Прејди на содржината

Оризари (Воденско)

Координати: 40°47.06′N 22°05.25′E / 40.78433° СГШ; 22.08750° ИГД / 40.78433; 22.08750
Од Википедија — слободната енциклопедија
Оризари
Ριζάρι
Поглед на Оризари
Поглед на Оризари
Оризари is located in Грција
Оризари
Оризари
Местоположба во областа
Оризари во рамките на Воден (општина)
Оризари
Местоположба на Оризари во општината Воден и областа Централна Македонија
Координати: 40°47.06′N 22°05.25′E / 40.78433° СГШ; 22.08750° ИГД / 40.78433; 22.08750
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругПостол
ОпштинаВоден
Општ. единицаВоден
Надм. вис.&1000000000000008000000080 м
Население (2011)[1]
 • Вкупно1.132
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)
Пошт. бр.590108
Повик. бр.23810
Рег. таб.ΕΕ

Оризари (грчки: Ριζάρι, Ризари) — село во Воденско, Егејска Македонија, денес во општината Воден на Постолскиот округ во Централна Македонија, Грција. Населението брои 382 жители (2011). Сè до 1924 г. било населено исклучиво со Македонци, а денес е мешано.[2]

Географија и местоположба

[уреди | уреди извор]

Селото се наоѓа во западниот дел на Солунското Поле, 7 км јужно од градот Воден. крај главниот пат од Воден за Солун. Лежи на надморска височина од 80 м, атарот зафаќа 13 км2 исклучително продуктивно земјиште кое се користи претежно за овоштарство.

Улица во Оризари

На крајот на XIX век Оризари било чисто македонско село во Воденската каза. Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ свели дека во 1873 г. Оризаре (Orizaré) имало 35 куќи со вкупно 160 жители Македонци.[3][4] Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. бележи 210 Македонци[3][5] и 90 Роми[2]

Целото население на селото било под врховенството на Цариградската патријаршија. Според податоците на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. Оризари (Orizari) имало 128 Македонци[3] под патријаршијата и работело грчко училиште.[6]

Во септември 1910 г. селото настрадало при разоружувачката акдија на младотурците. На селаните им биле одземени 8 пушки „Гра“, шестмина се уапсени и одведени во Вртикоп, а на месната учителка ѝ било забрането да предава доколку не сака да зема државна плата.[7]

Во Првата балканска војна селото го окупирала грчка војска, која вршела грабежи и други ѕверства врз месното население.[8] Со Букурешкиот договор во 1913 г. Оризари станало дел од грчката држава, кога населението броело 148 жители.[2] Во патописниот попис од 1917-18 г. Боривое Милоевиќ забележал 20 македонски и 5 ромски куќи.[2] Дел од македонското население се иселило, по што на негово место во 1924 г. се доселени 172 Грци од Понд и Кавказ, менувајќи го етничкиот состав[2]. Доселувањето на бегалци од тие краишта продолжило, па во 1928 г. во Оризарион се заведени 492 жители од мешано потекло, од кои 59 бегалски семејства со 247 члена.[9] Во 1940 г. се евидентирани 753 луѓе, од кои 253 Македонци и 500 доселеници.[2]

Во Втората светска војна Оризари е окупирано од Бугарите и воспоставена е општинска власт.[10] Селото прилично настрадало во оваа, како и во Граѓанската војна, но и покрај загубите во 1951 г. населението броело 842 жители.

Население

[уреди | уреди извор]

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 753 842 973 1000 1150 1212 1129 1132
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Самоуправа и политика

[уреди | уреди извор]

Селото припаѓа на општинската единица Воден со седиште во истоимениот град, која припаѓа на поголемата општина Воден, во округот Постол. Воедно, селото е дел од општинскиот оддел Оризари, во кој тоа е единствено населено место.

Стопанство

[уреди | уреди извор]

Оризари важи за мошне богато село бидејќи произведува големи количества на праски, јаболка и круши[2] како и киви. Ова се должи на фактот што селото е сместено сред поле, и речи иселото земјиште наоколу се наводнува.

  1. „Попис на населението од 2011 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Симовски, Тодор (1998). Населените места во Егејска Македонија : географски, етнички и стопански одлики. I дел. Скопје: Институт за национална историја. стр. 53.
  3. 3,0 3,1 3,2 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  4. Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г., Македонски научен институт, София, 1995, стр. 158-159.
  5. Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 149.
  6. Brancoff, D.M. La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris, 1905, pp. 190-191.
  7. Дебърски глас, година 2, брой 22, 18 септември 1910, стр. 4.
  8. Даскалов, Георги, Българите в Егейска Македония, София 1996, с. 104, 113.
  9. „Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928“. Архивирано од изворникот 20 јуни 2012. Посетено на 20 јуни 2012.
  10. Мичев, Добрин. Българското национално дело в Югозападна Македония (1941 – 1944 г.)