Ан-Луј Жироде

Од Википедија — слободната енциклопедија
Ан-Луј Жироде-Триозон
Anne-Louis Girodet-Trioson
Автопортрет, 1790, Ермитаж
Роден(а)Ан-Луј Жироде
29 јануари 1767(1767-01-29)
Монтаржи, Франција
Починал(а)9 декември 1824(1824-12-09) (возр. 57)
Париз, France
ПочивалиштеГробишта Пер Лашез
Познат(а) поСликарство
ПравецКласицизам, романтизам

Ан-Луј Жироде де Руси-Триозон познат и како Ан-Луј Жироде или едноставно Жироде (29 јануари 1767 – 9 декември 1824)[1] - француски сликар и ученик на Жак-Луј Давид, кој учествувал во раното романтично движење со вклучување на елементи на еротизам во неговите слики. Жироде е запаметен по неговиот прецизен и јасен стил и по неговите слики на членови на семејството Наполеон.

Рана кариера[уреди | уреди извор]

Жироде е роден во Монтаржи. И двајцата негови родители починале кога тој бил млад. Грижата за неговото наследство и образование паднала на неговиот старател, истакнатиот лекар Беноа-Франсоа Триозон, „лекар за дами“ („médecin-de-mesdames“), кој подоцна го посвоил. Двајцата останале блиски во текот на нивниот живот и Жироде го зел презимето Триозон во 1812 година.[1] Прво студирал архитектура и продолжил со воена кариера.[2] Се префрлил на сликарство кај учител по име Ликен, а потоа влегол во школата на Жак-Луј Давид. На 22-годишна возраст успешно се натпреварувал за наградата на Рим со слика на Приказната за Јосиф и неговите браќа.[2][3] Од 1789 до 1793 година живеел во Италија и додека бил во Рим ги насликал неговите Хипократ ги одбива подароците на Артаксеркс и Заспаниот Ендимион (сега во Лувр , дело кое му донело големо признание во Салонот од 1793 година и му ја обезбедило репутацијата како водечки сликар на француската школа.

Сцена на потопот (Une scène du déluge), 1806 година, Лувр, Париз
Заспаниот Ендимион (Le Sommeil d'Endymion или Effet de lune), 1791 година, Лувр

Откако се вратил во Франција, Жироде насликал многу портрети, вклучувајќи и некои од членовите на семејството Бонапарт. Во 1806 година, во конкуренција со Сабините на Давид, тој ја изложил својата Сцена од потопот (Лувр), која ја добила десетгодишната награда.[1] Во 1808 година ги насликал продуцираше Reddition de Vienne и Atala au tombeau, дело кое освои огромна популарност, со својот среќен избор на тема. – Романот Атала на Франсоа-Рене де Шатобријан, првпат објавен во 1801 година – и неговото извонредно отстапување од театралноста на вообичаениот начин на Жироде. Тој ќе се врати на својот театарски стил во La Révolte du Caire (1810).

Подоцнежен живот[уреди | уреди извор]

Автопортрет од 1824 година, Уметнички музеј во Орлеан
Погребот на Атала (Funérailles d'Atala или Atala au tombeau), 1808 година, Лувр

Жироде бил член на Академијата за сликарство и на Францускиот институт, витез од редот на Свети Михаил и витез на Легијата на честа.[1] Помеѓу неговите ученици беа Иасинт Обри-Леконт, Огист ван ден Берге Помладиот, Франсоа Едуар Бертен, Анжелик Бује, Александр-Мари Колен, Мари Филип Купен де ла Купери, Анри Декен, Пол-Емил Детуш, Ашил Девериа, Ежен Девериа, Едм Дибуржал, Жозеф Фердинан Ланкренон, Антонен Мари Моан, Жан Жак Франсоа Монантеј, Анри Бонавантир Моние, Розали Реноден, Јохан Хајнрих Рихтер, Франсоа Едм Рикоа, Жозеф Никола Робер-Флери и Филип Жак ван Бре.[4]

Во неговите четириесетти години, заради неговата навика да работи ноќе и други претерувања неговата конституција ослабнала. Во Салонот од 1812 година ја изложил само Главата на Богородица (Tête de Vierge), во 1819 година Пигмалион и Галатеја покажала дополнителен пад на неговата снага. Во 1824 година, во годината кога ги изработил портретите на Кателино и Боншан, Жироде починал на 9 декември во Париз.[5] На продажбата на неговите дела по неговата смрт, некои од неговите цртежи постигнале огромни цени.[1]

Гробот во Пер Лашез

Постхумно објавени дела[уреди | уреди извор]

