Русофилија

Од Википедија — слободната енциклопедија
Знамето на Русија
Катедралата Свети Василиј на Црвениот плоштад во Москва

Русофилија (буквален превод : љубов кон Русија или Русите) е восхит и наклонетост кон Русија (вклучувајќи го периодот на Советскиот Сојуз и/или Руската империја), руската историја и руската култура. Антонимот е Русофобија. Во 19 век, русофилијата честопати била поврзувана со варијанти на пансловенизмот, бидејќи Руската империја и автономната Србија биле единствените две суверени држави поврзани со словените за време и по револуциите од 1848 .

Русофилија во Европа[уреди | уреди извор]

Според книжевната агенција Марли Рузоф, напишал американскиот автор Роберт Александар: „Ги сакам Русите поради нивната драматична, емотивна природа. Тие не се плашат да сакаат, не се плашат да бидат повредени, не се плашат да претеруваат или да дејствуваат импулсивно.“ [1]

Русофилија во Србија[уреди | уреди извор]

Русија е популарна во Србија, а многу Срби традиционално ја гледаат Русија како близок сојузник поради заедничкото словенско наследство, култура и православна вера.[2] Според Европскиот совет за надворешни односи, 54% од Србите ја гледаат Русија како сојузник. За споредба, 11% ја гледаат Европската унија како сојузник, а само 6% гледаат на САД на ист начин.[3]

За време на руската инвазија на Украина во 2022 година, Народната патрола, екстремно десничарска група, организираше проруски собири во Белград, на кои присуствуваа 4.000 луѓе.[4][5][6]

Русофилија во Црна Гора[уреди | уреди извор]

Црна Гора е исто така православна и словенска земја. Во Подгорица се наоѓа Московскиот мост [7] и до мостот статуа на рускиот пејач и актер Владимир Висоцки. За време на руската инвазија на Украина во 2022 година, во Никшиќ се одржа проруска средба.[8]

Русофилија во Украина[уреди | уреди извор]

По украинската независност во 1991 година, на референдумот за независност на Украина во 1991 година, 92% (вклучувајќи 55% од етничките Руси ) гласаа за независност од Москва, но некои Украинци, претежно на истокот и југот на земјата, гласаа повеќе Русофилски став на владата, почнувајќи од поблиско економско партнерство до целосна национална унија.[9]  Русија и Украина имаа особено блиски економски врски, а русофилската политичка партија, Партијата на регионите, стана најголемата партија во Врховната Рада на украинските парламентарни избори во 2006 година, добивајќи 33% од гласовите. Таа ќе остане доминантна сила во украинската политика, до Револуцијата на достоинството во 2014 година. По руската воена интервенција во Украина во 2014 година, целокупниот став на Украинците кон Русија и Русите стана многу понегативен,[10] при што повеќето Украинци го почитувале членството во НАТО[11] и Европската Унија[12] .

Русофилија во Бугарија[уреди | уреди извор]

Русофилијата настанал во Бугарија во време на османлиската власт. Причината на тоа е заради тоа што Руската империја ветуваше кон Бугарскиот народ дека ќе ја ослободиле Бугарија со помош на Руската империја.

Првата русофилска бугарска заедница беше Доблесно друштво, организирано од бугарски емигранти во Букурешт во 1853 година.[13] Во 1867 година, Тодор Бурмов[14] го објавил памфлетот „Братско објаснување на Бугарин на неговите браќа Бугари“ каде што ги именува бугарскиот народ како синови на Рускиот народ.

