1230-ти
| < 1220-ти | 1230-ти | 1240-ти > | |||||||
| 1230 | 1231 | 1232 | 1233 | 1234 | 1235 | 1236 | 1237 | 1238 | 1239 |
1230-ти — деценија според јулијанскиот календар кој започнала на 1 јануари 1230 година и завршила на 31 декември 1239 година.
Настани[уреди | уреди извор]
1230[уреди | уреди извор]
- 9 март - Битка кај Клокотница: Бугарскиот цар Иван Асен II го поразува Теодор Ангел Дука Комнин. По ова, Бугарија бргу ја проширила контролата врз повеќето територии на Теодор во Тракија, Македонија и Албанија. Латинското Војводство Филипопол и независното кнежевство на Алексиј Слав, исто така, биле припоени кон Бугарија[1].
- Пиринејски Полуостров - Битка кај Аланхе: Алфонсо IX Леонски го поразува Ибн Худ ел-Јамани. Овој успех го отвора патот до Бадахос[2].
- 10 август - Султанот на Селџуците, Кајкубад I, го поразува персискиот шах Џелал ед-Дин Менгуберди, завршувајќи го владеењето на Хорезмиската династија.
- Крај на владеењето на династија Сена во Бенгал.
- 24 септември - Кралство Леон и Кралство Галисија се обединуваат со кралствата на Кастиља и Толедо, на чело со Фердинанд III на Кастилски.
- Сундијата Кеита започнува да владее со Царство Мали (приближен датум).
- Во Западна Африка во село Сиби, Сундијата Кеита ги принудува Мандинките да дадат заклетва за верност.
- Создадена е „Кармина Бурана“.
- Создаден е „Болоњски псалтир“ (приближна дата).
- На власт во Тавантинсују доаѓа вториот познат Сапа Инка Синчи Рока, наследувајќи го Манко Капак.
- По враќањето на Фридрих II, папските трупи го напуштаат Неапол а царот склучува мир со Папа Григориј IX, повлекувајќи ја екскомуникацијата.
- На чело на Бохемија доаѓа Венцеслав III.
- Успенската катедрала во Киев е разрушена од земјотрес.
- За првпат се споменува градот Алтландсберг.
- За првпат се споменува градот Милберг (Бранденбург).
- Гетинген добива градски права.
- За првпат се споменува градот Мајнинген.
- Изграден е замокот во Хадли Фарм.
1231[уреди | уреди извор]
- 9 април - Жолтеникави облаци и прашина го задушуваат воздухот околу Хангџоу, Кина, што го замаглува небото и сонцето, а пожарот се распространува на југоисток од градот, кој продолжува да се шири и следниот ден. Борбата против пламенот оди тешко поради ограничената видливост. Кога пожарите биле изгасени, откриено е дека целата област од околу 10.000 куќи во југоисточниот дел на градот биле целосно уништени.
- Монголските војници ја преминале реката Јалу во Кореја.
- Освоен е градот Согут од страна на Ертугрул, татко на Осман I.
- Италија: Фридрих II ги издава т.н. Конституции од Мелфи, колекција на закони за Кралство Сицилија, како и указот од Салерно, кој го регулира користењето на медицината и одделувањето на професиите лекар и аптекар[3].
- Ливелин Велики започнува поход против норманските господари во Велс.
- Шпанија: Кралство Кастиља го освојува градот Кесада[2]
- За првпат се споменува градот Бад Либенверда.
- Ричард, првиот ерл од Корнвол се жени со Изабела Маршал.
1232[уреди | уреди извор]
- 8 април - Во Кина започнува опсада на престолнината Кајфенг против монголските сили.
- 30 мај - Свети Антун Падовански е канонизиран од Папа Григориј IX во Сполето, помалку по една година по неговата смрт[4].
- 15 јуни - Битка кај Ариди: Анри I Кипарски ги поразува силите на царот Фридрих II.
- 16 јули - Мухамед Ибн Јусуф Ибн Наср е избран за владетел на Архона. Тој се бунтува против владетелот на ел-Андалус, Ибн Худ ел-Џадами, и ја презема контролата над градот. На тој начин е поставена основата на Насридската династија.[2]
- Италија: Папа Григориј IX, поради револт од Рим, се засолнува во Анањи.
- Фридрих II го издава Statutum in favorem principum.
- Арман де Перигор станува Голем мајстор на витешкиот ред Темплари.
- Силите на Алмохадите го опколуваградот Сеута, каде што Абу Муса, бунтовничкиот брат на калифот, добил засолниште и поддршка од населението. Џенова им дава дел од својата флота на бунтовниците, кои успешно се спротивставуваат на силите на калифот[5] Последиците од овој револт се тројни: градот станува де факто независен од Алмохадите, но се потпира на италијанските поморски сили, а патот на транссахарската трговија започнува да се менува кон исток, поради локалните превирања.
