Амфихидромна точка
Амфихидромна точка — точка со нулта амплитуда на еден хармониски елемент на плимата.[1] Плимниот распон (амплитудата, разликите во висината меѓу плимата и осеката), за тој хармониски елемент се зголемува со зголемувањето на растојанието од амфихидромната точка.[2] Овие точки понекогаш се наречени плимни јазли.
Поимот „амфихидромна точка“ потекнува грчкиот збор „амфи“ (околу) и „дромос“ (трчање), кое се однесува на кружното движење на плимите околу точките.[3]
Амфихидромните точки настануваат под дејство на Кориолисовиот ефект во заедништво со океанските котлини, морињата и заливите создаваат бранов модел, познат и како амфихидромен систем, кој ротира околу амфихидромната точка.[2][5] Кај амфихидромните точки на провладувачкиот плимен елемент, скоро и да нема вертикално придвижување под дејство на плимата и осеката. Постојат плимни струења бидејќи нивото на површината на водата е различно на секоја од страните од амфихидромната точка. Се создава посебен амфихидромен систем за секој периодичен елемент на плимата и осеката.[6]
На повеќето места M2 е најголемиот (полудневен) плимен елемент, со амплитуда со големина на половина од целата плима. За овие точки важи дека истовремено постигнуваат плима и осека. На сликата, осеката задоцнува или предничи за 1 час и 2 минути од соседната линија. Каде што овие линии се сретнуваат се наоѓаат амфихидромните точки и плимите и осеките ротираат околу нив; на пример, вдолж чилеанското крајбрежје и од Јужно Мексико до Перу, плимите и осеките се движат кон југ, додека од Калифорнискиот Залив до Алјаска се движат кон север.
Амфидромни точки при M2 плимниот елемент
[уреди | уреди извор]Врз основа на придружната слика, амфихидромните точки кои ротираат во насока на часовникот се:
- северно од Сејшелите
- во близина на Ендербиевата Земја
- во близина на Перт
- источно од Нова Гвинеја
- јужно од Велигденскиот Остров
- Западно од Галапагос
- северно од Земја на Кралицата Мод
Амфихидромни точки со насока на ротација спротивна од насоката на часовникот се:
- во близина на Шри Ланка
- северно од Нова Гвинеја
- кај Тахити
- меѓу Мексико и Хаваи
- во близина на Заветрените Острови
- источно од Њуфаундленд
- насреде меѓу Рио де Жанеиро и Ангола
- источно од Исланд
Островите Мадагаскар и Нов Зеланд се амфихидромни точки во однос на тоа што плимата се движи околу нив во спротивна насока од насоката на стрелките на часовникот за време од 12 и половина часа, но силината на плимата и осеката на нивните крајбрежја е забележливо поголема.
Поврзано
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ http://journals.hil.unb.ca/index.php/ag/article/view/729/1081
- ↑ 2,0 2,1 „архивска копија“. Архивирано од изворникот на 2018-12-10. Посетено на 2014-06-16.
- ↑ Cartwright, David Edgar (2000). Tides: A Scientific History. Cambridge University Press. стр. 243. ISBN 978-0-521-79746-7.
- ↑ Picture credit: R. Ray, TOPEX/Poseidon: Revealing Hidden Tidal Energy GSFC, NASA. Redistribute with credit to R. Ray, as well as NASA-GSFC, NASA-JPL, Scientific Visualization Studio, and Television Production NASA-TV/GSFC
- ↑ „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2010-06-02. Посетено на 2014-06-16.
- ↑ http://ffden-2.phys.uaf.edu/645fall2003_web.dir/ellie_boyce/amphidromic.htm