Во 1877 година, за време на Руско-Турската војна, Петко Славејков ја напишал песната „Бугарската вера и надеж кон Русија“, посветена на рускиот народ. Во 1878 година, патријархот на бугарската литература Иван Вазов ја напишал својата трета стихозбирка „Избавување“, дел од која е песната „Здраво, браќа!“. По ослободувањето на Бугарија, беше основано „Словенското друштво во Бугарија“, во 4 декември 1899 година во Софија, станало продолжение и експонент на русофилските идеи во земјата. Претседавач стана митрополитот Климент (Васил Друмев), а соорганизатори и членови на друштвото беа Илија Куртев, Игнатиј Рилски, Костадин Апостолов и други преродбенички русофили. Словенското друштво постои и денес, како едно од најстарите општества во Бугарија.[15]

Од 2015 година, во Бугарија има околу 180 русофилски организации.[16] Едно од најактивните меѓу нив е Националното движење „Русофили“ основано во 2003 година - годишно одржува собир на русофили во Бугарија во септември во близина на браната Копринка, која во 2015 година собра над 12.000 луѓе.[17] Тоа го наведува кандидатот за претседател на Бугарија од АБВ Ивајло Георгиев Калфин во 2016 година:

Русофилизмот е надпартиски и да се биде русофил значи да се биде бугарофил. Русофилизмот кај нас е вкоренет од историја, култура, православие, словенски корени - многу работи ја поддржуваат блискоста меѓу бугарскиот и рускиот народ.

—Ивајло Георгиев Калфин

Русите исто имале големо влијание врз Кнежевство Бугарија заради Сан Стефанскиот мировен договор, во еден писмо од грофот Игнатјев кон Руската влада тој признава:

Ви се обрнувам Вам (г-дин Бахмачев), дека јас ја создадов велика Бугарија, заради руските интереси на исток.

—Николј П. Игнатјев[18]

Русофилско влијание врз бугарскиот јазик и азбука[уреди | уреди извор]

Слика прикажувајќи колку се слични Рускиот јазик и Бугарскиот литературен норм

Бугарската азбука ги користи буквите од Руската азбука, заради тоа разликата помеѓу Бугарскиот литературен норм и Рускиот јазик е многу мал, според некој извори околу 23% од граѓаните во Бугарија можат да зборуваат Руски чисто и е четврти нај користен јазик во Бугарија.[19]

Влијанието на Руската азбука во Бугарската е прифатено од голем дел Бугарски историчари, според Христо Прлев „Ослободувањето остави во литературата многу руски лингвистички (пред сè во лексиката) елементи“[20]

Во Бугарија околу 43% од народот се класифицирани како Русофили[21] но според некој извори околу 80% од народот во Бугарија се Русофили, или имаат некој позитивен гледиште кон Русија.[22] Во Бугарија има многу Русофилски културни клубови со околу 35.000 членови низ Бугарија.

Според македонскиот амбасадор Мухамед Халили бугарскиот литературен норм е поблиску до рускиот јазик отколку македонскиот јазик.[23] Некој македонски лингвисти сметат дека Бугарскиот јазик е потекло мешавина на Турски, Руски и Македонски, според некој извори некој македонски лингвисти го класифицират јазикот како мешавина на Српскиот и Рускиот.[24]

Професор од Бугарија, Стефан Цанев во еден интервју потврди дека Европската Унија мислеа дека бугарската азбука беше руска заради нивните сличности. Тој исто истакнува:

Може да се расправа многу за глаголитската азбука – кој го создал, зошто го создал. Русите соодветно мислат тоа е нивно. Масовниот свет, гледајќи ја азбуката, вели: ах, пишуваш со руски букви. Тоа мораше да заврши, а најправно, најдобро ќе беше ако 24 мај беше прогласен за национален празник.

— Стефан Цанев[25]

Во еден интервју со историчарот Бранислав Светозаревиќ во Албанија за бугарскиот литературен норм тој декларирал кон луѓето во Албанија со потекло од Бугарија дека нивниот литературен норм е македонски дијалект со додадени руски зборови.[26]

Првата страница на првиот устав на Кнежевство Бугарија, каде што прикажува Руски и Бугарски превод, индикатор на големото влијание на рускиот јазик

Според некој извори околу 74% зборови во Бугарскиот литературен норм се слични или скроз исти со Рускиот јазик.[27] Народот во бугарија исто добро разбираат рускиот јазик, околу 23% од народот во Бугарија може да зборува чисто Руски, заради тоа рускиот јазик е трети најкористен јазик во Бугарија.[28]

