Израелско-палестинска војна (2023)

Од Википедија — слободната енциклопедија
Израелско-палестинска војна (2023)
Дел од Арапско-израелски конфликт

  Појас Газа
  Израелски територии со присуство на палестински борци
  Евакуирани подрачја
  Обем на упадот на Хамас
Датум 7 октомври 2023 — денес
(6 месеци и 3 недели)
Место граница меѓу појасот Газа и Израел
Исход во тек
Завојувани страни
 Палестински територии  Израел
Команданти и водачи
Мохамед Деиф
Абу Обаида 		Ицхак Херцок
Бенјамин Нетанјаху
Јоав Галант
Херци Халеви
Коби Шабтај
Сила
40,000+ 529,500
Жртви и загуби
Според Мин. за здравство на појасот Газа:
15,207+ убиени (50 %+ граѓани),[5] 40,000 повредени[6] 		Според Израелското министерство за здравство:
1,335+ граѓани, војници и полицајци убиени,7,262+повредени[7]
17 Непалци заробени од Хамас, 7 Непалци повредени[8]
2 Тајланѓанци убиени, 11 заробени од Хамас, 8 повредени,[9][10]
1 индонезиски болничар убиен од Израел

На 7 октомври 2023 година, борци од терористичките организации Хамас и Палестинскиот исламски џихад извршиле моќен ракетен напад над Израел.[11][12][13] Во нападот во 6:45 часот загинале стотици жители, ранети илјадници и грабнати десетици.[14] Ова ја поттикнало израелската влада да прогласи воена состојба, додека пак Израелските одбранбени сили биле ставени во целосна борбена готовност.[15][16][17] Според информациите на Македонското министерство за надворешни работи, во Израел и Западниот Брег се наоѓале поголем број македонски државјани што побарале помош од Македонската амбасада во Тел Авив.[18]

Најмалку 2.200 ракети биле истрелани од појасот Газа, а борците на Хамас ја пробиле границата и го нападнале Израел. Најмалку 250 Израелци загинале.[19] Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху рекол дека Израел „се наоѓа во воена состојба“.[20][21][17][22][23] Палестинските борци навлегле во неколку кибуци во близина на појасот Газа, како и во израелскиот град Сдерот.[24] Израелските одбранбени сили убиле најмалку 256 Палестинци во вооружени борби и воздушни напади, вклучувајќи граѓани и 20 деца.[25][26] Израелски граѓани и војници биле земени како заложници од страна на палестински борци.[27] Од почетокот на палестинското напредување имало сведоштва за бројни случаи на насилство врз израелски жени и колење на израелски граѓани.[28][29]

Земјите од Северна Америка и повеќето европски земји ја осудиле палестинската страна за насилството и ја нарекле употребената тактика тероризам.[30][31] Некои арапски и муслимански земји ја обвиниле израелската „окупација“ за заострувањето, иако Израел ја прекинал окупацијата на појасот Газа 18 години претходно, повлекувајќи ги сите свои војници во 2005 година.[32][33]

Заднина[уреди | уреди извор]

Нападот е еден од епизодите на Палестинско-израелскиот судир. Слични напади врз Израел од страна на фидаинските борци од Египет, Либан, Јордан и појасот Газа се случиле многупати помеѓу 1948 и 1970 г. Овие напади на израелска територија, убивајќи граѓани и земајќи заложници, продолжиле како дел од активностите на ПЛО; познати примери се Колењето во Маалот (1974) и Нападот по крајбрежниот пат (1978).

По повлекувањето на Израел од појасот Газа во 2005 г., Хамас дошол на власт во појасот како резултат на неговата победа на изборите во 2006 г. и граѓанската војна со Фатах, која вклучувала борби во појасот Газа во 2007 г. Хамас ги засилил ракетните напади врз Израел и другите облици на палестински тероризам. Појасот Газа бил под делумна блокада од Израел и Египет од 2007 г., со цел да се спречи увозот на оружје и градежни материјали што се користат за војната против Израел; овие мерки ѝ штетат на економијата на појасот. Хамас ја навел блокадата како една од причините за својот напад.

