Сонорасаурус

Од Википедија — слободната енциклопедија
{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/Предлошка:Автотаксономија/Сонорасаурус|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}
Сонорасаурус
Научна класификација [ у ]
Непознат таксон (попр): Сонорасаурус
Вид: Сонорасаурус
Научен назив
Сонорасаурус thompsoni
Раткевич , 1998

Сонорасаурус — род на брахиосауридски сауроподски диносаурус кој живеел за време на раната до доцната креда пред околу 112 до 93 милиони години. Тој претставувал тревојаден сауропод чии фосили биле пронајдени во јужниот дел на Аризона во САД. Неговото име, што значи „гуштер од Сонора“, потекнува од пустината Сонора каде што за прв пат биле пронајдени неговите фосили. Типскиот вид е S. thompsoni, опишан од Раткевич во 1998 година.

Откривање[уреди | уреди извор]

Фосилизираните остатоци биле откриени во ноември 1994 година од студентот по геологија Ричард Томпсон во формацијата Тарни Ранч, сместен во пустинската област Чивава во јужна Аризона. Томпсон истражувал претходно скоро неистражен регион, каде што фосилите се покажале како обилни и директно достапни на површината. Релативно комплетен скелет од сауропод излегол на карпестиот рид. Тој го информирал палеонтологот Роналд Пол Раткевич од музејот Аризона - Сонора во Тусон за пронајдокот. Раткевич собрал тим волонтери и започнал да ги обезбедува коските во пролетта 1995 година; ископувањата завршиле дури во 1999 година. Тој претпоставил дека фосилите претставуваат сауропод, но не бил експерт за таксонот. Кустосот за геологија на музејот, Дејвид В. Тајер, помислил дека тоа може да биде Теризиносаурус, поради коска од шевронен типичен за таа група. Во 1995 година, Раткевич и Тајер најпрво го пријавиле откритието, веќе користејќи го името „Сонорасаурус“, но неформално, така што тој останал номен нудум .[1]

И двајцата потоа го побарале експертот за диносауруси Едвин Харис Колберт да го идентификува животното. Колберт, гледајќи само слики, сугерирал дека може да биде член на Хадросауридите . Раткевич и Тајер потоа ги посетиле изложбите во Американскиот музеј на природна историја, заклучувајќи дека нивното откритие е прилично различно со хадросауридните скелети прикажани таму, така што тој морал да претставува нов вид за науката. Раткевич размислувал да го именува како „Чивавасаурус“, но на крајот избегал од комичниот контраст помеѓу гигантскиот сауропод и малата раса на кучиња. Во 1996 година, последователен напис се обидел да ги собере пронајдените коски, на дијаграмот на хадросауридот Критосаурус. Овој обид во голема мера пропаднал, со тоа што илиумот се сметал за плешка. Повторно се користело името „Сонорасаурус“, но сепак истото останало неважечко.[2]

Сонорасаурусот конечно бил официјално опишан во 1998 година од Раткевич, кој го идентификувал како брахиосауриден сауропод. Запознавањето на примерокот открило дека е најраниот познат брахиосаурид кој живеел во средна креда на теритријата на денешна Северна Америка. На 10 април 2018 година, Сонорасаурусот бил прогласен за државен диносаурус во Аризона.[3]

Опис[уреди | уреди извор]

Холотипот на Сонорасаурус, ASDM 500, е нецелосен скелет кој се состои од разни посткранијални елементи, од кои многу се фрагментарни. Целосно грбно ребро од истиот хоризонт, ASDM 807, исто така може да се однесува на S. thompsoni .[4] Сонорасаурус се проценува на околу 15 метри должина и 8,2 метри висина, околу една третина од големината на Брахиосаурус

Класификација[уреди | уреди извор]

Раткевич првично го идентификувал Сонорасаурус како брахиосаурид. Сепак, филогенетските студии во следните години не успеале да најдат консензус, а некои сметаат дека Сонорасаурус лежи во Брахиосаурида [5] а други надвор од него.[6] Во ниту една анализа не била силно поддржана за Сонорасаурусот сè додека Д'Емик и сор. (2016), откриле дека Сонорасаурусот со сигурност припаѓа на Брахиосауридите. Сепак, авторите забележале дека сè уште се потребни дополнителни податоци за цврсто утврдување на неговите афинитети на пониско ниво.[7]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Thayer D.W. and Ratkevich R., 1995, "In progress dinosaur excavation in the mid-cretaceous Turney Ranch Formation, southeastern Arizona", Proceedings of the Fossils of Arizona Symposium. Bulletin No.3., Mesa Southwest Museum, Southwest Paleontological Society
  2. David W. Thayer, Ronald P. Ratkevich & Stan E. Krzyzanowski, 1996, "A new Dinosaur for the Arizona-Sonora Desert Museum Tucson, Arizona", Rocks & Minerals, 71(1): 34-38
  3. http://ktar.com/story/2018935/arizona-officially-names-sonorasaurus-state-dinosaur/
  4. Ratkevich, R. (1998). „New Cretaceous brachiosaurid dinosaur, Sonorasaurus thompsoni gen. et sp. nov, from Arizona“. Journal of the Arizona-Nevada Academy of Science. 31 (1): 71–82.Ratkevich, R. (1998). "New Cretaceous brachiosaurid dinosaur, Sonorasaurus thompsoni gen. et sp. nov, from Arizona". Journal of the Arizona-Nevada Academy of Science. 31 (1): 71–82.
  5. Royo-Torres, R. (2009). „El saurópodo de Peñarroya de Tastavins“. Instituto de Estudios Turolenses-Fundación Conjunto Paleontológico de Teruel-Dinópolis: Monografías Turolenses. 6: 1–548.
  6. D’Emic, M.D. (2012). „The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs“. Zoological Journal of the Linnean Society. 166 (3): 624–671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x.
  7. D'Emic, M.D.; Foreman, B.Z.; Jud, N.A. (2016). „Anatomy, systematics, paleoenvironment, growth, and age of the sauropod dinosaur Sonorasaurus thompsoni from the Cretaceous of Arizona, USA“. Journal of Paleontology. 90 (1): 102–132. doi:10.1017/jpa.2015.67.