Априлско востание: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
Интерактивен преглед на историјата
[непроверена преработка][непроверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Откажано уредувањето 5054116 на Gurther (разговор) Отмена
Ознаки: Отповикај Отповикано Мобилно уредување Уредување од мобилен извршник Уредување од прилогот за Андроид
Gurther (разговор | придонеси)
3.126 уредувања
Откажано уредувањето 5054273 на Thegreatguym (разговор) Има доволно извори што се додадени
Ознаки: Отповикај Отповикано
Ред 9: Ред 9:
| place = [[Отоманска Бугарија]]
| place = [[Отоманска Бугарија]]
| result = Востанието било задушено, што довело до [[Руско-турска војна (1877-1878)|Руско-турската војна (1877-1878)]]
| result = Востанието било задушено, што довело до [[Руско-турска војна (1877-1878)|Руско-турската војна (1877-1878)]]
| combatant1 = {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} Бугарски револуционери
| combatant1 = {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} Русофилски и Бугарски револуционери
| combatant2 = {{flag|Ottoman Empire}}
| combatant2 = {{flag|Ottoman Empire}}
| commander1 = {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Георги Бенковски]]{{KIA}}<br /> {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Иларион Драгостинов]]{{KIA}} <br /> {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Панајот Волов]]{{KIA}}<br /> {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Стојан Заимов]] <br /> {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Стефан Стамболов]]<br /> {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Христо Ботев]]{{KIA}}
| commander1 = {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Георги Бенковски]]{{KIA}}<br /> {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Иларион Драгостинов]]{{KIA}} <br /> {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Панајот Волов]]{{KIA}}<br /> {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Стојан Заимов]] <br /> {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Стефан Стамболов]]<br /> {{знаменце|Zname Aprilsko vastanie.svg}} [[Христо Ботев]]{{KIA}}
Ред 16: Ред 16:
| strength2 = околу 100,000
| strength2 = околу 100,000
| casualties1 = 15,000–30,000 убиени (вклучувајќи и цивили)<ref>Historical Dictionary of Bulgaria, Raymond Detrez, Edition 3, Publisher Rowman & Littlefield, 2014, {{ISBN|1442241802}}, p. 38.</ref>
| casualties1 = 15,000–30,000 убиени (вклучувајќи и цивили)<ref>Historical Dictionary of Bulgaria, Raymond Detrez, Edition 3, Publisher Rowman & Littlefield, 2014, {{ISBN|1442241802}}, p. 38.</ref>
| casualties2 = 1,000–4,000 убиени{{citation needed|date=December 2020}}|
| casualties2 = 1,000–4,000 убиени<ref>Encyclopedia of the Ottoman Empire; Facts on File Library of World History by Gabor Agoston (2010) c. 497</ref>|
}}
}}
[[Податотека:Zname Aprilskoto vastanie.jpg|right|thumb|300px|Знамето на востаниците од [[Горна Орјаховица]]]]
[[Податотека:Zname Aprilskoto vastanie.jpg|right|thumb|300px|Знамето на востаниците од [[Горна Орјаховица]]]]
'''Априлското востание''' е востание кое било организирано од страна на [[Бугари]]те во [[Османлиско Царство|Османлиското Царство]] на [[20 април]] [[1876]] година и објави во [[Копривштица]].<ref>Податокот е според [[јулијански календар|јулијанскиот календар]]''.</ref>. Востанието индиректно довело до создавање на новата бугарска држава, кое се случило по две години, во [[1878]] година. За време на востанието, се проценува дека биле убиени околу 1.000 муслимани.<ref name="McCarthy, Justin p.44">McCarthy, Justin: ''The Ottoman Peoples and the end of Empire''; London, 1981; p.44</ref>
'''Априлското востание''' е востание кое било организирано од страна на [[Русофилија|Русофилите]]<ref>{{Наведена книга|title=Отражение на Априлското въстание в чужбина|last=Митев|first=Йоно|publisher=ДВИ|year=1976|pages=23}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=История на Априлското въстание: Прѣдистория|last=Страшимиров|first=Димитър|publisher=Пловдивската окрѫжна постоянна комисия|year=1907|pages=266}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Българско възраждане, идеи, личности, събития|last=Обшчобългарски комитет "Васил Левски."|publisher=Унив. изд-во "Св. Климент Охридски"|year=2008|pages=257}}</ref> во [[Османлиско Царство|Османлиското Царство]] на [[20 април]] [[1876]] година и објави во [[Копривштица]].<ref>Податокот е според [[јулијански календар|јулијанскиот календар]]''.</ref>. Востанието индиректно довело до создавање на новата бугарска држава, кое се случило по две години, во [[1878]] година. За време на востанието, се проценува дека биле убиени околу 1.000 муслимани.<ref name="McCarthy, Justin p.44">McCarthy, Justin: ''The Ottoman Peoples and the end of Empire''; London, 1981; p.44</ref>


