Млечно чоколадо: Разлика помеѓу преработките

Млечно чоколадо
Хранлива вредност на 100 g
Енергија	2,364 kJ (565 kcal)
Јаглехидрати	50,8
Масти	37.6
Витамини
Тиамин (Б1)	(10 %) ,112 мг
Рибофлавин (Б2)	(25 %) ,298 мг
Ниацин (Б3)	(3 %) ,386 мг
Витамин Б12	(31 %) ,75 μг
Витамин Е	(3 %) ,51 мг
Минерали
Калциум	(19 %) 189 мг
Железо	(18 %) 2,35 мг
Магнезиум	(18 %) 63 мг
Манган	(22 %) ,47 мг
Фосфор	(30 %) 208 мг
Калиум	(8 %) 372 мг
Селен	(6 %) 4,5 μг
Цинк	(24 %) 2,3 мг
	Единици; μг = микрограми • мг = милиграми; МЕ = меѓународни единици;
	Постотоците се приближно пресметани според препораките за возрасни лица во САД. ; Извор:

Млечно чоколадо
	Штангла млечно чоколадо
Вид	Кондиторски производи
Творец	Даниел Петер
Главни состојки	Путер од какао, Какао во прав, Млеко, Шеќер

Интерактивен преглед на историјата

[проверена преработка]

← Постаро уредување Поново уредување →

Избришана содржина Додадена содржина

НагледноВикитекст

Во редови

Преработка од 01:08, 16 јануари 2022

Млечното чоколадо е цврсто чоколадно слаткарство кое содржи какао, шеќер и млеко. Чоколадото првично се продавало и се консумирало како пијалок уште од предколумбиско време, а од неговото воведување во Западна Европа, сепак, иновациите во технологијата (имено пронајдокот на „холандското какао“ и млекото во прав) довеле до пронајдокот на млечната чоколада од страна на швајцарскиот производител на чоколади Даниел Петер во 1875 година. Главните производители на млечно чоколадо ги вклучуваат Фереро, Херши, Монделез, Марс и Нестле. Тие компании се заслужни за повеќе од половина од чоколадото што се продава ширум светот. Иако четири петтини од целокупното млечно чоколадо се продаваат во САД и Европа, во Кина и Латинска Америка се повеќе се консумираат големи количини. Додека вкусот и текстурата се клучни за неговиот успех, млечното чоколадо исто така историски се промовира како здрава храна, особено за децата. Неодамнешните докази покажале дека може да обезбеди антиоксидантни здравствени придобивки.

Зборот чоколада постои од околу 1600 година, но првично означувал темно чоколадо. Првата употреба на терминот „млечна чоколада“ бил за пијалок донесен во Лондон од Јамајка во 1687 година, но дури швајцарскиот пронаоѓач Даниел Петер успешно ги комбинирал какаото и кондензирано млеко во 1875 година, кога било измислен млечното чоколадо. Швајцарија брзо се развила како центар на производството на млечно чоколадо и извезувала на меѓународниот пазар. Млечното чоколадо станала популарна на почетокот на дваесеттиот век по лансирањето на Херши чоколадната табла. Во исто време, млечното чоколадо било комбинирано со други состојки, како што е нугат, за да се формираат широк спектар на табли, вклучително и Тоблероне во 1908 година, Гоо Гу Кластер во 1912 година и Кит Кат во 1935 година. Глобалното ширење на млечното чоколадо продолжило и во следниот век, заедно со зголемената консолидација на пазарот. Понов развој е подемот на фер трговијата и UTZ сертифицираното чоколадо со цел да обезбеди гаранции за клиентите. Во 2018 година, пазарот на млечно чоколадо вредел 63,2 милијарди долари.

