Пагаруша

**Пагаруша**
	Пагаруша
	Поглед на селото Пагаруша;
	Пагаруша Местоположба на Пагаруша во Македонија Пагаруша на карта
Општина	Студеничани
Население	181 жит.; (поп. 2021)
Шифра на КО	25104
Надм. вис.	623 м
	Пагаруша на општинската карта ; Атарот на Пагаруша во рамките на општината
	Пагаруша на Ризницата

Пагаруша — село во Општина Студеничани, во областа Торбешија, во околината на градот Скопје. Во минатото селото било чисто македонско (христијани и муслимани).

Географија и местоположба

Пагаруша се наоѓа во областа Торбешија, во северозападниот дел на територијата на Општина Студеничани.

Историја

Во XIX век, селото е дел од нахијата Каршијак во Скопската каза во Отоманското Царство.

Според податоците на Васил К’нчов од 1900 година, селото имало 15 жители христијани (Македонци) и 380 жители муслимани (Македонци).^[2]

Население

Население во минатото

Година	Нас.	±%
1948	414	—
1953	416	+0.5%
1961	291	−30.0%
1971	277	−4.8%
1981	286	+3.2%

Година	Нас.	±%
1991	265	−7.3%
1994	239	−9.8%
2002	227	−5.0%
2021	181	−20.3%

Според опширните османлиски дефтери за населението на Скопската Каза од 1832/33 година, селото било мешано со христијанско и муслиманско население, каде имало 3 христијански^[3] и 33 муслимански^[4] домаќинства. На овој попис биле забележани 7 мажи христијани, без новороденчиња и 100 мажи муслимани со 12 новороденчиња. Се проценува дека селото во тој период имало 238 жители.

Стефан Верковиќ во 1857 година го забележува со 282 жители.^[5]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Пагаруша живееле 395 жители, од кои 15 Македонци^[6] христијани и 380 Македонци^[6] муслимани. Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Пагаруша имало 24Македонци^[6], под врховенството на Бугарската егзархија.

После Втората балканска војна, 1913 г. селото влегува во границите на Србија, како дел од Општина Горно Количани и има 540 жители.^[7]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 350 Македонци.^[8]

Според пописот од 2002 година, селото имало население од 227 жители, од кои 226 Турци и 1 Албанец.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живеел 181 жител, од кои 9 Албанци, 147 Турци и 25 лица без податоци.^[9]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	395	24	414	416	291	277	286	265	239	227	181

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]

Родови

Пагаруша е торбешко село.

Според истражувањата од 1950 година. Родови во селото биле:

Староседелци: Панчевци (1 к.) исламот го примиле од како се доселиле другите муслимански родови. За нив може да се слушне и името Алиовци.
Доселеници: Јуцовци со Селмановци и Оручовци (15 к.) доселени се од селото Жировница во Долна Река. Го знаат следното родословие: Заим (жив на 38 г. во 1950 година) Узеир-Зејнел-Јонуз-Реџеп, се доселил неговиот татко; Аџовци (12 к.) доселени се од Долна Река, мислат дека се од Жировница; Чалмовци (11 к.), Суљовци (7 к.), Зулковци (6 к.), Чумуровци (5 к.) и Османовци (3 к.) доселени се од Долна Река. Последните се продолжуваат само преку домазети.^[14]

Галерија

Поглед на селото Пагаруша
Глетка од селото
Глетка од селото

Иселеништво

Оџовци се иселиле од селото до 1950 година. Биле доселени од Долна Река. До 1950 година се иселиле од селото. Се населиле во Скопје (5 семејства) и во Турција (3 семејства). До 1950 година и голем број семејства од споменатите родови се иселиле од селото во Скопје (21 семејство) и во Турција (8 семејства). Други иселеници имало во Горно Лисиче, Долно Количани и во Љубош.^[14] Иселување од селото имало и после 1950 година.

Поврзано

Наводи

↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
↑ Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.209
↑ Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на христијанското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2021.
↑ Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на муслиманското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2020.
↑ Верковиќ, Стефан (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи. Санкт Петербург.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Македонците биле забележани како Бугари.
↑ Речник на местата во ослободената област Стара Србија по службени податоци. Белград: Мил. Ант. Вујиќ. 1914.
↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.^{[мртва врска]}
↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
↑ ^14,0 ^14,1 Трифуноски, Јован. Филозофски факултет-Скопје. Отсутно или празно |title= (help)

Надворешни врски

Сателитска снимка на Пагаруша на Карти на Гугл

Оваа статија за место во Македонија е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.

[Попис2021-1] „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.

[2] Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.209

[3] Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на христијанското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2021.

[4] Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на муслиманското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2020.

[5] Верковиќ, Стефан (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи. Санкт Петербург.

[FOOTNOTEМакедонците_биле_забележани_како_Бугари-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Македонците биле забележани како Бугари.

[7] Речник на местата во ослободената област Стара Србија по службени податоци. Белград: Мил. Ант. Вујиќ. 1914.

[8] „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.^{[мртва врска]}

[9] „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“

[К’нчов-10] К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900

[Бранков-11] Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.

[макстат-12] „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.

[макстат2-13] „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.

[:0-14] 14,0 ^14,1 Трифуноски, Јован. Филозофски факултет-Скопје. Отсутно или празно |title= (help)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]