- Првото издание на „Трипитака Кореана“ е уништено монголските сили.
1233[уреди | уреди извор]
- 26 февруари - Монголските сили успеваат да го освојат Кајфенг.
- Зима - Шпанија: по загубата на Трухиљо и Убеда, Ибн Худ ел-Џамади морал да побара примирје од кралот на Кастиља, Фердинанд III.
- Кастилските војници го опседнуваат муслиманскиот град Пењискола[6].
- Бунтовнчкиот град Сан Северо е освоен од Фридрих II.
- Елбург и Гендт ги добиваат своите градски права.
- Амадеј IV Савојски станува гроф од Савоја
- Папа Григориј IX им забранува на Евреите да вработуваат христијански слуги.
- Кардиналот Конрад напишал писмо во кое го истакнал ересот на папата во Босна.
- Започнува да се гради црквата Свети Павле во Цариград.
- Декември - Монголската опсадата на Caizhou започнува.
- Основана е медресата Мустансира во Багдад.
1234[уреди | уреди извор]
- Регионот каде живееле Мандените, кренале востание против Царство Сосо. Ова е почеток на процесот кој ќе доведе до подем на Царство Мали.
- По смртта на Кнут II Шведски, соборениот Ерик XI Шведски се враќа на престолот на Шведска.
- Папа Григориј IX повикува на Босанска крстоносна војна, и го заменува Поп Богомил со католичкиот доминикански германски епископ со име Јохан.
- Кралот Андреј II Унгарски се прогласува за бан на Босна, и покрај тоа што Матеј Нинослав бил законски наследник.
- Саншу II Португалски ги освојува градовите на Алжуштрел и Мертола[7].
- Основан е градот Итерзен.
- Основан е градот Штралзунд.
- Папата Грегориј IX го издава Decretales Gregorii IX.
1235[уреди | уреди извор]
- Основано е Господство Верле.
- Конахт е освоен од норманските сили предводени од Ричард де Бург.
- Општа инквизиција започнува во Франција.
- Византискиот цар Јован III Дука Ватац и бугарскиот цар Иван Асен II започнуваат опсада на престолнината на Латинското Царство, Цариград. Анџело Сандо успешно преговара за двегодишно примирје.
- Елизабета Унгарска е канонизирана за светица од Папа Григориј IX.
- веројатна дата - Основана е Ланкастерска Кралска Гимназија во Англија.
- приближна дата - Битка кај Кирина: Принцот Сундијата Кеита го поразува Царство Сосо.
- Папата му дава поддршка на Фридрих II во својот спор против синот Хенрик. Синот е поразен, затворен и однесен во Апулија.
- Во Шпанија, арагонскиот крал Јаков ги освојува Мајорка, Ибица и Менорка.
- На чело на унгарскиот престол застанува Бела IV.
- За првпат се споменува градот Фридланд (Бранденбург).
- За првпат се споменува градот Дебрецин.
- За првпат се споменува градот Ошерслебен.
- Градот Малхов добил градски права.
- За првпат се споменува градот Дебрецин.
1236[уреди | уреди извор]
- 14 јануари - Хенри III се оженува со Елеонора Прованска.
- 1 мај - Разија Султана е назначена за наследник на нејзиниот татко во Султанат Делхи.
- 6 мај - Умира Роџер Вендовер, бенедиктински монах и летописец во Сент Олбанс.
- 29 јуни - Кордоба е освоена од кастилските војници, како дел од Реконквистата на Пиринејскиот Полуостров[2]. Големата џамија е претворена во римокатоличка катедрала.
- 22 септември - Битката кај Соул: Литванците ги победуваат Ливонските браќа на мечот.
- Волшка Бугарија е освоена од страна на монголските сили на чело со Бату-кан.
- Турнир во Англија се претвора во битка помеѓу северните и јужните граѓани на кралството, но мирот е обновен од страна на папскиот легат[8].
- По поразот на Хенрик од својот татко, царот Фридрих II, во комуната повторно се создава Ломбардскиот Сојуз.
- Со помош на Фридрих II, Езелино III застанал како управител на градот Падова.
- Престанува регенството на Бланка Кастилска над својот син Луј IX Светиот.
- Плен добива градски права.
- Дутинхем добива градски права.
- Создавање на бугарската воена флота, по наредба на царот Иван Асен II. Во тоа време, Бугарија излегува на три мориња, па царот неминовно сметал дека му е потребен таков опфат за да може да се спротивстави на соседните непријатели, наредувајќи да се изградат 25 галии.
- 4 од 58 окрузи во Сичуан, Кина, се освоени во Сунг од страна на монголските сили, на чело со Огатај-кан.
