Си Џинпинг: Разлика помеѓу преработките

Уреди врски
Од Википедија — слободната енциклопедија
Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
с INkubusse ја премести страницата Си Ѓинпинг на Си Џинпинг: (по)точна транскрипција; т.е. изговорот е многу поблиску до оваа транскрипција (што е основното правило)
с Ѓинпинг -> Џинпинг
Ред 1: Ред 1:
{{Инфокутија Функционер
{{Инфокутија Функционер
|name = {{погоре|0.2em|Си Ѓинпинг}}
|name = {{погоре|0.2em|Си Џинпинг}}
|native_name = {{подолу|0.1em|{{незадебелено|{{јаз|zh-hans|习近平}}}}}}
|native_name = {{подолу|0.1em|{{незадебелено|{{јаз|zh-hans|习近平}}}}}}
|image = Xi Jiping cropped.jpg
|image = Xi Jiping cropped.jpg
|caption = <small>Си Ѓинпинг во 2012 г.</small>
|caption = <small>Си Џинпинг во 2012 г.</small>
|office = [[Генерален секретар на Комунистичката партија на Кина|Генерален секретар]] на [[Централен комитет на Комунистичката партија на Кина|ЦК на КПК]]
|office = [[Генерален секретар на Комунистичката партија на Кина|Генерален секретар]] на [[Централен комитет на Комунистичката партија на Кина|ЦК на КПК]]
|term_start = 15 ноември 2012
|term_start = 15 ноември 2012
|term_end =
|term_end =
|deputy = [[Ли Кеќанг]] <small>([[Постојан комитет на Политбирото на Комунистичката партија на Кина|II во ПКП]])</small>
|deputy = [[Ли Кеќанг]] <small>([[Постојан комитет на Политбирото на Комунистичката партија на Кина|II во ПКП]])</small>
|predecessor = [[Ху Ѓинтао]]
|predecessor = [[Ху Ѓинтао|Ху Џинтао]]
|successor =
|successor =
|office1 = [[Претседател на Кина|Претседател на НР Кина]]
|office1 = [[Претседател на Кина|Претседател на НР Кина]]
Ред 15: Ред 15:
|term_start1 = 14 март 2013
|term_start1 = 14 март 2013
|term_end1 =
|term_end1 =
|predecessor1 = [[Ху Ѓинтао]]
|predecessor1 = Ху Џинтао
|successor1 =
|successor1 =
|birth_date = {{роден на и возраст|1953|6|15|df=y}}
|birth_date = {{роден на и возраст|1953|6|15|df=y}}
Ред 28: Ред 28:
|signature =
|signature =
}}
}}
'''Си Ѓинпинг''' ({{lang-zh|习近平}}, {{пинјин|Xí Jìnpíng}}; р. [[15 јуни]] [[1953]]) — [[Генерален секретар на Комунистичката партија на Кина]] (КПК), [[Претседател на НР Кина]] и Претседател на [[Централен воен комитет (Кина)|Централниот воен комитет]]. Како генерален секретар, тој е член и на [[Постојан комитет на Политбирото на Комунистичката партија на Кина|Постојаниот комитет на Политбирото на КПК]], дефакто врховен управен орган во земјата.
'''Си Џинпинг''' ({{lang-zh|习近平}}, {{пинјин|Xí Jìnpíng}}; р. [[15 јуни]] [[1953]]) — [[Генерален секретар на Комунистичката партија на Кина]] (КПК), [[Претседател на НР Кина]] и Претседател на [[Централен воен комитет (Кина)|Централниот воен комитет]]. Како генерален секретар, тој е член и на [[Постојан комитет на Политбирото на Комунистичката партија на Кина|Постојаниот комитет на Политбирото на КПК]], дефакто врховен управен орган во земјата.


Си е син на комунистичкиот првоборец Си Џунгсин и политички се издигнал во приморските покраини на земјата. Помеѓу 1999 и 2002 г. бил управник на покраината [[Фуѓен]], а помеѓу 2002 и 2007 г. бил управник и партиски началник н на соседната покраина [[Џеџинг]]. По отпуштањето на Чен Лиангји, Си бил префрлен во [[Шангај]], на функцијата партиски секретар, а подоцна истата година (2007) влегол во централната управа, каде го подготвувале за наследник на претседателот [[Ху Ѓинтао]].
Си е син на комунистичкиот првоборец Си Џунгсин и политички се издигнал во приморските покраини на земјата. Помеѓу 1999 и 2002 г. бил управник на покраината [[Фуѓен]], а помеѓу 2002 и 2007 г. бил управник и партиски началник н на соседната покраина [[Џеџинг]]. По отпуштањето на Чен Лиангји, Си бил префрлен во [[Шангај]], на функцијата партиски секретар, а подоцна истата година (2007) влегол во централната управа, каде го подготвувале за наследник на претседателот [[Ху Ѓинтао|Ху Џинтао]].