Според историчарот од Бугарија Христо Прлев тој признава големото влијание на рускиот јазик после ослободувањето на Бугарија.[29] и спомнал фактот дека дури после независност на Бугарија сите граѓани комуницирале во Рускиот јазик и ништо друго.[30]

Во еден интервју со лингвистикот од Бугарија Иља Талев во Америка, тој самиот признал како бугарскиот литературен норм е претежно составен од руски зборови, тој исто истакнува:

"Не е точно да се каже дека бугарскиот бил русифициран.Таков а терминот би имплицирал дека претходно постоел бугарски литературен јазик, која подоцна доживеа метаморфоза на русификација. Бугарскиот литературен јазик, наспроти живите дијалекти, е формиран под многу силно руско влијание. Тоа беше доброволен процес, кој се случи многу пред создавањето на која било бугарска држава. Резултатот денес е тоа можеби 65% од сите 150.000 зборови на бугарскиот јазикот е од руско потекло"

— Иља Талев[31]

Проруски протести за време на руската инвазија на Украина во 2022 година[уреди | уреди извор]

Како одговор на руската инвазија на Украина во 2022 година и на проукраинските, антивоени протести ширум низ светот, беа одржани многу проруски контрапротести. Вакви протести се одржаа во повеќе земји, меѓу кои и Австралија. Буркина Фасо,[32] Централноафриканска Република,[33] Чешка,[34] Германија,[35] Молдавија,[36] Палестина,[37] Србија [38][39]  

Извори[уреди | уреди извор]