На нападот му претходеле неколкунеделни немири од страна на палестинските Арапи долж границата на Израел со појасот Газа (вклучувајќи пуштање на избувливи и запаливи балони, масовно палење на автомобилски гуми, поставување и фрлање избувливи направи), како и судири на Западниот Брег.[34]

Според Ел Џазира, во 2023 г., пред нападот на 7 октомври, најмалку 247 палестински Арапи загинале во судирите со израелската војска и за време на израелските противтерористички операции. Бројот на жртвите на палестинскиот тероризам во истиот период изнесувал 32 Израелци и 2 странски државјани.[35]

Командантот на военото крило на Хамас, Мохамед Дејф, изјавил дека нападот бил извршен како одговор на судирите во џамијата Акса.[36] Водачот на Хамас, Салих ел-Арури изјавил дека нападот бил одговор на „злосторствата на окупацијата“, додавајќи дека тие ја штитат џамијата Акса и илјадниците палестински затвореници што ги држел Израел.[37] Нападот се случил ден по 50-годишнината од почетокот на Јомкипурската војна, која исто така започнала со ненадеен напад и на денот на еврејскиот празник Симхат тора.[38]

Хронологија на настаните[уреди | уреди извор]

Погодено возило од ракета во Ришон Лецион

Ракетни удари[уреди | уреди извор]

Околу 06:30 часот по месно време на 7 октомври 2023 г., Хамас го објавил почетокот на операцијата „Поплава Акса“ или „Бура Акса“, во текот на која меѓу 2.500 (според израелските медиуми) и повеќе од 5.000 ракети (според Хамас) од појасот Газа во Израел биле пуштени, убивајќи најмалку пет лица.[39][40][41] Избувнувања биле пријавени во области во непосредна близина на појасот Газа, како и во Тел Авив и Ашкелон.[42][43] Сирените за воздушна тревога биле активирани во Бершева и Ерусалим.[44][45]

Упад на борците во Израел[уреди | уреди извор]

Истовремено, околу 1.000 борци навлегле во Израел од Газа користејќи камиони, теренци, мотоцикли, булдожери, чамци и параглајдери.[46][47][48] Според Ел Џазира, израелската војска го изгубила управувањето над контролниот пункт Ерез.[49] Израелската војска ја започнала противтерористичката операција „Железни мечеви“ во појасот Газа. Израелскиот министер за одбрана Јоав Галант најавил масовно повикување на резервисти.[42] Шефот на Регионалниот совет на Шаар Ханегев, Офир Либштајн, бил убиен во престрелка со борците на Хамас.[50]

Напади на воени бази[уреди | уреди извор]

Борците на Хамас извршиле поморски десант во Зиким.[51] Воена база во близина на Нахал Оз, исто така, била преземена од борците, при што загинале најмалку двајца израелски војници, а шест други биле заробени. ИОС соопштиле дека убиле двајца напаѓачи на плажата и уништиле четири брода, вклучително и два гумени чамци.[52]