Како водач на петтото поколение на државното водство,<ref>{{нмс|url=http://www.giga-hamburg.de/dl/download.php?d=/content/ias/archiv/cds/cds_0905.pdf |title=deckblatt-ca-data sup-form.pdf |format=PDF |accessdate=20 октомври 2010}}</ref> ја возобновил масовната борба против [[корупција]]та, продолжил со пазарните реформи и создал отвореност и отчетност во урпавувањето. Сите овие мерки се окарактеризирани со неологизмот „кинески сон“.<ref>{{нмс|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/china/9935609/Xi-Jinping-calls-for-a-Chinese-Dream.html|title=Xi Jinping calls for a Chinese dream, Daily Telegraph|accessdate=20 март 2013}}</ref>
Како водач на петтото поколение на државното водство,<ref>{{нмс|url=http://www.giga-hamburg.de/dl/download.php?d=/content/ias/archiv/cds/cds_0905.pdf |title=deckblatt-ca-data sup-form.pdf |format=PDF |accessdate=20 октомври 2010}}</ref> ја возобновил масовната борба против [[корупција]]та, продолжил со пазарните реформи и создал отвореност и отчетност во урпавувањето. Сите овие мерки се окарактеризирани со неологизмот „кинески сон“.<ref>{{нмс|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/china/9935609/Xi-Jinping-calls-for-a-Chinese-Dream.html|title=Xi Jinping calls for a Chinese dream, Daily Telegraph|accessdate=20 март 2013}}</ref>
Ред 36: Ред 36:
==Живот и кариера==
==Живот и кариера==
===Детство и младост===
===Детство и младост===
Си Ѓинпинг е роден на 15 јуни 1953 г. во реонот [[Сиченг]], [[Пекинг]], со семејно потекло од околијата Фупинг (денес во [[Вејнан]]), [[Шенси]]. Поради тоа што израснал во Пекинг, Си е првиот водач на партијата што говори [[стандарден мандарински јазик|чист мандарински]] без локален акцент.<ref>{{наведени вести|url=http://www.nytimes.com/2012/11/16/world/asia/new-chinese-leader-offers-few-hints-of-a-shift-in-direction.html|title=New Chinese Leader Offers Few Hints of a Shift in Direction|first=Ian|last=Johnson|date=15 ноември 2012|work=[[The New York Times]]|accessdate=15 ноември 2012}}</ref> Татко му, Си Џунгсин е еден од основачите на комунистичкото герилско движење во Шенси и бил на функцијата заменик-премиер. Во тоа време, татко му бил Началник на [[Одделение за пропаганда на Комунистичката партија на Кина|Одделението за пропаганда на КПК]], а потоа потпретседател на [[Национално народно собрание|Националното народно собрание]]. Кога Си имал 10 години, татко му бил симнат во чистка и испратен да работи во фабрика во Луојанг, Хенан.<ref>Bouée, Charles-Edouard, [http://books.google.com/books?id=FhtRA3XJY9gC&pg=PA93&lpg=PA93&dq=Luoyang+factory+xi+jinping&source=bl&ots=5P9joXBHtp&sig=Ee73FKw784tZvKG4Qv-RtXnRNnE&hl=en&sa=X&ei=si08T9jJK8jC2wWC5ZXzBg&ved=0CCoQ6AEwAQ#v=onepage&q=Luoyang%20factory%20xi%20jinping&f=false ''China's Management Revolution: Spirit, Land, Energy''], (Palgrave Macmillan, 15 декември 2010), стр. 93; via Google Книги. консултирано на 15 февруари 2012</ref> Во 1968 г, во текот на [[Културна револуција|Културната револуција]], татко му бил осуден и затворен. Останувајќи без поткрепа од татко му, Си како средношколец бил испратен на работа во Јенчуан, Шенси. Подоцна станал секретар на партискиот огранок во производната задруга сè до 1975 г.
Си Џинпинг е роден на 15 јуни 1953 г. во реонот [[Сиченг]], [[Пекинг]], со семејно потекло од околијата Фупинг (денес во [[Вејнан]]), [[Шенси]]. Поради тоа што израснал во Пекинг, Си е првиот водач на партијата што говори [[стандарден мандарински јазик|чист мандарински]] без локален акцент.<ref>{{наведени вести|url=http://www.nytimes.com/2012/11/16/world/asia/new-chinese-leader-offers-few-hints-of-a-shift-in-direction.html|title=New Chinese Leader Offers Few Hints of a Shift in Direction|first=Ian|last=Johnson|date=15 ноември 2012|work=[[The New York Times]]|accessdate=15 ноември 2012}}</ref> Татко му, Си Џунгсин е еден од основачите на комунистичкото герилско движење во Шенси и бил на функцијата заменик-премиер. Во тоа време, татко му бил Началник на [[Одделение за пропаганда на Комунистичката партија на Кина|Одделението за пропаганда на КПК]], а потоа потпретседател на [[Национално народно собрание|Националното народно собрание]]. Кога Си имал 10 години, татко му бил симнат во чистка и испратен да работи во фабрика во Луојанг, Хенан.<ref>Bouée, Charles-Edouard, [http://books.google.com/books?id=FhtRA3XJY9gC&pg=PA93&lpg=PA93&dq=Luoyang+factory+xi+jinping&source=bl&ots=5P9joXBHtp&sig=Ee73FKw784tZvKG4Qv-RtXnRNnE&hl=en&sa=X&ei=si08T9jJK8jC2wWC5ZXzBg&ved=0CCoQ6AEwAQ#v=onepage&q=Luoyang%20factory%20xi%20jinping&f=false ''China's Management Revolution: Spirit, Land, Energy''], (Palgrave Macmillan, 15 декември 2010), стр. 93; via Google Книги. консултирано на 15 февруари 2012</ref> Во 1968 г, во текот на [[Културна револуција|Културната револуција]], татко му бил осуден и затворен. Останувајќи без поткрепа од татко му, Си како средношколец бил испратен на работа во Јенчуан, Шенси. Подоцна станал секретар на партискиот огранок во производната задруга сè до 1975 г.


Од 1975 до 1979 г, Си студирал на [[хемиско инженерство]] на престижниот универзитет „[[Цингхуа]]“ во Пекинг. Во 2002 г, на истиот универзитет станал доктор по [[право|правни науки]], задржувајќи се на [[марксизам|марксизмот]] и идеолошката наобразба.<ref>{{наведени вести |url=http://english.peopledaily.com.cn/90001/90782/99727/6934773.html |title=Xi Jinping |date=30 март 2010 }}</ref> Од 1979 до 1982 г, бил секретар на Генг Бјао, а потоа бил на функцијата заменик-премиер и [[секретар|Генерален секретар]] на [[Централен воен комитет (Кина)|Централниот воен комитет]]. Служејќи на Воениот комитет, Си се стекнал со добри познавања од областа на воените работи. Во 1985 г. бил член на делегацијата во Маскатин, Ајова (САД) која имала за цел да го изучува американското земјоделство.<ref>[http://www.dailymail.co.uk/news/article-2101652/Xi-Jinping-Chinas-Vice-President-visits-Midwest-farming-family-stayed-exchange-trip.html China's Vice-President revisits youth with a trip to the Midwest to meet farming family he stayed with on exchange trip] — [[Associated Press]], 15 февруари 2012</ref>
Од 1975 до 1979 г, Си студирал на [[хемиско инженерство]] на престижниот универзитет „[[Цингхуа]]“ во Пекинг. Во 2002 г, на истиот универзитет станал доктор по [[право|правни науки]], задржувајќи се на [[марксизам|марксизмот]] и идеолошката наобразба.<ref>{{наведени вести |url=http://english.peopledaily.com.cn/90001/90782/99727/6934773.html |title=Xi Jinping |date=30 март 2010 }}</ref> Од 1979 до 1982 г, бил секретар на Генг Бјао, а потоа бил на функцијата заменик-премиер и [[секретар|Генерален секретар]] на [[Централен воен комитет (Кина)|Централниот воен комитет]]. Служејќи на Воениот комитет, Си се стекнал со добри познавања од областа на воените работи. Во 1985 г. бил член на делегацијата во Маскатин, Ајова (САД) која имала за цел да го изучува американското земјоделство.<ref>[http://www.dailymail.co.uk/news/article-2101652/Xi-Jinping-Chinas-Vice-President-visits-Midwest-farming-family-stayed-exchange-trip.html China's Vice-President revisits youth with a trip to the Midwest to meet farming family he stayed with on exchange trip] — [[Associated Press]], 15 февруари 2012</ref>
Ред 50: Ред 50:


===Приклучување кон Постојаниот комитет и потпретседателство===
===Приклучување кон Постојаниот комитет и потпретседателство===
[[Податотека:Груевски-Ѓинпинг.JPG|мини|десно|250п|Си Ѓинпинг на средба со македонскиот премиер [[Никола Груевски]] во 2013 г.]]
[[Податотека:Груевски-Џинпинг.JPG|мини|десно|250п|Си Џинпинг на средба со македонскиот премиер [[Никола Груевски]] во 2013 г.]]
[[Податотека:Dmitry Medvedev in China 28 September 2010-6.jpeg|мини|десно|Си Ѓинпинг и рускиот претседател [[Димитриј Медведев]] во 2010 г.]]
[[Податотека:Dmitry Medvedev in China 28 September 2010-6.jpeg|мини|десно|Си Џинпинг и рускиот претседател [[Димитриј Медведев]] во 2010 г.]]
[[Податотека:Leon Panetta and Xi Jinping in Beijing, Sept. 19, 2012.jpg|мини|десно|Си Ѓинпинг на средба со американскиот секретар за одбрана, [[Леон Панета]] во септември 2012 г.]]
[[Податотека:Leon Panetta and Xi Jinping in Beijing, Sept. 19, 2012.jpg|мини|десно|Си Џинпинг на средба со американскиот секретар за одбрана, [[Леон Панета]] во септември 2012 г.]]


По назначувањето за партиски секретар на Шангај, Си во 2007 г. бил изгласан за член на [[Постојан комитет на Политбирото на Комунистичката партија на Кина|Постојаниот комитет]]. Таму се котирал над [[Ли Кеќанг]], што значи дека имал најголеми изгледи да стане следниот претседател на државата. Покрај ова, Си членувал во врвот на [[Секретаријат на Централниот комитет на Комунистичката партија на Кина|Секретаријат на ЦК]] и поради неговите достигнувања, XI Национално народно собрание во 2008 г. го изгласал за [[Потпретседател на Кина]].<ref>[http://www.chinadaily.com.cn/china/2008npc/2008-03/15/content_6539302.htm "Hu Jintao reelected Chinese president"], Xinhua (''China Daily''), 15 март 2008</ref>
По назначувањето за партиски секретар на Шангај, Си во 2007 г. бил изгласан за член на [[Постојан комитет на Политбирото на Комунистичката партија на Кина|Постојаниот комитет]]. Таму се котирал над [[Ли Кеќанг]], што значи дека имал најголеми изгледи да стане следниот претседател на државата. Покрај ова, Си членувал во врвот на [[Секретаријат на Централниот комитет на Комунистичката партија на Кина|Секретаријат на ЦК]] и поради неговите достигнувања, XI Национално народно собрание во 2008 г. го изгласал за [[Потпретседател на Кина]].<ref>[http://www.chinadaily.com.cn/china/2008npc/2008-03/15/content_6539302.htm "Hu Jintao reelected Chinese president"], Xinhua (''China Daily''), 15 март 2008</ref>
Ред 61: Ред 61:


====Турнеи како потпретседател====
====Турнеи како потпретседател====
Во февруари 2009 г, како потпретседател, Си Ѓинпинг направил турнеја низ [[Латинска Америка]], посетувајќи го [[Мексико]],<ref>{{наведени вести |url=http://www.channelnewsasia.com/stories/afp_asiapacific_business/view/408236/1/.html |title=Chinese vice president in Mexico to boost trade |publisher=Channel NewsAsia |date=11 февруари 2009 |agency=[[Франс-Прес]]}}</ref><ref>{{наведени вести |url=http://www.apimages.com/OneUp.aspx?st=k&kw=Xi%20Jinping%20Mexico&showact=results&sort=relevance&intv=None&sh=10&kwstyle=or&adte=1349993434&pagez=60&cfasstyle=AND&rids=b043d439632347769bc9fdf8dc8025bb&dbm=PY2009&page=1&xslt=1&mediatype=Photo |title=Chinese Vice President Xi Jinping speaks during a news conference in Mexico City, 10 февруари 2009. Jinping is on a two-day official visit to Mexico. |agency=[[Associated Press]] |date=10 февруари 2009}}</ref> [[Јамајка]],<ref>{{наведени вести |url=http://www.jis.gov.jm/special_sections/chinese-spanish-gallery/photogallery/slideshow.swf |title=Photo Gallery of the Official Visit of the Vice President of the People's Republic of China and the State Visit of the King and Queen of Spain |publisher=Jamaica Information Service |date=12 февруари 2009}}</ref><ref>{{наведени вести |url=http://www.cctv.com/english/20090213/101253.shtml |publisher=[[Централна кинеска телевизија]] (CCTV) |title=China, Jamaica vow to enhance friendly partnership |date=13 февруари 2009}}</ref> [[Колумбија]],<ref>{{наведени вести |title=Chinese vice president concludes official visit to Colombia |author=Mu Xuequan |url=http://news.xinhuanet.com/english/2009-02/17/content_10836527.htm |agency=Xinhua News Agency |date=17 февруари 2009 |accessdate=4 ноември 2012}}</ref><ref>{{наведени вести |url=http://www.laht.com/article.asp?CategoryId=12393&ArticleId=327778 |title=China Names Colombia Official Tourism Destination |work=Latin American Herald Tribune}}</ref> [[Венецуела]]<ref>{{наведени вести |title=Chinese VP meets Venezuelan top legislator on parliamentary co-op, bilateral ties |author=Fang Yang |url=http://news.xinhuanet.com/english/2009-02/19/content_10851136.htm |agency=Xinhua News Agency |date=19 февруари 2009 |accessdate=4 ноември 2012}}</ref><ref>{{наведени вести |url=http://www.businessweek.com/news/2012-09-25/china-bankrolling-chavez-s-re-election-bid-with-oil-loans |title=China Bankrolling Chavez’s Re-Election Bid With Oil Loans |publisher=Bloomberg News |first=Charlie |last=Devereux |date=26 септември 2012}}</ref> и [[Бразил]]<ref>{{наведени вести |url=https://www.youtube.com/watch?v=NctGkIoJPOc |title=Посета на потпретседателот на Кина, Си Ѓинпинг - 19/2/2008 |date=9 март 2009 |author=Министерство за надворешни работи на Бразил |publisher=[[YouTube]]}}</ref><ref>{{наведени вести |title=Chinese VP meets Brazilian president on deepening strategic partnership |url=http://news.xinhuanet.com/english/2009-02/20/content_10855970.htm |agency=Xinhua News Agency |date=20 февруари 2009 |accessdate=4 ноември 2012}}</ref> за да ги унапреди врските и соработката на Кина во регионот, со особен осврт на [[Големата рецесија|глобалната финансиска криза]]. На враќање ја посетил и [[Малта]].<ref>{{наведени вести |url=http://www.foreign.gov.mt/default.aspx?MDIS=342&NWID=655 |title=Xi Jinping visits Malta |publisher=The Embassy of Malta in the People's Republic of China |date=23 февруари 2009}}</ref><ref>{{наведени вести |title=Roundup: Chinese vice president starts official visit to Malta |author=Mu Xuequan |url=http://news.xinhuanet.com/english/2009-02/22/content_10866180.htm |agency=[[Синхуа]] |date=22 февруари 2009 |accessdate=4 ноември 2012}}</ref>
Во февруари 2009 г, како потпретседател, Си Џинпинг направил турнеја низ [[Латинска Америка]], посетувајќи го [[Мексико]],<ref>{{наведени вести |url=http://www.channelnewsasia.com/stories/afp_asiapacific_business/view/408236/1/.html |title=Chinese vice president in Mexico to boost trade |publisher=Channel NewsAsia |date=11 февруари 2009 |agency=[[Франс-Прес]]}}</ref><ref>{{наведени вести |url=http://www.apimages.com/OneUp.aspx?st=k&kw=Xi%20Jinping%20Mexico&showact=results&sort=relevance&intv=None&sh=10&kwstyle=or&adte=1349993434&pagez=60&cfasstyle=AND&rids=b043d439632347769bc9fdf8dc8025bb&dbm=PY2009&page=1&xslt=1&mediatype=Photo |title=Chinese Vice President Xi Jinping speaks during a news conference in Mexico City, 10 февруари 2009. Jinping is on a two-day official visit to Mexico. |agency=[[Associated Press]] |date=10 февруари 2009}}</ref> [[Јамајка]],<ref>{{наведени вести |url=http://www.jis.gov.jm/special_sections/chinese-spanish-gallery/photogallery/slideshow.swf |title=Photo Gallery of the Official Visit of the Vice President of the People's Republic of China and the State Visit of the King and Queen of Spain |publisher=Jamaica Information Service |date=12 февруари 2009}}</ref><ref>{{наведени вести |url=http://www.cctv.com/english/20090213/101253.shtml |publisher=[[Централна кинеска телевизија]] (CCTV) |title=China, Jamaica vow to enhance friendly partnership |date=13 февруари 2009}}</ref> [[Колумбија]],<ref>{{наведени вести |title=Chinese vice president concludes official visit to Colombia |author=Mu Xuequan |url=http://news.xinhuanet.com/english/2009-02/17/content_10836527.htm |agency=Xinhua News Agency |date=17 февруари 2009 |accessdate=4 ноември 2012}}</ref><ref>{{наведени вести |url=http://www.laht.com/article.asp?CategoryId=12393&ArticleId=327778 |title=China Names Colombia Official Tourism Destination |work=Latin American Herald Tribune}}</ref> [[Венецуела]]<ref>{{наведени вести |title=Chinese VP meets Venezuelan top legislator on parliamentary co-op, bilateral ties |author=Fang Yang |url=http://news.xinhuanet.com/english/2009-02/19/content_10851136.htm |agency=Xinhua News Agency |date=19 февруари 2009 |accessdate=4 ноември 2012}}</ref><ref>{{наведени вести |url=http://www.businessweek.com/news/2012-09-25/china-bankrolling-chavez-s-re-election-bid-with-oil-loans |title=China Bankrolling Chavez’s Re-Election Bid With Oil Loans |publisher=Bloomberg News |first=Charlie |last=Devereux |date=26 септември 2012}}</ref> и [[Бразил]]<ref>{{наведени вести |url=https://www.youtube.com/watch?v=NctGkIoJPOc |title=Посета на потпретседателот на Кина, Си Џинпинг - 19/2/2008 |date=9 март 2009 |author=Министерство за надворешни работи на Бразил |publisher=[[YouTube]]}}</ref><ref>{{наведени вести |title=Chinese VP meets Brazilian president on deepening strategic partnership |url=http://news.xinhuanet.com/english/2009-02/20/content_10855970.htm |agency=Xinhua News Agency |date=20 февруари 2009 |accessdate=4 ноември 2012}}</ref> за да ги унапреди врските и соработката на Кина во регионот, со особен осврт на [[Големата рецесија|глобалната финансиска криза]]. На враќање ја посетил и [[Малта]].<ref>{{наведени вести |url=http://www.foreign.gov.mt/default.aspx?MDIS=342&NWID=655 |title=Xi Jinping visits Malta |publisher=The Embassy of Malta in the People's Republic of China |date=23 февруари 2009}}</ref><ref>{{наведени вести |title=Roundup: Chinese vice president starts official visit to Malta |author=Mu Xuequan |url=http://news.xinhuanet.com/english/2009-02/22/content_10866180.htm |agency=[[Синхуа]] |date=22 февруари 2009 |accessdate=4 ноември 2012}}</ref>