Биста на сликарот (1827) од Жан-Батист Роман, Лувр

Жироде создал огромно количество илустрации, меѓу кои може да се наведат оние за изданијата на Дидо на делата на Вергилиј (1798) и Расин (1801–1805). Педесет и четири негови дизајни за делата на античкиот грчки поет Анакреонт биле изгравирани од М. Шатијон. Жиродет користел голем дел од своето време на книжевни состави. Неговата песна Сликарот (Le Peintre), заедно со лошите имитации на класичните поети и есеи за Генијот (Le Génie) и Благодарност (La Grâce), биле објавени постхумно во 1829 година, со биографска белешка од неговиот пријател Купен де ла Купери Делеклиз, во неговиот Луј Давид и неговото време, исто така има краток опис на животот на Жироде.[1][5]

Анализа на делата[уреди | уреди извор]

Жироде бил обучен во неокласичниот стил на неговиот учител Жак-Луј Давид, што се гледа во неговиот третман на машкото голо тело и неговото користење на модели од ренесансната и класичната антика. Сепак, на неколку начини отстапувал од овој стил. Особеностите кои ја означуваат позицијата на Жироде како предвесник на романтичното движење се веќе очигледни во неговиот Заспаниот Ендимион (1791 година, исто таканаречен Effet de lune или „Ефект на Месечина“). Иако темата и позата се инспирирани од класичните претходници, дифузното осветлување на Жироде е повеќе театрално и атмосферско. Вреди да се забележи и андрогиниот приказ на заспаниот овчар Ендимион.[6] Овие рани романтични ефекти биле уште позабележителни во неговиот Осијан (Ossian), изложен во 1802 година. Жироде ги прикажува неодамна убиените војници на Наполеон кои биле пречекани во Валхала од измислениот бард Осијан. Сликата е впечатлива поради вклучувањето на фосфоресцентни метеори, пареа сјајност и спектрални протагонисти.[7]

Истиот спој на класични и романтични елементи се забележуваат во Жиродеовите Данаја (1799) и Четири сезони (Quatre Saisons), направени за кралот на Шпанија (повторени за Компиењ), и се покажува во многу мала мера во неговата Фингал (збирка Лојхтенберг, Санкт Петербург) направена за Наполеон во 1802 година. Жироде може да се види овде како ги комбинира аспектите на неговата класична обука и традиционалното образование со нови литературни трендови, популарни научни погледи и целосен интерес за чудното и бизарното. На овој начин неговото дело го најавува подемот на романтичната естетика која ги цени индивидуалноста, изразот и имагинацијата над придржувањето кон класичните академски претходници.

Галерија[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Long, George. (1851) The Supplement to the Penny Cyclopædia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge, C. Knight.
  2. ↑ 2,0 2,1 Polet, Jean-Claude. (1992) Patrimoine littéraire européen, De Boeck Université. 730 pages. ISBN 2-8041-1526-7.
  3. ↑ Heck, Johann Georg. (1860) Iconographic Encyclopaedia of Science, D. Appleton and company.
  4. ↑ Anne Louis Girodet-Trioson in the RKD
  5. ↑ 5,0 5,1  Една или повеќе речениците пред наводов вклучуват текст од дело кое сега е во јавна сопственост: Chisholm, Hugh, уред. (1911). „Girodet de Roussy, Anne Louis“ . Encyclopædia Britannica. 12 (11. изд.). Cambridge University Press. стр. 48.CS1-одржување: ref=harv (link)
  6. ↑ Smalls, James (1996). „Making Trouble for Art History: The Queer Case of Girodet“. Art Journal. 55 (4): 20–27. doi:10.2307/777650. JSTOR 777650.
  7. ↑ O'Rourke, Stephanie (2018). „Girodet's Galvanized Bodies“. Art History. 41 (5): 868–893. doi:10.1111/1467-8365.12401. |hdl-access= бара |hdl= (help)

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Култура
Книжевност
Ајхендорф · Андерсен · А. ф. Арним · Б. ф. Арним · Бајрон · Барбо · Бернс · Бертранд · Блејк · Брајант · Брентано · Вордсворт · Гарет · Гете · Готје · браќа Грим · Дијас · Еленшлегер · Емерсон · Еркулано · Еспронседа · Жуковски · Зориља · Иго · Ирвинг · Китс · Клајст · Клер · Колриџ · Красињски · Купер · Ламартин · Лара · Леопарди · Лермонтов · Малчевски · Манцони · Маха · Браќа Миладиновци · Мисе · Мицкевич · Нервал · Новалис · Норвид · По · Пол · Прешерн · Прличев · Пушкин · Скот · Словацки · де Стал · Стендал · Тик · Уланд · Фосколо · Хајне · Хауф · Хелдерлин · Хоторн · Хофман · Шатобријан · Шваб · Шевченко · М. Шели · П.Б. Шели · Шилер
Музика
Теологија и
филозофија
Уметност
Архитектура
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Ан-Луј_Жироде&oldid=5048194“