вратат во Тодорич. За нив власта изградила сосем ново село малку северно од Џума Маала, наречено Неохори (во превод Ново Село), каде воедно биле сместени и жителите на соседното село Липош.[1]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 209. ISBN 9989-9819-6-5.
  2. Райкова, Ана. Стефан Веркович и българите. Доклади до сръбското правителство (1868-1875), София, 1978, с. 199-204.
  3. 3,0 3,1 3,2 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  4. Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 136–137. ISBN 954-8187-21-3.
  5. Липош.
  6. Нарекувајќи ги „Бугари“ под влијание на бугарската пропаганда.
  7. Стрезов, Георги (1891). „Два санджака отъ Источна Македония“ (PDF). Периодическо списание на Българското книжовно дружество въ Средѣцъ. Средѣцъ: Държавна печатница. Година Седма (XXXVI): 859.
  8. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 185. ISBN 954430424X.
  9. Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 188–189.
  10. Из „Рапорт за въвеждането и състоянието на учебното дело през учебната 1905 - 1906 г. в гр. Горни Порой, Демирхисарско“. – В: Извори за българската етнография, том 3: Етнография на Македония. Материали из архивното наследство. София: Македонски научен институт, Етнографски институт с музей, Академично издателство „Проф. Марин Дринов“. 1998. стр. 73.
  11. Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012