Ваденско Море: Разлика помеѓу преработките

Ваденско Море
светско наследство на УНЕСКО
Критериум	природно: viii, ix, x
Навод	1314
Запис	2009 (XXXIII заседание)

Интерактивен преглед на историјата

[проверена преработка]

← Постаро уредување Поново уредување →

Избришана содржина Додадена содржина

НагледноВикитекст

Во редови

Преработка од 08:01, 9 април 2013

Ваденското Море (холандски: Waddenzee, германски: Wattenmeer, долногермански: Wattensee/Waddenzee, дански: Vadehavet, западнофризиски: Waadsee) е крајбрежен појас во југоисточниот дел на Северното Море. Сместено е помеѓу брегот на северозападна континентална Европа и Фризиските Острови, образувајќи плитка водна површина со плитаци и мочуришта. Целото подрачје се одликува со голема биолошка разновидност. Во 2009, холандскиот и германскиот дел на морето биле прогласени за светско наследство на УНЕСКО.^[1]

Според стручњаците, Ваденското Море има еден од највидоизменетите брегови во светот како последица на човечките активности,^[2] што може да се забележи од системите од бразди и насипи на копното и ниските крајбрежни острови. Ваденското Море се протега од Ден Хелдер во Холандија на југозапад, ги одминува големите речни устија на Германија и завршува кај северната граница на Скалинген, северно од Есбјерг во Данска. Овој потег има вкупна должина од 500 км и површина од околу 10.000 км². Во рамките на Холандија, морето се граничи со езерото Ејселмер крај насипот Афслејтдејк.

Островите во морето се нарекуваат Ваденскоморски Острови или Фризиски Острови, кои го добиле името од месното население - Фризијците. Меѓутоа, фризискиот јазик не се говори во најзападниот дански остров Тексел веќе со векови. Данските Ваденскоморски Острови никогаш немале фризиско население. Оддалечениот германски остров Хелиголанд етнички е фризиски, но не се наоѓа во Ваденското Море.

Природа

Зборот wad е холандски поим за „плитак“ (долногермански и германски: Watt, дански: Vade). Подрачјето се карактеризира со пространи плитаци од тиња, подлабоки приливни брази (приливни потоци), а островите во оваа област постојано се потопуваат и излегуваат на површина. Пејзажот во голема мера е создаден од бурни приливи во периодот од X до XIV век, преплавувајќи и носејќи ги тресетните површини зад крајбрежните песочни дини. Денешните острови се остатоци од некогашните дини.

Островите имаат со дини и широки песокливи плажи кон Северното Море и низок приливен брег кон Ваденското Море. Брановите и струите постојано однесуваат наноси, постепено менувајќи го обликот на островите. На пример, островите Влиланд и Амеланд низ вековите се поместени источно, губејќи го копното на една страна и добивајќи ново на друга.

Ваденското Море е значајно по богатата флора и фауна, особено птиците. Местото е зимувалиште за стотици илјади крајбрежни птици, патки и гуски, богато живеалиште за галеби и рибарки.^[3]

Поврзано

References

↑ Место на светско наследство Ваденско Море пров. 29 април 2010 (англиски)
↑ C. Michael Hogan. 2011. Wadden Sea. eds. P. Saundry & C. Cleveland. Encyclopedia of Earth. National Council for Science and the Environment. Washington DC
↑ Предлошка:Цитирана книга

Надворешни врски

„Ваденско Море“ на Ризницата ^?

Предлошка:Цмс (англиски)
Ваденско Море - Центар за светско наследство на УНЕСКО (англиски)
Подрачје на светско наследство Ваденско Море (англиски)
Здружение на општините на Холандија, Данска и Германија во Ваденското Море (англиски)

53°32′N 6°53′E / 53.533° СГШ; 6.883° ИГД / 53.533; 6.883

[1] Место на светско наследство Ваденско Море пров. 29 април 2010 (англиски)

[2] C. Michael Hogan. 2011. Wadden Sea. eds. P. Saundry & C. Cleveland. Encyclopedia of Earth. National Council for Science and the Environment. Washington DC

[3] Предлошка:Цитирана книга

[1]

[2]

[3]

@@ Ред 12: / Ред 12: @@
 | Link        = http://whc.unesco.org/en/list/1314
 }}
-'''Ваденското Море''' ({{lang-nl|Waddenzee}}, {{lang-de|Wattenmeer}}, [[долногермански јазик|долногермански]]: ''Wattensee'' или ''Waddenzee'', {{lang-da|Vadehavet}}, [[западнофризиски јазик|западнофризиски]]: ''Waadsee'') е [[брег|крајбрежен]] појас во југоисточниот дел на [[Северно Море|Северното Море]]. Сместено е помеѓу брегот на северозападна континентална [[Европа]] и [[Фризиски Острови|Фризиските Острови]], образувајќи плитка водна површина со [[плитак|плитаци]] и [[мочуриште|мочуришта]]. Целото подрачје се одликува со голема [[биоразновидност|биолошка разновидност]]. Во 2009, холандскиот и германскиот дел на морето биле прогласени за [[светско наследство]] на [[УНЕСКО]].<ref>[http://www.waddensea-worldheritage.org/ Место на светско наследство Ваденско Море] пров. 29 април 2010 {{en}}</ref>
+'''Ваденското Море''' ({{lang-nl|Waddenzee}}, {{lang-de|Wattenmeer}}, {{lang-nds|Wattensee/Waddenzee}}, {{lang-da|Vadehavet}}, {{lang-fry|Waadsee}}) е [[брег|крајбрежен]] појас во југоисточниот дел на [[Северно Море|Северното Море]]. Сместено е помеѓу брегот на северозападна континентална [[Европа]] и [[Фризиски Острови|Фризиските Острови]], образувајќи плитка водна површина со [[плитак|плитаци]] и [[мочуриште|мочуришта]]. Целото подрачје се одликува со голема [[биоразновидност|биолошка разновидност]]. Во 2009, холандскиот и германскиот дел на морето биле прогласени за [[светско наследство]] на [[УНЕСКО]].<ref>[http://www.waddensea-worldheritage.org/ Место на светско наследство Ваденско Море] пров. 29 април 2010 {{en}}</ref>
 Според стручњаците, Ваденското Море има еден од највидоизменетите брегови во светот како последица на [[човек|човечките]] активности,<ref>C. Michael Hogan. 2011. [http://www.eoearth.org/article/Wadden_Sea?topic=49523 ''Wadden Sea''. eds. P. Saundry & C. Cleveland. Encyclopedia of Earth. National Council for Science and the Environment. Washington DC]</ref> што може да се забележи од системите од бразди и [[насип]]и на копното и ниските крајбрежни острови. Ваденското Море се протега од [[Ден Хелдер]] во [[Холандија]] на југозапад, ги одминува големите речни [[естуар|устија]] на [[Германија]] и завршува кај северната граница на Скалинген, северно од [[Есбјерг]] во [[Данска]]. Овој потег има вкупна должина од 500&nbsp;км и површина од околу 10.000&nbsp;км². Во рамките на Холандија, морето се граничи со езерото [[Ејселмер]] крај насипот Афслејтдејк.