Бразда (Салаково)

Од Википедија — слободната енциклопедија
Поглед на Салаковска Планина од месноста Бразда (Салаково)

Бразда или Салаково — месност, односно превој на Салакова Планина - Караџица, кој воедно претставува и вододелница помеѓу долините на Маркова и Кадина Река. Претставува зарамнет преслап кој се наоѓа на надморска височина од 1611, 1622 и 1638 метри заграден од Драчевски Рид висок 1951, 1939, 1947, 1979 на југозапад и возвишението-врвот Каљаја висок 1710 метри на североисток.

Крали Марко прокопува бразда[уреди | уреди извор]

Месноста Салаково се наоѓа на левиот брег на Салаковска Река на која во оваа месност по вештачки пат е прокопан јаз (бразда), по кој дел од водите се влеваат во долината на Маркова Река, додека остантите води по природното течение продолжуваат да течат и се влеваат во Кадина Река. Името Бразда оваа месност го добила според преданието во кое се вели дека Крали Марко[1], како и на други места, така и тука со својата сабја тој процепувал карпи и планини и ја пропуштал водата. Според тоа предание, порано, всушност, водите на езерото (Салаковски Езера) истекувале преку Кадина Река во велешкиот Вардар, бидејќи издигнатата карпа им пречела да истечат во Скопско[2]. Бидејќи му била потребна водата во изградбата на Марковиот манастир, тој ја процепил височината, направил преграда каде што истекувала водата во Кадина Река и дел од водата пуштил да тече во спротивен правец во Скопско[2].

Збегот Салаково[уреди | уреди извор]

Според преданија кои се пренесувале од колено на колено меѓу жителите на Драчево, а кои сè уште се живи и присутни помеѓу мештаните и сточарите од Црн Врв во оваа месност[3], во месноста Салаково во минатото живееле најстарите драчевски семејства кои потоа се вратиле и го обновиле Драчево на денешното место. Најверојатно спза време на турските зулуми по повлекувањето на австриската војска и задушувањето на Каропошевото востание, поголем дел на жителите на тогашното село Драчево избегале и се засолниле во месноста Салаково, во масивот на планната Караџица[4]. Тоа бил непристапен и шумовит предел идеален за засолнување на незаштитеното население. Дека тука најверојатно голем дел од месното население нашло засолниште зборува и називот на месноста Драчевска планина односно Драчевски Рид кој се издигнува веднаш на југозапад над самиот превој и месност Бразда (Салаково), која повторно, според преданијата, била користена за напаасување на стоката на драчевци во летниот период[4]. Во Салаково, драчевчани живееле засолнети скоро еден век, по што тие што преживеале повторно, во крајот на 18 и почетокот на 19 век, се вратиле во живеалиштата на нивните предци, заради што според усните народни преданија, Салаково е историско место за драчевчани, предел кој ги спасил од сигурна смрт и целосно истребување[4]. Родови доселени од селиштето Бразда-Салаково на Мокра Планина (Караџица) кои го возобновиле Драчево кон крајот на XVIII век се: Јаковчевци, Дашковци, Муровци, Кечовци, Серовци (името го добиле од потсмев), Трифуновци, Газиновци, Домазетовци, Крџовци, Манчовци, Арсовци, Штрковци[5]

Галерија[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Ф. Трифуноски, Јован (1958). „Слив Маркове Реке - антропогеографска проматрања“ (српски). Филозофски факултет Скопје. стр. 183.
  2. 2,0 2,1 Петров, Ѓорче (1896). превод: Марио Шаревски (уред.). Материјали по изучувањето на Македонија (2016. изд.). Скопје: Единствена Македонија. стр. 193. ISBN 978-608-245-113-8.
  3. Според кажување на сточар од с.Црн Врв, забележале Марио Шаревски и Зоран Тодоровски, на 19.06.2016
  4. 4,0 4,1 4,2 Малковски, Ѓорѓи (2007). Драчево од античко време до денес. Скопје: Месна заедница „Драчево“ - Драчево. стр. 42.
  5. Трифуноски Ф. Јован. „Слив Маркове Реке - антропогеографска проматрања“. Филозофски факултет Скопје, 1958. стр. 112