===Партиски челник и врховен командант===
===Партиски челник и врховен командант===
Ред 67: Ред 67:
|accessdate=15 ноември 2012}}</ref><ref>{{наведени вести|url=http://www.nytimes.com/2012/11/15/world/asia/communists-conclude-party-congress-in-china.html?ref=asia&_r=0
|accessdate=15 ноември 2012}}</ref><ref>{{наведени вести|url=http://www.nytimes.com/2012/11/15/world/asia/communists-conclude-party-congress-in-china.html?ref=asia&_r=0
|title= Ending Congress, China Presents New Leadership Headed by Xi Jinping|date= 14 ноември 2012|work=[[The New York Times]]|accessdate=16 ноември 2012}}</ref><ref>{{нмс|url=http://edition.cnn.com/2012/11/14/world/asia/china-leadership-transition/index.html
|title= Ending Congress, China Presents New Leadership Headed by Xi Jinping|date= 14 ноември 2012|work=[[The New York Times]]|accessdate=16 ноември 2012}}</ref><ref>{{нмс|url=http://edition.cnn.com/2012/11/14/world/asia/china-leadership-transition/index.html
|title= After months of mystery, China unveils new top leaders|date= 16 ноември 2012|publisher=CNN|accessdate=16 ноември 2012}}</ref> Списокот на најмоќни луѓе во светот на „Форбс“ во 2012 г. го оценил Си како деветти најмоќен човек на светот.<ref>{{нмс|url=http://www.forbes.com/profile/xi-jinping/ |title=Си Ѓинпинг |publisher=Forbes |date=18 април 2013 |accessdate=18 март 2013}} {{en}}</ref>
|title= After months of mystery, China unveils new top leaders|date= 16 ноември 2012|publisher=CNN|accessdate=16 ноември 2012}}</ref> Списокот на најмоќни луѓе во светот на „Форбс“ во 2012 г. го оценил Си како деветти најмоќен човек на светот.<ref>{{нмс|url=http://www.forbes.com/profile/xi-jinping/ |title=Си Џинпинг |publisher=Forbes |date=18 април 2013 |accessdate=18 март 2013}} {{en}}</ref>


Во следниот период, како челник на партијата, Си ја посетил покраината [[Гуангдунг]] за да му оддаде почит на поранешниот премиер [[Денг Сјаопинг]], при што одржал говори, повикувајќи на силни економски реформи и зајакнување на војската, што го нарекол „кинескиот сон“.<ref>[http://online.wsj.com/article/SB10001424127887324128504578348774040546346.html ''For Xi, a 'China Dream' of Military Power''] — The Wall Street Journal, 13 март 2013</ref>
Во следниот период, како челник на партијата, Си ја посетил покраината [[Гуангдунг]] за да му оддаде почит на поранешниот премиер [[Денг Сјаопинг]], при што одржал говори, повикувајќи на силни економски реформи и зајакнување на војската, што го нарекол „кинескиот сон“.<ref>[http://online.wsj.com/article/SB10001424127887324128504578348774040546346.html ''For Xi, a 'China Dream' of Military Power''] — The Wall Street Journal, 13 март 2013</ref>


===Претседателствување===
===Претседателствување===
На [[14 март]] [[2013]] г. Си бил назначен за [[Претседател на Кина]], со речиси апсолутно мнозинство на гласачите на XII Национално народно собрание,<ref>BBC News (2012). [http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-china-20322288 China confirms leadership change]. консултирано на 17 ноември 2012</ref> доаѓајќи на местото на [[Ху Ѓинтао]], кој заминал во пензија со истекот на неговите два мандата.<ref name="Demick">{{наведени вести |url=http://www.latimes.com/news/world/worldnow/la-fg-wn-china-xi-presidency-20130313,0,1240600.story |title=China's Xi Jinping formally assumes title of president |first=Barbara |last=Demick |date=13 март 2013 |accessdate=16 март 2013 |newspaper=Los Angeles Times}}</ref> Во истата прилика, за [[потпретседател на Кина|потпретседател]] на државата е избран либералниот реформист [[Ли Јуенчао]], кој со ова станал првиот потпретседател што не членува во [[Постојан комитет на Политбирото на Комунистичката партија на Кина|Постојаниот комитет]] од времето на [[Жонг Јижен]] (1998) наваму.<ref>{{наведени вести|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/china/9928925/Xi-Jinping-becomes-Chinas-president.html|title=Xi Jinping becomes China's president|first=Malcolm|last=Moore|date=14 март 2013|accessdate=16 март 2013|publisher=The Sunday Telegraph}}</ref>
На [[14 март]] [[2013]] г. Си бил назначен за [[Претседател на Кина]], со речиси апсолутно мнозинство на гласачите на XII Национално народно собрание,<ref>BBC News (2012). [http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-china-20322288 China confirms leadership change]. консултирано на 17 ноември 2012</ref> доаѓајќи на местото на [[Ху Ѓинтао|Ху Џинтао]], кој заминал во пензија со истекот на неговите два мандата.<ref name="Demick">{{наведени вести |url=http://www.latimes.com/news/world/worldnow/la-fg-wn-china-xi-presidency-20130313,0,1240600.story |title=China's Xi Jinping formally assumes title of president |first=Barbara |last=Demick |date=13 март 2013 |accessdate=16 март 2013 |newspaper=Los Angeles Times}}</ref> Во истата прилика, за [[потпретседател на Кина|потпретседател]] на државата е избран либералниот реформист [[Ли Јуенчао]], кој со ова станал првиот потпретседател што не членува во [[Постојан комитет на Политбирото на Комунистичката партија на Кина|Постојаниот комитет]] од времето на [[Жонг Јижен]] (1998) наваму.<ref>{{наведени вести|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/china/9928925/Xi-Jinping-becomes-Chinas-president.html|title=Xi Jinping becomes China's president|first=Malcolm|last=Moore|date=14 март 2013|accessdate=16 март 2013|publisher=The Sunday Telegraph}}</ref>