- Во есента 1236 година, монголеките орди со околу 35.000 стрелци, ја преминале реката Волга и ја нападнале Волшка Бугарија. По една година тие успеале да ја заземат целата нејзина територија
1237[уреди | уреди извор]
- Томас II Савојски станува гроф Фландрија.
- Основан е градот Елблонг во рамките на Држава на Тевтонскиот Ред (денес Полска).
- Бату-кан со сила од околу 150.000 Монголци, Турци и Персијци ја продолжува инвазијата кон Русија и Европа.
- Гвалдо Тадино, Италија, е зафатен од голем пожар.
- Грофовија Артоа е основано во Франција.
- Болдвин II Цариградски станува цар на Латинското Царство.
- Конрад IV станува Крал на Германија.
- Ливонска крстоносна војна: По поразот во Битката кај Сауле, Ливонските браќа на мечот се апсорбираат во Тевтонскиот ред, како автономен Ливонски орден. .
- Битка кај Кортенова: Фридрих II го поразува Ломбардскиот Сојуз.
- Еден голем пожар уништува околу 30.000 станови во кинескиот главен град Хангџоу.
- Градот Кириц добива градски права.
- Градот Плоцк добива градски права.
- Епископот Ришки го изградил замокот Кројцбург.
1238[уреди | уреди извор]
- 4 март - Монголска инвазија на Русија - Битка кај реката Сит: Монголските Орди на Бату-хан ги поразуваат Русите, на чело со Јуриј II.
- 28 септември - Јаков I го освојува градот Валенсија од Маврите, кои се повлекуваат во Гранада.
- Седиштето на Патријархот од Аквилеја е префрлено во Удине.
- Симон V Монфорт се оженува за Елеонора Лестерска, сестра на Хенри III.
- Ливонскиот ред ја предава Северна Естонија на Данска.
- Монголските Орди освојуваат Москва, во тоа време мал град.
- Осветена е катедралата во Питерборо.
- Основачот на Насридската династија, Мухамед I, ја започнува изградбата на Алхамбра.
- Основан е Манастир Товадра во Бутан.
- За првпат се споменува градот Ошац.
- За првпат се споменува градот Лесниц.
- Ицехо добива градски права.
- Реновирена е црквата Сант Еусебио во Рим.
- Основано е Кралство Сухотај во Тајланд.
1239[уреди | уреди извор]
- 20 март - Папа Григориј IX го екскумуницира Фридрих II, Цар на Светото Римско Царство.
- ноември - Папа Григориј IX дава согласност за крстоносна војна против муслиманското кралство Мурсија[9]
- Фридрих II ја спроведува опсадата на Фаенца.
- Главната кула на Линколнската катедрала во Англија паѓа.
- Монголците го нападнале Тибет, уништавајќи будистички манастири.
- Уништен е градот Чернигов од страна на монголските сили, заедно со Тројскиот манастир.
- За првпат се споменува градот Тритау.
- За првпат се споменува градот Зичиујфалу.
- Перлеберг добива градски права.
- Николо Да Конти го публикува своето патешествие до Индија и Југоисточна Азија.
- Востаните предводено од популарниот проповедник Баба Ишак во Иконискиот Султанат.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Fine, John Van Antwerp (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. University of Michigan Press. стр. 125. ISBN 978-0-472-08260-5.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Peter Linehan (1999). David Abulafia (уред.). The New Cambridge Medieval History c.1198-c.1300. Chapter 21: Castile, Portugal and Navarre. Cambridge: Cambridge University Press. стр. 668–673. ISBN 0-521-36289-X.
- ↑ Rashdall, Hastings (1895). The Universities of Europe in the Middle Ages. Clarendon Press. стр. 85. Посетено на 20 November 2016.
- ↑ Dal-Gal, Niccolò (1907). „St. Anthony of Padua“. The Catholic Encyclopedia. 1. Robert Appleton Company. Посетено на 2011-06-13.
- ↑ Picard, Christophe (1997). La mer et les musulmans d'Occident VIIIe-XIIIe siècle. Paris: Presses Universitaires de France.
- ↑ Lourie, Elena (2004). Jews, Muslims, and Christians in and around the Crown of Aragon: essays in honour of Professor Elena Lourie. Brill. стр. 270. ISBN 90-04-12951-0. Архивирано од изворникот на 2016-12-22. Посетено на 2018-09-19.
- ↑ Picard, Christophe (2000). Le Portugal musulman (VIIIe-XIIIe siècle. L'Occident d'al-Andalus sous domination islamique. Paris: Maisonneuve & Larose. стр. 110. ISBN 2-7068-1398-9.
- ↑ Hey, David. Medieval South Yorkshire.
- ↑ de Epalza, Miguel (1999). Negotiating cultures: bilingual surrender treaties in Muslim-Crusader Spain under James the Conqueror. Brill. стр. 96. ISBN 90-04-11244-8.