Историја

Зборот „чоколада“ првпат бил употребен на англиски околу 1600 година^[1] Зборот потекнува од xocolātl, од нахуатл, јазикот на Ацтеките. Првиот пример на „млечна чоколада“ се појавил набргу потоа, а се однесувал на пијалок од чоколадо во комбинација со млеко. Во 1687 година, Ханс Слоун, ирски лекар и колекционер, го вовел пијалокот во Лондон откако ги видел луѓето од Јамајка како уживаат во пијалокот. Препаратот бил познат по своите лековити својства, а бил произведен од Николас Сандерс и Вилијам Вајт, а набрзо му се придружиле и други млечни чоколади низ градот.^[2] Оттаму, млечното чоколадо се раширило, прво во Франција, каде што фармацевтот на Луј XVI, го претставил пијалокот на Дворот, а потоа подалеку, достигнувајќи дури до Соединетите држави до 1834 година.^[3] Во меѓувреме, во Дрезден во Германската конфедерација, се развил механизам за производство на тврдо чоколадо со помош на пареа. На 23 мај 1839 година, тие рекламирале цврсто чоколадо што содржи млеко, нарекувајќи го „чоколадо на пареа“ (dampfchocolade).^[4]

Во 1875 година, швајцарскиот претприемач и чоколадар Даниел Петер за прв пат успешно комбинирал какао во прав, какао путер и шеќер со кондензирано млеко, кое пак го создал неговиот пријател Анри Нестле, за да произведе млечна чоколада.^[3] Процесот бил дополнително рафиниран од друг швајцарски чоколаден производ, Родолф Линдт во 1879 година^[6] Даниел Петер го нарекол својот производ „Гала“ по грчкиот збор што значи „млеко“.^[7] Од овие случувања, Швајцарија наскоро доминирала на пазарот на чоколади. Производството драстично се зголемило и до 1905 година, земјата произведувала 15.000 тони чоколадо, а голем дел од него за извоз.^[8]

Швајцарската доминација била предизвикана во 1905 година со производ од Англија, Cadbury Dairy Milk. Истовремено, во 1900 година, Милтон Херши го претставил првото чоколадо Херши, кој ја револуционизирал популарноста на млечното чоколадо во Соединетите Држави. Иако првично бил достапен само во Пенсилванија, до 1906 година се продавал низ целата земја.^[9] Популарноста процветала, особено по Првата светска војна, кога Армијата на Соединетите Држави им давала на војниците чоколадни табли, за многумина нивниот прв вкус на млечно чоколадо.^[10]

Со текот на децениите, производството на млечни чоколади се проширила низ целиот свет и се појавиле нови брендови. Во 1910 година, Артур и Џорџ Енсор ја создале првата млечна чоколада во Канада^[11] Во исто време, белгиското производство на чоколада исто така брзо се проширило. Од малите почетоци во 1870-тите, до 1920-тите, само околу Брисел имало деведесет производители на чоколади. ^[9] Во 1926 година, Меиџи го исфрлил нивното чоколадо, првиот примерок направен во Јапонија.^[12]

Во исто време, бројот на независни производители нагло се намалил. До 2001 година, повеќе од половина од светскиот пазар на чоколадо го држеле 17 компании. До 2013 година, првите четири производители, Mondelez, Mars, Nestlé и Ferrero, сочинувале 49 отсто од продажбата.^[13]

Хранлива вредност

Додека целото млечно чоколадо содржи какао, млеко и шеќер, процентот на овие состојки варира помеѓу земјите и брендовите, што пак влијае на нејзината хранлива вредност. Движечката сила за овие разлики е вкусот. На пример, белгиското чоколадо е познато по својот благ млечен вкус, додека некои руски брендови имаат силен вкус на какао.^[16] Вкусот ги поттикнува состојките, иако на нив влијаат и други фактори, особено економијата. На пример, цената е главната причина за воведување на замени на какао путер како кокосово и палмино масло. Сепак, постојат и регулаторни причини. Во 1973 година, на пример, Европската унија донесе одлука чоколадата да има минимум 35 проценти суви цврсти материи од какао. ^[17] Во поново време, Кина, исто така, воведе закон со кој се бара локално произведеното млечно чоколадо да содржи 25 проценти какао путер. ^[18]