== Позадина ==
== Позадина ==
Ред 49: Ред 49:
[[Категорија:Отоманска Бугарија]]
[[Категорија:Отоманска Бугарија]]
[[Категорија:Бугарија во 19 век]]
[[Категорија:Бугарија во 19 век]]
[[Категорија:Русофили]]

Преработка од 18:06, 23 август 2023

Априлско востание
Дел од Големата источна криза
Датум 20 април – средина на мај 1876
Место Отоманска Бугарија
Исход Востанието било задушено, што довело до Руско-турската војна (1877-1878)
Завојувани страни
Русофилски и Бугарски револуционери  Османлиско Царство
Команданти и водачи
Георги Бенковски †
Иларион Драгостинов †
Панајот Волов †
Стојан Заимов
Стефан Стамболов
Христо Ботев † 		Османлиско Царство Хафуз-паша
Османлиско Царство Јусуф-ага
Османлиско Царство Хасан-паша
Сила
околу 10,000 околу 100,000
Жртви и загуби
15,000–30,000 убиени (вклучувајќи и цивили)[1] 1,000–4,000 убиени[2]
Знамето на востаниците од Горна Орјаховица

Априлското востание е востание кое било организирано од страна на Русофилите[3][4][5] во Османлиското Царство на 20 април 1876 година и објави во Копривштица.[6]. Востанието индиректно довело до создавање на новата бугарска држава, кое се случило по две години, во 1878 година. За време на востанието, се проценува дека биле убиени околу 1.000 муслимани.[7]

Позадина

Во текот на XVIII век, класичните држави или империи како што била Османлиското Царство, била раководена од страна на султан. Населението на империјата се состоелo од голем број на етнички групи кои зборувале на различни јазици. Идејата за создавање на т.н. една држава-една нација, започнала да се јавува во текот на XIX век. Во текот на истиот век, Османлиите заостанувале во скоро сите погледи и технологии до европските. Поради постојаното слебеење на Османлиското Царство, властите им испорачувале тешки даноци на христијанското население. Во 1875 година избувнало Босанското востание.

Подготовки

Востанието било подготвено во време од два месеци. Одлуката за кревање на востание била донесена од страна на одделни активисти на Бугарскиот револуционерен централен комитет, и истото не било поддржано од ниту една надворешна сила. Така, територијата на востаниците била поделена во пет регион: Враца, Велико Трново, Сливен, Пловдив и Софија.

Текот на востанието

Востанието избувнало во Копривштица, каде било нападнато седиштето на локалната полиција. Во текот на две недели, востанието се проширило и во поголемиот дел од Бугарија. Околу 1.000 муслимани биле убиени, а многу повеќе протерени од своите домови. Ова довело до многу брза реакција на османлиските власти.

Уште од првиот ден на востанието (20 април) Високата порта и турското воено министерство дало наредба за мобилизација на армијата. За задушување на востанието бил формиран штаб во состав: Митхад паша, воен министер, Хусеин Авни паша и командант Абдул Керим паша. Кон територијата на Бугарија се упатила војска од околу 10.000 војници. Многу бргу Османлиите постигнале големи успеси. Селата кои ги зазимале биле изложени на ограбување или палење. Според Николај Овчаров, вкупниот број на загинати изнесувал околу 30.000 војници и цивили.

Наводи

  1. ↑ Historical Dictionary of Bulgaria, Raymond Detrez, Edition 3, Publisher Rowman & Littlefield, 2014, ISBN 1442241802, p. 38.
  2. ↑ Encyclopedia of the Ottoman Empire; Facts on File Library of World History by Gabor Agoston (2010) c. 497
  3. ↑ Митев, Йоно (1976). Отражение на Априлското въстание в чужбина. ДВИ. стр. 23.
  4. ↑ Страшимиров, Димитър (1907). История на Априлското въстание: Прѣдистория. Пловдивската окрѫжна постоянна комисия. стр. 266.
  5. ↑ Обшчобългарски комитет "Васил Левски." (2008). Българско възраждане, идеи, личности, събития. Унив. изд-во "Св. Климент Охридски". стр. 257.
  6. ↑ Податокот е според јулијанскиот календар.
  7. ↑ McCarthy, Justin: The Ottoman Peoples and the end of Empire; London, 1981; p.44

Литература

Османлиско-бугарски војни и востанија
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Априлско_востание&oldid=5054274“