Басас да Индија

Координати: 21°29′S 39°41′E / 21.483° ЈГШ; 39.683° ИГД / -21.483; 39.683
Од Википедија — слободната енциклопедија
Басас да Индија
Bassas da India
Знаме
ГеслоСлобода, еднаквост, братство
ХимнаМарселеза
Географија
МестоМозамбички Проток
Координати21°29′S 39°41′E / 21.483° ЈГШ; 39.683° ИГД / -21.483; 39.683
Управување
Прекуморска територијаФранцуски Јужни и Антарктички Земји
ОкругРасеани Острови


Басас да Индија (француски: Bassas da India; малгашки: Nosy Bedimaky) — ненаселен кружен атол во состав на Француските Јужни и Антарктички Земји. Се наоѓа во јужниот дел на Мозамбичкиот Проток, на половина пат меѓу Мозамбик и Мадагаскар и околу 110 км северозападно од островот Европа. Атолскиот обрач има просечна ширина од 100 м и опколува плитка лагуна не подлабока од 15 м. Атолот има пречник од 10 км и стрмно се издига 3000 м над морското дно. Зафаќа вкупна површина (заедно со лагуната) од 80 км2. Неговиот исклучив стопански појас зафаќа 123.700 км2 и е соседен на оној на островот Европа.[1]

Атолот се состои од десет пусти карпести островчиња без растителност и со вкупна површина од 20 ха. Оние на северната и источната страна се високи 2,1 до 3 м, а тие на западната и јужната се издигаат само 1,2 м над морето. Гребенот, чија брегова линија е долга 35,2 км, е целосно потопен под вода од три часа пред плимата до три часа по неа. Во ова подрачје дуваат циклони, што го прави атолот опасен за пловилата и место на бројни бродоломи.

Подводната планина Јагуар and гајотот Хол се наоѓаат на 40 односно 70 км на југозапад.

Историја[уреди | уреди извор]

Атолот првпат е забележан од Португалците во 1506 г. кога бродот им се насукал на него. Тие го завеле како „Бајшо да Жудија“ (Baixo da Judia, „Еврејски Спрудови“) поради потеклото на неговиот сопственик Фернан де Лороња[2]).[3] Името „Басас да Индија“ (Bassas da India) е подоцнежно, и настанало како грешка при препишување.

Островот е одново откриен од бродот „Европа“ во 1774 г. и го добил името Европини Карпи.[4] Овде настрадал бродот „Малај“ на 27 јули 1842 г.[5]

Во 1897 г. спрудот станал француско владение. Во 1968 г. е ставен под управа на комесар со седиште во Реинион. Мадагаскар се осамостоил во 1960 г. и од 1972 г. наваму полага право на атолот.

Животински свет[уреди | уреди извор]

Во 2003 г. околу островот се забележани галапагоски ајкули, за првпат во Мозамбичкиот Проток.[6]

Туризам[уреди | уреди извор]

За закотвување во Басас да Индија е потребна дозвола од француската влада.[7] Риболовот без дозвола е казнив со истерување или конфискување на пловилото.[8] Од 2013 г. наваму Француската воена морнарица запленила неколку пловила на неколку неовластени туроператори од Мозамбик и ЈАР.[9][10]

Галерија[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Décret n° 78-146 du 3 février 1978 portant création, en application de la loi du 16 juillet 1976, d'une zone économique au large des côtes des îles Tromelin, Glorieuses, Juan-de-Nova, Europa et Bassas-da-India, Decree бр. 78-146 од 3 февруари 1978 г.
  2. Cardozo, Manoel Godinho (1736) [First published 1602]. „Relaçam do navfragio da nao Santiago & itenerario da gente que delle se salvou“. Во Gomes de Brito, Bernardo (уред.). História trágico-marítima. II. Lisbon: Off. da Congregaçao do Oratorio. стр. 47.
  3. Stuckenberg, Brian R. (декември 2000). „The location and identity of the Baixos da Judia : Portuguese historical cartography of the Mozambique Channel and its relevance to the wreck of the Santiago in 1585“. Natal Museum Journal of Humanities. Pietermaritzburg, South Africa: Council of the Natal Museum. 12: 51–79. ISSN 1015-0935.
  4. de Horsey, Algernon F. R. (1878). The Africa Pilot, Part III : South and east coasts of Africa from the Cape of Good Hope to Cape Guardafui, including the islands in the Mozambique Channel (3rd. изд.). London: Hydrographic Office of Great Britain. стр. 410. OCLC 36761841. Bassas da India, sometimes named Europa rocks, was discovered by the ship Europa in 1774.
  5. Osgood, Chas. S.; Batchelder, H. M. (1879). Historical Sketch of Salem, 1626–1879. Salem: Essex Institute. стр. 202. OCLC 248257682.
  6. Hammerschlag, Neil; Fallows, Chris. „Galapagos sharks (Carcharhinus galapagensis) at the Bassas da India atoll: first record from the Mozambique Channel and significance can have a nursery area“. South African Journal of Science. 101: 375–377.
  7. „Accès et mouillage dans les Eparses“ [Access and mooring in the Scattered Islands]. TAAF : Terres australes et antarctiques françaises. Government of France. Посетено на 3 февруари 2020.
  8. Loi n° 83-582 du 5 juillet 1983 relative au régime de la saisie et complétant la liste des agents habilités à constater les infractions dans le domaine des pêches maritimes, Закон бр. 83-582 од 5 јули 1983 г.
  9. French Ministry of Defense (13 ноември 2013). "FAZSOI : Opération combinée de contrôle des pêches dans le canal du Mozambique". Соопштение за печат.
  10. „Pêche non autorisée : le Floréal intercepte un bateau au large de Bassas da India“ [Unauthorized fishing : the Floréal intercepts a boat off Bassas da India]. Imaz Press Réunion. 9 октомври 2014.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]