Се тврди дека чоколадото дава смирувачки ефекти, го намалува стресот, па дури и предизвикува слично чувство на заљубувањето. ^[3] Научните докази се повеќе ги поткрепуваат тврдењата за здравствените придобивки од чоколадото. На пример, скенирањето со магнетна резонанца (МРИ) покажа дека консумирањето чоколадо може да го намали ризикот од срцеви заболувања. Типична млечна чоколада содржи и околу 20 milligrams (0.31 gr) кофеин на 100 grams (3.5 oz), што може да го стимулира нервниот систем и да му помогне на телото да го балансира внатрешниот баланс на вода . ^[19] Во исто време, количината на кофеин е грижа за некои застапници за здрав живот. ^[10] Чоколадото е исто така извор на полифеноли кои имаат антиоксидантни својства, кои исто така може да имаат здравствени придобивки^[20]

Производство

Млечната чоколада се произведува од какао, млеко и шеќер. Состојката што го дефинира производот како чоколадо, зрното какао, главно се одгледува во Југоисточна Азија, Јужна Америка и Западна Африка, особено Брегот на Слоновата Коска, кој обезбедува 40 проценти од вкупниот глобален пазар на какао.^[6] Откако ќе се соберат мешунките на какаото, семките, познати како „грав“ се отстрануваат и ферментираат, а потоа се сушат. Тие потоа се носат во фабрика за преработка каде што се чистат и се печат.^[21] Зрната потоа се мелат, обично во процес во две фази, прво со ударна мелница за да се направи какаото ликвидно, а потоа со топчеста мелница. Течноста од какао потоа се дели на какаова маса и какаов путер.

Во оваа фаза, двете други клучни состојки влегуваат во процесот. Млекото често се додава во форма на прав бидејќи вишокот на вода би ги оштетил течните својства на течното чоколадо.^[6] Шеќерот, последната главна состојка, се додава во исто време со млекото во прав. Течното чоколадо потоа се истура во калапи и се формира во табли.^[21]

Херши
Тоблероне
Кедбери

Комбинација на млечни чоколади

На почетокот на 20 век, на двете страни на Атлантикот се појавиле табли чоколадо кои комбинирале млечна чоколада со други слатки состојки. Теодор Тоблер и Емил Бауман го измислиле тоблероне во Швајцарија во 1908 година кој содржел бадеми, мед и нугат. ^[22] Набргу потоа, следеле уште брендови кои ќе станат светски гиганти, како Марс во 1932 година или Кит Кат^[23] До 2014 година, секоја секунда се трошеле по 650 Кит Кат чоколади. ^[24] Комбинираните табли доминирале на пазарот на кондиторски производи со продажба над 140 милијарди долари во 2018 година ^[25]

Наводи

↑ „Chocolate“. The American Heritage Dictionary. Архивирано од изворникот на 17 May 2008. Посетено на 9 May 2009.
↑ Coe & Coe 2019.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Wilson & Hurst 2012.
↑ Fabian, Möge & Wünsche 2006.
↑ Hackenesch 2017.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Beckett 2015.
↑ Sloane 2016.
↑ Fromm 2019.
↑ ^9,0 ^9,1 Goldstein 2015.
↑ ^10,0 ^10,1 Smith 2011.
↑ Carr 2003.
↑ Kusher 2012.
↑ Poelmans & Swinnen 2019.
↑ Moramarco & Nemi 2019, стр. 137.
↑ Lambert 2017, стр. 523.
↑ Wohlmuth 2017.
↑ Meloni & Swinnen 2019.
↑ Mo, Rozelle & Zhang 2019.
↑ Lambert 2017.
↑ Moramarco & Nemi 2019.
↑ ^21,0 ^21,1 Beckett 2017.
↑ Morton & Morton 1986.
↑ Martin 2016.
↑ Wright 2019.
↑ IMARC 2018.