Биле пријавени борби во воената база Реим, седиште на израелската дивизија Газа. Подоцна било објавено дека Хамас ја презел контролата врз базата и зел неколку израелски војници заробени, пред ИОС да ја врати контролата подоцна во текот на денот. Полициската станица Сдерот паднала под контрола на Хамас, при што борците убиле 30 Израелци, вклучувајќи полицајци и граѓани.[53] Најмалку шест израелски воени бази во близина на границата со Газа биле нападнати.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ „الحرية – بيان عسكري صادر عن كتائب المقاومة الوطنية (قوات الشهيد عمر القاسم) استشهاد ثلاثة من مقاتلينا داخل اراضينا المحتلة عام 48“. Архивирано од изворникот 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  2. ↑ „Qassam Brigades announces control of 'Erez Crossing'“. Roya News. 7 октомври 2023. Архивирано од изворникот 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  3. ↑ https://web.archive.org/web/20231008055038/https://english.aawsat.com/arab-world/4591836-israel-army-fires-artillery-lebanon-hezbollah-claims-attack
  4. ↑ „US moves warships closer to Israel after Hamas attack“. BBC News. 8 October 2023. Архивирано од изворникот 9 October 2023. Посетено на 8 October 2023.
  5. ↑ https://palinfo.com/news/2023/12/02/865198/
  6. ↑ https://palinfo.com/news/2023/12/02/865198/
  7. ↑ {{наведени вести|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/342-currently-hospitalized-in-israel-due-to-war-7262-since-oct-7-health-ministry/%7Caccess-date=2 декември 2023
  8. ↑ „At least 7 Nepali injured, 17 held captive by Hamas in Israel“. India Today. 7 октомври 2023. Архивирано од изворникот 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  9. ↑ „2 Thais убиени, 8 injured, 11 kidnapped in Hamas attack on Israel“. Bangkok Post (англиски). Посетено на 8 октомври 2023.
  10. ↑ „Two Thais убиени in Israel-Gaza violence, says Thailand PM“. The Straits Times. 8 октомври 2023.[мртва врска]
  11. ↑ Вечер (7 октомври 2023). „Драматични сцени: Хамас го бомбардираше Израел (ФОТО) | Вечер ...1963 | Vecer MK“. Посетено на 7 октомври 2023.
  12. ↑ „Хамас низ тунели го напаѓа Израел, израелската војска одговара со офанзива“. Фактор Портал. Посетено на 7 октомври 2023.
  13. ↑ „Израел „во војна" по ненадејните напади на Хамас, десетици мртви“. Радио Слободна Европа. 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  14. ↑ „N12 - מתקפת פתע על ישראל: מטח כבד לעשרות יישובים בארץ“. N12. 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  15. ↑ „Live updates: Militants infiltrate Israel from Gaza as Hamas claims major rocket attack“. CNN (англиски). 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  16. ↑ „Hamas launches surprise attack on Israel as Palestinian gunmen reported in south | Israel | the Guardian“. The Guardian. 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  17. ↑ 17,0 17,1 „IDF declares 'state of readiness for war' amid Hamas infiltrations, rocket barrages“. The Times of Israel (англиски). 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  18. ↑ „МНР: Се зголемува бројот на македонски државјани кои се наоѓаат во Израел, формиран кризен штаб“. Нова Македонија. 2023-10-08. Посетено на 2023-10-08.
  19. ↑ „N12 - מתקפת פתע על ישראל: מטח כבד לעשרות יישובים בארץ“. N12. 7 октомври 2023. Архивирано од изворникот на 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023. Занемарен непознатиот параметар |deadlink= (се препорачува |url-status=) (help)
  20. ↑ „Live updates: Militants infiltrate Israel from Gaza as Hamas claims major rocket attack“. CNN. Архивирано од изворникот 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  21. ↑ McKernan, Bethan (7 октомври 2023). „Hamas launches surprise attack on Israel as Palestinian gunmen reported in south“. The Guardian. Архивирано од изворникот 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  22. ↑ Staff, ToI. „'We are at war,' Netanyahu says, after Hamas launches devastating surprise attack“. Times of Israel (англиски). Архивирано од изворникот 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  23. ↑ Nena (7 октомври 2023). „Израел прогласи воена состојба и мобилизација“. Република. Посетено на 2023-10-08.
  24. ↑ Ynet (7 октомври 2023). „Dozens killed, abducted as Israel comes under surprise Hamas attack“. Ynetnews (англиски). Архивирано од изворникот на 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  25. ↑ Kingsley, Patrick (7 октомври 2023). „Israel-Gaza Conflict: Air-Raid Sirens in Israel Warn of Continued Strikes on Sunday“. The New York Times (англиски). 0362-4331. Архивирано од изворникот на 7 октомври 2023. Посетено на 2023-10-08.
  26. ↑ „Hamas launches surprise land, air and sea attack on Israel“. NBC News (англиски). 2023-10-08. Посетено на 2023-10-08.