Веднаш по стапувањето на функцијата, Си го потврдил пријателството на земјата со [[Пакистан]]<ref>{{нмс|url=http://dawn.com/2013/03/17/zardari-phones-felicitates-chinese-president/ |title=Zardari phones, felicitates Chinese president &#124; Pakistan |publisher=Dawn.Com |date= |accessdate=18 март 2013}}</ref> и заминал во посети на [[Русија]], [[Танзанија]], [[ЈАР]] и [[Република Конго]].<ref>http://www.nytimes.com/2013/03/26/world/asia/chinese-leader-xi-jinping-offers-africa-assurance-and-aid.html?_r=0</ref>
Веднаш по стапувањето на функцијата, Си го потврдил пријателството на земјата со [[Пакистан]]<ref>{{нмс|url=http://dawn.com/2013/03/17/zardari-phones-felicitates-chinese-president/ |title=Zardari phones, felicitates Chinese president &#124; Pakistan |publisher=Dawn.Com |date= |accessdate=18 март 2013}}</ref> и заминал во посети на [[Русија]], [[Танзанија]], [[ЈАР]] и [[Република Конго]].<ref>http://www.nytimes.com/2013/03/26/world/asia/chinese-leader-xi-jinping-offers-africa-assurance-and-aid.html?_r=0</ref>
Ред 87: Ред 87:


== Надворешни врски ==
== Надворешни врски ==
{{Ризница|习近平|Си Ѓинпинг}}
{{Ризница|习近平|Си Џинпинг}}
* [http://www.chinavitae.com/biography_display.php?id=303 Биографија на Си Ѓинпинг] — China Vitae {{en}}
* [http://www.chinavitae.com/biography_display.php?id=303 Биографија на Си Џинпинг] — China Vitae {{en}}
* [http://chinadigitaltimes.net/china/xi-jinping/ Собрани вести и колумни за Си Ѓинпинг] — China Digital Times {{en}}
* [http://chinadigitaltimes.net/china/xi-jinping/ Собрани вести и колумни за Си Џинпинг] — China Digital Times {{en}}
* {{Worldcat id|lccn-nr93-50857}}
* {{Worldcat id|lccn-nr93-50857}}


Ред 97: Ред 97:
{{Нормативна контрола}}
{{Нормативна контрола}}


{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Си, Ѓинпинг}}<!-- Ова е намерно вака, бидејќи кинезите имаат прво презиме, па име -->
{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Си, Џинпинг}}<!-- Ова е намерно вака, бидејќи кинезите имаат прво презиме, па име -->
[[Категорија:Кинески политичари]]
[[Категорија:Кинески политичари]]
[[Категорија:Претседатели на Кина]]
[[Категорија:Претседатели на Кина]]

Преработка од 15:39, 1 март 2021

Си Џинпинг
习近平
Си Џинпинг во 2012 г.
Генерален секретар на ЦК на КПК
На должноста
Стапил
15 ноември 2012
Заменик Ли Кеќанг (II во ПКП)
Претходник Ху Џинтао
Претседател на НР Кина
На должноста
Стапил
14 март 2013
Премиер Ли Кеќанг
Потпретседател Ли Јуенчао
Претходник Ху Џинтао
Лични податоци
Роден(а) 15 јуни 1953(1953-06-15) (70 г.)
Пекинг
Партија Комунистичка партија
Сопружник Пенг Лијуен
Деца Мингце
Живеалиште Џунгнанхај
Установа Универзитет „Цингхуа“

Си Џинпинг (кинески: 习近平, пинјин: Xí Jìnpíng; р. 15 јуни 1953) — Генерален секретар на Комунистичката партија на Кина (КПК), Претседател на НР Кина и Претседател на Централниот воен комитет. Како генерален секретар, тој е член и на Постојаниот комитет на Политбирото на КПК, дефакто врховен управен орган во земјата.

Си е син на комунистичкиот првоборец Си Џунгсин и политички се издигнал во приморските покраини на земјата. Помеѓу 1999 и 2002 г. бил управник на покраината Фуѓен, а помеѓу 2002 и 2007 г. бил управник и партиски началник н на соседната покраина Џеџинг. По отпуштањето на Чен Лиангји, Си бил префрлен во Шангај, на функцијата партиски секретар, а подоцна истата година (2007) влегол во централната управа, каде го подготвувале за наследник на претседателот Ху Џинтао.

Како водач на петтото поколение на државното водство,[1] ја возобновил масовната борба против корупцијата, продолжил со пазарните реформи и создал отвореност и отчетност во урпавувањето. Сите овие мерки се окарактеризирани со неологизмот „кинески сон“.[2]

Живот и кариера

Детство и младост

Си Џинпинг е роден на 15 јуни 1953 г. во реонот Сиченг, Пекинг, со семејно потекло од околијата Фупинг (денес во Вејнан), Шенси. Поради тоа што израснал во Пекинг, Си е првиот водач на партијата што говори чист мандарински без локален акцент.[3] Татко му, Си Џунгсин е еден од основачите на комунистичкото герилско движење во Шенси и бил на функцијата заменик-премиер. Во тоа време, татко му бил Началник на Одделението за пропаганда на КПК, а потоа потпретседател на Националното народно собрание. Кога Си имал 10 години, татко му бил симнат во чистка и испратен да работи во фабрика во Луојанг, Хенан.[4] Во 1968 г, во текот на Културната револуција, татко му бил осуден и затворен. Останувајќи без поткрепа од татко му, Си како средношколец бил испратен на работа во Јенчуан, Шенси. Подоцна станал секретар на партискиот огранок во производната задруга сè до 1975 г.

