Ирак: Разлика помеѓу преработките

Република Ирак
Република Ирак; جمهورية العراق; Jumhūriyat Al-ʿIrāq (арапски); كۆماری عێراق; Komara Iraqê Неважечки јазичен код.
Знаме	Грб
	Гесло: الله أكبر (арапски); "Allahu Akbar" (транслитерација); "Господ е најголем"
	Химна: Mawtini (нов); Ardh Alforatain (претходен);
	Местоположба на Ирак
Главен град	Багдад; 33°20′N 44°26′E / 33.333° СГШ; 44.433° ИГД
Најголем град	главниот град
Службен јазик	арапски, курдски
Демоним	ирачанец
Уредување	федерална парламентарна република
Независност
Површина
Население
БДП (ПКМ)	проценка за 2009 г.
БДП (номинален)	проценка за 2009 г.
Валута	Ирачки динар (IQD)
Часовен појас	GMT+3 (UTC+3)
Се вози на	десно
НДД	.iq
Повик. бр.	964
4.	CIA World Factbook

Интерактивен преглед на историјата

[проверена преработка]

[непроверена преработка]

← Постаро уредување Поново уредување →

Избришана содржина Додадена содржина

НагледноВикитекст

Во редови

Преработка од 07:11, 9 февруари 2019

Ирак е држава во Западна Азија, односно на Блискиот Исток. Се граничи со Кувајт и Саудиска Арабија на југ, со Јордан на запад, со Сирија на северозапад, со Турција на север и со Иран на исток. Главен град е Багдад. Независна држава е од 1932 година, а беше монархија сè до 1958 година.

Населението на Ирак е етнички и верски хетерогено, иако исламот е најзастапена религија со 95%. Трите доминантни заедници се: Арапите шиити (околу 60% од населението), Арапите сунити (околу 20%) и Курдите (околу 15%).

По воената интервенција на САД врз Ирак од 2003 година соборен е дотогашниот режим на Садам Хусеин и Ирак од април 2003 до јули 2004 се наоѓаше под окупација на САД, Британија и нивните сојузници. На 28 јули 2004 власта ѝ е предадена на Привремената влада, иако странските сили продолжија да бидат присутни во земјата и ја имаа вистинската власт до 2011 година. Против окупацијата на западните сили предводени од САД активно се бореше одреден дел од населението на Ирак, а и по повлекувањето на западните сили предводени од САД продолжи бунтот против централната власт.

Ирак е земја која поседува големи резерви на нафта.

Етимологија

Арапското име العراق (al-ʿIrāq) е во употреба за државата уште од 6 век. Денес постојат неколку тези за потеклото на името. Според една теза, името е поврзано со сумерскиот град Урук.^[3]^[4] Според професорот Вилхелм Ејлерс, името Ирак во арапскиот јазик е преземено од персискиот збор erāq и значи „низина“.^[5]

Историја

Географија и клима

Ирак се наоѓа во Блискиот Исток и со 437.072 километри квадратни Ирак е 58 најголема држава во светот. На север Ирак се граничи со Турција, на запад со Сирија, Јордан и Саудиска Арабија, на југ со Кувајт и Саудиска Арабија, а на запад се граничи со Иран. На југозапад државата изглегува на Персискиот Залив. Ирак е втора земја во светот по резерви на нафта, веднаш за Саудиска Арабија.^[6]

Ирак е составен воглавно од пустина, но во близина на реките Тигар и Еуфрат има плодна почва погодна за земјоделство и сточарство. Северниот дел од државата воглавно е составен од планини, каде највисокиот врв има 3.611 метри, кој на картите нема име а локално се нарекува Чека Дар. На југ Ирак има мал брег кој има само 58 километри. Покрај брегот имало мочурливи површини, но истите биле исушени во 1990-те.

Климата во Ирак е пустинска, со сушни и ладни зими и суви, топли лета. Северниот дел има понекогаш нешто поладни периоди кога има и снег.

Политички систем

Административна поделба

Ирак е поделен на 19 покраини (арапски: محافظات, „мухафази“). Покраините потоа се делат на окрузи (кади), а тие пак, на подокрузи.

Анбар (الأنبار)
Багдад (بغداد)
Басра (البصرة)
Вавилон (بابل)
Васит (واسط)
Дохук (دهوك)
Ди Кар (ذي قار)
Дијала (ديالى)
Ербил (أربيل)
Кадисија (القادسية)
Карбала (كربلاء)
Киркук (التاميم)
Мајсан (ميسان)
Мутана (المثنى)
Наџаф (النجف)
Нинива (نينوى)
Саладин (صلاح الدين)
Сулејманија (السليمانية)
Халаџба (од 2014)

Ирачки Курдистан

Ирак од 2005 г. ја признава автономијата на регионот Ирачки Курдистан (Јужен Курдистан), чие подрачје навлегува во покраините Ербил, Дохук, Сулејманија и Халаџба. Непосредната власт врз извесни делови од регионот е сè уште предмет на спор помеѓу овие две управи.

Економија

Население, јазик и религија

Верници во Ирак

Муслимани			91,2 %
Језиди			2,0 %
Католици			3,0 %
Други			3,8 %

Култура

Наводи

↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име articles1.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Предлошка:Цитирана веб страница
↑ „Online Etymology Dictionary“. Etymonline.com. 1979-12-10. Посетено на 2009-03-23.
↑ John A. Halloran, Sumerian Lexicon, v.3.0 (2000)
↑ W. Eilers (1983), "Iran and Mesopotamia" in E. Yarshater, The Cambridge History of Iran, vol. 3, Cambridge: Cambridge University Press
↑ „US Department of Energy Information Administration“.

Поврзано

Надворешни врски

„Ирак“ на Ризницата ^?

Национален медиски центар
Претседател на Ирак
Ирачкиот кабинет (арапски)
Ирачки парламент
Шефот на државата и кабинетот
„Светска книга на факти“ на ЦИА — запис за „Ирак“ (англиски)
Ирак на Curlie (англиски)

[articles1-1] Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име articles1.

[imf2-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Предлошка:Цитирана веб страница

[3] „Online Etymology Dictionary“. Etymonline.com. 1979-12-10. Посетено на 2009-03-23.

[4] John A. Halloran, Sumerian Lexicon, v.3.0 (2000)

[5] W. Eilers (1983), "Iran and Mesopotamia" in E. Yarshater, The Cambridge History of Iran, vol. 3, Cambridge: Cambridge University Press

[6] „US Department of Energy Information Administration“.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Ред 1: / Ред 1: @@
 {{Инфокутија за држава
-|native_name = <span style="line-height:1.33em;">{{lang|ar|جمهورية العراق}}<br /> ''Jumhūriyat Al-ʿIrāq'' {{ar icon}}<br /> كۆماری عێراق<br /> Komara Iraqê<ref name="articles1"/> {{ku icon}}</span>
+|native_name = <span style="line-height:1.33em;">{{lang|ar|جمهورية العراق}}<br /> ''Jumhūriyat Al-ʿIrāq'' {{ar icon}}<br /> كۆماری عێراق<br /> Komara Iraqê<ref name="articles1"/> {{ku icon}}
 |conventional_long_name = <span style="line-
 height:1.33em;">Република Ирак</span>