  27. ↑ „Пресс-служба армии Израиля подтвердила захват гражданских лиц и военных в плен боевиками ХАМАС“. Новая газета Европа. 2181-12-28. Посетено на 2023-10-08. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  28. ↑ Crisp, James (7 октомври 2023). „Naked Israeli woman paraded by jeering Hamas fighters“. The Telegraph (англиски). ISSN 0307-1235. Архивирано од изворникот 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023. Укажано повеќе од еден |archiveurl= и |archive-url= (help); Укажано повеќе од еден |archivedate= и |archive-date= (help)
  29. ↑ Harel, Amos (October 7, 2023). „'Nightmare Scenario': Hamas' Victory Is an Israeli Failure on a Massive Scale“. Haaretz (англиски). Архивирано од изворникот на 7 октомври 2023. Посетено на 2023-10-08. There have been terrible massacres in some communities and military bases.
  30. ↑ „World reaction to surprise attack by Palestinian Hamas on Israel“. www.aljazeera.com (англиски). Посетено на 2023-10-08.
  31. ↑ Michaelson, Ruth (7 октомври 2023). „Condemnation and calls for restraint after Hamas attack on Israel“. The Guardian (англиски). 0261-3077. Посетено на 2023-10-08.
  32. ↑ Zax, Talya (7 октомври 2023). „Arab states call for restraint after Hamas attack— but some blame Israel“. The Forward (англиски). Посетено на 2023-10-08.
  33. ↑ Макфакс, Е. Т. / (7 октомври 2023). „Како Израел и Палестина стигнаа до уште една војна: конфликтот трае 75 години“. МАКФАКС. Посетено на 2023-10-08.
  34. ↑ „Israel retaliation kills 230 Palestinians after Hamas operation“. www.aljazeera.com (англиски). Посетено на 2023-10-09.
  35. ↑ „Palestinian fighters reported in Israel as rockets launched from Gaza“. Al Jazeera. 7 октомври 2023.
  36. ↑ חלבי, עינב (7 октомври 2023). „מוחמד דף על מתקפת הרקטות: ישראל חיללה את אל-אקצא, קורא לערביי ישראל להצטרף“. Ynet (хебрејски). Посетено на 7 октомври 2023.
  37. ↑ „Netanyahu tells Israel 'We are at war' after Hamas launches an unprecedented attack on the country“. AP News (англиски). 7 октомври 2023. Посетено на 7 октомври 2023.
  38. ↑ Daniel Estrin (7 октомври 2023). „'We are at war,' Israeli PM Netanyahu says after Gaza militants infiltrate“. National Public Radio (англиски). Посетено на 7 октомври 2023.
  39. ↑ „Israel retaliation kills 230 Palestinians after Hamas operation“. www.aljazeera.com (англиски). Посетено на 2023-10-08.
  40. ↑ „Israel Gaza live updates: More than 600 Israelis killed in attacks from Gaza“. BBC News (англиски). Посетено на 2023-10-08.
  41. ↑ „Israel-Gaza latest: '800 Hamas targets' struck in Gaza; US citizens 'may have been taken hostage'; images show destruction“. Sky News (англиски). Посетено на 2023-10-08.
  42. ↑ 42,0 42,1 Siddiqui, Umut Uras,Mersiha Gadzo,Maram Humaid,Priyanka Shankar,Dalia Hatuqa,Joseph Stepansky,Usaid. „Israel-Palestine escalation updates: Gaza under bombardment“. www.aljazeera.com (англиски). Посетено на 2023-10-08.
  43. ↑ „Israel attack: PM says Israel at war after 250 killed in attack from Gaza“. BBC News (англиски). 2023-10-07. Посетено на 2023-10-08.
  44. ↑ „More than 200 Israelis killed in surprise Hamas assault on Israel, 232 killed in Gaza“. France 24 (англиски). 2023-10-07. Посетено на 2023-10-08.
  45. ↑ Alam, Ibrahim Dahman,Hadas Gold,Lauren Iszo,Amir Tal,Abeer Salman,Kareem Khadder,Richard Allen Greene,Hande Atay (2023-10-07). „Netanyahu says Israel is 'at war' after Hamas launches surprise air and ground attack from Gaza“. CNN (англиски). Посетено на 2023-10-08.
  46. ↑ Siddiqui, Umut Uras,Mersiha Gadzo,Maram Humaid,Priyanka Shankar,Dalia Hatuqa,Joseph Stepansky,Usaid. „Israel-Palestine escalation updates: Gaza under bombardment“. www.aljazeera.com (англиски). Посетено на 2023-10-08.
  47. ↑ „Hamas surprise attack out of Gaza stuns Israel and leaves hundreds dead in fighting, retaliation“. AP News (англиски). 2023-10-07. Посетено на 2023-10-08.
  48. ↑ Kingsley, Patrick; Kershner, Isabel (2023-10-07). „Israel-Gaza Conflict: Air-Raid Sirens in Israel Warn of Continued Strikes on Sunday“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Посетено на 2023-10-08.
  49. ↑ Костадиновска, Паула (2023-10-08). „Случувањата во Израел се доказ дека никој не е безбеден од тероризмот -“ (англиски). Посетено на 2023-10-08.
  50. ↑ „Ofir Liebstein, head of San Diego's sister city in Israel, killed in Hamas attack“. San Diego Union-Tribune (англиски). 2023-10-08. Посетено на 2023-10-08.
  51. ↑ „Dozens of rockets fired from Gaza towards Israel - BBC News“. web.archive.org. 2023-10-07. Архивирано од изворникот на 2023-10-07. Посетено на 2023-12-03.CS1-одржување: бот: непознат статус на изворната URL (link)
  52. ↑ „Videos show new details on how Hamas launched surprise assault on Israel“.
  53. ↑ „IDF regains control over Sderot police station“. The Jerusalem Post | JPost.com (англиски). 2023-10-08. Посетено на 2023-12-03.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Израелско-палестинска_војна_(2023)&oldid=5169974“