Библиографија

Beckett, Steve T. (2015). The Science of Chocolate. London: Royal Society of Chemistry. ISBN 978-0-85404-970-7.
Beckett, Steve T. (2017). „Traditional Chocolate Making“. Во Beckett, Steve T.; Fowler, Mark S.; Ziegler, Gregory R. (уред.). Beckett's Industrial Chocolate Manufacture and Use. Chichester: Wiley. стр. 1–8. ISBN 978-1-11878-014-5.
Burns Windsor, David (1980). The Quaker Enterprise: Friends in Business. London: Frederick Muller Ltd. ISBN 978-0-58410-257-4.
Butler, Sarah; Farrell, Sean (22 June 2015). „Thorntons bought by Ferrero for £112m“. The Guardian. Архивирано од изворникот на 22 June 2015.
Byrne, Janes (5 September 2010). „Barry Callebaut optimises dairy-free milk chocolate alternative“. Confectionery News. Архивирано од изворникот на 3 September 2020.
Carr, David (2003). Candymaking in Canada. Toronto: Dundurn Press. ISBN 978-1-550-02395-4.
Coe, Sophie D.; Coe, Michael D. (2019). The True History of Chocolate. London: Thames and Hudson. ISBN 978-0-50029-474-1.
Fabian, Maike; Möge, Sirko; Wünsche, Katja (2006). „Lever mit Schokolade: Wie sich Desdner Geschmacksinn entwickelte“ [Leveraging chocolate: How Dresden's sense of taste developed]. Dresden: ethnografische Erkundungen einer Residenzstadt [Dresden: An Ethnographic Exploration of a Royal Seat] (германски). Leipzig: Leipzig University Press. стр. 177–207. ISBN 978-3-86583-118-7.
Fromm, Ingrid (2019). „From Small Chocolatiers to Sustainable Sourcing: A Historical Review of the Swiss Chocolate Industry“. Во Squicciarini, Johan F. M.; Swinnen, Mara P. (уред.). The Economics of Chocolate. Oxford: Oxford University Press. стр. 71–87. ISBN 978-0-19883-340-6.
Goldstein, Darra (2015). The Oxford Companion to Sugar and Sweets. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19931-339-6.
Hackenesch, Silke (2017). „Advertising Chocolate“. Chocolate and Blackness: A Cultural History. Campus Verlag. ISBN 9783593507767.
IMARC (2018). Milk Chocolate Market: Global Industry Trends, Share, Size, Growth, Opportunity and Forecast 2019-2024 (Report). Arlington: IMARC.
Kusher, Barak (2012). „Sweetness and Empire“. Во Franks, Penelope; Hunter, Janet (уред.). The Historical Consumer: Consumption and Everyday Life in Japan, 1850–2000. Basingstoke: Palgrave-Macmillan. стр. 127–150. ISBN 978-0-230-27366-5.
Lambert, Joshua D. (2017). „Nutritional and Health Aspects of Chocolate“. Во Beckett, Steve T.; Fowler, Mark S.; Ziegler, Gregory R. (уред.). Beckett's Industrial Chocolate Manufacture and Use. Chichester: Wiley. стр. 521–531. ISBN 978-1-11878-014-5.
Langen, Nina; Hartmann, Monika (2019). „Chocolate Brands' Communication of CSR in Germany“. Во Squicciarini, Johan F. M.; Swinnen, Mara P. (уред.). The Economics of Chocolate. Oxford: Oxford University Press. стр. 247–267. ISBN 978-0-19883-340-6.