  1. „Book Group Guide – Rusoff Agency“. Rusoffagency.com. Посетено на 17 October 2018.
  2. „Зашто је Путин толико популаран у Србији? – Центар за развој међународне сарадње“. crms.org.rs. Архивирано од изворникот на 2012-04-08. Посетено на 17 October 2018.
  3. „Pandemic trends: Serbia looks east, Ukraine looks west“. ecfr.eu. 5 August 2021. Посетено на 9 November 2021.
  4. Filipovic, Branko (2022-03-05). „Pro-Russia Serbs march in Belgrade as country treads ever finer line between East and West“. Reuters (англиски). Посетено на 2022-03-07.
  5. „Thousands of pro-Russia Serbs march in Belgrade“. BBC News (англиски). Посетено на 2022-03-07.
  6. Komarčević, Dušan (14 December 2022). „Pod maskama u Beogradu 'brane' Kosovo“. Radio Slobodna Evropa (српскохрватски). Посетено на 2023-01-11.
  7. „Moscow bridge in Podgorica“. Androidvodic.com. Архивирано од изворникот на 5 March 2016. Посетено на 17 October 2018.
  8. „Serb nationalists in Montenegro rally in support of Russia“. Reuters (англиски). 2022-03-01. Посетено на 2022-03-07.
  9. Rapawy, Stephen (1997). Ethnic Reidentification in Ukraine (page 17) (PDF). Washington, D.C.: United States Census Bureau. Архивирано од изворникот (PDF) на 19 October 2012. Посетено на 12 July 2018.
  10. How Ukraine views Russia and the West, Brookings Institution (18 October 2017)
  11. „Pledging reforms by 2020, Ukraine seeks route into NATO“. Reuters (англиски). 2017-07-10. Посетено на 2021-10-03.
  12. Simmons, Katie; Stokes, Bruce; Poushter, Jacob (2015-06-10). „3. Ukrainian Public Opinion: Dissatisfied with Current Conditions, Looking for an End to the Crisis“. Pew Research Center's Global Attitudes Project (англиски). Посетено на 2021-10-03.
  13. Дойнов, Стефан. Българите в Украйна и Молдова през Възраждането (1751 – 1878). София, Академично издателство „Марин Дринов“, 2005. ISBN 954-322-019-0. с. 151.
  14. Йоцов, Борис. Славянските литератури и славянското съзнание в България. // Славянски глас: Годишник на Славянското дружество в България 2. 2011. с. 9 – 34.
  15. Милева, Румяна. Учредяване на Славянското дружество в България. Славянско дружество в България (официален сайт), 29.08.2015. Посетен на 08.08.2016.
  16. Русофилите се обединяват в партия Архивирано на 15 септември 2016 г..“ nbox.bg, 21 август 2015 г.
  17. Тенева, Олга. XII-ият Национален събор на приятелите на Русия се проведе на язовир „Копринка“. // Официален сайт на НД „Русофили“, 08.09.2015. Посетен на 08.08.2016.
  18. М.Цемовиќ - "Маќедонски проблеми и Маќедонци", Београд, 1913 с.33
  19. „6 MOST SPOKEN LANGUAGES OF BULGARIA“. Tilti Multilingual.
  20. Hristo P'rvev, B'lgarski ezik VIII, 1958
  21. Най-много русофили в България живеят в провинцията од Radio Bulgaria
  22. Колко пък да сме русофили? Клуб Z
  23. Халили pacпали: Бугарскиот јазик е посличен со рускиот отколку со македонскиот од Милош Милошевски
  24. БОМБА! БУГАРСКИОТ ЈАЗИК Е ДИЈАЛЕКТ НА СРПСКИОТ И НА РУСКИОТ ЈАЗИК? во Април 14 2023
  25. „Бугарски професор искрен: Сите мислат дека пишуваме на руски јазик од Република Онлајн, Мај 25, 2020“. Архивирано од изворникот на 2023-06-16. Посетено на 2023-09-07.
  26. Историчарот Светозаревиќ до Бугарите: Вие зборувате македонски јазик со додадени руски зборови од Кајгана (Мај 25, 2023)
  27. What Other Languages Can You Understand If You Know Russian? Архивирано на 10 август 2023 г. од РашинТуторинг
  28. 6 MOST SPOKEN LANGUAGES OF BULGARIA во 3 Јули 2020
  29. „Освобождението оставя в книжнината много руски езикови (лексикални пред сичко) елемнти“ Hristo P'rvev, B'lgarski ezik VIII, 1958,
  30. „Сички българи говореха руски, т. н. някакъв рускп-български черковен език. Говоримата реч и канцелярската практика гъмжаха от русизми. Дори турските думи приемаха руска форма“ Hristo P'rvev, B'lgarski ezik VIII, 1958,
  31. Интевју со Иља Талев во Јануари 2001, во САД
  32. „Pro-Russia protesters rally in Burkina Faso capital after second coup“. Pro-Russia protesters rally in Burkina Faso capital after second coup (англиски). Посетено на 2022-11-15.
  33. „Pro-Russia protesters rally in Central African Republic“. Africanews (англиски). 2022-03-05. Посетено на 2022-11-15.
  34. „Pointing to 'pro-Russian, extremist' ties, Czech premier condemns demonstration in Prague“. Anadolu Agency. Посетено на 2022-11-15.
  35. „Pro-Russia Supporters Rally in Germany, Face Off With Counterdemonstrators“. VOA (англиски). 10 April 2022. Посетено на 2022-11-15.
  36. Tanas, Alexander (2022-10-11). „Moldovan president calls for tougher policing to tackle pro-Russia protests“. Reuters (англиски). Посетено на 2022-11-15.
  37. Net, Al Mayadeen (2022-03-06). „Pro-Russian rallies in Palestine, UK, and Serbia“. Al Mayadeen English (англиски). Посетено на 2022-11-15.
  38. „Pro-Russian Right-Wing Serbs Hold Another Demonstration In Belgrade“. RadioFreeEurope/RadioLiberty (англиски). Посетено на 2022-11-15.
  39. „Thousands of pro-Russia Serbs march in Belgrade“. BBC News (англиски). Посетено на 2022-11-15.