Гургурница
| Гургурница | |
Панорама од селото со поглед на езерото Козјак и реката Треска | |
  Гургурница | |
| Координати 41°50′44″N 21°6′10″E / 41.84556° СГШ; 21.10278° ИГДКоординати: 41°50′44″N 21°6′10″E / 41.84556° СГШ; 21.10278° ИГД | |
| Општина |  Брвеница
|
| Население | 1556 жит. (поп. 2002) |
| Надм. вис. | 1250 м |
|
Гургурница на општинската карта  | |
 Гургурница на Ризницата
| |
Гургурница — село во Општина Брвеница, во околината на градот Тетово.
Географија[уреди | уреди извор]
Селото се наоѓа на 1250 м надморска висина на планината Сува Гора. Оддалечено е 40 километри југоисточно од Тетово. Името Гургурница значи Камен на камен. Местото е тешко пристапно и карстно, но има прекрасни пејзажи. Од работ на западната страна на висорамнината на атарот на селото се гледа Полошката Котлина, а од самото село на источната страна од висорамнината се гледа текот на реката Треска со езерото Козјак.
Историja[уреди | уреди извор]
Кон крајот на XIX век Гургурница е село в Тетовска каза на Османлиската Империја, во тоа време селото се викало Кркорница и имало 276 жители арнаути муслимани.
Според други извори од 1929 година Гургурница е село во Седларевската општина во Долнополошкиот срез и имало 73 куќи со 300 жители македонци.
За време на балканските војни, селото било под различна окупаторска власт: бугарска, српска.
На почетокот од втората светска војна, 1941 година, селото било под италјанска окупација. Подоцна било поделено помеѓу бугарскиот и италијанскиот окупатор. Броело околу 100 куќи од кои осумдесетина биле под италијанска управа а триесетина под бугарска управа. Локалното население било постојано тероризирано од страна на окупаторските власти.
Во атарот на селото делувал и Џемо Хаса со своите соработници Ариф Капетани, Сабри Саларева и Шехип Љаља. Многу селани доброволно се придружиле на одредите формирани од страна на Џемо.
Партизанските сили исто така делувале во атарот на селото, пред се одредите од Поречкиот и Тетовскиот крај. После завршувањето на војната во овој крај се воделе интензивни борби заради разбивање на одредите на Џемо Хаса.
Демографија[уреди | уреди извор]
Според статистиката на Васил К'нчов („Македониja, Етнографиja и статистика“) од 1900 година, во Гургурница живееле 276 жители, сите Албанци.[1]
Според Афанасиј Селишчев, во 1929 година Гургурница е село во Седларевска општина во Долнополошкиот срез и има 73 куќи со 300 жители, Македонци.[2]
Според последниот попис на населението на Македонија од 2002 година, селото има 1.556 жители. Следува табела на националната структура на населението:[3]
| Националност | Вкупно |
| Македонци | 1 |
| Турци | 0 |
| Роми | 0 |
| Албанци | 1 549 |
| Власи | 0 |
| Срби | 0 |
| Бошњаци | 0 |
| Други | 6 |
| Националност | крај на XIX век | 1929 | 2002[4] |
| Македонци | 300 | 1 | |
| Албанци | 276 | 1.549 | |
| други | 6 | ||
| Вкупно | 276 | 300 | 1.556 |
На табелата е прикажан бројот на населението во сите пописни години:[5]
| Година | 1900 | 1929 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1994 | 2002 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 276[1] | 300[2] | 758 | 889 | 1.030 | 1.242 | 1.159 | 1.428 | 1.556 |
Родови:[уреди | уреди извор]
Како едни од најстарите албански родови во селото се споменуваат родовите Касамовци (17 куќи) и Раџалар (19 куќи). Доселени се од почетокот на 19-от век. Обата рода потекнуваат од предокот Таир. Тој ги имал синовите Касам и Реџа; Касамовци и Реџеповци, кои се доселиле во горнореканското село Рибница, водат подалечно потекло од сверна Албанија.[6]
Иинституции и култура[уреди | уреди извор]
- ОУ „Хасан Тахсини“ - селското училиште, подрачна единица на ЦОУ „Гоце Делчев“ од соседното Стенче;
- Змиска Пештера - пештера на источниот раб од селото;
- Црква - црква со некропола од доцен среден век;[7]
Редовни настани[уреди | уреди извор]
Последните неколку години, во мај, од кај Гургурничките бачила започнува планинарски марш кон месноста Живкови Рупи и врвот Луковец од каде има прекрасен поглед на поречието и поречките села. Од месноста Живкови Рупи маршот продолжува до блиските поречки села: Требовле, Здуње и др. Учесници на маршот се членови на планинарски спортски друштва од Општина Брвеница и Тетово. Збирно место на учесниците на маршот е малото Јурија во с. Брвеница од каде со моторни возила преку Радиовце и Стенче се пристигнува до Гургурница и Гургурничките бачила.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 212. ISBN 954430424X. http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_27.htm.
- ↑ 2,0 2,1 Селищев, Афанасий. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. - София, 1929, стр.24.
- ↑ http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис во Македонија 2002. - Книга 10.
- ↑ Министерство за Локална Самоуправа. База на општински урбанистички планови, попис на населението од 2002 година. Гургурница има 1.556 жители
- ↑ Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година) *Државен завод за статистика http://makstat.stat.gov.mk.
- ↑ Албанците во Македонија само од 1780 година, д-р- Ристо Ивановски, Битола, 2014 год., стр.12
- ↑ Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. II. Скопје: Македонска академиjа на науките и уметностите. ISBN 9989649286.
Поврзано[уреди | уреди извор]
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Сателитска снимка на Гургурница на Google Maps.
| ||||||||||||