Li, Fan; Mo, Di (2019). „The Burgeoning Chocolate Market in China“. Во Squicciarini, Johan F. M.; Swinnen, Mara P. (уред.). The Economics of Chocolate. Oxford: Oxford University Press. стр. 383–399. ISBN 978-0-19883-340-6.
Martin, Kathy (2016). Famous Brand Names and Their Origins. Barnsley: Pen & Sword History. ISBN 978-1-78159-015-7.
Meloni, Giulia; Swinnen, Loreto (2019). „Chocolate Regulations“. Во Squicciarini, Johan F. M.; Swinnen, Johan (уред.). The Economics of Chocolate. Oxford: Oxford University Press. стр. 268–306. ISBN 978-0-19883-340-6.
Mo, Di; Rozelle, Scott; Zhang, Linxiu (2019). „Chocolate Brands and Preferences of Chinese Consumers“. Во Squicciarini, Johan F. M.; Swinnen, Mara P. (уред.). The Economics of Chocolate. Oxford: Oxford University Press. стр. 170–179. ISBN 978-0-19883-340-6.
Moramarco, Stefania; Nemi, Loreto (2019). „Nutritional and Health Effects of Chocolate“. Во Squicciarini, Johan F. M.; Swinnen, Mara P. (уред.). The Economics of Chocolate. Oxford: Oxford University Press. стр. 134–156. ISBN 978-0-19883-340-6.
Morton, Marcia; Morton, Freceric (1986). Chocolate, an Illustrated History. Oxford: Crown. ISBN 978-0-51755-765-5.
Noble, Mark D. (2017). „Chocolate and the Consumption of Forests: A Cross-National Examination of Ecologically Unequal Exchange in Cocoa Exports“. Journal of World-Systems Research. 23 (2): 236–268. doi:10.5195/JWSR.2017.731.
Poelmans, Eline; Swinnen, Johann (2019). „A Brief Economic History of Chocolate“. Во Squicciarini, Johan F. M.; Swinnen, Mara P. (уред.). The Economics of Chocolate. Oxford: Oxford University Press. стр. 11–42. ISBN 978-0-19883-340-6.
Sloane, Paul (2016). „Daniel Peter“. Think Like An Innovator: 76 inspiring business lessons from the world's greatest thinkers and innovators. London: Pearson UK. ISBN 9781292142234.
Smith, Andrew F. (2011). Fast Food and Junk Food: An Encyclopedia of What We Love to Eat. Santa Barbara: Greenwood. ISBN 978-0-31339-394-5.
Stenzel, Paulette L. (2011). „Mainstreaming Fair Trade: From Coffee and Chocolate to Clothing and Beyond“ (PDF). GlobalEdge Business Review. 5 (5): 1–2.
Wilson, Philip K.; Hurst, W. Jeffrey (2012). Chocolate as Medicine: A Quest Over the Centuries. London: Royal Society of Chemistry. ISBN 978-1-84973-411-0.
Wohlmuth, Edward G. (2017). „Recipes“. Во Beckett, Steve T.; Fowler, Mark S.; Ziegler, Gregory R. (уред.). Beckett's Industrial Chocolate Manufacture and Use. Chichester: Wiley. стр. 492–508. ISBN 978-1-11878-014-5.
Wright, Kai D. (2019). Follow the Feeling: Brand Building in a Noisy World. Hoboken: Wiley. ISBN 978-1-11960-049-7.

