Макеш
| Макеш Δημητρίτσι | |
|---|---|
  Макеш | |
|
Местоположба во областа   Макеш | |
| Координати: 41°0.25′N 23°22.9′E / 41.00417° СГШ; 23.3817° ИГД | |
| Земја | Грција |
| Област | Централна Македонија |
| Округ | Серски |
| Општина | Визалтија |
| Општ. единица | Визалтија |
| Надм. вис. | 30 м |
| Население (2021)[1] | |
| • Вкупно | 343 |
| Часовен појас | EET (UTC+2) |
| • Лете (ЛСВ) | EEST (UTC+3) |
Макеш или Малеш (Άμπελοι, Амбели; до 1927 г. Μακιαίς, Макеис;[2] 1927-1934 г. Βαμβακιά, Вамвакија[3]) — село во Нигритско, Егејска Македонија, денес во општината Визалтија на Серскиот округ, Грција.
Географија[уреди | уреди извор]
Селото се наоѓа во Серското Поле, југозападно од Сер и северозападно од Нигрита.[4]
Историја[уреди | уреди извор]
Во Отоманското Царство[уреди | уреди извор]
Во XIX и почетокот на XX век Макеш било наполно македонско село во Серската каза. Црквата „Сретение Господово“ е от 1800 година.[5] Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Макеш (Makèche) имал 48 домаќинства сочинети од 130 Македонци и 20 муслимани.[6][7]
Во 1889 г. Стефан Верковиќ („Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи“) напишал за Макеш:
| „ | Макешен или Микешен е мешано село; една црква, една џамија; на половина час од Нигрита; христијаните се Македонци, а муслиманите — Турци Коњари.[8][9] | “ |
Во 1891 г. Георги Стрезов напишал за селото:
| „ | Макеш, во пазувите Круша, на З од Димитрич 3⁄4 часа. Прочуено по најквалитетен сусам; 30 куќи, Македонци; има и турски.[8][10] | “ |
Според Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) на почетокот на XX век Малеш имал 240 жители, сите Македонци христијани.[6][11]
По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Макеш (Makeche) живееле 656 Македонци под Патријаршијата и 42 Роми. Во селото работело грчко училиште со еден учител и 47 ученици.[12]
Во Грција[уреди | уреди извор]
За време на Првата балканска војна селото е окупирано од Бугарија, но по Втората балканска војна во 1913 г. е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Таа година населението броело 277 жители, а во 1920 г. селото имало 280 лица.[4] Макеш е преименуван двапати — во 1927 г. во Вамвакија и во 1934 г. во Амбели. Во 1923 г. во селото се доведени грчки колонисти. На пописот од 1928 г. Макеш имал 687 жители, од кои 389 лица (85 семејства) биле дојденци, а останатите македонски староседелци.[13]
Црквата „Успение на пресв. Богородица“ е изградена во 1929 г.[5]
| Име | Грчки | Ново име | Грчки | Опис |
|---|---|---|---|---|
| Ел Тепе | Έλ Τεπέ | Ксени | Ξένοι[14] | |
| Китклик | Κιτικλίκι | Куцура | Κούτσουρα[14] | |
| Кара Јурлук | Καρά Γιουρλούκι | Мавра Вата | Μαύρα Βάτα[14] | |
| Новино[15] | Νόβινο | Кенурија | Καινούργια[14] | |
| Куразавли[15] или Куразанли[16] или Куранзали | Κουρανζαλή | Халасмата | Χαλάσματα[14] | поранешно село на ЈЗ од Макеш и на СЗ од Махмутли[15] |
Население[уреди | уреди извор]
Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:
| Година | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 706 | 771 | 1007 | 642 | 623 | 594 | 763 | 458 | 343 |
- Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија
Општествени установи[уреди | уреди извор]
- Црква „Сретение Господово“ од 1800 г.
- Црква „Успение на пресв. Богородица“ од 1929 г.
Личности[уреди | уреди извор]
- Петър Тодоров (1888 – ?) — борец во МОО, четата на Христо Чернопеев[17]
- Тодор Петров (1886 – ?) — борец во МОО, III чета на IV Битолска дружина, носител на орден „За храброст“ IV степен[18]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
- ↑ „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
- ↑ „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
- ↑ 4,0 4,1 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 237. ISBN 9989-9819-6-5.
- ↑ 5,0 5,1 „Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αηδονοχωρίου“. Ιερά Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης. Посетено на 18 октомври 2019.
- ↑ 6,0 6,1 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
- ↑ Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 118–119. ISBN 954-8187-21-3.
- ↑ 8,0 8,1 Нарекувајќи ги „Бугари“ под влијание на бугарската пропаганда.
- ↑ Верковичъ, Стефанъ (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи (PDF). С. Петербургъ: Военная Типографія (въ зданіи Главнаго Штаба). стр. 59.
- ↑ Стрезов, Георги (1891). „Два санджака отъ Источна Македония“ (PDF). Периодическо списание на Българското книжовно дружество въ Средѣцъ. Средѣцъ: Държавна печатница. Година Седма (XXXVI): 846.
- ↑ Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 180. ISBN 954430424X.
- ↑ Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 200–201.
- ↑ Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 „Β. Διάταγμα ΥΠ' Αριθ. 427. Περὶ μετονομασίας συνοικισμὤν, κοινοτήτων καὶ θέσεων“ (PDF). Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος. Εν Αθήναις: Ἐκ τοῦ Εθνικού Τυπογραφείου. Τεύχος Πρώτον (Αριθμός Φύλλου 146): 1041. 1968. Занемарен непознатиот параметар
|month=(help) - ↑ 15,0 15,1 15,2 По топографска карта М1:50 000, издание 1980-1985 „Генеральный штаб“
- ↑ Nigríta GSGS (Series); 4439. 1st ed. Lambert conical orthomorphic spheroid Bessel proj. Prime meridians: Greenwich and Athens. "Reproduced from M.D.R. 610/10395." In collections: Greece 1:100k Topographic Maps. Digital Archive McMaster University. London: War Office. 1944.
- ↑ Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. : Личен състав по документи на Дирекция „Централен военен архив“ (PDF). София: Главно управление на архивите, Дирекция „Централен военен архив“ В. Търново, Архивни справочници № 9. 2006. стр. 713. ISBN 954-9800-52-0.
- ↑ Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. : Личен състав по документи на Дирекция „Централен военен архив“ (PDF). София: Главно управление на архивите, Дирекция „Централен военен архив“ В. Търново, Архивни справочници № 9. 2006. стр. 566. ISBN 954-9800-52-0.
| ||||||||||||||||||||||