Од 1975 до 1979 г, Си студирал на хемиско инженерство на престижниот универзитет „Цингхуа“ во Пекинг. Во 2002 г, на истиот универзитет станал доктор по правни науки, задржувајќи се на марксизмот и идеолошката наобразба.[5] Од 1979 до 1982 г, бил секретар на Генг Бјао, а потоа бил на функцијата заменик-премиер и Генерален секретар на Централниот воен комитет. Служејќи на Воениот комитет, Си се стекнал со добри познавања од областа на воените работи. Во 1985 г. бил член на делегацијата во Маскатин, Ајова (САД) која имала за цел да го изучува американското земјоделство.[6]

Напредок во кариерата

Си во 1971 г. се зачленил во Сојузот на комунистичката младина на Кина, а три години подоцна стапил во Комунистичката партија.[7] Во 1982 г. бил испратен во Џендинг, Хебеј на функцијата Заменик-секретар околискиот огранок на партијата, а следната година бил назначен за нејзин секретар.[8] Во текот на политичката кариера, служел во четири покраини: Шенси (1969–1975), Хебеј (1982–1985), Фуџен (1985–2002) и Џеџанг (2002–2007).

Служел на разни функции во подрачниот комитет на КПК во Фуџоу, а во 1990 г. станал претседател на месното партиско училиште. Во 1999 г. бил унапреден во Заменик-управник на покраината Фуѓен, а следната година дошол на функцијата управник. За време на ова службување правел напори за да привлече инвеститори од Тајван и да ја унапреди слободната пазарна економија.

Во 2002 г. стапил на високи функции во Џеџанг. Набргу станал покраински партиски началник, а потоа управик на покраината. Потоа стапил во ЦК на КПК и со тоа влегол во државниот врв. Додека бил во Џеџанг, Си обезбедил поволни стопански услови за голема стапка на развој од 14% годишно, притоа немилосрдно борејќи се против корупцијата.

Во март 2007 г. станал партиски началник на Шангај по симнувањето на дотогашниот началник поради вмешаност во скандал со пензискиот фонд.

Приклучување кон Постојаниот комитет и потпретседателство

Си Џинпинг на средба со македонскиот премиер Никола Груевски во 2013 г.
Си Џинпинг и рускиот претседател Димитриј Медведев во 2010 г.
Си Џинпинг на средба со американскиот секретар за одбрана, Леон Панета во септември 2012 г.

По назначувањето за партиски секретар на Шангај, Си во 2007 г. бил изгласан за член на Постојаниот комитет. Таму се котирал над Ли Кеќанг, што значи дека имал најголеми изгледи да стане следниот претседател на државата. Покрај ова, Си членувал во врвот на Секретаријат на ЦК и поради неговите достигнувања, XI Национално народно собрание во 2008 г. го изгласал за Потпретседател на Кина.[9]

Откако стапил на функцијата, Си имал најразлични задолженија и портфолија. Бил надлежен за опширните подготовки на Летните олимписки игри 2008 во Пекинг и играл улога на најзначаен фактор во односите на централната управа со Хонгконг и Макао. Станал и претседател на Централното партиско училиште, установа за образовно-идеолошка подготовка на кадри на партијата. По Сечуанскиот земјотрес во 2008 г, Си ги посетил погодените подрачја во Шенси и Гансу. Во јуни 2008 г. ги остварил првите посети во странство како потпретседател, и тоа во Северна Кореја, Монголија, Саудиска Арабија, Катар и Јемен.[10] По завршувањето на олимпијадата, бил назначен на чело на комитетот задолжен за организирање на одбележувањето на шеесетгодишнината од основањето на НР Кина. Го предводел и т.н. „Проект 6521“ за обезбедување на политичка стабилност во немирите во 2009 г.[11]

Си ужива значаен углед кај странските државници, кои ја ценат неговата отвореност и прагматичен пристап. Меѓу другите позитивни оценки, највпечатлива е онаа на поранешниот премиер на Сингапур, Ли Куан Ју, кој изјавил дека Си е „промислен човек што минал низ многу маки и неволји во животот.“[12] Ли исто така се искажал дека: „Како човек, јас би го ставил во класата на Нелсон Мандела. Човек со многу голема емотивна стабилност што не дозволува личните несреќи и страдања да му го загрозат расудувањето. Со други зборови, импресивна личност“.[13]

Турнеи како потпретседател

Во февруари 2009 г, како потпретседател, Си Џинпинг направил турнеја низ Латинска Америка, посетувајќи го Мексико,[14][15] Јамајка,[16][17] Колумбија,[18][19] Венецуела[20][21] и Бразил[22][23] за да ги унапреди врските и соработката на Кина во регионот, со особен осврт на глобалната финансиска криза. На враќање ја посетил и Малта.[24][25]

Партиски челник и врховен командант

На 15 ноември 2012, XVIII ЦК на КПК го изгласал Си за Генерален секретар на Комунистичката партија и Претседател на Централниот воен комитет, со што тој се издигнал на врвот на партијата.[26][27][28][29] Списокот на најмоќни луѓе во светот на „Форбс“ во 2012 г. го оценил Си како деветти најмоќен човек на светот.[30]

Во следниот период, како челник на партијата, Си ја посетил покраината Гуангдунг за да му оддаде почит на поранешниот премиер Денг Сјаопинг, при што одржал говори, повикувајќи на силни економски реформи и зајакнување на војската, што го нарекол „кинескиот сон“.[31]

Претседателствување

На 14 март 2013 г. Си бил назначен за Претседател на Кина, со речиси апсолутно мнозинство на гласачите на XII Национално народно собрание,[32] доаѓајќи на местото на Ху Џинтао, кој заминал во пензија со истекот на неговите два мандата.[33] Во истата прилика, за потпретседател на државата е избран либералниот реформист Ли Јуенчао, кој со ова станал првиот потпретседател што не членува во Постојаниот комитет од времето на Жонг Јижен (1998) наваму.[34]

Веднаш по стапувањето на функцијата, Си го потврдил пријателството на земјата со Пакистан[35] и заминал во посети на Русија, Танзанија, ЈАР и Република Конго.[36]