[heritagedictionary-1] „Chocolate“. The American Heritage Dictionary. Архивирано од изворникот на 17 May 2008. Посетено на 9 May 2009.

[FOOTNOTECoeCoe2019-2] Coe & Coe 2019.

[FOOTNOTEWilsonHurst2012-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Wilson & Hurst 2012.

[FOOTNOTEFabianMögeWünsche2006-4] Fabian, Möge & Wünsche 2006.

[FOOTNOTEHackenesch2017-5] Hackenesch 2017.

[FOOTNOTEBeckett2015-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Beckett 2015.

[FOOTNOTESloane2016-7] Sloane 2016.

[FOOTNOTEFromm2019-8] Fromm 2019.

[FOOTNOTEGoldstein2015-9] 9,0 ^9,1 Goldstein 2015.

[FOOTNOTESmith2011-10] 10,0 ^10,1 Smith 2011.

[FOOTNOTECarr2003-11] Carr 2003.

[FOOTNOTEKusher2012-12] Kusher 2012.

[FOOTNOTEPoelmansSwinnen2019-13] Poelmans & Swinnen 2019.

[FOOTNOTEMoramarcoNemi2019137-14] Moramarco & Nemi 2019, стр. 137.

[FOOTNOTELambert2017523-15] Lambert 2017, стр. 523.

[FOOTNOTEWohlmuth2017-16] Wohlmuth 2017.

[FOOTNOTEMeloniSwinnen2019-17] Meloni & Swinnen 2019.

[FOOTNOTEMoRozelleZhang2019-18] Mo, Rozelle & Zhang 2019.

[FOOTNOTELambert2017-19] Lambert 2017.

[FOOTNOTEMoramarcoNemi2019-20] Moramarco & Nemi 2019.

[FOOTNOTEBeckett2017-21] 21,0 ^21,1 Beckett 2017.

[FOOTNOTEMortonMorton1986-22] Morton & Morton 1986.

[FOOTNOTEMartin2016-23] Martin 2016.

[FOOTNOTEWright2019-24] Wright 2019.

[FOOTNOTEIMARC2018-25] IMARC 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

