Витамин Е

Од Википедија — слободната енциклопедија
Структурната формула на токоферолот

Витаминот Е (токоферол) е откриен во 1922 г.[1] и е комплексно име за осум антиоксиданси: четири токофероли (α-, β-, γ-, δ-) и четири токотриеноли (α-, β-, γ-, δ-). Единствената форма која што активно се задржува во човечкото тело е α-токоферол. Тој е растворилив во масти и почесто може да се најде во растителните производи, отколку во производите од животинско потекло. Витаминот Е има важна улога во метаболизмот: се нарекува и „витамин на убавината“, бидејќи ги поттикнува бројните хемиски реакции во организмот, кои ја подобруваат состојбата на кожата. Тој е јак антиоксиданс и има позитивен ефект на сите типови на кожа. Витаминот Е првпат беше откриен во 1922 година од страна на научниците Еванс и Бишоп како непозната Б компонента потребна за размножување на женски стаорци. Студијата беше веднаш објавена, а првично супстанцијата беше насловена како „Причина Х“ и „Причина против неплодност“, а подоцна Еванс доброволно се пријави доброволно да го усвои буквата Е за тоа - по неодамнешното откритие.[2]

Улога[уреди | уреди извор]

Витаминот Е делува на следниов начин:

  • ја влажи кожата, го забрзува репарирањето на оштетувањата предизвикани од дејството на слободните радикали,
  • ја штити кожата од негативните надворешни влијанија,
  • го намалува црвенилото, настанато поради прекумерна изложеност на сонце,
  • го спречува настанувањето на темни флеки на кожата,
  • го намалува настанувањето на брчки и ја одржува кожата мазна и витална за подолг период.

Дози на витамин Е од 400 IU дневно, го намалуваат ризикот од оштетување на кожата поради изложеност на сонце, па истовремено се намалува и продукцијата на канцерогени клетки. Сепак, треба да се нагласи дека внесувањето на големи дози на витамин Е може да биде штетно, па затоа не треба да се земаат поголеми дози од препишаните.

Покрај оралната примена на витаминот Е, тој може да се применува и со директно нанесување на кожата, било како чист витамин Е или преку лосиони за сончање. Во случај кога се користи директно нанесување на витаминот Е на кожата, треба да се земе предвид и времето кое е потребно да витаминот навлезе во подлабокиот слој на кожата. Со други зборови, витаминот Е е потребно да се нанесе на кожата 10-20 минути пред изожување на сонце.

Извори на витамин Е[уреди | уреди извор]

Витаминот Е е мошне распространет во природата, особено во растителниот свет. Витаминот Е најмногу се среќава во растителните масла, јаткастите плодови, зеленчукот со зелени лисја (спанаќ), житариците, семките од сончоглед и тиква, како и во авокадото.

Никулците на житариците, растителните масла и маслодајните семиња се најдобри извори на витамин Е. Во месото се наоѓа само во незначителни количества. Вегетаријанскиот режим на исхрана, особено ако ги опфаќа интегралните житарици (витаминот Е се наоѓа во никулците), обезбедува големи дози на витамин Е.

Храната богата со витамин Е најдобро е да сеe јаде свежа, без да се готви. Готвената храна има 50-90% помалку витамин Е, отколку пресната. Храната богата со витамин Е треба да е добро затворена, затоа што витаминот Е е чувствителен на кислород.

Количина на токоферол на 100 грама продукти:

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Kaпсули со витамин E-100“. Архивирано од изворникот на 2009-08-07. Посетено на 2009-12-04.
  2. Snow, Val (2021-03-12). „Vitamin E“. Healthy Food Near Me (свахили). Посетено на 2021-03-25.