Кон средината на годината, Си остварил и средби со македонскиот премиер Никола Груевски и шефот на МНР, Никола Попоски во состав на кинеската иницијатива за инвестиции и соработка со земјите од Централна и Источна Европа.[37]

Поврзано

Наводи

  1. ↑ „deckblatt-ca-data sup-form.pdf“ (PDF). Посетено на 20 октомври 2010.
  2. ↑ „Xi Jinping calls for a Chinese dream, Daily Telegraph“. Посетено на 20 март 2013.
  3. ↑ Johnson, Ian (15 ноември 2012). „New Chinese Leader Offers Few Hints of a Shift in Direction“. The New York Times. Посетено на 15 ноември 2012.
  4. ↑ Bouée, Charles-Edouard, China's Management Revolution: Spirit, Land, Energy, (Palgrave Macmillan, 15 декември 2010), стр. 93; via Google Книги. консултирано на 15 февруари 2012
  5. ↑ „Xi Jinping“. 30 март 2010.
  6. ↑ China's Vice-President revisits youth with a trip to the Midwest to meet farming family he stayed with on exchange trip — Associated Press, 15 февруари 2012
  7. ↑ Ranade, Jayadva (25 October 2010). „China's Next Chairman - Xi Jinping“. Centre for Air Power Studies. Посетено на 27 мај 2012.
  8. ↑ „Xi Jinping“. GlobalSecurity.org. 7 ноември 2011. Посетено на 27 мај 2012.
  9. ↑ "Hu Jintao reelected Chinese president", Xinhua (China Daily), 15 март 2008
  10. ↑ „Vice-President Xi Jinping to Visit DPRK, Mongolia, Saudi Arabia, Qatar and Yemen“. Mfa.gov.cn. 5 јуни 2008. Посетено на 20 октомври 2010.
  11. ↑ Michael Wines. 'China's Leaders See a Calendar Full of Anniversaries, and Trouble' — The New York Times, 9 март 2009
  12. ↑ Ansfield, Jonathan (22 декември 2007). „Xi Jinping: China's New Boss And The 'L' Word“. Newsweek. Посетено на 20 October 2010.
  13. ↑ „China's Nelson Mandela“. Time. 19 ноември 2007.
  14. ↑ „Chinese vice president in Mexico to boost trade“. Channel NewsAsia. Франс-Прес. 11 февруари 2009.
  15. ↑ „Chinese Vice President Xi Jinping speaks during a news conference in Mexico City, 10 февруари 2009. Jinping is on a two-day official visit to Mexico“. Associated Press. 10 февруари 2009.
  16. ↑ „Photo Gallery of the Official Visit of the Vice President of the People's Republic of China and the State Visit of the King and Queen of Spain“. Jamaica Information Service. 12 февруари 2009.
  17. ↑ „China, Jamaica vow to enhance friendly partnership“. Централна кинеска телевизија (CCTV). 13 февруари 2009.
  18. ↑ Mu Xuequan (17 февруари 2009). „Chinese vice president concludes official visit to Colombia“. Xinhua News Agency. Посетено на 4 ноември 2012.
  19. ↑ „China Names Colombia Official Tourism Destination“. Latin American Herald Tribune.
  20. ↑ Fang Yang (19 февруари 2009). „Chinese VP meets Venezuelan top legislator on parliamentary co-op, bilateral ties“. Xinhua News Agency. Посетено на 4 ноември 2012.
  21. ↑ Devereux, Charlie (26 септември 2012). „China Bankrolling Chavez's Re-Election Bid With Oil Loans“. Bloomberg News.
  22. ↑ Министерство за надворешни работи на Бразил (9 март 2009). „Посета на потпретседателот на Кина, Си Џинпинг - 19/2/2008“. YouTube.
  23. ↑ „Chinese VP meets Brazilian president on deepening strategic partnership“. Xinhua News Agency. 20 февруари 2009. Посетено на 4 ноември 2012.
  24. ↑ „Xi Jinping visits Malta“. The Embassy of Malta in the People's Republic of China. 23 февруари 2009.
  25. ↑ Mu Xuequan (22 февруари 2009). „Roundup: Chinese vice president starts official visit to Malta“. Синхуа. Посетено на 4 ноември 2012.
  26. ↑ „China Confirms Leadership Change“. BBC News. Посетено на 15 ноември 2012.
  27. ↑ „Xi Jinping: China's 'princeling' new leader“. Посетено на 15 ноември 2012.
  28. ↑ „Ending Congress, China Presents New Leadership Headed by Xi Jinping“. The New York Times. 14 ноември 2012. Посетено на 16 ноември 2012.
  29. ↑ „After months of mystery, China unveils new top leaders“. CNN. 16 ноември 2012. Посетено на 16 ноември 2012.
  30. ↑ „Си Џинпинг“. Forbes. 18 април 2013. Посетено на 18 март 2013. (англиски)
  31. ↑ For Xi, a 'China Dream' of Military Power — The Wall Street Journal, 13 март 2013
  32. ↑ BBC News (2012). China confirms leadership change. консултирано на 17 ноември 2012
  33. ↑ Demick, Barbara (13 март 2013). „China's Xi Jinping formally assumes title of president“. Los Angeles Times. Посетено на 16 март 2013.
  34. ↑ Moore, Malcolm (14 март 2013). „Xi Jinping becomes China's president“. The Sunday Telegraph. Посетено на 16 март 2013.
  35. ↑ „Zardari phones, felicitates Chinese president | Pakistan“. Dawn.Com. Посетено на 18 март 2013.
  36. ↑ http://www.nytimes.com/2013/03/26/world/asia/chinese-leader-xi-jinping-offers-africa-assurance-and-aid.html?_r=0
  37. ↑ „Премиерот Груевски денеска на средби со претседателот и со премиерот на Кина“. Нетпрес. 2 јули 2013. Посетено на 4 јули 2013.

Надворешни врски


Претседавач на Народна Република Кина (1949-1975)
Претседавач на ДС на ННК (1975-1982)
Претседател на НР Кина (1982-денес)
Челници
Знаме на Комунистичката партија на Кина
Генерални секретари
Претседавачи
Претседавачи на ЦСК


Нормативна контрола
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Си_Џинпинг&oldid=4445427“