@@ Ред 75: / Ред 75: @@
 == Наводи ==
 {{Наводи|2}}
+Библиографија
+{{refbegin}}
+* {{cite book | last=Beckett | first=Steve T. | title=The Science of Chocolate | location=London | publisher=Royal Society of Chemistry | year=2015 | isbn=978-0-85404-970-7}}
+* {{cite book | last=Beckett | first=Steve T. | chapter=Traditional Chocolate Making | editor-last1=Beckett | editor-first1=Steve T. | editor-last2=Fowler | editor-first2=Mark S. | editor-last3=Ziegler | editor-first3=Gregory R.| title=Beckett's Industrial Chocolate Manufacture and Use | location=Chichester | publisher=Wiley | year=2017 | isbn=978-1-11878-014-5 | pages=1–8}}
+* {{cite book | last=Burns Windsor | first=David | title=The Quaker Enterprise: Friends in Business | location=London | publisher=Frederick Muller Ltd | year=1980 | isbn=978-0-58410-257-4}}
+* {{cite news | last1=Butler | first1=Sarah | last2=Farrell | first2=Sean | title=Thorntons bought by Ferrero for £112m | newspaper=The Guardian | date=22 June 2015 | url=https://www.theguardian.com/business/2015/jun/22/thorntons-bought-by-ferrero-rocher-for-112m-pounds | archive-url=https://web.archive.org/web/20150622131949/https://www.theguardian.com/business/2015/jun/22/thorntons-bought-by-ferrero-rocher-for-112m-pounds | archive-date=22 June 2015 }}
+* {{cite journal| last=Byrne | first=Janes | title=Barry Callebaut optimises dairy-free milk chocolate alternative | journal=Confectionery News | url=https://www.confectionerynews.com/Article/2010/09/07/Barry-Callebaut-optimises-dairy-free-milk-chocolate-alternative| archive-url=https://web.archive.org/web/20200903114517/https://www.confectionerynews.com/Article/2010/09/07/Barry-Callebaut-optimises-dairy-free-milk-chocolate-alternative | archive-date=3 September 2020 | date=5 September 2010}}
+* {{cite book | last=Carr | first=David | title=Candymaking in Canada | location=Toronto | publisher=Dundurn Press | year=2003 | isbn=978-1-550-02395-4}}
+* {{cite book | last1=Coe | first1=Sophie D. | last2=Coe | first2=Michael D. | title=The True History of Chocolate | location=London | publisher=Thames and Hudson | year=2019 | isbn=978-0-50029-474-1}}
+* {{cite book | last1=Fabian | first1=Maike | last2=Möge | first2=Sirko | last3=Wünsche | first3=Katja | chapter=Lever mit Schokolade: Wie sich Desdner Geschmacksinn entwickelte | trans-chapter=Leveraging chocolate: How Dresden's sense of taste developed | title=Dresden: ethnografische Erkundungen einer Residenzstadt | trans-title=Dresden: An Ethnographic Exploration of a Royal Seat | location=Leipzig | publisher=Leipzig University Press | year=2006 | isbn=978-3-86583-118-7 | language=de | pages=177–207}}
+* {{cite book | last=Fromm | first=Ingrid | chapter=From Small Chocolatiers to Sustainable Sourcing: A Historical Review of the Swiss Chocolate Industry | editor-last1=Squicciarini| editor-first2=Mara P. | editor-last2=Swinnen | editor-first=Johan F. M. | title=The Economics of Chocolate | location=Oxford | publisher=Oxford University Press | year=2019 | isbn=978-0-19883-340-6 | pages=71–87}}
+* {{cite book | last=Goldstein | first=Darra| title=The Oxford Companion to Sugar and Sweets | location=Oxford | publisher=Oxford University Press | year=2015 | isbn=978-0-19931-339-6}}
+* {{cite book | last=Hackenesch | first=Silke | chapter=Advertising Chocolate | title=Chocolate and Blackness: A Cultural History | url=https://books.google.com/books?id=2Mk9DwAAQBAJ | publisher=Campus Verlag | year=2017 | isbn=9783593507767 }}
+* {{cite report | author=IMARC | title=Milk Chocolate Market: Global Industry Trends, Share, Size, Growth, Opportunity and Forecast 2019-2024 | location=Arlington | publisher=IMARC | year=2018}}
+* {{cite book | last=Kusher | first=Barak | chapter=Sweetness and Empire | editor-last1=Franks | editor-first1=Penelope | editor-last2=Hunter | editor-first2=Janet | title=The Historical Consumer: Consumption and Everyday Life in Japan, 1850–2000 | location=Basingstoke | publisher=Palgrave-Macmillan| year=2012 | isbn=978-0-230-27366-5 | pages=127–150}}
+* {{cite book | last=Lambert | first=Joshua D. | chapter=Nutritional and Health Aspects of Chocolate | editor-last1=Beckett | editor-first1=Steve T. | editor-last2=Fowler | editor-first2=Mark S. | editor-last3=Ziegler | editor-first3=Gregory R.| title=Beckett's Industrial Chocolate Manufacture and Use | location=Chichester | publisher=Wiley | year=2017 | isbn=978-1-11878-014-5 | pages=521–531}}
+* {{cite book | last1=Langen | first1=Nina | last2=Hartmann | first2=Monika | chapter=Chocolate Brands' Communication of CSR in Germany | editor-last1=Squicciarini| editor-first2=Mara P. | editor-last2=Swinnen | editor-first=Johan F. M. | title=The Economics of Chocolate | location=Oxford | publisher=Oxford University Press | year=2019 | isbn=978-0-19883-340-6 | pages=247–267}}
+* {{cite book | last1=Li | first1=Fan | last2=Mo | first2=Di | chapter=The Burgeoning Chocolate Market in China | editor-last1=Squicciarini| editor-first2=Mara P. | editor-last2=Swinnen | editor-first=Johan F. M. | title=The Economics of Chocolate | location=Oxford | publisher=Oxford University Press | year=2019 | isbn=978-0-19883-340-6 | pages=383–399}}
+* {{cite book | last=Martin | first=Kathy | title=Famous Brand Names and Their Origins | location=Barnsley | publisher=Pen & Sword History | year=2016 | isbn=978-1-78159-015-7 | url=https://books.google.com/books?id=c76wDQAAQBAJ}}
+* {{cite book | last1=Meloni | first1=Giulia | last2=Swinnen | first2=Loreto | chapter=Chocolate Regulations | editor-last1=Squicciarini| editor-first2=Johan | editor-last2=Swinnen | editor-first=Johan F. M. | title=The Economics of Chocolate | location=Oxford | publisher=Oxford University Press | year=2019 | isbn=978-0-19883-340-6 | pages=268–306}}
+* {{cite book | last1=Mo | first1=Di | last2=Rozelle | first2=Scott | last3=Zhang | first3=Linxiu | chapter=Chocolate Brands and Preferences of Chinese Consumers | editor-last1=Squicciarini| editor-first2=Mara P. | editor-last2=Swinnen | editor-first=Johan F. M. | title=The Economics of Chocolate | location=Oxford | publisher=Oxford University Press | year=2019 | isbn=978-0-19883-340-6 | pages=170–179}}
+* {{cite book | last1=Moramarco | first1=Stefania | last2=Nemi | first2=Loreto | chapter=Nutritional and Health Effects of Chocolate | editor-last1=Squicciarini| editor-first2=Mara P. | editor-last2=Swinnen | editor-first=Johan F. M. | title=The Economics of Chocolate | location=Oxford | publisher=Oxford University Press | year=2019 | isbn=978-0-19883-340-6 | pages=134–156}}
+* {{cite book | last1=Morton | first1=Marcia | last2=Morton | first2=Freceric | title=Chocolate, an Illustrated History | location=Oxford | publisher=Crown | year=1986 | isbn=978-0-51755-765-5}}
+* {{cite journal | last=Noble | first=Mark D. |title=Chocolate and the Consumption of Forests: A Cross-National Examination of Ecologically Unequal Exchange in Cocoa Exports | journal=Journal of World-Systems Research | year=2017 | volume=23 | number=2 | pages=236–268 | doi=10.5195/JWSR.2017.731| doi-access=free }}
+* {{cite book | last1=Poelmans | first1=Eline | last2=Swinnen | first2=Johann | chapter=A Brief Economic History of Chocolate | editor-last1=Squicciarini| editor-first2=Mara P. | editor-last2=Swinnen | editor-first=Johan F. M. | title=The Economics of Chocolate | location=Oxford | publisher=Oxford University Press | year=2019 | isbn=978-0-19883-340-6 | pages=11–42}}
+* {{cite book | last=Sloane | first=Paul | chapter=Daniel Peter | title=Think Like An Innovator: 76 inspiring business lessons from the world's greatest thinkers and innovators | location=London | publisher=Pearson UK | year=2016 | isbn=9781292142234 |url=https://books.google.com/books?id=Sa8oDQAAQBAJ}}
+* {{cite book | last=Smith |first=Andrew F. |title=Fast Food and Junk Food: An Encyclopedia of What We Love to Eat| location=Santa Barbara | publisher=Greenwood | year=2011 | isbn=978-0-31339-394-5}}
+* {{cite journal | last=Stenzel | first=Paulette L. | title=Mainstreaming Fair Trade: From Coffee and Chocolate to Clothing and Beyond | journal=GlobalEdge Business Review | volume=5 | number=5 | year=2011 | pages=1–2 |url=https://globaledge.msu.edu/content/gbr/gbr5-5.pdf}}
+* {{cite book | last1=Wilson | first1=Philip K. | last2=Hurst | first2=W. Jeffrey | title=Chocolate as Medicine: A Quest Over the Centuries | location=London | publisher=Royal Society of Chemistry | year=2012 | isbn=978-1-84973-411-0}}
+* {{cite book | last=Wohlmuth | first=Edward G. | chapter=Recipes | editor-last1=Beckett | editor-first1=Steve T. | editor-last2=Fowler | editor-first2=Mark S. | editor-last3=Ziegler | editor-first3=Gregory R.| title=Beckett's Industrial Chocolate Manufacture and Use | location=Chichester | publisher=Wiley | year=2017 | isbn=978-1-11878-014-5 | pages=492–508}}
+* {{cite book | last=Wright | first=Kai D. |title=Follow the Feeling: Brand Building in a Noisy World | location=Hoboken | publisher=Wiley | year=2019 | isbn=978-1-11960-049-7 | url=https://books.google.com/books?id=U7-cDwAAQBAJ}}
+{{refend}}
+{{Чоколадо}}
+[[Категорија:Видови чоколадо]]